Τις προσεχείς ημέρες ο κόσμος θα μάθει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τι σημαίνει να περνά κανείς την «κόκκινη γραμμή». Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, πριν από ένα χρόνο είχε προειδοποιήσει τις συριακές αρχές ότι η χρήση χημικών όπλων στον εμφύλιο πόλεμο που σπάραζε την χώρα θα ήταν το όριο. Εάν το έκαναν, θα περνούσαν την κόκκινη γραμμή. «Αυτό θα άλλαζε τους υπολογισμούς μου. Θα άλλαζε τα δεδομένα μου», είχε πει τότε ο Ομπάμα.

Ads

 
Τώρα ο συριακός στρατός φέρεται να έχει κάνει ακριβώς ότι του είχε πει ο Ομπάμα να μην κάνει. Κατά την αμερικανική κυβέρνηση, περίπου 1429 άνθρωποι – εκ των οποίων 426 παιδιά – σκοτώθηκαν από το φονικό αέριο σαριν σε μια επίθεση του στρατού του Μπασαρ Αλ Άσαντ στις 21 Αυγούστου. Άρα, κατά τις ΗΠΑ, οι Σύριοι ξεκάθαρα πέρασαν την κόκκινη γραμμή. Κατά συνέπεια, οι κόκκινες γραμμές και οι εν δυνάμει συνέπειες του να τις ξεπεράσει κανείς φιγουράρουν στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Σε μια συνέντευξη Τύπου, πριν από λίγες ημέρες, ο Ομπάμα είπε: «Δεν έθεσα εγώ την κόκκινη γραμμή. Η παγκόσμια κοινότητα το έκανε».

Διαβάστε για το συριακό
 
Σύμφωνα με τον καθηγητή Αγγλικών και Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο του Ντελαγουερ, Μπεν Γιαγκόντα, η φράση «κόκκινη γραμμή» φαίνεται να είναι μια εκμοντερνισμένη εκδοχή της παλαιότερης μεταφορικής φράσης «μια γραμμή χαραγμένη στην άμμο». Η αρχαιότερη καταγραφή κάποιου που χαράσσει μια γραμμή στην άμμο χρονολογείται περί το 168 π.Χ. στην Ρώμη, κατά την διάρκεια μιας σύγκρουσης, που κατά σύμπτωση, αφορούσε την Συρία.
 
Ο Ποπίλιους, απεσταλμένος της Ρώμης, είχε συναντήσει τον Βασιλιά Αντίοχο τον 4ο για να τον προειδοποιήσει να ακυρώσει την επίθεσή του στην Αλεξάνδρεια. Όταν ο Αντίοχος προσπάθησε να κερδίσει χρόνο, ο Ποπίλιους χάραξε γύρω του μια γραμμή στο χώμα και του είπε ότι θα πρέπει να έχει αποφασίσει τι θα κάνει πριν την περάσει. Ο Αντίοχος υπέκυψε στις απαιτήσεις της Ρώμης.
 
Το κατά πόσο η επίμαχη γραμμή στην άμμο ήταν κόκκινη δεν είναι σαφές. Μια πιθανότητα είναι ότι κάποιος αναλυτής δανείστηκε την ιδέα της προειδοποιητικής γραμμής σε έναν μετρητή που δηλώνει ότι δεν είναι ασφαλές να πιέζεται ένας κινητήρας περισσότερο από εκείνο το όριο. Ένα άλλο σενάριο προκύπτει από την Μάχη της Μπαλακλάβα στις 24 Οκτωβρίου του 1854 στην Βρετανία κατά τον Κριμαϊκό Πόλεμο. Τότε, το 93ο Τάγμα των Χάιλαντς, που υστερούσε αριθμητικά απέναντι στον εχθρό, είχε δεχθεί την εξής εντολή από τον διοικητή, Σερ Κόλιν Κάμπελ: «Δεν υφίσταται η υποχώρηση για μένα εδώ. Πρέπει να πεθάνετε εκεί όπου στέκεστε». Και έτσι έμειναν όρθιοι, ακίνητοι, περιμένοντας τα πυρά του εχθρού. Στην αναμετάδοσή του για τους Times του Λονδίνου, ο ανταποκριτής Γουίλιαμ Ράσελ, έγραφε πως ό,τι έμεινε ανάμεσα στους Ρώσους που πυροβολούσαν και στην βάση του βρετανικού τάγματος ήταν μια «λεπτή κόκκινη γραμμή από όπου προεξείχε σίδερο».
 
Αναφορές σε μια γραμμή στο χώμα υπάρχουν και στην λογοτεχνία εκτός από ιστορικά γεγονότα. Ο Τομ Σώγιερ χάραξε μια τέτοια με το δάχτυλο του ποδιού του και προκάλεσε ένα άλλο αγόρι να την περάσει. Επίσης, ο λοχαγός Γουίλιαμ Τράβις χάραξε επίσης μια στο Άλαμο το 1836, ζητώντας από εθελοντές να την περάσουν και να συνταχθούν μαζί του σε μια απέλπιδα μάχη.
 
Το κουράγιο και το θάρρος που έδειξε η «λεπτή κόκκινη γραμμή» της Μπαλακλάβα τιμήθηκε από ποιητές όπως ο Τένισον, στο «Η Επέλαση της Ελαφράς Ταξιαρχίας», και ο Κίπλινγκ, στο «Τόμι». Με τον καιρό αναδείχθηκε σε μια μεταφορική φράση που δείχνει σθεναρή και ατσάλινη στάση.
 
Στην σύγχρονη πολιτική αρένα, ο Γιαγκόντα βρήκε αναφορές της φράσης χρονολογημένες πίσω στο 1987 κατά την σύγκρουση της Λιβύης με το Τσαντ, και σε άρθρο των New York Times το 1999 που αφορούσε τους μουσουλμάνους κληρικούς στο Ιράν. Οι κληρικοί είχαν τραβήξει μια κόκκινη γραμμή για την επανάσταση, την οποία κανείς δεν έπρεπε να περάσει.