Μια χούφτα άνθρωποι, μια μικρή ομάδα που εξακολουθεί να εργάζεται με αφοσίωση, παρά τις δεκαετίες του πολέμου και της αναταραχής.

Το BBC συνάντησε τους Αφγανούς τεχνίτες -επί της ουσίας, καλλιτέχνες- που εργάζονται στο πολύχρωμο, παραμυθένιο Μεγάλο Τζαμί της Χεράτ στο Αφγανιστάν.

Καθισμένοι ανάμεσα σε κουβάδες και πάγκους, με τις ακτίνες του ήλιου να πέφτουν από τη θολωτή οροφή, οι τεχνίτες κατασκευάζουν και ζωγραφίζουν τα μοναδικής ομορφιάς πλακίδια που στολίζουν το περίφημο Jama Masjid.

Η Χεράτ ή Χαράτ είναι παραποτάμια πόλη που βρίσκεται στη κοιλάδα του Χαρίρουντ ποταμού, ο οποίος ρέει από τα όρη του κεντρικού Αφγανιστάν προς το Τουρκμενιστάν.

Στην πόλη υπάρχει ένα από τα σημαντικότερα πανεπιστήμια του Αφγανιστάν, αλλά και  η φημισμένη ομώνυμη Σχολή Χεράτ, όπου διδάσκεται η τεχνοτροπία της ισλαμικής ζωγραφικής και ειδικότερα της μικροτεχνίας, κυρίαρχη μορφή της οποίας υπήρξε ο Μπεχζάντ.

Ο Μπεχζάντ ήταν σπουδαίος Πέρσης ζωγράφος μικρο-καλλιγράφος του 15ου αιώνα και ίσως ο σημαντικότερος της ισλαμικής ζωγραφικής τέχνης της αποκαλούμενης σήμερα «ζωγραφική Χεράτ».

Το Μεγάλο Τζαμί, γνωστό ως μαργαριτάρι της Χεράτ, βρίσκεται σε ένα μικρό πάρκο στο κέντρο της πόλης.

Τα περίπλοκα ψηφιδωτά είναι μια γιορτή για τα μάτια, παρά τις κακουχίες και την καταστροφή που έχει υποστεί ο ναός από τους Βρετανικό-Αφγανικούς πολέμους, τον 19ο και 20ό αιώνα.

Προσπάθειες για την αποκατάσταση του ναού, έγιναν και την περίοδο 1945-1970, αλλά το Αφγανιστάν έχει βυθιστεί έκτοτε σε έναν άλλο πόλεμο, από τον οποίον ακόμη δεν έχει βγει.

Η ευθύνη για την αποκατάσταση του ναού βρίσκεται ουσιαστικά στα χέρια των εννέα ανδρών, οι οποίοι εργάζονται σε μικρά εργαστήρια λίγο πιο πέρα στο τζαμί.

Επικεφαλής του εργαστηρίου είναι ο allHassan, υπεύθυνος επίσης για την υποδοχή των τουριστών.

Παρά τα περιορισμένα αγγλικά του, καταλαβαίνει κανείς από τις πρώτες κουβέντες ότι γνωρίζει τον τόπο καλά.

Άλλωστε, αυτή η ζωή του τα τελευταία 16 χρόνια.

Τα περισσότερα από τα σχέδια κάνει ένας ηλικιωμένος δάσκαλος που εργάζεται ήσυχα σε μια γωνιά ζωγραφίζοντας στο χαρτί με το μολύβι του.

Μόλις ένα μοτίβο ολοκληρωθεί, οι τεχνίτες τρυπούν τις μικροσκοπικές οπές κατά μήκος των γραμμών και το σχέδιο μεταφέρεται σε σε λευκά πλακάκια από γυαλί.

Κοντά στην είσοδο του εργαστηρίου είναι οι κλίβανοι, οι φούρνοι στους οποίους ψήνονται τα πλακίδια.

Σωροί από ελαττωματικά ή σπασμένα πλακάκια είναι διάσπαρτα στο εργαστήριο.

Τα κάποτε ζωντανά χρώματα τους σταδιακά ξεθωριάζουν κάτω από ένα παχύ στρώμα σκόνης.

Το τζαμί θεμελιώθηκε το 1200 μ.Χ., αλλά το μόνο που έχει απομένει από το μικρό, αρχικό κτίσμα είναι μια πύλη εισόδου έξω από το εργαστήριο.

Το αρχικό κτίσμα καταστράφηκε από τη μανία του Τζένγκις Χαν, αλλά στα ερείπια του κτίστηκε νέος ναό. 

Η συντήρηση και αποκατάσταση είναι δαπανηρή υπόθεση και σίγουρα όχι στις προτεραιότητες του Αφγανιστάν, παρότι κατά καιρούς επιχειρηματίες, ξένες πρεσβείες ή οργανισμοί έχουν συνδράμει το Μεγάλο Τζαμί.