Ο πόλεμος του Βιετνάμ θα συνεχιζόταν επ’ αόριστον, ο Ρίτσαρντ Νίξον δεν θα δημιουργούσε την ομάδα των «υδραυλικών» για να σταματήσει τις διαρροές στο Λευκό Οίκο και το σκάνδαλο Watergate ίσως να μη συνέβαινε ποτέ εάν ο Daniel Ellsberg, ένας υπάλληλος του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, δεν αποφάσιζε τον Ιούνιο 1969 να προχωρήσει στη μεγαλύτερη διαρροή στρατιωτικών ντοκουμέντων που είχε πραγματοποιηθεί μέχρι τότε στις ΗΠΑ. Ο διάσημος σήμερα whistle-blower, που «τιμήθηκε» με τον τίτλο του πλέον καταζητούμενου του FBI τότε, μίλησε στο Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα για τους λόγους που τον έσπρωξαν στη δημοσίευση των Pentagon Papers που άλλαξαν την Ιστορία αλλά και τις διώξεις που υπέστη για την πράξη του, όπως συμβαίνει σήμερα με τον whistle-blower του Wikileaks, Bradley Manning.

Ads

Μιλήστε μας για εσάς και πώς ξεκίνησε όλη αυτή η κρίση;

Ονομάζομαι Ντάνιελ Έλσμπεργκ και ήμουν υπάλληλος στο Υπουργείο Άμυνας το 1964-65. Κατά την διάρκεια της επιχειρήσεων το 1964 όταν η χώρα ξεκίνησε τον πόλεμο, εγώ παρακολουθούσα από το Πεντάγωνο ως ειδικός βοηθός στην Γραμματεία Άμυνας τα θέματα εθνικής ασφαλείας. Είχα αυτά τα καθήκοντα για το σχεδιασμό των επιχειρήσεων στο Βιετνάμ και μετά ζήτησα να πάω εθελοντής εκεί. Εκεί παρατήρησα και αξιολόγησα την αβεβαιότητα στις περισσότερες από τις περιοχές του Βιετνάμ και κατάλαβα ότι η νίκη μας εκεί ήταν τόσο απατηλή, όσο είναι σήμερα και στον πόλεμο στο Ιράκ Φυσικά υπάρχει και άλλη μία μεγάλη ομοιότητα με το Ιράκ όσον αφορά τον τρόπο που αποβιβαστήκαμε στη στεριά, επικαλούμενοι την σύνδεση μεταξύ του Σαντάμ, της Αλ Κάιντα και της 11ης Σεπτεμβρίου, η οποία είναι τόσο ψευδής όσο ήταν και ο ισχυρισμός ότι μας επιτέθηκαν στον κόλπο των χοίρων το 1964. Χρησιμοποιήθηκε μόνο για να παραπλανήσουν το Κογκρέσο και να κηρύξουν πόλεμο, όπως ακριβώς έκανε τώρα ο Πρόεδρος Μπους. Συμπεριλαμβανομένου δυστυχώς και του τωρινού υποψήφιου των δημοκρατικών Τζον Κέρυ που ψήφισε υπέρ της αποστολής.

Ήμουν στο Βιετνάμ για δύο χρόνια, επέστρεψα δουλεύοντας μία έρευνα του Ρόμπερτ Μάκμεραν σχετικά με τις Αποφάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών για το Βιετνάμ. Η οποία έγινε γνωστή με την ονομασία τα Αρχεία του Πενταγώνου. Δούλευα σε αυτή την έρευνα σαν σύμβουλος στο Πεντάγωνο από την Σάντα Μόνικα. Το 1969 φωτοτύπησα 7.000 σελίδες που περιείχαν σημαντικά μυστικά και τις έδωσα στην επιτροπή της Γερουσία στον Γερουσιαστή Φόρμπρεϊτ. Μου είπε ότι θα τις δημοσιοποιούσε αλλά επέλεξε να μην το κάνει από φόβο προς την κυβέρνηση Νίξον. Το έκανα αυτό γιατί πίστευα ότι ο Νίξον όπως και οι προκάτοχοί του, ψεύδονταν και θα οδηγούσε τη χώρα σε έναν παρατεταμένο πόλεμο στον οποίο σχεδόν κανένας δεν πίστευε τότε. Έβλεπα λοιπόν μία κλιμάκωση του πολέμου και ήθελα να το αποφύγω αυτό με όποιον τρόπο μπορούσα ειλικρινά. Ήμουν επηρεασμένος από την σκέψη του Γκάντι και ειδικότερα από τους ανθρώπους που σαν Αμερικάνοι υποστηρικτές του Γκάντι που προτιμούσε να πάει στην φυλακή αντί να πολεμήσει. Ήταν αντίθετοι στην στράτευση και κατέληγαν στην φυλακή. Και αυτό με έκανε να αναρωτηθώ «Πώς μπορώ να βοηθήσω να σταματήσει αυτός ο πόλεμος αν δεν είμαι έτοιμος να πάω στην φυλακή σαν κι αυτούς;» Έτσι υπέκλεψα αυτές τις σελίδες περιμένοντας ότι όταν αυτές δημοσιευτούν, θα πάω στην φυλακή για την υπόλοιπη ζωή μου. Ο Φόρμπρεϊτ δεν τις αποκάλυψε ούτε και οι υπόλοιποι Γερουσιαστές στους οποίους τις έδωσα. Έτσι τις έδωσα στους ‘New York Times’ αλλά και εκεί τους απαγόρευσαν να τις δημοσιεύουν, κάτι που έγινε για πρώτη φορά στην ιστορία μας από την εποχή του Τζάκσον. Αυτό απαγορεύεται σύμφωνα με την πρώτη τροπολογία. Αλλά ο Νίξον το έκανε. Μετά τις έδωσα στο Ταχυδρομείο της Ουάσινγκτον το οποίο τις εκτύπωσε μέχρι που δύο μέρες αργότερα τους το απαγόρεψαν. Αυτόματα τις έδωσα σε δεκαεπτά άλλες εφημερίδες. Μία εφημερίδα μετά την άλλη τις δημοσίευε, παρά το γεγονός ότι ο Πρόεδρος και ο Γενικός Εισαγγελέας έλεγαν ότι αυτό ήταν προδοσία. Ότι έβαζαν σε κίνδυνο την εθνική μας ασφάλεια, ότι δεν πρέπει να το κάνουν. Αλλά αυτοί χρησιμοποίησαν την δική τους κρίση, διάβασαν τις σελίδες και έκριναν ότι ο Αμερικανικός λαός αξίζει να τα γνωρίζει αυτά και έτσι τις δημοσίευσαν. Το Ανώτατο Δικαστήριο τελικά απέρριψε τις προσφυγές κι έτσι ήταν ελεύθεροι να τις δημοσιεύσουν.

Ads

Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι μπορούν να δημοσιευθούν αλλά εγώ αντιμετώπιζα 12 κατηγορίες και υπήρχε πιθανότητα να εκτίσω ποινή 115 χρόνων. Στις 28 Ιουνίου με συνέλαβαν. Η απόφαση θα έβγαινε στις 30 αλλά αναβλήθηκε για αργότερα. Η δίκη κράτησε μέχρι της 11 Μαΐου του 1973, δικαζόμουν για περίπου τεσσεράμισι μήνες. Φτάναμε στην τελική απόφαση αλλά ξαφνικά ο Λευκός Οίκος διέταξε κάποιες παράνομες ενέργειες εναντίον μου, για να με αποτρέψει από άλλες αποκαλύψεις το οποίο οδήγησε στην απόρριψη των κατηγοριών και για την ακρίβεια αργότερα ήταν ο κύριος λόγος που έβαλε πολλούς βοηθούς του Νίξον στην φυλακή επειδή είχαν προσπαθήσει να παραβιάσουν προσωπικά μου δεδομένα με σκοπό να αμαυρώσουν το όνομά μου. Αργότερα χρησιμοποίησαν την CIA εναντίον μου με διάφορους τρόπους. Σε μία άλλη περίπτωση, καμιά δεκαριά Κουβανοαμερικανοί που ήταν της CIA, επιχείρησαν να με εξοντώσουν στην Ουάσινγκτον , ήθελαν να με σκοτώσουν ή να με χτυπήσουν. Δεν το έκαναν τελικά γιατί φοβήθηκαν ότι θα συλληφθούν. Αυτοί ήταν οι ίδιοι άνθρωποι που συνελήφθησαν στο Water Gate κάποιες εβδομάδες αργότερα. Είχαν διαπράξει και άλλα εγκλήματα. Έτσι ο Νίξον τους δωροδόκησε για να πουν ψέματα στο Δικαστήριο. Αυτές οι δωροδοκίες και τα ψέματα ήταν τα κυριότερα σημεία που έριξαν τον Νίξον. Ο Νίξον παραιτήθηκε, κάτι που πιστεύω ότι έφερε το τέλος του πολέμου. Αν παρέμενε στην εξουσία θα συνέχιζε τον πόλεμο. Πιστεύω ότι ο πόλεμος τερματίστηκε εξαιτίας των ενεργειών που έκανε ο Νίξον εναντίον μου.

Υπάρχει και το περιστατικό με τον Δικαστή.

Ναι, ανάμεσα σε άλλα ο Νίξον πρόσφερε στον Δικαστή την διοίκηση του FBI. Αυτές οι συζητήσεις γίνονταν μέχρι το τέλος της δίκης μου, με σκοπό να κάνει τον Δικαστή να αποκρύψει τα στοιχεία που αποδείκνυαν τις δωροδοκίες, τις παρανομίες και άλλα. Ο Δικαστής όμως δεν μπορούσε να το κάνει αυτό και ως απόδειξη ότι δεν επηρεάστηκε από τον Νίξον ήταν ότι απέρριψε τις κατηγορίες.

Και αυτό αποκαλύφθηκε κατά την διάρκεια της δίκης από κάποιο;

Κάποιος που συνδεόταν με την Ουάσινγκτον γνώριζε ότι ο Νίξον είδε Δικαστή μία φορά, το παραδέχτηκε αυτό, και δύο μέρες αργότερα κάποιος άλλος ανέφερε ότι βρεθήκανε δύο φορές με τον ‘Ερλεκμαν αλλά δεν μπορούσε να τα καταθέσει αυτά κατά την διάρκεια της δίκης. Ο ‘Ερλεκμαν υποστηρίζει από την άλλη ότι ο Μπέρνς επεδίωξε την δεύτερη συνάντηση για να του πει τα σχέδια του για το FBI.

Τι ήταν αυτό που σας έκανε να τα φέρετε στην δημοσιότητα;

Ο λόγος που με έκανε να αγνοήσω την Γερουσία και να βγω στην δημοσιότητα ήταν ότι όταν έδωσα αυτά τα χαρτιά στην Γερουσία δεν τα χρησιμοποίησαν όπως ήλπιζα και όπως είχαν υποσχεθεί. Στο μεταξύ έγιναν δύο ακόμα εισβολές. Εισέβαλαν στην Καμπότζη και στο Λάος. Έτσι παρόλο που τώρα υπήρχε μικρή τα χαρτιά αυτά να είχαν κάποια αξία επειδή αφορούσαν το παρελθόν, σκέφτηκα ότι έπρεπε να το κάνω. Τελικά αποδείχθηκε ότι η πράξη μου είχε απήχηση. Μακάρι να είχα απευθυνθεί κατευθείαν στις εφημερίδες παρά στην Γερουσία. Νομίζω ότι αυτό είναι το μάθημα που πήρε και η Σιβέλ Έντμοντ όπως και η Ράουλι που πήγαν στην Γερουσία. Καμία από αυτές δεν θα είχαν απήχηση αν δεν υπήρχαν κάποιοι σύνδεσμοι, στην υπόθεση της Ράουλι, από το προσωπικό της Γερουσίας που χρησιμοποίησαν τα στοιχεία. Δυστυχώς στην περίπτωση μου δεν υπήρχε κανένας σύνδεσμος, περίμεναν εμένα να το κάνω.

Υπήρχε το παράδειγμα των νέων Αμερικανών που θα πήγαιναν στην φυλακή για να βοηθήσουν στον τερματισμό του πολέμου και όπως είπα έθεσα στον εαυτό μου την ερώτηση, αν εγώ θα μπορούσαν να το κάνω αυτό. Ο άλλος λόγος ήταν ότι ενημερώθηκα από έναν φίλο μέσα στον Λευκό Οίκο, τον Κάουλι, ότι θα συνέχιζε ο πόλεμος και θα κλιμακωνόταν, παρόλο που ο Νίξον δεν το περίμενε αυτό, αλλά ήταν υποχρεωμένος να τον συνεχίσει. Ακριβώς όπως ο Κέρυ τώρα αν και είναι αντίθετος είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει τον πόλεμο και για τον οποίο ο Μπους είναι πολύ θετικός. Γι’ αυτόν τον λόγο καλώ την κυβέρνηση του Μπους να αποκαλύψει στον κόσμο ποιο είναι το κόστος σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών. Να μιλήσουν για το ανθρώπινο κόστος. Πόσα θύματα, πόσοι θάνατοι και από τις δύο πλευρές. Ποιο είναι το οικονομικό και το διπλωματικό κόστος. Ποιο είναι το κόστος από τις τρομοκρατικές επιθέσεις. Είμαι σίγουρος ότι ο Μπους έχει στο γραφείο του τέτοιες εκτιμήσεις εκτός κι αν του τις κρύβουν. Είμαι σίγουρος ότι ο Τσέϊνι ή ο Ράμσφελντ έχουν στο γραφείο τους τις εκτιμήσεις του τρομερού κόστους από την συνέχιση του πολέμου και ο κόσμος πρέπει να τα μάθει αυτά τώρα, πριν πάνε στα εκλογικά κέντρα. Αν ο Κέρυ εκλεγεί, το οποίο ελπίζω, δεν πιστεύω σε αυτόν. Για να είμαι πιο ειλικρινής δεν υπολογίζω σε αυτά που λέει τώρα ότι θα κερδίσει τον πόλεμο. Δεν θα υπάρξει νίκη και είμαι σίγουρος ότι οι πληροφορίες του, λένε ακριβώς αυτό, ότι δεν πρόκειται να νικήσει αυτό τον πόλεμο. Αν μιλάμε για τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας το θέμα είναι πολύ αόριστο. Αλλά αν κάποιος από αυτούς πιστεύει ότι ο πόλεμος κατά του Ιράκ μπορεί να αποβεί νικηφόρος, τότε κάνουν λάθος.

Δεν φοβηθήκατε ότι μπορεί να καταδικασθείτε όταν αποφασίσατε να τα αποκαλύψετε όλα αυτά;

Το περίμενα ότι μπορούσα να καταδικαστώ. Πίστευα όμως ότι υπάρχει μία πιθανότητα να μην καταδικαστώ ακριβώς γιατί οι πληροφορίες που απεκάλυπτα ήταν συγκλονιστικές και κινούσαν το ενδιαφέρον του κόσμου και ίσως να ένιωσαν ότι με την καταδίκη μου θα αποκτούσα ακόμα μεγαλύτερη δημοσιότητα. Με μηνύσανε φυσικά και το ήξερα ότι θα το κάνουν. Και ήμουν σίγουρος ότι θα νικήσουν και θα καταδικαστώ για την υπόλοιπη ζωή μου. Αλλά εγώ έβλεπα ότι ο πόλεμος κόστιζε ζωές, μέχρι το 1969 περίπου 30.000 άνθρωποι είχαν πεθάνει και ήξερα ότι θα πέθαιναν ακόμα περισσότεροι αν κάποιος δεν έβγαινε να μιλήσει και να δώσει στον κόσμο να καταλάβει ότι αυτό ο πόλεμος δεν είχε καμία ελπίδα. Και για την ακρίβεια πέθαναν ακόμα 28.000 άνθρωποι. Τα αρχεία του Πενταγώνου δεν το σταμάτησαν αυτό. Μπορεί να έσωσαν αρκετές ζωές αλλά…

Όταν δώσατε αυτά τα αντίγραφα στον Τύπο τα δημοσίευσαν αμέσως;

Άρχισαν να τα εξετάζουν αμέσως αλλά δεν μου το είχαν πει. Πιθανότατα φοβόντουσαν την αντίδραση μου, ότι ίσως τα δώσω και κάπου αλλού. Ξεκίνησαν όμως αμέσως αλλά υπήρχε πολύ υλικό για το οποίο έπρεπε να δουλέψουν. Είχαν όλο το υλικό μέχρι τα μέσα του Μαρτίου, τρεις μήνες πριν το δημοσιεύσουν αλλά όχι γιατί ήθελαν να το καθυστερήσουν, απλά γιατί έπρεπε να το επεξεργαστούν. Όταν το πήραν οι δημοσιογράφοι της Leader δεν έκαναν καμία επεξεργασία, ξεκίνησαν την δημοσίευση αμέσως.

Τα μέσα ενημέρωσης ήταν θετικά;

Ναι, η εφημερίδα Times ήθελε να τα δημοσιεύσει ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι οι υπόλοιπες. Η αρχική ιδέα ήταν να δημοσιεύουν δέκα σελίδες για δέκα συνεχόμενες μέρες αλλά τις μείωσαν σε πέντε γιατί ανησυχούσαν για την αντίδραση του Υπουργείου Δικαιοσύνης.

Όταν κάποιες από τις πρώτες ιστορίες άρχιζαν να δημοσιεύονται ξεκινήσατε να πραγματοποιείτε ιδιωτικές ομιλίες;

Ο λόγος που η σύζυγός μου και εγώ πραγματοποιούσαμε ιδιωτικές ομιλίες ήταν για να μην επιτρέψουμε στο FBI να εμποδίσει την διαδικασία δημοσιότητας. Είχα κάνει αντίγραφα των αρχείων και τα έκρυβα σε διαφορετικά μέρη κυρίως για να μην τα βρει το FBI και τα κατασχέσει. Δεν είχα προβλέψει τις πέντε διαταγές κατάσχεσης. Τελικά παραιτήθηκαν γιατί είδαν ότι όταν κάθε φορά που θα έβρισκαν ένα αντίγραφο έδινα άλλο. Αν δεν είχα αυτά τα αντίγραφα και αν το Ανώτατο Δικαστήριο δεχόταν τις κατασχέσεις, θα μπορούσαν να σταματήσουν την διαδικασία. Πιστεύω ότι η ψήφος θα γύριζε εναντίον μου. Ένας από τους παράγοντες επίσης ήταν ότι οι Δικαστές γνώριζαν ότι δεν υπήρχε τρόπος να σταματήσει η διαδικασία δημοσίευσης στις εφημερίδες.

Στο βιβλίο σας περιγράφεται κάποιες στιγμές όπου ο κόσμος συζητάει μπροστά σας για τα χαρτιά του Πενταγώνου χωρίς να γνωρίζει ότι είστε εσείς αυτός που τα δημοσίευσε.

Κανένας δεν ήξερε ότι ήμουν εγώ στην αρχή. Το όνομά μου αποκαλύφθηκε μετά από μερικές ημέρες. Ξεκίνησαν την δημοσίευση μία Κυριακή. Την Δευτέρα το βράδυ πήγαμε σε μία γιορτή όπου παρεβρίσκετο ένας δικηγόρος που αργότερα έγινε Πρύτανης στη νομική σχολή του Χάρβαρντ και ο οποίος είχε αρνηθεί να με εκπροσωπήσει με τη δικαιολογία ότι ήμουν παράνομος. Ήταν λοιπόν σε αυτό το πάρτι και ήταν ο μόνος που ήξερε ποιος ήμουν αλλά γινόντουσαν πολλές συζητήσεις εκεί, για το ποιος μπορεί να το έχει κάνει. Κανένας δεν περίμενε ότι εγώ ήμουν αυτός.

Περιγράφετε επίσης πολύ αστείες στιγμές στον τρόπο με τον οποίο βγάζατε τα αντίγραφα, τις φωτοτυπίες.

Θέλαμε να μην φαίνονται τα σημαντικότερα σημεία γιατί αν ήθελα αργότερα να βγάλω κι άλλες φωτοτυπίες θα έπρεπε να πάω τις βγάλω σε δημόσιο φωτοτυπικό και δεν ήθελα να αποκαλυφθούν τα σημεία αυτά. Ένα βράδυ λοιπόν ήμουν με τον δεκατριάχρονο γιο μου, ο οποίος δούλευε την μηχανή Zerox και η δεκάχρονη κόρη μου έκοβε με το ψαλίδι τα σημεία που δεν ήθελα να φανούν. Αργότερα όταν έπρεπε να κόβω μόνος μου, ήμουν σε μία αίθουσα πρωινού ή οποία ήταν άδεια. Καθόμουν και έκοβα κάποια και ξαφνικά την ώρα του μεσημεριανού φαγητού το τραπέζι είχε γεμίσει χαρτιά και εγώ έπρεπε να συνεχίζω να κόβω καλύπτοντάς τα με τα χέρια μου και να κρύβω τα σημαντικά κομμάτια στις τσέπες μου μέχρι να αδειάσει πάλι η αίθουσα. Ήταν μία μακρά διαδικασία. Όταν καταλάβαμε ότι πρέπει να βγάλουμε πολλές φωτοτυπίες, γιατί το FBI θα έρχονταν σύντομα, η σύζυγός μου κι εγώ, ξενυχτούσαμε κόβοντας κομμάτια και μετά πηγαίναμε σε διάφορα μαγαζιά έξω και βγάζαμε φωτοτυπίες. Μάλιστα μερικά από αυτά είναι ακόμα υπερήφανα που είχαν πάρει μέρος σε αυτή τη διαδικασία. Αν πας σε κάποια από αυτά θα σου πουν ότι εδώ έγινε αυτό το γεγονός.

Πώς καταφέρατε να βγάλετε αυτή την ιστορία έξω από το γραφείο;

Απλώς τα έβαλα στον χαρτοφύλακα και έφυγα. Τότε δεν έλεγχαν τους χαρτοφύλακες όπως τώρα. Υποθέτω ότι μετά από εμένα το έκαναν, αλλά εγώ κατάφερα να ξεγελάσω τότε τους φύλακες και να περάσω πολλές πληροφορίες μέσα στους χαρτοφύλακές μου. Η πρώτη φορά ήταν πολύ δύσκολη.

Σύμφωνα με την μαγνητοταινία στον Λευκό Οίκο ο Νίξον και ο Κίσινγκερ ήταν αρκετά θυμωμένοι.

Αυτό είχε ειπωθεί τότε αλλά για την ακρίβεια ο Κίσινγκερ ανέφερε στον Νίξον ότι “Για να είμαστε ακριβείς αυτό είναι πολύ καλό για μας”. Γιατί έδειχνε ότι ο πόλεμος ξεκίνησε από την κυβέρνηση του Κένεντυ. Έδειχνε ότι ήταν άσχημο για τους Δημοκρατικούς όχι για μας και ο Νίξον συμφώνησε με αυτό και έτσι ήταν ήρεμοι στην αρχή. Για την ακρίβεια ο Νίξον ήθελε να συνεχιστεί η δημοσίευση των ιστοριών. Ήταν επιφυλακτικός να δώσει εντολές αλλά ο Μίτσελ ήθελε να δημοσιευθούν στους Times. Ο Νίξον είπε “Από την άλλη…θα δημοσιεύσουν κάποια ιστορία αύριο;” ο Μίτσελ είπε ναι και ο Νίξον είπε “Δεν μπορούν να περιμένουν άλλη μία μέρα τότε;” γιατί ήθελαν κι άλλες ιστορίες κατά των Δημοκρατικών. Ήταν θυμωμένοι μαζί μου γιατί ήμουν το κακό παράδειγμα για τους άλλους, αλλά χαίρονταν που οι πληροφορίες αυτές γίνονταν γνωστές κάτι που δεν με εξέπληξε. Άρχισαν να ανησυχούν όταν ανακάλυψαν ότι είχα επίσης στοιχεία που σχετίζονταν με αυτούς. Τα αρχεία του πενταγώνου τελείωναν στο 1968 πριν εκλεγεί ο Νίξον. Αλλά είχα αρχεία και για την κυβέρνηση του Νίξον, επειδή εργάστηκα για τον Νίξον και τον Κίσινγκερ το 1969. Δεν γνώριζαν ακριβώς τι στοιχεία διέθετα και ανησύχησαν αν διαθέτω υλικό και γι’ αυτούς. Τότε προσέλαβαν ανθρώπους να με χτυπήσουν ώστε να σταματήσω την αποκάλυψη πληροφοριών σχετικών με αυτούς. Αυτό άρχισε μετά από κάποιες μέρες ή εβδομάδες όταν κατάλαβαν ότι μπορεί να πω την αλήθεια για την δική τους πολιτική.

Υπήρξαν στιγμές απελπισίας, στιγμές που νιώθατε μοναξιά;

Στην αρχή δεν μπορούσα να μιλήσω ούτε στην αρραβωνιαστικιά μου την μετέπειτα σύζυγό μου γιατί δεν ήθελα να την αναμίξω σε αυτό. Δεν ήθελα να φανούν στα χαρτιά που είχα μαζί μου τα δαχτυλικά της αποτυπώματα. Κανένας δεν ήξερε τι έκανα, εκτός από τον φίλο μου Τόνι Γουίλσον που με βοήθησε να βρω ένα φωτοτυπικό όπου βγάλαμε κάποια αντίγραφα καθώς και η γυναίκα στην οποία ανήκε. Θα έλεγα ότι είμαστε μόνο οι τρεις μας. Ο γιος μου και η κόρη μου που ήταν πάρα πολύ μικροί ήθελα να δουν τι κάνω, γιατί πίστευα ότι ίσως να μην μπορέσω να τους δω ξανά παρά μόνο μέσα από τα κάγκελα ή το γυαλί στην φυλακή. Άκουγαν ότι είμαι τρελός και ήθελα να τους δείξω τι κάνω, γιατί πίστευα ότι έκανα αυτό που έπρεπε. Ήθελα να τους περάσω την ιδέα ότι μπορεί να έρθει κάποια μέρα που θα καταδικαστούν γιατί έπραξαν το σωστό. Αυτή ήταν η κληρονομιά που ήθελα να τους δώσω. Και πράγματι και οι δύο έχουν συλληφθεί. Η κόρη μου για την ακρίβεια υπηρέτησε την κυβέρνηση των Σαντινίστας για χρόνια στο Υπουργείο Υγείας της Νικαράγουα. Ο μικρότερος γιος μου που είναι 27 χρονών, συνελήφθη μαζί μου στην νέα Υόρκη τον προηγούμενο Δεκέμβριο, μπροστά από την αποστολή των Ηνωμένων Πολιτειών στον Ο.Η.Ε. όπου διαμαρτυρόμασταν για τον πόλεμο. Επίσης και ο μεγαλύτερος γιος μου έχει συλληφθεί μαζί μου ορισμένες φορές.

Τότε λοιπόν εκτός από πολύ λίγους ανθρώπους που γνώριζαν, ήμουν μόνος. Αλλά ήταν επιλογή μου δεν ήθελα να ανακατέψω κανέναν σε αυτό που ήταν μία πολύ σοβαρή πράξη. Ήταν πολύ εντυπωσιακό όμως που όταν κρυβόμουνα από το FBI για δεκατρείς ημέρες, κανένας από αυτούς που απευθύνθηκα δεν μου γύρισε την πλάτη. Τους λέγαμε ότι κάνουμε κάτι πάρα πολύ σοβαρό που μπορεί να βοηθήσει στο πρόβλημα του πολέμου και ίσως να είναι επικίνδυνο για σας, θέλετε να βοηθήσετε; Κανένας δεν είπε όχι, όλοι έλεγαν πείτε μου τι να κάνω. Και μέχρι σήμερα δεν γνωρίζω τα ονόματα των ανθρώπων που μας πρόσφεραν τα σπίτια τους. Αλλάζαμε σπίτι κάθε νύχτα. Ήταν το μεγαλύτερο ανθρωποκυνηγητό από τότε που έγινε η απαγωγή του μωρού των Λίνμπορν. Δεν μας βρήκαν. Γνωρίζουμε τώρα ότι το FBI είχε κάποιους περιορισμούς στην έρευνα και αυτό ήταν προς όφελός μου αλλά αργότερα ήμουν άτυχος. Έχασα όλους τους φίλους μου.

Στην περίπτωσή μου, στις 13 Ιουνίου του 1971 όταν τα αρχεία βγήκαν στην δημοσιότητα έχασα κάθε φίλο που είχα. Γιατί όλοι οι φίλοι μου τα τελευταία 15 χρόνια είχαν μετακινήσεις, δεν επικοινωνήσουν μαζί μου. Δεν είχα νέα από κανέναν τους για τουλάχιστον είκοσι χρόνια από τον Ψυχρό Πόλεμο για την ακρίβεια. Ήμουν στενός φίλος με πολλούς από αυτούς αλλά αναγκαστικά όλοι τους εξαφανίσθηκαν με μία ή δύο εξαιρέσεις. Ο Μορ Χέλπερ ήρθε ακόμα και στην δίκη μου. Αλλά μετά από αυτό ήταν αδύνατο γι’ αυτόν να δουλέψει. Ο Κλίντον προσπάθησε να του βρει κάποια θέση αλλά δεν μπόρεσε να το περάσει αυτό από την Γερουσία εξαιτίας και αυτού που είχε κάνει για μένα. Οι υπόλοιποι δεν πήραν αυτά τα ρίσκα. Χάνεις πολλά και ακόμα κι αυτοί που αναμίχθηκαν στο να ταξινομούν υλικό, κατάλαβαν ότι, δεν θα μπορούσαν να έχουν καμία σχέση με μένα.

Είχατε όμως πολύ μεγάλη υποστήριξη από τον πατέρα σας και την οικογένειά σας.

Φυσικά είχα υποστήριξη από τους συγγενείς μου. Κάποιοι άνθρωποι χάνουν και τους συγγενείς τους ως αποτέλεσμα τέτοιων πράξεων. Πολλοί Αμερικανοί έχουν σπάσει από την πίεση τέτοιων υποθέσεων, χάνουν την δουλειά τους, το εισόδημά τους κτλ. Οι περισσότεροι σπάνε, εγώ ήμουν πολύ τυχερός. Η σύζυγός μου κι εγώ ήρθαμε ακόμα πιο κοντά κατά την διάρκεια αυτής της δίκης που κράτησε δύο χρόνια. Είμαστε τώρα 34 χρόνια παντρεμένοι. Είμαι ένας από τους τυχερούς, αλλά σίγουρα όχι ο μόνος.

Εκείνη σας στήριξε ολοκληρωτικά;

Πάρα πολύ. Σκεφτόμουν κάποια στιγμή ότι ο μόνος λόγος που δεν κλήθηκε κι εκείνη σε δίκη μαζί με μένα ήταν πρώτον γιατί τα δακτυλικά της αποτυπώματα δεν βρέθηκαν στα επίσημα έγγραφα που είχαν κατασχέσει και δεύτερον γιατί ποτέ δεν τις είχαν πάρει δαχτυλικά αποτυπώματα. Το έμαθα αυτό όταν συνελήφθη μαζί μου διαμαρτυρόμενη για τα πυρηνικά όπλα και το κέντρο όπλων του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. Εκεί μας πήραν δαχτυλικά αποτυπώματα και μου δήλωσε ότι ποτέ στο παρελθόν δεν είχε δώσει δαχτυλικά αποτυπώματα κάτι που μου ήταν δύσκολο να πιστέψω. Ο πατέρας της θαύμαζε τον Τζακ. Μου έχουν πάρει δαχτυλικά αποτυπώματα για μυστικές αποστολές πάνω από είκοσι φορές αλλά δεν είχαν ποτέ τα δικά της και τώρα καταλάβαμε γιατί δεν είχε κληθεί και εκείνη σε δίκη.

Δεν ανήκετε ακριβώς στην γενιά της δεκαετίας του 60;

Όχι ακριβώς γεννήθηκα το 1931. Το 1961 ήμουν ήδη τριάντα έτσι είχα ξεπεράσει το όριο της ηλικίας αυτής. Το σλόγκαν την εποχή εκείνη ήταν να μην εμπιστεύεστε κανέναν πάνω από τριάντα. Το λέω γιατί συνήθως αυτοί οι άνθρωποι είχαν τις οικογένειες τους που τους συγκρατούσαν.

Στις αρχές του 60 ήμουν παντρεμένος αλλά στα μέσα του 60 χώρισα γιατί ήμουν στον Βιετνάμ. Όταν άρχισα να αντιγράφω τα έγγραφα του Πενταγώνου δεν ήμουν παντρεμένος παρόλο που δέθηκα με την Πατρίτσια αμέσως μετά. Την γνώριζα από πριν και είχαμε αρραβωνιαστεί αλλά όταν πήγα στο Βιετνάμ χωρίσαμε γιατί εκείνη ήταν στον πόλεμο και μου έριχνε ευθύνες. Είπα πως ήταν άδικο. Έτσι ξανασμίξαμε όταν υπέκλεψα τα έγγραφα.

Από τότε έχετε συλληφθεί περισσότερο από 60 φορές;

Ναι.

Μετανιώσατε καθόλου γι’αυτό που κάνατε;

Μετανιώνω που δεν το έκανα πιο νωρίς. Αν έδινα τα έγγραφα το 1964 ο Γερουσιαστής Γουέην Μορς που ψήφισε κατά της πρότασης του πολέμου, μου είπε το 1971 ότι αν έδινα τα έγγραφα τότε, αυτή η πρόταση δεν θα είχε περάσει ποτέ και θα μπορούσε να αποφευχθεί ο πόλεμος. Πιστεύω ότι θα γινόταν αυτό όχι μόνο τον Αύγουστο αλλά και τον Σεπτέμβριο- Οκτώβριο, την περίοδο αυτή εγώ και εκατοντάδες άλλοι που είχαν τους ίδιους μυστικούς φακέλους, θα μπορούσαμε να εμποδίσουμε τον πόλεμο. Δεν το σκέφτηκα και νομίζω κανένας από εμάς δεν μπορούσε να σκεφτεί να παρέμβει ειδικά σε τέτοιο βαθμό. Ιδιαίτερα την περίοδο που ο Πρόεδρος ήταν σε μία εκστρατεία κατά του Γκολντ Γουότερ που ήταν ακόμα χειρότερος από τον Τζόνσον. Δεν το σκέφτηκα λοιπόν τότε αλλά όταν κέρδισε τις εκλογές μπορούσα να το σκεφτώ, ο πόλεμος δεν είχε αρχίσει ακόμα.

Εύχομαι να είχα κάνει αυτό που έκανε η Κάθριν Γκαν στην Αγγλία. Έκανε ακριβώς αυτό που πίστευα ότι κάποιος έπρεπε να κάνει και πολύ γρήγορα. Πριν αρχίσει ο πόλεμος, τον Φεβρουάριο του 2003. Ο βομβαρδισμός ξεκίνησε στις 19 Μαρτίου. Εκείνη έδωσε το έγγραφο σε κάποιον που το δημοσίευσε σε μία εφημερίδα στις αρχές του Μαρτίου, λίγες μέρες πριν τον πόλεμο, αλλά ακόμα υπήρχε χρόνος να τον εμποδίσει. Με άλλα λόγια εκείνη αντιμετώπισε την φυλάκιση δημοσιεύοντας ακράδαντα και επίκαιρα αρχεία τη στιγμή που έπρεπε για να αποτρέψει τον πόλεμο. Είναι ακριβώς αυτό που θα ήθελα είχα κάνει και εγώ. Μου πήρε χρόνια να το καταλάβω και όταν το έκανα τελικά, τα αρχεία μου δεν ήταν επίκαιρα, ανήκαν στο παρελθόν κάτι που γνώριζα ότι δεν ήταν τόσο καλό. Αλλά έκανα ότι μπορούσα. Γι’ αυτό τον λόγο θα πω στον κόσμο να κάνει αυτό που θα ευχόμουν να έχω κάνει εγώ, κάτι για το οποίο έχω μετανιώσει. Λέω στον κόσμο που εργάζεται για την κυβέρνηση, μην κάνετε αυτό που έκανα. Μην περιμένετε να αρχίσει ο πόλεμος πριν πείτε την αλήθεια. Πηγαίνετε στο Κογκρέσο και στον Τύπο, ένα ακόμη λάθος που έκανα ήταν ότι πήγα μόνο στο Κογκρέσο στην αρχή. Η Κάθριν δεν έκανε αυτό το λάθος, δεν έχασε τον χρόνο της πηγαίνοντας στην επιτροπή του Κογκρέσου τα δημοσίευσε και παρ’ολίγο να φυλακιστεί. Αυτό ζητάω από τον κόσμο να κάνει.

Χρειάζεται κουράγιο φυσικά αλλά έχει ρίσκο. Κάθε μέρα ζητάμε από 140.000 νέους ανθρώπους στο Ιράκ να ρισκάρουν τους τις ζωές τους. Ελπίζω λοιπόν ότι οι υπάλληλοι της κυβέρνησης θα αποκαλύψουν νωρίτερα από ότι έκανα εγώ στον πόλεμο του Βιετνάμ, γιατί εξαρτάται από αυτούς, είναι μία πρόκληση γι’ αυτούς να ρισκάρουν τις καριέρες τους, να ρισκάρουν την ζωή τους για να σώσουν ζωές, γιατί έχουν την δύναμη στα χέρια τους να σώσουν πολλές ζωές αποκαλύπτοντας αρχεία γιατί χρειάζονται τα αρχεία διαφορετικά ο κόσμος δεν θα τους πιστέψει. Εύχομαι ο Ρήτς Κλέρκ, στο βιβλίο που εξέδωσε πρόσφατα, να δημοσίευσε εκατοντάδες χιλιάδες σελίδες αρχείων για να μην έρθει σε αντίθεση με τους πολίτες και πρέπει να πω ότι θα έπρεπε να το έχει κάνει πριν τρία χρόνια όταν είχε τις ίδιες πληροφορίες πριν ακόμα αρχίσει ο πόλεμος. Δεν μπορώ να τον κρίνω γιατί δεν έκανα κάτι καλύτερο από αυτόν το 1964-65 και κανένας δεν έχει κάνει κάτι καλύτερο εκτός από την Κάθριν και τον Φράνκ Ράβελ όταν βέβαια είχε αρχίσει ο πόλεμος, αλλά το θέμα ήταν ακόμα επίκαιρο και εκείνος αντέδρασε και φυλακίστηκε. Κανένας δεν το έχει κάνει αυτό στην Αμερική.

Σας ενέπνευσε κάποιο τραγούδι ή κάποιο βιβλίο την περίοδο που αποφασίσατε να το κάνετε αυτό;

Σίγουρα από κάποια βιβλία που είχα δανειστεί από έναν Ινδό φίλο ο οποίος μου έδωσε να διαβάσω Γκάντι και κάποια αμερικάνικα βιβλία για τον Γκάντι όπως του Τζον Μπάντερετς “A Kind Quest of Violence” και ένα καλό βιβλίο της Μπάρμπαρα Ντέμι “Revolution: An Equal Liberty” και τον Θόροου μία αμερικανική πηγή που με επηρέασε πάρα πολύ και το συνιστώ “The Essay on Civilian severance”Ή κάποιος άλλος τίτλος είναι “Disobedience to Civil Government”. Ο Θορόου γράφει εκεί “ρίξε ολόκληρη την ψήφο σου, όχι μόνο ένα κομμάτι χαρτί αλλά όλη σου την θέληση”. Λέει ότι η μειοψηφία μπορεί να διαμορφώσει την πλειοψηφία χωρίς να έχει την εξουσία και παύει να είναι μειοψηφία αλλά είναι ακατανίκητη όταν παλεύει με επιμονή. Αυτή η φράση υπάρχει πολύ στην σκέψη μου τώρα καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές. Η ψήφος είναι σημαντική αλλά ο κόσμος πρέπει να ψηφίσει κατά συνείδηση και να πει όλη την αλήθεια. Κάτι άλλο που με επηρέασε ιδιαίτερα ήταν οι μνήμες του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ “Strike Core Freedom”. Αργότερα γνώρισα ανθρώπους που μοιράζονταν τις ίδιες απόψεις του Λούθερ. Το μήνυμα που έμαθα από τον Γκάντι ήταν ότι “αυτός που σιωπά στο κακό έχει μέρος της ευθύνης γι’ αυτό”. Αυτό που είπε ο Λούθερ για τον πόλεμο του Βιετνάμ, ένα χρόνο πριν πεθάνει ήταν ότι “η σιωπή σημαίνει συνενοχή”. Πάνω από όλα όμως είχα το παράδειγμα των Αμερικανών που επέλεξαν να μπουν στην φυλακή από το να συμμετάσχουν σε αυτόν τον πόλεμο. Αν δεν υπήρχαν αυτοί σαν παράδειγμα για μένα δεν θα είχα προβεί σε αυτές τις ενέργειες. Γι’ αυτόν τον λόγο προσπαθώ να συγκεντρώσω όλους τους αντιφρονούντες, ανθρώπους που παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση, ανθρώπους που έχουν αποκαλύψει την αλήθεια, να δείξουν στην κυβέρνηση ότι κι αυτοί δεν είναι φανατικοί ή εξτρεμιστές, κι αυτοί είναι πατριώτες, κι αυτοί έχουν κρατήσει μυστικά στην καριέρα τους αλλά αναγνώρισαν ότι το να κρατάς μυστικά από τον κόσμο είναι λάθος, είναι αντισυνταγματικό και καθόλου πατριωτικό.

Υπήρξε κάποιο τραγούδι που σας επηρέασε;

Όταν έμαθα ότι νέοι άνθρωποι επέλεγαν να μπουν στην φυλακή, μάλιστα εξεπλάγην όταν άκουσα κάποιον να δηλώνει ότι προτιμάει να φυλακιστεί, σκέφτηκα ότι ήταν το καλύτερο που μπορούσαν να κάνουν στην ζωή τους. Η ίδια τους η πατρίδα τους είχε φέρει σε αυτό το σημείο. Ήταν λοιπόν το τραγούδι του Λέναρντ Κον ο οποίος έχει κάποια σχέση και με την Ελλάδα, πρέπει να είναι γνωστός εκεί. Το τραγούδι λεγόταν ‘Dress rehearsal rag’ και το ρεφρέν έλεγε ‘so it’s come to this, it’s come to this and was n’t it a long way down, was n’t it a strange way down’ (κι έτσι καταλήγει εδώ και δεν ήταν μακρύς ο δρόμος, δεν ήταν παράξενος) αυτό έμεινε στην σκέψη μου και έγινε ανάγκη μου πια να ακολουθήσω το παράδειγμα αυτών των νέων παιδιών και τα ρίσκα που έπαιρναν.

Στα άρθρα σας περιγράφετε πολλές ομοιότητες μεταξύ του πολέμου στο Βιετνάμ και του πολέμου στο Ιράκ.

Ήταν ξεκάθαρο πριν δύο χρόνια ότι εμπλεκόμασταν στον πόλεμο με τον ίδιο τρόπο που ξεκινήσαμε και στο Βιετνάμ. Η πρώτη εικόνα όμως στο Ιράκ δεν είχε καμία σχέση με τον πόλεμο στο Βιετνάμ. Θύμιζε πολύ περισσότερο την στρατηγική του Χίτλερ στην Γαλλία. Ήμουν μαθητής του Γκαντέριαν όταν υπηρετούσα στους πεζοναύτες και αναγνώρισα αυτή την στρατηγική. “Μην περιμένεις την έκπληξη, μην περιμένεις κανένα μήνυμα που σου λέει να σταματήσεις, συνέχισε, άφησε τις σημαίες σου να απλωθούν, όλη η ουσία είναι στην ταχύτητα.” Πολύ επικίνδυνη στρατηγική αλλά αποτελεσματική. Στο Βιετνάμ δεν ήταν έτσι. Τώρα όμως οι καταστάσεις είναι οι ίδιες με κάποιες διαφορές. Αλλά οι ομοιότητες είναι μεγαλύτερες από τις διαφορές. ‘Urban Gorilla War fair’, ‘Jungle Gorilla War Fair’ αλλά αυτό δεν είναι πια αστείο. Υπάρχει ο πληθυσμός που δεν θέλει να αποκαλύψει στους εισβολείς που βρίσκονται οι ανθιστάμενοι και αντίθετα οι ανθιστάμενοι δεν σκοπεύουν να πουν που θα εισβάλουν οι εισβολείς. Υπάρχει μία ασυμμετρία πληροφοριών που καθιστά αδύνατο τον περιορισμό των τοπικών στρατιωτικών δυνάμεων, όπως ακριβώς γινόταν και στο Βιετνάμ. Οι Αμερικανοί θα πεθαίνουν και θα σκοτώνουν όσο συνεχίζουν να παραμένουν εκεί. Δεν θα υποτάξουν το Ιράκ, δεν θα σταματήσουν να αμύνονται, δεν θα υπάρξει ειρήνη εκεί. Οι άνθρωποι που λένε ότι δεν θα φύγουν από εκεί, νομίζω ότι δεν καταλαβαίνουν ότι ο πόλεμος δεν πρόκειται να σταματήσει. Πρέπει να βρεθεί κάποιος τρόπος να αποφευχθεί ο εμφύλιος πόλεμος στο Ιράκ κάτι το οποίο κανείς δεν το επιθυμεί.

Κανένας από τους παράγοντες δεν θέλουν τον εμφύλιο, ούτε οι ξένες. Αλλά αυτό δυστυχώς η κυβέρνηση δεν το συμμερίζεται. Η κυβέρνηση ζητάει να συμμετάσχουν στον πόλεμο και άλλα έθνη. Αυτό δεν πρόκειται να γίνει αλλά και αν γίνει δεν θα υπάρξει καμία διαφορά. Το μόνο που θα συμβεί είναι να σκοτωθούν εκτός από Αμερικάνοι και Γάλλοι, Γερμανοί, Έλληνες ή να γίνουν κι αυτοί βασανιστές στο πλευρό των Αμερικάνων. Αποκλείεται λοιπόν μία τέτοια εξέλιξη. Ο Μπομπ Χούμπερτ γράφει σήμερα στους New York Times κάτι που δεν είχε γραφτεί για το Βιετνάμ σε αυτό τον βαθμό, γράφει λοιπόν ότι είναι ένας πόλεμος που δεν μπορεί να τον κερδίσουμε και ότι στάλθηκαν στρατεύματα αδίκως. Και φυσικά είναι ένας πόλεμος που δεν μας αξίζει να τον νικήσουμε. Χειροκροτώ και ευχαριστώ τους Έλληνες που διαμαρτυρήθηκαν κατά του πολέμου και υπάρχει ακόμα χρόνος για περισσότερες πορείες. Ίσως ο κόσμος στην Ευρώπη να μην γνωρίζει καλά πόσο μεγάλη ήταν η πορεία κατά του πολέμου που έγινε εδώ, δεν ήταν σίγουρα τόσο μεγάλη όσο στην Ευρώπη αλλά ήταν ίσως μισό εκατομμύριο άνθρωποι. Ήταν πολύ όμορφο να ξέρουμε ότι στις 15 Φεβρουαρίου χιλιάδες άνθρωποι στην Αθήνα, στην Ισπανία και στην Αγγλία διαμαρτύρονταν κατά του πολέμου. Αν ο Μπους επανεκλεγεί θα υπάρξει και άλλη τρομοκρατική επίθεση εναντίον μου η οποία μπορεί να γίνει και πριν τις εκλογές. Αυτό θα σημαίνει το τέλος της Δημοκρατίας στην χώρα μου για πολύ μεγάλη περίοδο. Νομίζω ότι διανύουμε μία περίοδο σαν αυτή της Ελλάδας λίγο πριν καταλάβουν την εξουσία οι Συνταγματάρχες το 1967, όπου τότε η κυβέρνηση του Τζόνσον για την οποία εργαζόμουν, τους υποστήριζε απροκάλυπτα. Και συνέχιζε να τους υποστηρίζει η κυβέρνηση του Νίξον και Κίσινγκερ φυσικά . Πολλοί Έλληνες τότε μάθαναν να είναι βασανιστές και πιστεύω ότι δεν ήταν καλύτεροι ή χειρότεροι από αυτό που κάνουν οι Αμερικανοί σήμερα. Δεν θέλω να βλέπω την χώρα μου να είναι ένα κράτος βασανιστών. Πρέπει να μάθουμε να αποφεύγουμε τέτοιες καταστάσεις κι αν όχι, πρέπει να μάθουμε όπως οι Έλληνες να ζούμε κάτω από αυτές και να αντιστεκόμαστε μέχρι να τις εξαλείψουμε. Η Ελλάδα δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα. Η Δημοκρατία της Χιλής βιάστηκε από την δική μου χώρα, η ελευθερία του λόγου, οι νόμοι, τα κόμματα, οι ενώσεις καταστράφηκαν όλα.

Οι αξιωματούχοι της κυβερνήσεως του Μπους, εξαιτίας των φασιστικών πεποιθήσεών τους στο κοντινό μέλλον θα έχουν την ευκαιρία να εφαρμόσουν αντιδημοκρατικές ιδέες με πρόφαση τον Μπιν Λάντεν. Είμαι σίγουρος ότι ο Μπιν Λάντεν και η Αλ Κάιντα θέλουν να παραμείνει ο Μπους Πρόεδρος, δεν θα μπορούσε να ήταν κάποιος καλύτερος γι’ αυτούς. Μπορεί και να τον βοηθήσουν με την τρομοκρατία. Όπως και να ‘χει πιστεύω ότι θα συνεχίσει η τρομοκρατία εδώ και αυτό θα είναι μία δικαιολογία για ένα καινούργιο Πατριωτικό Νόμο που αν το συγκρίνουμε με τον σημερινό θα είναι πολύ χειρότερος. Είναι πολύ σκοτεινή περίοδος γι’ αυτό καλώ τον κόσμο να αντιδράσει όπως μπορεί. Ένα από τα πράγματα που μπορούν να κάνουν οι υπάλληλοι της κυβέρνησης είναι αυτό που έκανα εγώ, η Κάθριν στην Αγγλία και ο Φρανκ Ρέβολτ, δηλαδή να μιλήσουν για την αλήθεια με την ελπίδα ότι θα προφυλάξουμε την Δημοκρατία και θα σώσουμε πολλές ζωές.

Τα κείμενα που δημοσιεύονται στο ΡΧΣ αποτελούν την ακριβή απομαγνητοφώνηση των συνεντεύξεων, χωρίς καμία επεξεργασία.