Η κήρυξη της απριλιανής δικτατορίας εκνευρίζει τον νεαρό βασιλιά Κωνσταντίνο, όχι βέβαια γιατί θίγει τα δημοκρατικά του αισθήματα, αλλά γιατί περικόπτει τα βασιλικά του δικαιώματα και καταδεικνύει την ανεπάρκεια του στο να οδηγεί ο ίδιος τις εξελίξεις. Ουσιαστικά βρίσκεται καπελωμένος από μια δικτατορία  δεν πρόλαβε να κάνει ο ίδιος.   

Ο Κωνσταντίνος ορκίζει με “βαρεία καρδιά”, και με λίγη… ζήλια, την κυβέρνηση των συνταγματαρχών, αλλά παράλληλα τη νομιμοποιεί στα μάτια των οπαδών του και των ξένων. Financial Times :“Ο βασιλιάς ταυτίστηκε με το πραξικόπημα”, BBC :“Ο Κωνσταντίνος συνέδεσε τη μοναρχία με το πραξικόπημα”, Monde :“Ο Κωνσταντίνος ενέκρινε δημόσια το στρατιωτικό καθεστώς που επιβλήθηκε με το πραξικόπημα”.

Μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό ο νεαρός βασιλιάς ψάχνει τρόπους ώστε να ανακτήσει το “πάνω χέρι”, και, απόντων των πολιτικών παρατάξεων, στρέφεται για βοήθεια στο στρατό στις ανώτερες βαθμίδες του οποίου υπάρχουν ακόμη πολλά φιλοβασιλικά στελέχη. Για να προλάβει τις “κρίσεις” των αξιωματικών στο τέλος του έτους που σηματοδοτούν την αποστράτευση πολλών φίλων του στέμματος, αποφασίζει, μετά από πολλές παλινωδίες, να προχωρήσει στο κίνημά του στις 13 Δεκεμβρίου 1967.

Το πρόχειρα ετοιμασμένο σχέδιο είναι να μεταβεί στη Βόρειο Ελλάδα -που θεωρεί πως διαθέτει περισσότερους υποστηριχτές- και από εκεί να καλέσει το στράτευμα να τον ακολουθήσει. Όμως, τίποτα δεν πηγαίνει όπως θέλει. Αντί Θεσσαλονίκης καταφεύγει στην, απομακρυσμένη από τα κέντρα αποφάσεων, Καβάλα, οπού εκεί τον περιμένει μόνο ο στρατηγός Κεχαγιάς που τον ρωτά ξαφνιασμένος ποιος είναι ο λόγος που ο βασιλιάς τιμά την πόλη με την επίσκεψή του, ενώ το από εκεί διάγγελμά του ακούγεται από ελάχιστους.

Σε αυτό, μιλά για “επιστροφή στη δημοκρατική ομαλότητα” όπως συνήθως την εννοεί ο βασιλικός οίκος :Σκληρά μέτρα καταστολής με “…απαγόρευση της κατάχρησης των ελευθεριών” με την αριστερά πάντα στην άκρη : “‘…ουδεμία συνεννόηση θα υπάρξει με τους κομμουνιστάς”. Όμως, εκτός των κομμουνιστών ο τέως  δεν συνεννοείται ούτε καν με τους αξιωματικούς που θα έριχναν τη χούντα. Ο μονάρχης (ακόμα)καταλαβαίνει ότι το παιχνίδι είναι χαμένο γι αυτόν, όταν οι αξιωματικοί που τον περιμένουν στην Κομοτηνή είναι  ιδιαίτερα ψυχροί απέναντί του.

Ουσιαστικά, οι μόνες στρατιωτικές δυνάμεις που κινητοποιεί ο Κωνσταντίνος είναι το Ναυτικό -που ξεκινά από την Κρήτη για την Καβάλα- και κάποια πολεμικά αεροπλάνα που πετούν για εκφοβισμό πάνω από Πεντάγωνο και στρατιωτικές μονάδες. Το κίνημα– αντι-πραξικόπημα εξελίσσετε γρήγορα σε κωμωδία, αφού το αεροδρόμιο της Τανάγρας κυκλώνεται από δυνάμεις της χούντας και ακινητοποιείται, άλλοι  υποστηριχτές του δεν ενημερώνονται καν γι αυτό, άλλοι συλλαμβάνονται πριν κινηθούν, ενώ ο στόλος επιστρέφει εσπευσμένα στη Κρήτη.     

Ο Κωνσταντίνος, ηττημένος στην εμφύλια σύγκρουση εξουσίας με την δικτατορία, αναχωρεί οικογενειακώς για την Ιταλία, ξεχνώντας από τη βιασύνη του τα ρούχα του νεογέννητου Παύλου: “Ότι είχομεν μαζί μας ως αποσκευάς ήτο η στολή την οποίαν εφόρουν, ένα άλλο κοστούμι, τα φορέματα της οικογενείας τα οποία εφόρουν, και επιπλέον μίαν αλλαγήν. Η σύζυγός μου κι εγώ συσκευάσαμεν αυτά μυστικώς δια να αποφύγωμεν οιανδήποτε υπόνοιαν και όταν εφθάσαμεν εις Καβάλαν εύρομεν ότι ελησμονήσαμεν τα ενδύματα του μωρού”.

Όμως, εκτός των ρούχων του μωρού αφήνει μια ισχυροποιημένη χούντα και έναν Καραμανλή έξαλλο  στο Παρίσι :“Το κίνημα του βασιλέως από απόψεως συλλήψεως και εκτελέσεως υπήρξεν παιδαριώδες. Και ημπορεί μεν να αναγνωρίσει κανείς για τον βασιλέα το ελαφρυντικόν της απειρίας, αλλά δεν δύναται να εξηγήσει την ελαφρότητα των συμβούλων του. Από απόψεως όμως αποτελέσματος υπήρξεν συμφορά, διότι εξεμηδένισε όλας τας δυνατότητας του αγώνος κατά της χούντας και σταθεροποίησε την θέσιν της”.

Ο Καραμανλής στην περίπτωση που το βασιλικό κίνημα πετύχαινε τους σκοπούς του, περίμενε ότι θα επέστρεφε τροπαιοφόρος από το Παρίσι ως πρωθυπουργός με αυξημένες αρμοδιότητες λόγω της πολιτικής κρίσης. O πρώην εκλεκτός των ανακτόρων χαρακτηρίζει το κίνημα «οπερέτα», λέξη που χαρακτηρίζει στην συνέχεια το βασιλικό αντί- πραξικόπημα : “Η κατάστασις εν Ελλάδι από το τραγικό έπεσε στο κωμικό. Όλα αυτά που έγιναν και γίνονται τελευταίως θυμίζουν κακού γούστου οπερέτα. Θα ήταν ίσως προτιμωτέρα η τραγωδία, γιατί αυτή τουλάχιστον δια της καθάρσεως οδηγεί στην εξυγίανση και την ανανέωση.  Η πρωτοβουλία του βασιλέως, ως σκέψις και ως εκτέλεσις, τουλάχιστον ατυχής. Ως αποτέλεσμα συμφορά ανεπανόρθωτος. Γιατί μαζί του και εξ αιτίας του εθεωρήθησαν ηττημένοι όλοι όσοι αντετάχθησαν προς το σημερινόν καθεστώς”.

Από την Ρώμη ο Κωνσταντίνος προσπαθεί έκτοτε να πείσει Έλληνες και ξένους για την αντιστασιακή του δράση, μιλώντας άλλοτε σε τρίτο και άλλοτε σε πρώτο πρόσωπο : “Αμφιβάλλω αν υπάρχει άνθρωπος, ο οποίος έκανε μεγαλύτερη αντίσταση εις το κίνημα, απ’ ότι έκανε ο Βασιλεύς. Ο ελληνικός λαός δεν ξεχνά ότι θυσίασα τον θρόνο μου για να ανατρέψω τη δικτατορία των συνταγματαρχών και να επαναφέρω τη δημοκρατία”.

Στην πραγματικότητα την αλήθεια για το βασιλικό κίνημα την  λέει σε συνέντευξη του στο LIFE στις αρχές του 1968: Δεν κατάλαβε τι έγινε… :“Αι κινήσεις στρατευμάτων, αι οποίαι ήμουν βέβαιος ότι θα εγίνοντο και θα ήσαν αποτελεσματικαί, απέτυχον να πραγματοποιηθούν. Δεν είμαι ακόμα βέβαιος διατί”.

Το βέβαιο είναι ότι ο Κωνσταντίνος καταφέρνει  στους ελάχιστους μήνες που βρίσκεται στην εξουσία να αποτύχει σε όλα :Τσακώνεται με τον δυο φορές εκλεγμένο πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου και την δεύτερη τον ανατρέπει πραξικοπηματικά, χαλά τις σχέσεις του με τον ηγέτη της δεξιάς Κωνσταντίνο Καραμανλή, ενώ αποτυγχάνει και στο πραξικόπημα με όλο το μετα- εμφυλιακό περιβάλλον μαζί του. Με λίγα λόγια προσπαθώντας να “σώσει” τη χώρα από  κομμουνιστές και στρατιωτικούς, το μόνο που καταφέρνει είναι να την γλιτώσει από την παρουσία του. Όχι και άσχημα…

Τέσσερις μόλις ημέρες πριν την 21 Απριλίου πρωτοσέλιδο αναφέρεται στο “φόβο” των Αμερικανών περί δικτατορίας στην Ελλάδα, όχι από τους συνταγματάρχες αλλά από τον βασιλιά…

O Κωνσταντίνος αγέρωχος χωρίς να ξέρει τι ετοιμάζουν οι στρατιωτικοί πίσω από την πλάτη του…

Ο φιλοχουντικός  «Ελεύθερος Κόσμος» στο κύριο άρθρο της 14ης Δεκεμβρίου χαρακτηρίζει το βασιλικό κίνημα ως “ … διχασμό των εθνικοφρόνων”.

Η βασιλική οικογένεια φτάνει στο αεροδρόμιο της Ρώμης.