Άλλη μια χρονιά έφυγε με θετικό πρόσημο για την αγορά αυτοκινήτου, αφού οι ταξινομήσεις των καινούριων ΙΧ άγγιξαν τις 115.000 (για την ακρίβεια έφτασαν τις 114.100, σημειώνοντας αύξηση κατά 10,3%), όταν πέρυσι, την ίδια εποχή πανηγυρίζαμε για το σπάσιμο του ψυχολογικού φράγματος των 100.000 μονάδων (με 103.431 ταξινομήσεις και αύξηση 17,4% σε σχέση με το 2017) και πρόπερσι το κοντέρ είχε σταματήσει στα 88.083 αυτοκίνητα, που αντιστοιχούσαν σε αύξηση 11,7% σε σχέση με το 2016.

Προφανώς τα νούμερα αυτά – πολύ δε περισσότερο η φετινή επίδοση – ισοδυναμούν με θρίαμβο αν σκεφτεί κανείς τα αποτελέσματα του 2012 και του 2013, που είχαμε μόλις 58.482 και 58.694 ταξινομήσεις, αντίστοιχα. Ο θρίαμβος όμως μπορεί να εκτιμηθεί και σαν τραγωδία, αν πάμε ακόμα πιο πίσω, στην προ κρίσης περίοδο και στο χρυσό 2004, που η αγορά αυτοκινήτου είχε αγγίξει το εντυπωσιακό νούμερο των 289.753 μονάδων!

Συγκρατημένη αισιοδοξία
Μισογεμάτο, λοιπόν, το ποτήρι ή μισοάδειο; Ας δεχθούμε την αισιόδοξη εκτίμηση, του μισογεμάτου ποτηριού και ας σταθούμε στο πλάι όσων σκέπτονται ότι… φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι. Όπως ο πρόεδρος της αντιπροσωπείας της Nissan στη χώρα μας, Τάκης Θεοχαράκης, που δηλώνει σταθερά «συγκρατημένα αισιόδοξος» για την πορεία της αγοράς τα τελευταία χρόνια. Γιατί η αλήθεια είναι ότι το σακούλι της αγοράς αυτοκινήτου, αν φυσικά δεν συμβεί κάτι συνταρακτικό το οποίο θα ανατρέψει την παρούσα κατάσταση, κάποια στιγμή θα γεμίσει. Μόνο που για τη στιγμή αυτή θα χρειαστεί να περιμένουμε καμιά δεκαετία, ελπίζοντας σε καλύτερες μέρες και βλέποντας παράλληλα να κυκλοφορούν στο δρόμους κουρασμένα απ’ τα χρόνια αυτοκίνητα.

Γιατί για να διατηρηθεί μία αξιοπρεπής ηλικία του στόλου, για να οδηγούμε δηλαδή σχετικά «φρέσκα» αυτοκίνητα, κάτι που είναι απαραίτητο αν θέλουμε να έχουμε και λιγότερους ρύπους, και λιγότερα ατυχήματα, η αγορά πρέπει να βρίσκεται κοντά στο μαγικό νούμερο των 200.000 ταξινομήσεων ΙΧ ετησίως, τα οποία θα επέτρεπαν την απόσυρση από την κυκλοφορία αυτοκινήτων που κρατιούνται από τους ιδιοκτήτες τους στη ζωή με τα δόντια…  Και τα οποία μάλιστα δεν είναι απλώς παλιά – με μέση ηλικία τα 15,4 έτη – αλλά είναι κατά κανόνα και κακοσυντηρημένα, αφού η μείωση του εισοδήματος των Ελλήνων δεν επιτρέπει τέτοιου τύπου «πολυτέλειες».

Δεν αποτελεί ένδειξη σοφίας η διατύπωση της άποψης ότι η λύση – και αυτού – του προβλήματος βρίσκεται στην οικονομική ανάπτυξη. Το αν δικαιολογεί τώρα η όποια ανάπτυξη υπάρχει αυτή τη στιγμή την άνοδο που καταγράφει η αγορά αυτοκινήτου είναι σίγουρα μια μεγάλη συζήτηση. Πάντως κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι μπορεί να μην έχουμε βγει από την κρίση, αλλά τουλάχιστον δεν υπάρχει ανησυχία για κάποια αρνητική εξέλιξη. Υπάρχει η αίσθηση της σταθερότητας και αυτή τελικά είναι που επιτρέπει σε όσους έχουν μια στοιχειώδη οικονομική άνεση να προχωρήσουν στην αγορά ενός καινούριου αυτοκινήτου.

Οφείλουμε, δε, στο σημείο αυτό να επαναλάβουμε κάτι που έχουμε πει και στο παρελθόν: ότι δεν έχει νόημα να περιμένει κανείς τη μεγάλη αλλαγή, τη δραστική μείωση των τιμών των αυτοκινήτων, για τον απλούστατο λόγο ότι αυτή δεν πρόκειται ποτέ να έρθει. Αντιθέτως, είναι βέβαιο ότι θα βρεθούμε αντιμέτωποι με αυξήσεις, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες είναι υποχρεωμένες εκ των πραγμάτων να «σπρώξουν» στην αγορά νέες τεχνολογίες. Το γεγονός ότι ένα plug in υβριδικό διαθέτει έναν επιπλέον κινητήρα και μία μπαταρία είναι αρκετό από μόνο του για να εξηγήσει το γιατί ένα τέτοιο αυτοκίνητο θα είναι ακριβότερο.

Τί αγοράζουν οι Έλληνες;
Αν τώρα φύγουμε από το γενικό πλαίσιο της αγοράς και δούμε τι ανακατατάξεις υπάρχουν, το πώς διαμορφώνεται δηλαδή το μείγμα των πωλήσεων, ποια αυτοκίνητα έχουν μεγαλύτερη ζήτηση και ποιες εταιρίες «προοδεύουν» μπορούμε να κάνουμε μερικές ενδιαφέρουσες επισημάνσεις.

Βλέπουμε κατ’ αρχάς ότι τα crossover και SUV συνεχίζουν να προελαύνουν. Τα στατιστικά στοιχεία που έδωσε ο Σύνδεσμος Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ) αποκαλύπτουν ότι τα εν λόγω μοντέλα (ξεκινώντας από τα πιο μικρά, της κατηγορίας των μίνι ή Segment A και φθάνοντας μέχρι τις θηριώδεις προτάσεις της κατηγορίας F-G SUV κατέχουν πλέον το 48,7%  των πωλήσεων όταν πέρυσι βρίσκονταν στο 39,1%.

Σημαντικές ανακατατάξεις έχουμε επίσης και στον τομέα του τύπου του κινητήρα που επιλέγουν οι αγοραστές, με το diesel να υποχωρεί σταθερά (27,1% των πωλήσεων ήταν πέρυσι πετρελαιοκίνητα έναντι 35,5% το 2018) προς όφελος της βενζίνης, κάτι που οφείλεται όχι μόνο στη συνειδητοποίηση της υπερβολής που είχαμε στην αγορά όταν απελευθερώθηκε η πετρελαιοκίνηση (όταν όλοι έτρεχαν να αγοράσουν κάποιο diesel μοντέλο χωρίς να το χρειάζονται στην πραγματικότητα), αλλά και στη γενικότερη κατάσταση (σε κάποιο βαθμό και στη φημολογία) σχετικά με το μέλλον. Γιατί είναι αλήθεια ότι οι diesel δεν έχουν πεθάνει, όπως επίσης είναι αλήθεια ότι αξίζει η αγορά τους σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και για συγκεκριμένη χρήση.
 
Το γεγονός τώρα είτε βλέπουμε να αυξάνονται οι πωλήσεις των υβριδικών αυτοκινήτων (από 5,8% σε 7,2% της αγοράς) αλλά και των πάσης φύσεως ηλεκτρικών (δηλαδή μπαταρίας και plug in hybrid) έστω και αν οι πωλήσεις τους βρίσκονται ακόμα σε χαμηλά επίπεδα (0,7% το 2019, έναντι 0,5% το 2018) πρέπει να αποδοθεί στην επίδραση που έχουν οι γενικότερες εξελίξεις στο χώρο του αυτοκινήτου λόγω των περιορισμών στις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Ήδη, είχαμε λανσαρίσματα νέων μοντέλων, που είναι εξ αρχής διαθέσιμα στην αγορά και σε αμιγώς ηλεκτρικές εκδόσεις (Peugeot 208, Opel Corsa), οι οποίες έρχονται να πάρουν τη θέση τους δίπλα στα υπάρχοντα αποκλειστικά ηλεκτρικά BMW i3 και Nissan Leaf ενώ αυξάνεται η προσφορά των «επαναφορτιζόμενων» υβριδικών (plug in hybrid – PHEV) μοντέλων.

Έδαφος, τέλος, κερδίζουν και τα αυτοκίνητα που κινούνται με φυσικό αέριο (για την ακρίβεια το συμπιεσμένο φυσικό αέριο – Compressed Natural Gas [CNG]), που πέρα από τα όποια οικολογικά πλεονεκτήματα τα χαρακτηρίζουν διαθέτουν και το αναμφισβήτητο προσόν του χαμηλού κόστους κίνησης, αφού λόγω της συμφέρουσας τιμής του καυσίμου αποδεικνύονται πιο οικονομικά ακόμα και από τα diesel! Έτσι είχαμε άνοδο στο 2,3% της αγοράς (από 1,2% το 2018) – πρακτικά διπλασιασμό του μεριδίου – των αυτοκινήτων που έχουν τη δυνατότητα να κάψουν φυσικό αέριο (πρόκειται κυρίως για οχήματα διπλού καυσίμου: CNG / βενζίνη), καθώς έχει αυξηθεί κάπως η διαθεσιμότητα πρατηρίων, ενώ αυξήθηκε παράλληλα και το πλήθος των διαθέσιμων επιβατικών μοντέλων στην αγορά.