Τα ασημένια τουνίκ του Pierre Cardin, τα chainmail φορέματα του Paco Rabanne, και τα πολύ κοντά μίνι της Mary Quant, γνωστή ως η «εφευρέτρια του μίνι φορέματος», είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά ρούχα που διαμόρφωσαν την μόδα των ‘60s. Αλλά τι προκάλεσε αυτή την προοδευτική, μεταπολεμική διάθεση στη μόδα; Το «Swinging London: A Lifestyle Revolution», μια έκθεση στο Μουσείο μόδας και κλωστοϋφαντουργίας, ρίχνει περισσότερο φως σε αυτό στο μποέμ στιλ, γνωστό και ως «Chelsea Set», που είναι δημοφιλές μέχρι και σήμερα.

Στα μέλη του συμπεριελήφθη και η Quant, η οποία άνοιξε το πρώτο κατάστημα με την ονομασία «Bazaar» στο King’s Road το 1955 και ο Terence Conran, του οποίου το πρώτο κατάστημα Habitat άνοιξε το 1964. Μία άλλη σημαντική προσωπικότητα ήταν ο στενός φίλος του Conran Eduardo Paolozzi, συνιδρυτής της «Ανεξάρτητης Ομάδας», που ήταν πρόδρομος του κινήματος λαϊκής τέχνης της Βρετανίας.

«Αυτή η ομάδα προέκυψε από τον πόλεμο ως πολύ νέα και επαναστατική. Η παλαιά κοινωνική τάξη και η Βρετανική αυτοκρατορία έπεσαν. Οι απλοί άνθρωποι είχαν περισσότερα χρήματα. Η Quant αμφισβήτησε την ελιτιστική μόδα», λέει ο Geoffrey Rayner, συν-συγγραφέας με τον Richard Chamberlain του βιβλίου «Conran/Quant: Swinging London: A Lifestyle Revolution», που συνοδεύει την έκθεση.

«Ο μοντερνισμός ήταν το επίκεντρο των ενδυμάτων της Quant», ανέφερε στο BBC η Jenny Lister, από την εκπομπή V & A. «Όλα είχαν σχέση με τη λειτουργικότητα και την απόρριψη σε οτιδήποτε ήταν φανταχτερό. Γύρω στο 1960, άρχισε να δανείζεται χρήσιμα υλικά από ανδρικά ενδύματα, όπως τουίντ, φανέλες και ριγέ υφάσματα για κοστούμια. Χρησιμοποίησε επίσης φανελάκια σε διάφορα χρώματα, γιατί ήθελε οι γυναίκες να τρέχουν και να γυμνάζονται. Τα ρούχα της ήταν ακριβώς το αντίθετο από το ψηλόμεσο λουκ του Christian Dior. Πήρε έμπνευση από τα αεράτα φορέματα του σχεδιαστή Cristóbal Balenciaga και τα φορέματα με χαμηλή γραμμή μέσης των ‘20s».

Μια άλλη επιρροή της Quant ήταν η Chanel, η οποία βοήθησε στην απελευθέρωση των γυναικών από τους κορσέδες, ενώ το λογότυπο της μαργαρίτας στα ρούχα της έμοιαζε με μια παραλλαγή της λευκής καμέλιας της Chanel.

Αυτές οι νεωτεριστικές ενδυμασίες της δεκαετίας του 1960, οι οποίες απευθύνονταν στους Mods (υποκουλτούρα που επηρέασε τη μόδα της εποχής) και γνώρισαν τις μεγάλες τους δόξες το 1966 πριν από την εμφάνιση του στυλ της ψυχεδέλειας, εξακολουθούν να γοητεύουν τους λάτρεις της μόδας. Μάλιστα έχουν εμπνεύσει εδώ και χρόνια μεγάλα ονόματα στον χώρο αυτό.

Η Quant ήταν αναμφισβήτητα η πιο πρωτοποριακή από όλους. Υιοθέτησε ένα πατρόν για τα απλοϊκά σχέδια της στη δεκαετία του 1950 και σύντομα δημιούργησε τη δική της ετικέτα μαζί με τον μετέπειτα σύζυγό της, Αλεξάντερ Πλάνκετ Γκριν. Τα πρώτα της αξιοσημείωτα νεανικά σχέδια περιλάμβαναν ευρύχωρες, αεράτες σαλοπέτες και πλαστικά κολάρα για να στολίζουν και να δίνουν φως στα φορέματα.

«Διαστημικά» ρούχα

Η άνοδος της νεωτερικότητας στη μόδα τροφοδοτήθηκε επίσης από μια γεύση απλότητας στο εσωτερικό. Για παράδειγμα η δεύτερη μπουτίκ «Bazaar» της Quant στο Knightsbridge, η οποία άνοιξε το 1957, σχεδιάστηκε από τον Terence Conran και είχε ένα μινιμαλιστικό και απλό εσωτερικό σε λευκές γκρι και μαύρες αποχρώσεις. Αλλά και η μουσική, κυρίως η τζαζ, έδινε τον δικό της τόνο του σύγχρονου στο σύνολο.

Η Quant ήταν το κεντρικό μοντέλο της Sally Tuffin, που είχε δημιουργήσει τη μάρκα founded Foale and Tuffin στο Λονδίνο το 1961: «Σπούδασα στο Royal College of Art και η Quant μίλησε για την έναρξη μιας επιχείρησης . Μετά το κολέγιο, αποφασίσαμε να είμαστε γενναίοι και να δημιουργήσουμε την ετικέτα μας – ευχαριστώ τη Μαρία γι ‘αυτό. Στο σχολείο τέχνης θέλαμε να εκφράσουμε τον εαυτό μας ως απελευθερωμένες γυναίκες, που δεν είναι πλέον ευτυχείς να συμμορφωθούν με τα φορέματα της μητέρας τους. Τα ρούχα μας ήταν απλά, σχεδιασμένα για να κινείσαι εύκολα και να μπορείς να χορέψεις», είχε αναφέρει.

Η αυθεντική νεωτερικότητα της ετικέτας της Quant ενισχύθηκε από το γεγονός ότι φορούσε τα ρούχα της, τα οποία αντανακλούσαν έναν ολόκληρο τρόπο ζωής. «Αυτό που πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν είναι ότι το στιλ δεν σχετίζεται μόνο με τα ρούχα που φοράτε. Σχετίζεται με τον τρόπο που βάζετε το μακιγιάζ σας, τον τρόπο που φτιάχνετε τα μαλλιά σας, τις κάλτσες που επιλέγετε και τον τρόπο που περπατάτε. Όλα αυτά είναι μέρος του παιχνιδιού», έγραψε το 1965 η Quan.

Αν και τα πρώτα της σχέδια ήταν σχετικά ακριβά, εξέφραζε την επιθυμία να δημιουργήσει προσιτά ρούχα, γι΄ αυτό και μετακινήθηκε προς την μαζική παραγωγή. Από το 1961, η αμερικανική εταιρεία λιανικής πώλησης JC Penney, η οποία είχε περισσότερα από 1.700 καταστήματα, την ανέθεσε να σχεδιάσει συλλογές. Το 1963, ίδρυσε το Ginger Group και στη συνέχεια τα ρούχα της άρχισαν να πωλούνται στη Νέα Υόρκη.

Η Quant ήταν από τους πρώτους σχεδιαστές που δημιούργησαν τις μίνι φούστες. Οι κοντές φούστες είχαν ήδη φορεθεί από επιστημονικούς χαρακτήρες της δεκαετίας του 1950 οι οποίοι αποτέλεσαν μια σημαντική έμπνευση στη μόδα της δεκαετίας του 1960. «Υπήρξε ένα τεράστιο ενδιαφέρον για το διάστημα, που δημιουργήθηκε από ταινίες sci-fi και τηλεοπτικές σειρές όπως το Star Trek», λέει η Rayner. Το ασημί, ένα χρώμα που συνδέεται με το ταξίδι στο διάστημα, ήταν πολύ δημοφιλές στη συνέχεια, όπως επεσήμανε ο ιστορικός μόδας Bevis Hillier στο βιβλίο του «The Century of Style».

Η Quant απορρίφθηκε από το ίδρυμα μόδας του Παρισιού, ακριβώς όπως ο Cardin είχε εκδιωχθεί από το Chambre Syndicale de la Haute Couture της πόλης. Ο Cardin είχε αγκαλιάσει πλήρως μια φουτουριστική αισθητική, αναπτύσσοντας ένα συνθετικό ύφασμα που ονομάζεται Cardine. Εν τω μεταξύ, ο Courrèges, πρώην πολιτικός μηχανικός, παρουσίασε τα μοντέλα το 1964, σαν αστροναύτες με κράνη, αδιαφανή γυαλιά ηλίου και ασημένια παντελόνια.

Οι ετικέτες της μόδας σήμερα έχουν επηρεαστεί βαθύτατα από το ντιζάιν του 1960. Η Ο οίκος μόδας Yperlab για παράδειγμα, με έδρα το Παρίσι και το Λονδίνο, έχει στόχο να δημιουργεί ρούχα με σαφή επιρροή από τη δεκαετία του 1960. Αλλά και η μάρκα Ops & Ops για τα υποδήματα, εμπνέεται επίσης από τη δεκαετία του 1960. Τα σχέδιά τους περιλαμβάνουν μπότες με ασημένια χρώματα και παπούτσια εμπνευσμένα από την ταινία Barbarella.

Το μόνο σίγουρο είναι οι σχεδιαστές ανακυκλώνουν παλιές ιδέες και δεν υπάρχει καινοτομία. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό το μποέμ είναι τάση ενώ έχουν επιστρέψει οι φαρδιές και αέρινες γραμμές στα φορέματα. Αν η γιαγιά σας έχει κρατήσει ρούχα από τα νιάτα της στην ντουλάπα, ήρθε η ώρα να βγουν. Άλλωστε αυτό επιτάσσει και η μόδα στα μέσα κοινωνικής δικτώσης…