Πριν από λίγες μέρες συνέβη ένα περιστατικό στο λιμάνι Χάμερφεστ της Νορβηγίας που προβλημάτισε και έκανε καχύποπτους πολλούς ανθρώπους. Σύμφωνα με διεθνή μέσα ενημέρωσης, μια φάλαινα μπελούγκα εμφανίστηκε στις ακτές της περιοχής, η οποία θεωρείται κατάσκοπος της Ρωσίας, καθώς φορούσε ένα μυστηριώδες λουρί, πάνω στο οποίο ήταν στερεωμένη μια κάμερα.

Ειδικοί της θαλάσσιας ζωής είχαν δηλώσει τότε ότι πιθανότατα το ζώο «απέδρασε» από κάποιο εκπαιδευτικό κέντρο του Ρωσικού Ναυτικού, ενώ ο επιθεωρητής Joergen Ree Wiig της Νορβηγικής Διεύθυνσης Αλιείας είχε αποκαλύψει ότι το «λουρί» της μπελούγκα έφερε τη σήμανση «Εξοπλισμός της Αγίας Πετρούπολης». Μπορεί το περιστατικό αυτό να ακούγεται περίεργο, αλλά δεν είναι ανήκουστο.

Το 2017, η ρωσική κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι η χώρα πειραματίζεται με τη χρήση φαλαινών beluga, bottlenose δελφινιών και διάφορα είδη φώκιας για να φυλάξουν εισόδους σε ναυτικές βάσεις, να βοηθήσουν τους δύτες και ενδεχομένως να σκοτώσουν τους ξένους που εισέβαλαν στην περιοχή τους. Ωστόσο, ο φάλαινες Belugas «βγήκαν» από το πρόγραμμα, όταν έγινε σαφές ότι η κολύμβηση για μεγάλες περιόδους στα κρύα και πολικά ύδατα τους έκανε κακό στην υγεία.

Επίσης, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Κριμαία το 2014, ανέλαβε μια στρατιωτική μονάδα της Ουκρανίας που περιλάμβανε δελφίνια του είδους bottlenose, σύμφωνα με ειδησεογραφικά δελτία. Τα ουκρανικά «πολεμικά δελφίνια», με έδρα τη Σεβαστούπολη, εκπαιδεύτηκαν για να αναζητήσουν υποβρύχιες νάρκες ή ανεπιθύμητους κολυμβητές που προσπαθούν να έχουν πρόσβαση σε απαγορευμένες πλωτές οδούς, σύμφωνα με το RIA Novosti, πρακτορείο ειδήσεων της Ρωσίας.

Ωστόσο, η χρήση θαλάσσιων θηλαστικών για στρατιωτικούς σκοπούς δεν περιορίζεται στη Ρωσία. Το Ναυτικό των ΗΠΑ έχει ένα παρόμοιο πρόγραμμα από τη δεκαετία του 1960. Η ικανότητα αυτών των ζώων να ανιχνεύουν και να βρίσκουν στόχους στα βαθιά και σκοτεινά νερά είναι κάτι που η τεχνολογία δεν μπορεί να κάνει ακόμα και το οποίο οι στρατιωτικοί το θεωρούν πολύτιμο.

Το Ναυτικό των ΗΠΑ εκπαιδεύει τα θαλάσσια θηλαστικά του, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων λιονταριών της Καλιφόρνιας και των δελφινιών, για να βρει και να ανακτήσει τον εξοπλισμό που έχει χαθεί στη θάλασσα και να εντοπίσει τους εισβολείς που κολυμπούν σε απαγορευμένες περιοχές. Τα δελφίνια χρησιμοποιούνται επίσης για την ανίχνευση ναρκών που βρίσκονται είτε κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, είτε  επιπλέουν στο νερό, δεμένες σε μια άγκυρα.

«Τα δελφίνια Bottlenose είναι καλύτερα από οποιαδήποτε μηχανή όσον αφορά την ανίχνευση ναρκών», ανέφερε στο National Geographic ο Paul Nachtigall, επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος θαλάσσιων θηλαστικών στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης. «Μπορούν επίσης να το κάνουν πολύ πιο γρήγορα σε σχέση με μια μηχανή. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά κοντά στην ακτή, όπου τα κύματα και η κυκλοφορία των πλοίων δημιουργούν πολύ θόρυβο. Τα μηχανικά συστήματα μπορούν να επηρεαστούν από όλα τα ανταγωνιστικά σήματα, αλλά όχι τα δελφίνια», πρόσθεσε.

Κι αυτό επειδή το σόναρ τους είναι συντονισμένο με ακρίβεια. Τα δελφίνια και συγγενείς τους, όπως οι φάλαινες δολοφόνοι, στέλνουν μια σειρά από ήχους που «αναπηδούν» από αντικείμενα στο περιβάλλον. Τα θηλαστικά παίρνουν τους ηχούς επιστροφής και σχηματίζουν μια ακουστική εικόνα του περιβάλλοντος τους, μια ικανότητα γνωστή ως ηχοεντοπισμός. Ο ηχοεντοπισμός περιλαμβάνει τη δημιουργία, τη λήψη και την επεξεργασία υπερηχητικών παλμών για τον εντοπισμό θηραμάτων ή την ανίχνευση εμποδίων.

Τα πειράματα του Nachtigall διεξήχθησαν στα μέσα της δεκαετίας του ’90 με ένα δελφίνι bottlenose, το οποίο έφερε το όνομα BJ κι απέδειξε ότι έχει αυτή την ιδιαίτερη ικανότητα. Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν ακόμα πώς τα δελφίνια το κάνουν αυτό, αλλά είναι ένα θέμα που έχει τραβήξει την προσοχή στρατιωτικών και πολιτικών επιστημόνων εδώ και δεκαετίες.

Τα θαλάσσια λιοντάρια της Καλιφόρνιας, ενώ δεν διαθέτουν δυνατότητες σόναρ, έχουν εξαιρετική όραση. «Είναι πολύ καλά στο να βρίσκουν πράγματα, όπως ο χαμένος εξοπλισμός», λέει ο Nachtigall.

Το Πολεμικό Ναυτικό των Η.Π.Α. τα χρησιμοποιεί για να βρει και να ανακτήσει δοκιμαστικές νάρκες. Οι χειριστές δίνουν στο θαλάσσιο λιοντάρι ένα σύστημα «προσάρτησης» το οποίο μπορεί να κρατήσει στο στόμα του και στέλνουν το θηλαστικό στη θάλασσα. Μόλις το ζώο βρει τον στόχο του, σφίγγει τη συσκευή σε αυτό και οι χειριστές που βρίσκονται σε ένα σκάφος στην επιφάνεια, μπορούν να πάρουν το αντικείμενο.

Τόσο τα θαλάσσια λιοντάρια της Καλιφόρνιας όσο και τα δελφίνια είναι αρκετά σκληραγωγημένα, έξυπνα και εκπαιδεύονται εύκολα, σύμφωνα με τον Nachtigall. Τα θαλάσσια λιοντάρια μάλιστα έχουν επίσης το πλεονέκτημα ότι είναι αμφίβια. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο το αμερικανικό ναυτικό κατέληξε να τα χρησιμοποιεί αντί άλλων θαλάσσιων θηλαστικών, όπως φάλαινες δολοφόνους ή belugas, τις οποίες επίσης εξέτασαν αρχικά.