Ο Νέλσον Μαντέλα θεωρείται σε όλο τον κόσµο φάρος ηθικής ακεραιότητας. Οµως υπάρχουν πολλές φήµες για παράλληλες ερωτικές σχέσεις, για άσκηση βίας κατά της πρώτης συζύγου του και τουλάχιστον για ένα νόθο παιδί, την ύπαρξη του οποίου κράτησε µυστική.

Αναδημοσίευση μετάφρασης του άρθρου του David James Smith των The Times, στα Νέα της 01.06.2010.

Η αυτοβιογραφία του Νέλσον Μαντέλα «Μακρύς δρόµος προς την ελευθερία» δηµοσιεύθηκε το 1994, την πρώτη χρονιά που ήταν πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, άρχισε όµως να γράφεται 20 χρόνια νωρίτερα, στις φυλακές του Ρόµπεν Αϊλαντ. Κάποιοι από τους συγκρατουµένους του Μαντέλα συνεννοήθηκαν µαζί του να γράφει τη νύχτα και εκείνοι περνούσαν κρυφά τα χαρτιά έξω από τη φυλακή, µέσω ενός άλλου κρατουµένου, του Μακ Μαχαράτζ.

Μια ηµιτελή εκδοχή του βιβλίου αυτού χρησιµοποίησε ο Μαντέλα ως βάση για τον «Μακρύ δρόµο». Ο Μαχαράτζ συνήθιζε να πειράζει τον Μαντέλα για την απροθυµία του να γράψει όλη την αλήθεια για τη ζωή του. «Αυτό δεν είναι βιογραφία», του έλεγε. «Πρέπει να µάθουµε για τους ανθρώπους στη ζωή σου, για την πρώτη σου γυναίκα, τι συνέβη και διαλύθηκε ο γάµος». Ο Μαντέλα αρνούνταν. «Σιγά µη συζητήσω τέτοιου είδους θέµατα µε νέους σαν κι εσένα», του έλεγε, σε µια εποχή που ο Μαχαράτζ ήταν 40 ετών και ο Μαντέλα ήδη 60. Λίγες µέρες αργότερα ο Μαντέλα του έστειλε ένα σηµείωµα όπου του έδινε οδηγίες µετά τις αναφορές στη διάλυση του πρώτου γάµου του να προσθέσει τη φράση: «Και µετά έζησα µια ανήθικη ζωή». «Με ποιες την έζησες;», τον ρώτησε ο Μαχαράτζ αλλά ο Μαντέλα αρνήθηκε να πει περισσότερα. Στην αυτοβιογραφία του νοτιοαφρικανού ηγέτη όλα αυτά έχουν εξαφανισθεί – ίσως διότι όταν εκδόθηκε ο Μαντέλα είχε αρχίσει να θεωρείται µορφή της παγκόσµιας πολιτικής σκηνής.

Πήρε… τσεκούρι!

Η πρώτη σύζυγος του Μαντέλα ήταν η νοσοκόµα Εβελιν Μέιζ. Συναντήθηκαν το 1944 όταν εργαζόταν ως βοηθός σε δικηγορικό γραφείο του Γιοχάνεσµπουργκ και προετοιµαζόταν να γίνει δικαστής.

«Τον αγάπησα από την πρώτη στιγµή που τον είδα», είχε δηλώσει η Μέιζ στη συγγραφέα Φατίµα Μέερ. «Συνδεθήκαµε αµέσως και µέσα σε λίγους µήνες µου έκανε πρόταση γάµου». Παντρεύτηκαν την ίδια χρονιά – εκείνος ήταν 26 και εκείνη 23. Το πρώτο τους παιδί, ο Τεµπεκίλε, γεννήθηκε το 1946 και έναν χρόνο αργότερα µετακόµισαν στην περιοχή που σήµερα λέγεται Σοβέτο. «Ηταν φτωχικά», γράφει ο Μαντέλα, «αλλά ήταν το πρώτο σπίτι µου και ήµουν περήφανος. Ενας άνδρας δεν είναι άνδρας µέχρι να αποκτήσει δικό του σπίτι». Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1958, το ζευγάρι χώρισε και στα χαρτιά του διαζυγίου η Εβελιν υποστήριξε πως ο Μαντέλα την είχε γρονθοκοπήσει και την είχε απειλήσει ότι θα τη σκοτώσει µε τσεκούρι. Εκείνος αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες. Ο Μαντέλα είναι σίγουρα µε πολλούς τρόπους ένας επαναστάτης. Ισως όχι όµως ως σύζυγος ή πατέρας.

Η – ανεπίσηµη – αγαπηµένη και τα άγνωστα παιδιά

Το 1953 ο Μαντέλα και ένας άλλος νεαρός δικηγόρος ο Ολιβερ Τάµπο έστησαν το πρώτο δικηγορικό γραφείο µαύρων στη Νότια Αφρική. Εκεί εργάστηκε ως στενογράφος η Ρου Μοµπάτι, η οποία έπαιξε ρόλο στο διαζύγιο του Μαντέλα και πολλοί υποστηρίζουν ότι απέκτησε ένα νόθο παιδί µαζί του. Ηταν παντρεµένη εκείνη την περίοδο, αλλά ο σύζυγός της πηγαινοερχόταν στο Ντέρµπαν. Επισήµως αρνείται τα πάντα, εκτός από το ότι «ο Νέλσον Μαντέλα φλέρταρε πάντα µε πολλές γυναίκες». Εχει αρνηθεί να σχολιάσει τις φήµες, όµως άνθρωποι από το περιβάλλον της θυµούνται πως όταν ζούσε εξόριστη στη Ζάµπια, συχνά αναφερόταν περήφανα στον γιο που είχαν αποκτήσει. Η Ρου έκανε πολλές προσωπικές θυσίες για το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο, ήταν µια από τις πρώτες γυναίκες που έλαβαν στρατιωτική εκπαίδευση για το ένοπλο τµήµα του κινήµατος και βγήκε στην παρανοµία µη µπορώντας να δει επί 8 χρόνια τους δυο γιους της, οι οποίοι πέθαναν µε τραγικό τρόπο. Το 1997, όταν εκείνη ήταν πρέσβειρα της Νότιας Αφρικής στην Ελβετία, ο νεώτερος γιος της Τεµπόγκο πέθανε από όγκο στον εγκέφαλο, ενώ τέσσερις µήνες αργότερα ο µεγαλύτερος Μοµπάτι Νίο Ματσοάνε πνίγηκε µε τη γλώσσα του. Για τον θάνατο του Μοµπάτι, ο οποίος έµοιαζε εντυπωσιακά µε τον Μαντέλα, το Αφρικανικό Κογκρέσο έβγαλε ανακοίνωση – κάτι που δεν έκανε για τον αδελφό του. Αυτός πιστεύεται ότι ήταν ο γιος του Μαντέλα.

Η Ουίνι ήξερε…

Η ιστορία είναι γνωστή στην οικογένεια του Μαντέλα, όπου πιστεύουν ότι υπάρχουν και άλλα νόθα παιδιά. Υπάρχουν φήµες για µια γυναίκα που εµφανίσθηκε στην κηδεία ενός άλλου παιδιού του, ισχυριζόµενη ότι είναι ετεροθαλής αδελφή από άλλη γυναίκα. Η Ουίνι Μαντέλα µε την οποία παντρεύτηκε το 1958 και χώρισε το 1996 έχει αναφερθεί πολλές φορές στις ερωτικές του περιπέτειες «προ φυλακής».

Ολες οι γυναίκες του προέδρου

Η Μαίρη Μαλόπο, µια όµορφη ακτιβίστρια που κάποτε σηκώθηκε σε µια συνεδρίαση της τοπικής επιτροπής του Κογκρέσου και είπε «ο πρόεδρος έχει έρθει στο σπίτι µου και έχει αφήσει εκεί το καπέλο του» (εννοώντας ότι πέρασε τη νύχτα), η Λίλιαν Νγκόγι, στέλεχος του κινήµατος, η τραγουδίστρια Ντόλι Ράθεµπε, η Αµίνα Κατσάλια, από τις πιο παλιές του φίλες, είναι µόνο µερικές από τις γυναίκες µε τις οποίες πιστεύεται ότι είχε σχέση ο Νέλσον Μαντέλα.