Κατέθεσε σήμερα, εν μέσω έντονων διαμαρτυριών, ο Τόνι Μπλερ, ενώπιον της επιτροπής που εξετάζει τη συμμετοχή της Βρετανίας στον πόλεμο στο Ιράκ. Στην πολυαναμενόμενη κατάθεσή του, που διήρκεσε έξι ώρες, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας δήλωσε ότι δεν έχει «καθόλου τύψεις» που ανέτρεψε τον Σαντάμ Χουσεΐν, αρνήθηκε ότι είχε καταλήξει σε «μυστική» συμφωνία με τον Τζορτζ Μπους για εισβολή στο Ιράκ και δήλωσε ότι το Ιράν το 2010 συνιστά απειλή πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που αντιπροσώπευε το Ιράκ το 2003. «Ποτέ δεν θεώρησα την 11η Σεπτεμβρίου ως επίθεση εναντίον της Αμερικής. Τη θεώρησα επίθεση εναντίον μας», είπε.

Οι επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου το 2001 στις ΗΠΑ οδήγησαν σε δραματική επανεκτίμηση της απειλής της διεθνούς τρομοκρατίας σε Ουάσινγκτον και Λονδίνο και αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα για την απόφαση εισβολής στο Ιράκ, δήλωσε ο Μπλερ.

«Εάν η 11η Σεπτεμβρίου δεν είχε συμβεί, η εκτίμησή μας θα ήταν διαφορετική. Όμως, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, η άποψη η δική μας και των Αμερικανών άλλαξε δραματικά», δήλωσε και πρόσθεσε: «Ως τις 11 Σεπτεμβρίου πιστεύαμε ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν αποτελούσε κίνδυνο, αλλά εκτιμούσαμε ότι άξιζε να προσπαθήσουμε να τον περιορίσουμε. Το σημαντικό είναι ότι μετά την 11η Σεπτεμβρίου η εκτίμηση του κινδύνου άλλαξε και σήμαινε ότι δεν ήταν πλέον δυνατό να περιοριστεί ο Σαντάμ με κυρώσεις».

«Η εκτίμηση ήταν ότι αυτοί οι άνθρωποι θα χρησιμοποιούσαν χημικά ή βιολογικά όπλα ή μια πυρηνική συσκευή, εάν μπορούσαν να τα αποκτήσουν, πράγμα που άλλαξε την εκτίμησή μας για το ποιοί είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι για την ασφάλεια», υπογράμμισε.

Ο Τόνι Μπλερ αρνήθηκε επίσης ότι είχε καταλήξει σε «μυστική» συμφωνία με τον Τζορτζ Μπους για εισβολή στο Ιράκ σε ιδιωτική τους συνάντηση στο ράντσο του στο Τέξας το 2002, όπως είχαν υπονοήσει άλλοι μάρτυρες, σημειώνοντας ότι το μόνο που είχε πει στον συνομιλητή του ήταν ότι θα ήταν “μαζί του” αν αποτύγχανε η διπλωματία. Ο Μπλερ εξήγησε ότι έλεγε πάντα πως η Δύση οφείλει να απαντήσει στην απειλή που έθετε ο ιρακινός πρόεδρος Σαντάμ Χουσεΐν, όμως επέμεινε στο γεγονός ότι η απάντηση που θα δινόταν ήταν ένα θέμα ανοιχτό σε συζητήσεις.

Παράλληλα, αρνήθηκε ότι θα είχε στηρίξει την εισβολή στο Ιράκ ακόμα και αν πίστευε ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν δεν διέθετε όπλα μαζικής καταστροφής, πράγμα που φέρεται να ανέφερε σε παλαιότερη συνέντευξή του BBC. Αυτό που προσπαθούσε να πει, διευκρίνισε, ήταν ότι «δεν θα μπορούσε κανείς να περιγράψει τη φύση της απειλής με τον ίδιο τρόπο αν γνώριζε αυτό που γνωρίζουμε τώρα, ότι οι πληροφορίες για τα όπλα μαζικής καταστροφής ήταν λανθασμένες».

Ο Μπλερ αναγνώρισε ωστόσο ότι η Βρετανία δεχόταν ότι δεν υπήρχε κανένας δεσμός ανάμεσα στον Σαντάμ και την Αλ Κάιντα. Όμως σημείωσε ότι ήταν “απολύτως βέβαιος” ότι αν ο Σαντάμ μπορούσε να συνεχίσει το πρόγραμμά του κατασκευής όπλων μαζικής καταστροφής, η Δύση θα υφίστατο τις συνέπειες. «Ναι (…) αν ο Σαντάμ, απαλλαγμένος από κυρώσεις, μπορούσε να συνεχίσει τα προγράμματα όπλων μαζικής καταστροφής, είμαι πολύ βέβαιος ότι σε κάποιο βαθμό θα εμπλεκόμασταν στις συνέπειες αυτού του πράγματος», είπε.

«Πίστευα πέραν κάθε αμφιβολίας ότι ο Σαντάμ Χουσεΐν είχε όπλα μαζικής καταστροφής» και «πίστευα ότι οι πληροφορίες αυτές ήταν δεσμευτικές και ότι έπρεπε να αναλάβουμε δράση γι’αυτό», υπογράμμισε, περιγράφοντας τον Σαντάμ σαν ένα “τέρας” και σημειώνοντας ότι εξακολουθεί να πιστεύει και σήμερα ότι το σωστό είναι να αποτρέπονται τα “κράτη παρίες” από την ανάπτυξη όπλων μαζικής καταστροφής. Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου «το Ιράν, η Λιβύη, η Βόρεια Κορέα, το Ιράκ (…) όλα αυτά έπρεπε να οδηγηθούν σε ένα τέλος», είπε.

Ιδιαίτερα για το Ιράν τόνισε ότι συνιστά το 2010 απειλή πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που αντιπροσώπευε το Ιράκ το 2003 για τη διάδοση των πυρηνικών όπλων. «Όταν βλέπω τον τρόπο με τον οποίο συνδέεται σήμερα το Ιράν με τρομοκρατικές οργανώσεις (…), θα έλεγα ότι από το Ιράν πηγάζει μεγάλο μέρος από την αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής στις μέρες μας», προσέθεσε ο Μπλερ.

Η πιθανότητα να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα τρομοκράτες παραμένει «ένας μεγάλος κίνδυνος σήμερα» και το Ιράν είναι «ιδιαίτερα επικίνδυνο» λόγω του πυρηνικού του προγράμματος και των δεσμών του με τρομοκρατικές οντότητες.

Στην ερώτηση γιατί το Ιράκ κι όχι τα άλλα κράτη που συνιστούν απειλή, ο Μπλερ απάντησε: «Ο λόγος που επικεντρωθήκαμε στο Ιράκ ήταν λόγω του ιστορικού της παραβίασης των αποφάσεων του ΟΗΕ και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα αρκετά σημαντικό σημείο, και επίσης επειδή (ο Σαντάμ) τα είχε ήδη χρησιμοποιήσει τα όπλα μαζικής καταστροφής».

Η απόφασή του να υποστηρίξει τις ΗΠΑ με 40.000 βρετανούς στρατιώτες για την εισβολή ήταν σωστή, τόνισε και πάλι και σημείωσε ότι συμφωνούσε απολύτως με τον Μπους στο θέμα αυτό. Εξάλλου ο Μπλερ σημείωσε ότι αποφάσισε να μετάσχει στον πόλεμο στο Ιράκ επειδή ο Σαντάμ παραβίαζε τις αποφάσεις του ΟΗΕ κι όχι επειδή ήθελε να τον διώξει από την εξουσία.

Ερωτώμενος αν έχει τύψεις που ενέπλεξε τη χώρα του στον πόλεμο, ο Μπλερ απάντησε: «Αισθάνομαι κάποια ευθύνη αλλά δεν έχω καθόλου τύψεις που ανέτρεψα τον Σαντάμ Χουσεΐν». Η φράση αυτή, που ειπώθηκε προς το τέλος της κατάθεσης, έγινε δεκτή με φωνές αποδοκιμασίας από το ακροατήριο.

«Πιστεύω ότι (ο Σαντάμ Χουσεΐν) ήταν ένα τέρας. Απειλούσε όχι μόνο την περιοχή αλλά ολόκληρο τον κόσμο. Νομίζω ότι, με τις συνθήκες που αντιμετωπίζαμε εκείνη την εποχή, ήταν προτιμότερο να διευθετήσουμε αυτή την απειλή ανατρέποντάς τον. Πραγματικά πιστεύω ότι το αποτέλεσμα είναι ότι ο κόσμος είναι πιο ασφαλής», πρόσθεσε ο Μπλερ, ολοκληρώνοντας την εξάωρη κατάθεσή του.

Νωρίτερα ο πρώην πρωθυπουργός είχε ερωτηθεί για τους νεκρούς αμάχους στο Ιράκ. Επικαλούμενος μη κυβερνητικούς οργανισμούς υπολόγισε τον αριθμό τους στις 100.000. «Δεν τους σκότωναν οι συμμαχικές δυνάμεις. Αυτοί που τους σκότωναν ήταν οι τρομοκράτες», τόνισε.

Διαμαρτυρίες

Ο Μπλερ έφθασε νωρίς για την πολυαναμενόμενη κατάθεσή του και μπήκε στο κτίριο από πλαϊνή είσοδο προκειμένου να αποφύγει τους διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί. Πλήθος διαδηλωτών είχε συγκεντρωθεί έξω από το Κέντρο Βασίλισσα Ελισάβετ που γίνονται οι καταθέσεις, με τους διαδηλωτές να φωνάζουν συνθήματα όπως «Τόνι Μπλερ είσαι εγκληματίας πολέμου». Η ακρόαση χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα κρίσιμη για τη φήμη τόσο του ιδίου όσο και της κυβέρνησης των Εργατικών. Στα πανό αναγραφόταν “Μπλάιαρ” (συνδυασμός της λέξης “Μπλερ” και της λέξης “λάιαρ” που σημαίνει ψεύτης), ενώ έντονα εξέφραζαν το θυμό τους οι συγγενείς των Βρετανών στρατιωτών που έχουν χάσει τη ζωή τους στο Ιράκ.

Η Λίντσεϊ Τζέρμαν, επικεφαλής της οργάνωσης διαμαρτυρίας Stop The War, δήλωσε αηδιασμένη από το γεγονός ότι ο Μπλερ οδηγήθηκε στο κτίριο από την πίσω πόρτα. «Δεν έχει την αξιοπρέπεια ή την ειλικρίνεια να αντιμετωπίσει το κοινό, τις οικογένειες των στρατιωτών και τους ιρακινούς που θα έρθουν εδώ σήμερα- και θα είναι πολλοί -για να εκδηλώσουν την αντίθεσή τους στον πόλεμο», είπε η ίδια ενώ στεκόταν μέσα στη βροχή.

«Τις απαντήσεις που καλείται να δώσει ο Τόνι Μπλερ θα πρέπει τελικώς να τις δώσει στη Χάγη ενώπιον του δικαστηρίου για τα εγκλήματα πολέμου», λέει ο πρόεδρος του Stop the War, Άντριου Μάρεϊ.

Στην αίθουσα παρευρέθησαν και συγγενείς των 179 βρετανών στρατιωτών, οι οποίοι σκοτώθηκαν στο Ιράκ, για να παρακολουθήσουν την κατάθεση του Τόνι Μπλερ.«Θα ήθελα να με κοιτάξει στα μάτια και να μου πει ‘λυπάμαι’. Όμως δεν έχει το θάρρος να το κάνει», δήλωσε η Τερέσα Έβανς, ο γιος της οποίας σκοτώθηκε το 2003 στο Ιράκ, την πρώτη ημέρα του πολέμου.

Η διορισμένη από την κυβέρνηση επιτροπή για το Ιράκ δεν διαθέτει νομική εξουσία, αλλά αποτελεί απόπειρα αποκάλυψης της αλήθειας για το σχεδιασμό, την εκτέλεση και το αποτέλεσμα της στρατιωτικής επιχείρησης το 2003.

Μέχρι σήμερα έχουν καταθέσει ανώτατα κυβερνητικά στελέχη, στελέχη των μυστικών υπηρεσιών και αξιωματούχοι του στρατού χωρίς να έχουν αποκαλυφθεί νέα στοιχεία.