Οι μεγάπτερες φάλαινες δημιουργούν μεγάλους δακτυλίους από φυσαλίδες κατά τη διάρκεια φιλικών αλληλεπιδράσεων με ανθρώπους, γεγονός που υποδηλώνει ότι ενδεχομένως προσπαθούν να επικοινωνήσουν μαζί μας, όπως υποστηρίζει νέα μελέτη.

Μέχρι εδώ, καλά. Το ζήτημα όμως είναι ότι το επικοινωνιακό παράδειγμα των φαλαινών αποτέλεσε αφορμή για την επιστημονική διερεύνηση εναλλακτικών μεθόδων επικοινωνίας με «άλλους» πολιτισμούς.

Οι φάλαινες είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούν φυσαλίδες για να κυνηγήσουν τη λεία τους ή για να ανταγωνιστούν για ένα θηλυκό ταίρι. Αυτό που είναι εντυπωσιακό, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι μπορούν και χειρίζονται αυτούς τους δακτυλίους με διάφορους τρόπους, ελέγχοντας ενεργά το μέγεθος και το βάθος τους.

Η παρατήρηση και κατανόηση της νοημοσύνης και των τρόπων επικοινωνίας μη ανθρώπινων ειδών του ζωικού βασιλείου, όπως οι φάλαινες, μπορεί να αποτελέσει κλειδί για την προετοιμασία μας σε περίπτωση μελλοντικής επαφής με εξωγήινους πολιτισμούς, υποστηρίζει η αμερικανική μελέτη, που αναδημοσιεύθηκε στο Gizmodo.

Η ανάγκη για την εξεύρεση εναλλακτικών – μη γλωσσικών – τρόπων επικοινωνίας με εξωγήινους πολιτισμούς θυμίζει την ταινία Arrival (2016) του Ντενίς Βιλνέβ, στην οποία μια γλωσσολόγος ηγείται μιας ομάδας ερευνητών όταν γιγαντιαία διαστημόπλοια προσγειώνονται σε διάφορα μέρη του κόσμου. Καθώς οι χώρες βρίσκονται στο χείλος ενός παγκόσμιου πολέμου, η γλωσσολόγος και η ομάδα της πρέπει να βρουν έναν νέο τρόπο να επικοινωνήσουν με τους εξωγήινους επισκέπτες.

Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται, ερευνητές από το Ινστιτούτο SETI, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Ντέιβις (UC Davis) και άλλους επιστημονικούς φορείς, εξέτασαν τη συμπεριφορά φαλαινών και την διαδικασία των φυσαλίδων, που ίσως κρύβει απαντήσεις για το πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε ή να αποκωδικοποιήσουμε σήματα από εξωγήινη ζωή.

«Λόγω των τεχνολογικών περιορισμών, μία βασική υπόθεση στην αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης είναι ότι τα εξωγήινα όντα θα θέλουν να έρθουν σε επαφή μαζί μας και επομένως θα στοχεύσουν ανθρώπινους δέκτες», δήλωσε ο Λόρενς Ντόιλ, επιστήμονας του SETI και συν-συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στην επιστημονική έκδοση Marine Mammal Science.

Ενώ οι ερευνητές είχαν ήδη καταγράψει μεγάπτερες φάλαινες να δημιουργούν «δίχτυα» από φυσαλίδες για να παγιδεύσουν τη λεία τους, η παρούσα μελέτη εξετάζει τη δημιουργία δακτυλίων από φυσαλίδες κατά τη διάρκεια φιλικών αλληλεπιδράσεων με ανθρώπους. Ο Ντόιλ και οι συνεργάτες του μελέτησαν 12 συμβάντα παραγωγής δακτυλίων φυσαλίδων που περιλάμβαναν 39 δακτυλίους που δημιουργήθηκαν από 11 μεμονωμένες φάλαινες.

Η Τζόντι Φρεντιάνι, συν-συγγραφέας της μελέτης και φωτογράφος θαλάσσιας ζωής στο UC Davis, επισημαίνει ότι οι φάλαινες παρουσιάζουν συχνά φιλική και περίεργη συμπεριφορά, πλησιάζοντας τόσο σκάφη όσο και κολυμβητές.

«Οι μεγάπτερες φάλαινες ζουν σε σύνθετες κοινωνικές δομές, επικοινωνούν μέσω ποικίλων ακουστικών σημάτων, χρησιμοποιούν φυσαλίδες ως εργαλεία και έχουν καταγραφεί να προστρέχουν σε βοήθεια άλλων ειδών που δέχονται επιθέσεις από θηρευτές», σημειώνει ο Φρεντ Σαρπ, επίσης συν-συγγραφέας της μελέτης.

«Στη μελέτη μας δείχνουμε ότι οι φάλαινες δημιουργούν φυσαλίδες πιθανώς σε μια προσπάθεια να αλληλεπιδράσουν παιχνιδιάρικα, να παρατηρήσουν την αντίδρασή μας ή/και να επικοινωνήσουν μαζί μας με κάποιον τρόπο» πρόσθεσε.

Εάν ποτέ έρθουμε σε επαφή με εξωγήινη ζωή, είναι πολύ πιθανό η επικοινωνία τους να διαφέρει ριζικά από ό,τι φανταζόμαστε. Μελετώντας συστήματα επικοινωνίας μη ανθρώπινης νοημοσύνης – όπως οι φάλαινες – οι επιστήμονες διευρύνουν την κατανόησή τους για άγνωστες μορφές επικοινωνίας και βελτιώνουν τα εργαλεία ανίχνευσης ζωής πέρα από τη Γη.