Λίγα 24ωρα απομένουν για την αναχώρηση του Στόλου της Ελευθερίας ΙΙ με προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας. Για άλλη μια χρονιά, αυτή η δυναμική κινητοποίηση της διεθνούς κοινωνίας των πολιτών θα επιχειρήσει να μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια στην περιοχή, σπάζοντας τον παράνομο ναυτικό αποκλεισμό της. Ο Βαγγέλης Πισσίας, μέλος της ελληνικής πρωτοβουλίας « Ένα Καράβι για τη Γάζα » εξήγησε στο tvxs.gr τους στόχους του εγχειρήματος.

Ads

Πάνω από 1.000 πολίτες σχεδόν 100 χωρών θα επιβιβαστούν στα περίπου 10 πλοία του Στόλου. Μεταξύ τους βουλευτές, ευρωβουλευτές, άνθρωποι των γραμμάτων, της τέχνης και της κοινωνικής ζωής. Μια πολυσυλλεκτική συμμαχία που, ανεξαρτήτως καταγωγής ή θρησκεύματος, θα επιχειρήσει να συνδράμει το χειμαζόμενο πληθυσμό της Γάζας, διαρρηγνύοντας τον ασφυκτικό κλοιό γύρω της.

Η χρήση των «επίσημων διόδων» από και προς την περιοχή δεν είναι αρκετή: Το συνοριακό πέρασμα της Ράφα στην πλευρά της Αιγύπτου ναι μεν άνοιξε, όμως παραμένουν περιορισμοί στη μεταφορά εμπορευμάτων κι αγαθών. Η Γάζα πρόσφατα κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω έλλειψης βασικών φαρμάκων, παρά τις διακηρύξεις του Ισραήλ ότι χαλάρωσε τον αποκλεισμό απ’ τα δικά του συνοριακά περάσματα. Πέρα από αναφαίρετο δικαίωμα, τα ανοιχτά σύνορα στη θάλασσα και την ξηρά είναι αναγκαία για την επιβίωση του λαού της περιοχής, απ’ τον οποίο το 38% ζει κάτω απ’ το όριο της φτώχιας και το 45,2% είναι άνεργο.

Μπροστά στην πολυετή αδράνεια της διεθνούς κοινότητας, η δράση της κοινωνίας των πολιτών αποδεικνύεται αναγκαία. Γι’ αυτό και ο Στόλος είναι πλέον έτοιμος να ξεκινήσει το ταξίδι του, στο ίδιο πλαίσιο που σάλπαρε και πέρυσι: «Τα πλοία δεν μεταφέρουν κανένα φορτίο που να αποτελεί κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ και οι επιβάτες τους είναι άοπλοι», διαβεβαιώνει ο Βαγγέλης Πισσίας. «Υπάρχει διαφάνεια στους επιβαίνοντες και τα εμπορεύματα που μεταφέρουμε, και ζητάμε ακόμα μεγαλύτερη, με ελέγχους κατά τη φόρτωση» προσθέτει.

Η αναχώρηση έχει προγραμματιστεί για τις επόμενες ημέρες «βάσει ενός σχεδίου που διαμορφώνεται, λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές συνθήκες: τις συνθήκες στην περιοχή της Γάζας, τις καιρικές συνθήκες και βέβαια τις ελληνικές συνθήκες, μιας και η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης και απεργιών, που ίσως συνεπάγονται καθυστέρηση κάποιων ημερών», εξηγεί ο κ. Πισσίας. Η ελληνική συμμετοχή θα περιλαμβάνει ένα επιβατηγό κι ένα φορτηγό πλοίο. Πρώην «Ταμάρα», το φορτηγό μετονομάστηκε σε «Ελεύθερη Μεσόγειο», προς τιμή του ομώνυμου πλοίου του περυσινού Στόλου, που εξακολουθεί να βρίσκεται στη Χάιφα. Η νέα «Ελεύθερη Μεσόγειος» θα μεταφέρει κυρίως τσιμέντο και φαρμακευτικά υλικά. Παράλληλα, ετοιμάζονται δύο ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, τις οποίες θα επιχειρήσει να προσθέσει στο φορτίο η Πρωτοβουλία.

Τη φετινή αποστολή στηρίζουν πανεπιστημιακοί, καλλιτέχνες, πολιτικοί, μέλη κοινωνικών κινημάτων κι εργατικών σωματείων από ολόκληρη την Ελλάδα. Η Λαϊκή Συνέλευση της πλατείας Συντάγματος επίσης εξέδωσε ψήφισμα υποστήριξης, που εγκρίθηκε παμψηφεί. Από το εξωτερικό, την αλληλεγγύη τους στο Στόλο έχουν δηλώσει 46 παλαιστινιακές οργανώσεις και δεκάδες προσωπικότητες διεθνούς κύρους, όπως οι Noam Chomsky, Slavoj Zizek, Naomi Klein, Johann Galtung, Gerry Adams, Shirin Ebadi, Mairead Maguire, Alice Walker, Henning Mankel, Judith Butler, Angela Davis κ.ά.

Το ίδιο πνεύμα αλληλεγγύης δεν διακρίνει τον ΟΗΕ, ωστόσο. Ο γ.γ. του οργανισμού προέτρεψε πρόσφατα τις ενδιαφερόμενες κυβερνήσεις να αποθαρρύνουν κάθε νέο Στόλο, υπό το φόβο της βίαιης κλιμάκωσης. «Συμφωνούμε απόλυτα στο ότι δεν πρέπει να υπάρξει βία», απάντησε στον Μπαν Κι Μουν η σουηδική πρωτοβουλία που συμμετέχει στην αποστολή. «Όμως τι προωθεί καλύτερα την ειρήνη από τις μη βίαιες πράξεις αλληλεγγύης, από λαούς σε λαούς κι από άνθρωπο σε άνθρωπο;»
«Το διεθνές δίκαιο δεν λέει πουθενά πως πρέπει να σιωπήσουμε μπροστά σε μια παράνομη πολιορκία» συμπλήρωσε η οργάνωση ECESG, που επίσης αποτελεί τμήμα του Στόλου.

Άποψη από το πλοίο Ελεύθερη Μεσόγειος του Στόλου της Ελευθερίας ΙΙ

Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης

Παρόμοια με του ΟΗΕ ήταν και η στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Το υπουργείο Εξωτερικών προέτρεψε χθες τους Έλληνες πολίτες να μην συμμετάσχουν στο Στόλο, λαμβάνοντας υπόψη την έκκληση του Μπαν Κι Μουν, αλλά και τη δεδηλωμένη πρόθεση του Ισραήλ να μην επιτρέψει την προσέγγιση πλωτών μέσων στις ακτές της Γάζας. «Η χάραξη και άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας είναι ευθύνη της κυβέρνησης, με γνώμονα την προώθηση των συμφερόντων της Ελλάδας» ανέφερε η ανακοίνωση του υπουργείου. «Σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, οφείλουν όλοι να επιδεικνύουν αντίστοιχη υπευθυνότητα ή να αναλάβουν πλήρως την ευθύνη των πράξεών τους».

Στο ίδιο πνεύμα, το Λιμενικό ανακοίνωσε πως θα επιδώσει στους πλοιάρχους των πλοίων ανεξαρτήτως σημαίας τη σχετική Αγγελία προς Ναυτιλλομένους στην οποία προσδιορίζεται ο θαλάσσιος χώρος ναυτικού αποκλεισμού από το Ισραήλ. Επίσης, θα προβεί σε συνεχή ηλεκτρονική επιτήρηση του ευρύτερου χώρου της Ανατολικής Μεσογείου για την καταγραφή των κινήσεων πλοίων που θα συμμετάσχουν στο Στόλο της Ελευθερίας. Τέλος, θα διενεργήσει αστυνομικής φύσεως ελέγχους στους επιβάτες και τα πληρώματα του Στόλου.

Στην Ελλάδα, υπάρχει καθεστώς ελευθεροπλοΐας και η κυβέρνηση δεν μπορεί να απαγορεύσει τον απόπλου. Εξάλλου, η κίνηση του Στόλου δεν παραβιάζει σε καμιά περίπτωση το διεθνές δίκαιο ή το δίκαιο της θάλασσας. Η ανακοίνωση εκδόθηκε χωρίς το υπουργείο να έχει δεχτεί να έρθει σε επαφή με την Πρωτοβουλία «Ένα Καράβι για τη Γάζα» για να ενημερωθεί, σε αντίθεση με αυτό που πράττουν άλλες κυβερνήσεις. «Η ελληνική κυβέρνηση δέχεται πιέσεις να απαγορεύσει τον απόπλου, παράνομα, διότι δεν υπάρχουν νόμιμες δυνατότητες να γίνει αυτό» δηλώνει ο κ. Πισσίας. «Υπάρχουν βέβαια κάποια αναξιόπιστα μέσα, τα οποία μπορούν ίσως να εξασφαλίσουν γραφειοκρατικές τριβές, οι οποίες θα είναι σκόπιμες και θα είναι πρόδηλα υπηρετικές προς το κράτος του Ισραήλ. Γι’ αυτό είναι καλό να μην υιοθετηθούν αυτές οι μέθοδοι», συνεχίζει.

Είναι γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλέξει την οδό της απόλυτης συνεργασίας με το Ισραήλ. Πέρυσι, λίγες βδομάδες μετά τη δολοφονική επίθεση στο Στόλο της Ελευθερίας, ο Γιώργος Παπανδρέου εγκαινίασε τη σύμπλευσή του με τον πολιτικά υπεύθυνο για τις δολοφονίες, Μπένζαμιν Νετανιάχου. Μέσα στο φετινό Ιούλιο αναμένεται να συγκληθεί στην Ιερουσαλήμ Ανώτατο Συμβούλιο της διμερούς συνεργασίας, ενώ, στις 11 Ιουλίου ο Κάρολος Παπούλιας θα επισκεφτεί το Τελ Αβίβ, πιθανότατα συνοδεία του νέου υπουργού Εξωτερικών, Στ. Λαμπρινίδη. Τέλος, από τις 20 Ιουνίου (και μέχρι το τέλος του μήνα) διεξάγεται στην Αγχίαλο κοινή ελληνοϊσραηλινή άσκηση με ελικόπτερα. Η τεκμηριωμένη έτσι αδιαφορία της ελληνικής κυβέρνησης για τα τεκταινόμενα στην Παλαιστίνη –παρόλo που, όπως δηλώνει στην ανακοίνωση, «έχει κάνει στο παρελθόν συγκεκριμένες προτάσεις προς την κατεύθυνση αντιμετώπισης των ανθρωπιστικών αναγκών των κατοίκων της Γάζας»– επεκτείνεται και σε ό,τι αφορά το Στόλο: Τα πλοία της περυσινής αποστολής βρίσκονται ακόμα στα χέρια του Ισραήλ, ενώ η Τουρκία έλαβε πίσω τα δικά της πριν από επτά μήνες.

Ωστόσο, αυτό δεν αποθαρρύνει τα μέλη της φετινής αποστολής, που υπενθυμίζουν ότι στηρίζουν το εγχείρημά τους αποκλειστικά και μόνο στην κοινωνία των πολιτών, στα κοινωνικά κινήματα και στις ανθρωπιστικές οργανώσεις: «Προχωράμε με σκοπό να φτάσουμε στη Γάζα. Δεν θέλουμε ηττημένους, θέλουμε όλοι να είναι νικητές. Πρώτα απ’ όλα ο παλαιστινιακός λαός, έπειτα οι λαοί της περιοχής, που χειραφετούνται στη νότια πλευρά της Μεσογείου, και βέβαια οι πολίτες του Ισραήλ, καθώς μία ακόμα βίαιη, δολοφονική επίθεση απέναντι στο Στόλο, θα τους καταδικάσει ακόμα περισσότερο στη συνείδηση των ανθρώπων και θα τους φέρει σε πιο δύσκολη θέση. Αντίθετα, μια πιο ρεαλιστική και ισορροπημένη αντίδραση από τη μεριά της κυβέρνησής τους μπορεί να αποτελέσει την απαρχή για μια πιο συμβιωτική κατάσταση στην περιοχή» ξεκαθαρίζει ο κ. Πισσίας.

Τουρκία και ΙΗΗ

Στη φετινή αποστολή του Στόλου της Ελευθερίας δεν θα συμμετάσχει το τουρκικό πλοίο Mavi Marmara, στο οποίο δολοφονήθηκαν πέρυσι εννέα πολίτες που μετέβαιναν στη Γάζα. «Το Mavi Marmara δυστυχώς υπέστη τόσο μεγάλες ζημιές που δεν μπορούσε να είναι έγκαιρα έτοιμο», δήλωσε πρόσφατα ο Μπουλέντ Γιλντιρίμ, επικεφαλής της ανθρωπιστικής οργάνωσης ΙΗΗ που είχε ναυλώσει το πλοίο.

«Οι Τούρκοι εταίροι μας μας πληροφόρησαν ότι υπήρξαν τεχνικά προβλήματα στην προετοιμασία του σκάφους τους, τα οποία θα συμπαρέσυραν σε καθυστέρηση την αποστολή» σχολιάζει ο Βαγγέλης Πισσίας. «Βέβαια, θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν ότι υπάρχουν κι άλλες διαστάσεις, που επηρέασαν αυτή την απόφαση: Πρώτον, η γεωπολιτική διάσταση. Εκ μέρους της τουρκικής κυβέρνησης υπήρξαν συστάσεις στο ΙΗΗ για αναβολή, δεδομένων των καταστάσεων στις οποίες εμπλέκεται η Τουρκία στη Μέση Ανατολή. Το δεύτερο είναι ένα επιχείρημα που συζητήθηκε πολύ, ότι η επιθετική αδιαλλαξία του Ισραήλ διακινδύνευε τη δημιουργία θερμού επεισοδίου στην περιοχή. Από κυβερνητικής πλευράς, εκφράστηκε στο ΙΗΗ η άποψη ότι αυτή τη φορά η Τουρκία δεν θα μπορούσε να μείνει απαθής, αν υπήρχαν θύματα. Έτσι, υπήρξε μία παρέμβαση, για να μην βρεθεί η Τουρκία σε ένα καθεστώς πρόκλησης από πλευράς του Ισραήλ. Αυτός, βέβαια, είναι ένας χειρισμός σε κρατικό επίπεδο με γεωπολιτικές παραμέτρους, στον οποίο εμείς, αν και έχουμε τη γνώμη μας, δεν θέλουμε να υπεισέλθουμε, καθότι θέλουμε να κρατήσουμε αυτή την αποστολή μακριά από παρεμβάσεις κυβερνήσεων».

Με την απόσυρση των Τούρκων, πάντως, καταρρίπτεται και το επιχείρημα του Ισραήλ, ότι επιβαίνουν στα πλοία φονταμενταλιστές ισλαμιστές και ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο για ανακοπή της πορείας του Στόλου.

Η ενδεχόμενη αντίδραση των Ισραηλινών

Το Ισραήλ είναι «αποφασισμένο» να αναχαιτίσει το Στόλο προειδοποίησε σήμερα ο Ισραηλινός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη, Ρον Πρόσορ. Μάλιστα, ο ισραηλινός στρατός έχει ανακοινώσει ότι διεξάγει ασκήσεις καταδρομέων για την κατάληψη των πλοίων του Στόλου της Ελευθερίας, με στόχο «τη μείωση της χρονικής διάρκειάς της επιχείρησης και την ελαχιστοποίηση των απωλειών». Παράλληλα, έχει επιδοθεί σε έναν εντατικό πόλεμο της πληροφορίας εναντίον των καραβιών. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και φήμες που κυκλοφόρησαν την προηγούμενη εβδομάδα ότι γαλλικές εβραϊκές οργανώσεις κατάφεραν να αποτρέψουν ένα γαλλικό πλοίο από το να συμμετάσχει στην αποστολή. «Πρόκειται για προπαγάνδα που έχει ξεκινήσει από πολλά ισραηλινά κέντρα στο εξωτερικό, τα οποία κάνουν παραπληροφόρηση και προσπαθούν να δημιουργήσουν σύγχυση στον κόσμο για τη Flotilla» εξηγεί ο κ. Πισσίας. «Οι Γάλλοι έχουν πλοίο, με το οποίο συμμετέχουν, κι αυτό ήταν ένα δεύτερο γαλλικό πλοίο, το οποίο είχε κάποια τεχνικά προβλήματα».

«Το Ισραήλ έχει ρίξει όλο το βάρος στην Ευρώπη, στην προσπάθεια να μην ξεκινήσουν τα πλοία. Αυτό είχαν κάνει και στο πρώτο ταξίδι μας. Όταν όμως τα πλοία ξεκινήσουν θα ξεκινήσει η κινητοποίηση του κόσμου, ο οποίος θα αγκαλιάσει το εγχείρημα. Πιστεύω, λοιπόν, ότι μπορεί να το ξανασκεφτούν και να αναθεωρήσουν την άποψη για βίαιη επέμβαση. Ίσως να είναι επιλεκτικά βίαιοι για ορισμένους. Τίποτα δεν θα είναι τυχαίο, θα είναι ηθελημένο. Ό,τι κάνουν, θα είναι για να στείλουν ένα μήνυμα “φωτιά και σίδερο” και να δοκιμάσουν τις αντοχές της μέχρι τώρα συνένοχής τους διεθνούς διπλωματίας και της διεθνούς κοινότητας» συμπληρώνει το μέλος της Πρωτοβουλίας «Ένα Καράβι για τη Γάζα».

Η Πρωτοβουλία είναι σαφής ότι τα μέτρα που θα λάβει για την προστασία της θα είναι μέτρα παθητικής αντίστασης. «Θα υιοθετηθούν μέτρα νόμιμα, που θα περιλαμβάνονται στους κώδικες ασφάλειας των πλοίων κατά της πειρατείας. Δεν θα ενεργήσουμε με τρόπο που να θέτει ενεργά σε κίνδυνο ακόμα και τους επιτιθέμενους. Προσπαθούμε να στείλουμε ένα μήνυμα ότι καλά θα ήταν να αποφύγουν την πειρατική επιβίβασή τους πάνω στα πλοία και να την κάνουμε πιο δύσκολη», καταλήγει ο κ. Πισσίας.