Τη δημιουργία ενός οικολογικού χωριού που θα βρίσκεται σε μια πλαγιά του Κισσάβου καλύπτοντας μία έκταση περίπου 150 στρεμμάτων οραματίζεται ο Δήμος Μελιβοίας πρωτοπορώντας για ακόμα μια φορά στα δρώμενα του Νομού και όχι μόνο.

Έτσι μία προσπάθεια που ξεκίνησε από πέρυσι το καλοκαίρι συνεχίζεται και φέτος με τη συμμετοχή εθελοντών από την Ελλάδα και το εξωτερικό που θα φιλοξενηθούν από το Δήμο και θα αναλάβουν δράση στην περιοχή κτίζοντας με πηλό, άμμο άχυρο και πέτρα αναβιώνοντας την τεχνική των προγόνων μας που κατασκεύαζαν σπίτια από πλιθιά!

Η… αφορμή για όλα αυτά ήταν μία συνεργασία που άρχισε ο Δήμος Μελιβοίας με τον οικονομολόγο κ. Κώστα Κοντομάνο και το φίλο του Στέλιο Γκαγκάρα οι οποίοι έχοντας σαν «χόμπι» τις κατασκευές από πλιθιά με τον παραδοσιακό τρόπο είχαν προχωρήσει στο κτίσιμο ενός πλίθινου σπιτιού σε κτήμα του οικονομολόγου στο χωριό Νέσσωνας. Κινητοποιήθηκαν λοιπόν οι εθελοντές μέσω ειδικού site στο internet, συγκεντρώθηκαν 60 νέοι άνθρωποι, και μέσα σε 15 ημέρες έφτιαξαν το πρώτο σπίτι ανάμεσα από Κουτσουπιά και Κόκκινο Νερό που τελικά θα χρησιμοποιηθεί από το Δήμο σαν τουριστικό περίπτερο.

Για φέτος οι εργασίες με πλιθιά προγραμματίζονται σε δύο φάσεις:
* Η πρώτη υλοποιείται την ερχόμενη εβδομάδα όπου 50 εθελοντές από 23-25 Απριλίου θα διαμορφώσουν τον υπάρχοντα εξωτερικό χώρο με… πήλινα παγκάκια, ψησταριές, θέσεις για φωτοβολταϊκά, κ.ά.
* Η δεύτερη μέσα στο καλοκαίρι με την κατασκευή εκεί ενός θεάτρου.

Τα… γήινα υλικά

Εξηγώντας τις τεχνικές και τα γήινα υλικά ο Κώστας Κοντομάνος θα μας διαφωτίσει:
«Tο κομπ θεωρείται σαν μία από τις πιο αρχαίες τεχνικές χτισίματος με γήινα υλικά. Εδώ χρησιμοποιούνται τα χέρια και τα πόδια για να σχηματιστούν μάζες πηλού αναμεμιγμένου με άμμο και άχυρο οι οποίες τοποθετούνται η μία πάνω στην άλλη διαμορφώνοντας έτσι μονολιθικές κατασκευές με μεγάλη σταθερότητα. Η λέξη κομπ προέρχεται από μια παλιά αγγλική λέξη cob που σημαίνει σβώλος.

Τα πλιθιά είναι επίσης από τα πιο παλιά δομικά υλικά. Γίνονται μόνον από αργιλώδες χώμα που έχει υγρανθεί με νερό, προσθέτοντας μερικές φορές κομμένο άχυρο, τρίχες κατσίκας ή άλλες ίνες που προστίθενται για ενίσχυση και που στη συνέχεια αφήνεται να στεγνώσει στο επιθυμητό σχήμα. Συνήθως τα πλιθιά έχουν σχήμα παραλληλεπίπεδο και κτίζονται όπως τα τούβλα.

Το άχυρο σαν οικοδομικό υλικό αποτελεί ανανεώσιμη πηγή, έχει εξαιρετικές μονωτικές δυνατότητες, καλύτερες από οποιοδήποτε άλλο υλικό και είναι πολύ εύκολο στο κτίσιμο. Τα σπίτια από αχυρόμπαλες είναι πολύ της μόδας στην Αγγλία και στις νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες όπου υπάρχουν συγκεκριμένοι για αυτά πολεοδομικοί κανονισμοί ακόμη και δυνατότητα εξασφάλισης στεγαστικού δανείου από τράπεζες.
Τα τσουβάλια με χώμα σαν τεχνική είναι και παλιά και νέα. Σάκοι με άμμο χρησιμοποιούνται από το στρατό για τη δημιουργία οχυρωματικών έργων ή για τον έλεγχο των νερών των ποταμών. Οι ίδιοι λόγοι που καθιέρωσαν τους σάκους στις παραπάνω εφαρμογές ισχύουν και για το κτίσιμο σπιτιών. Οι τοίχοι είναι συμπαγείς και γεροί, αντέχοντας όλων των ειδών τις καταπονήσεις από άσχημες καιρικές συνθήκες μέχρι σφαίρες και βόμβες.

Η μέθοδος με το χώμα σε καλούπια είναι τουλάχιστον τόσο παλιά όσο και το Σινικό Τείχος. Είναι αρκετά όμοια με τα πλιθιά και το κόμπ στο ότι το μίγμα είναι κυρίως άμμος και πηλός. Η διαφορά είναι ότι το υλικό συμπιέζεται σε καλούπια τα οποία συνήθως δημιουργούν πολύ επίπεδες και κάθετες επιφάνειες.

Του Δημήτρη Βάλλα για την εφημερίδα Ελευθερία, της 14ης Απριλίου του 2010

Η ρευστή γη είναι όμοια με το κοινό μπετόν γιατί τα υλικά αναμιγνύονται με τον ίδιο τρόπο χρησιμοποιώντας τσιμέντο σαν συνεκτικό υλικό. Η μόνη διαφορά είναι ότι αντί για την άμμο και τα χαλίκια που χρησιμοποιούνται για το μπετόν εδώ χρησιμοποιείται κοινό χώμα. Επίσης χρησιμοποιείται λιγότερο τσιμέντο. Δεν απαιτείται ιδιαίτερη συντήρηση σε αυτούς τους τοίχους μια και έχουν αυξημένη αντίσταση στον ήλιο και τη βροχή.

Το μίγμα άχυρου με πηλό χρησιμοποιείται για τοιχοποιίες που δεν φέρουν φορτία. Κατασκευάζεται από άχυρα, κατά προτίμηση με μακριά ίνα τα οποία αναμιγνύονται με διάλυμα πηλού ο οποίος παίζει και το συνεκτικό ρόλο.

Η φυσική δόμηση είναι ένας αρκετά νέος όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια δομική προσέγγιση προσανατολισμένη στη χρήση τοπικών, προσεκτικά επιλεγμένων ή και ανακυκλωμένων υλικών, απλών εργαλείων και τεχνικών.

Σε όλους σχεδόν τους τόπους η φύση μας εξασφαλίζει τα δομικά υλικά που χρειαζόμαστε. Επειδή τα υλικά αυτά χρειάζονται ελάχιστη επεξεργασία ή μεταφορά, τα οικονομικά και περιβαλλοντολογικά κόστη είναι χαμηλά. Μερικά από αυτά τα υλικά είναι ανανεώσιμα (όπως τα δένδρα και το άχυρο) και κάποια άλλα (όπως οι πέτρα και το χώμα) υπάρχουν σε τέτοια αφθονία που είναι πρακτικά ανεξάντλητα. Ένα ακόμα από τα πλεονεκτήματα του να κτίζει κάποιος με τοπικά υλικά είναι ότι το κτίριο βρίσκεται σε πλήρη οπτική αρμονία με το περιβάλλον».
Ραντεβού στον Κίσσαβο λοιπόν καθώς μια αλλιώτικη περιπέτεια φτιαγμένη από πηλό μόλις ξεκινά…