Την πρόθεσή της να σχεδιάσει αφιλοκερδώς το μουσουλμανικό τέμενος της Αθήνας φέρεται να εκδήλωσε η διάσημη αρχιτέκτονας και για πολλούς η καλύτερη στον κόσμο, Ζάχα Χαντίντ. Η Χαντίντ έχει τιμηθεί με τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά βραβεία, όπως το Πρίτσκερ, το λεγόμενο και Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής και πολύ πρόσφατα με το βρετανικό Στίρλινγκ για το σχεδιασμό του νέου μουσείου μοντέρνας τέχνης της Ρώμης.

Ads

Ωστόσο, σύμφωνα την εφημερίδα «Τα Νέα», στελέχη του υπουργείου Παιδείας, που έχει αναλάβει όλη την προεργασία για την ανέγερση του τεµένους, σημειώνουν πως «Καµία τέτοια πρόταση δεν έχει κατατεθεί, αλλά, ακόµη και αν υπάρξει, η απόφαση της κυβέρνησης είναι να πραγµατοποιηθεί διεθνής διαγωνισµός». Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος της Μουσουλµανικής Ενωσης Ελλάδας Αννα Στάµου δήλωσε στην εφημερίδα ότι «Η Ζάχα Χαντίντ είναι µια από τις σηµαντικότερες προσωπικότητες του ισλαµικού κόσµου και σίγουρα η εµπλοκή του ονόµατός της ή η ενδεχόµενη συµµετοχή της στον διαγωνισµό θα αποτελέσει τιµή για εµάς. Ωστόσο, ποτέ και σε καµία συνάντηση των επίσηµων µουσουλµανικών ενώσεων δεν αναφέρθηκε η πρόθεσή της να αναλάβει τον σχεδιασµό του τεµένους. Αυτό το µάθαµε µέσα από δηµοσιεύµατα».

Η Ζάχα Χαντίντ γεννήθηκε στη Βαγδάτη το 1950. Σύμφωνα με την ίδια, η αρχιτεκτονική κυλούσε στο αίμα της από την εφηβεία ακόμα, όταν επισκέφτηκε για πρώτη φορά τον τόπο των Σουμέριων στο νότιο Ιράκ, εκεί όπου γεννήθηκε η τέχνη αυτή. «Αυτό που προσπαθώ είναι να επινοήσω μια αρχιτεκτονική, καθώς και μορφές αστικού σχεδιασμού που να μπορούν να κάνουν το ίδιο με έναν σύγχρονο τρόπο. Στο ξεκίνημά μου επιχειρούσα να φτιάξω αστραφτερά κτίρια σαν πολύτιμα πετράδια. Τώρα αυτό που θέλω είναι να δημιουργώ ένα νέο είδος τοπίου, που να ρέει μαζί με τις σύγχρονες πόλεις και τις ζωές των κατοίκων τους».

Τα έργα της, αν και θυμίζουν κατασκευές από έργα επιστημονικής φαντασίας, δεν μένουν μόνο στον εντυπωσιασμό. Με κύριο άξονα τον άνθρωπο και τις ανάγκες του, διαθέτουν -παρά τις διαστάσεις τους- μια ξεχωριστή λειτουργικότητα, είναι ευχάριστα, φωτεινά και φιλικά στους επισκέπτες τους.

Μετά την αποφοίτησή της η Χαντίντ δούλεψε μαζί με τους πρώην δασκάλους της, τον Έλληνα Ηλία Ζέγγελη και τον Ολλανδό Ρεμ Κόλχας, στο Γραφείο Μητροπολιτικής Αρχιτεκτονικής, όπου έγινε και συνέταιρος το 1977. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του΄80 δίδαξε στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Λονδίνου, ενώ έχει διδάξει σε πολλά Πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, σε κάποια από τα οποία διατηρεί και έδρα.

Σήμερα στο αρχιτεκτονικό της γραφείο δουλεύουν τουλάχιστον 350 άνθρωποι. Η ίδια συζητιέται πολύ, όχι χωρίς λόγο. Το περιοδικό Forbes την κατέταξε το 2008 στην 69η θέση στη λίστα του με τις 100 πιο ισχυρές γυναίκες του κόσμου, ενώ το New Statesman την συμπεριέλαβε στις 50 προσωπικότητες που άσκησαν τη μεγαλύτερη επιρροή μέσα στο 2010 και συγκεκριμένα στο νούμερο 42.

Έχει κερδίσει πολλούς διεθνείς διαγωνισμούς, αν και κάποια από τα σχέδιά της δεν χτίστηκαν ποτέ, όπως το Πικ Κλαμπ στο Χονγκ Κονγκ (1983) και η Όπερα του Κόλπου του Κάρντιφ στην Ουαλία (1994). Από τα σημαντικότερα -ολοκληρωμένα- έργα της είναι ο πυροσβεστικός σταθμός της Vitra στη Γερμανία (1994), το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Ρόσενταλ στο Σινσινάτι των ΗΠΑ (2003), το Κεντρικό Κτίριο της BMW στη Γερμανία (2005), η ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας στη Λευκωσία της Κύπρου (2007), το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Ρώμης ΜΑΧΧΙ (1998-2010), η Όπερα της πόλης Γκουανγτσού στην Κίνα (2010) κ.α.

Η Χαντίντ και οι συνεργάτες της έχουν σχεδιάσει επίσης το κολυμβητικό κέντρο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 στο Λονδίνο, το οποίο αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον μέσα στην επόμενη χρονιά. Μέχρι στιγμής έχει κατασκευαστεί μόνον ο σκελετός της στέγης -γεγονός ανορθόδοξο, όχι όμως όταν πρόκειται για τη Χαντίντ-, ο οποίος θυμίζει σαλάχι και θεωρείται από τις πιο περίπλοκες κατασκευές των ολυμπιακών κτιρίων. Καμπυλωτός και φτιαγμένος από ατσάλι, ζυγίζει 2.800 τόνους και έχει μήκος 160 μ. και πλάτος 90 μ.

Το συγκεκριμένο έργο κατηγορήθηκε ότι ξεπέρασε κατά πολύ το αρχικό κόστος. Ωστόσο η Ζάχα Χαλίντ δεν πτοείται. Σε ερώτηση κατά πόσο θα άλλαζε τα σχέδια του κολυμβητικού κέντρου αν μπορούσε να προβλέψει τη φασαρία που δημιουργήθηκε λόγω και της οικονομικής κρίσης, η απάντησή της είναι κατηγορηματικά αρνητική. «Σε τέτοιες στιγμές, είναι πιο σημαντική η ανύψωση του ηθικού των ανθρώπων και θα πρέπει να μαθαίνουμε από πράγματα του παρελθόντος που έγιναν βιαστικά. Δεν μπορείς να συμβιβαστείς όταν έχεις να κάνεις με μια ολυμπιακών διαστάσεων πισίνα, δεν μπορείς να τη μικρύνεις», εξηγεί.