Εκδήλωση με αφορμή την επανέκδοση των ποιημάτων του αντιδικτατορικού αγωνιστή Αλέκου Παναγούλη, 34 χρόνια μετά το θάνατό του, πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη 21 Απριλίου και ώρα 12.00 το μεσημέρι, στο Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών (οδός Αθηνάς 63).

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο δήμαρχος Αθήνας Νικήτας Κακλαμάνης, ο βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Σιούφας, ο εκδότης Αλέξανδρος Παπαζήσης και ο πρόεδρος ΕΔΗΝ Σταύρος Καράμπελας, ενώ ομιλία απηύθυνε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς, ο πρόεδρος του ΣΥΝ Αλέξης Τσίπρας, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και δημοσιογράφος Γιάννης Δημαράς και η βουλευτής του ΚΚΕ και επίσης δημοσιογράφος, Λιάνα Κανέλλη. Την όλη εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Θανάσης Αντωνόπουλος.

Ο Αλέξανδρος Παναγούλης, «η κορυφαία εμβληματική φυσιογνωμία του αντιδικτατορικού αγώνα, συνδύασε τις αρετές του διανοούμενου και του μαχητή και είχε όραμα για την πατρίδα μας. Αγωνίστηκε με κάθε τρόπο και μέσο και στάθηκε παράδειγμα ανδρείας», είπε μεταξύ άλλων ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Δημήτρης Σιούφας, χαιρετίζοντας την έκδοση των ποιημάτων.

«Ο Δ. Σιούφας, επί προεδρίας του, ενήργησε στη Βουλή και αποφασίστηκε η κατασκευή και τοποθέτηση ανδριάντα του Αλέκου Παναγούλη, στην πλατεία δικαστηρίων, καθ΄υπόδειξη του δήμου Αθηναίων», είπε ο Σταύρος Καράμπελας, εκ μέρους της Ελληνικής Δημοκρατικής Νεολαίας και της ΕΔΗΚ.

«Εδώ και 35 χρόνια, από τον θάνατο του Αλέκου Παναγούλη, η πολιτεία δεν έκανε καμία κίνηση να τιμήσει τη μνήμη του. Σε αίτημά μας να επανεκδοθούν τα ποιήματα του, κάποιος υπουργός Πολιτισμού μας απάντησε ότι αυτά δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Έχουμε κάνει δωρεά 1.000 αντίτυπα στο υπουργείο Παιδείας, προκειμένου να σταλούν σε βιβλιοθήκες της μέσης εκπαίδευσης αλλά ακόμα… Σκοπεύουμε να προτείνουμε στη Βουλή να θεσπίσει διεθνές βραβείο με τ΄όνομά του, για όσους αγωνίζονται με αυταπάρνηση για την δημοκρατία», είπε ο ίδιος.

«Ημέρα ενότητας, ευθύνης, συνείδησης και μνήμης, σήμερα», είπε στον χαιρετισμό του ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνης Σαμαράς και συνέχισε: «η ιδέα του Στάθη Παναγούλη για την επανέκδοση των κειμένων, που έγραψε από τη φυλακή ο Αλέκος Παναγούλης, ποιημάτων κυρίως αλλά και πεζών μάς προσφέρει αυτά τα κείμενα που είναι κάτι παραπάνω, από λογοτεχνικό είδος. Είναι κάτι παραπάνω από πολιτική υποθήκη. Είναι κάτι παραπάνω από ανατομία μιας εποχής. Είναι κατάθεση ψυχής. Μιας αδούλωτης ψυχής, μέσα σε μια εποχή τυραννίας. Είναι η βίωση της Ελευθερίας μέσα στον μοναδικό χώρο, που μπορούσε να υπάρξει τότε: μέσα στο κελί ενός μελλοθάνατου τυραννοκτόνου».

«Ο Αλέκος Παναγούλης πρόλαβε να δει τη λύτρωση», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Σαμαράς και πρόσθεσε: «Πρόλαβε να γευτεί τη δικαίωση. Πρόλαβε να μη δει τον ευτελισμό των μηνυμάτων ελευθερίας, που ο ίδιος τόσο πίστεψε. Πρόλαβε να μη δει την αγάπη για τον λαό να μετατρέπεται σε λαϊκισμό και την Δημοκρατία να υποτάσσεται σε προτάγματα κομματικών σκοπιμοτήτων. Έφυγε από τη ζωή στο τραγικό ατύχημα της Πρωτομαγιάς του 1975. Το παράδειγμά του, ο λόγος του από τη φυλακή, είναι παρακαταθήκες γεμάτες ελευθερία και Ελλάδα. Και φάροι ελπίδας. Αληθινά πολύτιμα μηνύματα σε μια σημερινή γενιά Ελλήνων, που έχει ανάγκη και λόγο ελευθερίας και παρακαταθήκες ελληνικού ήθους και ελπίδα. Και μάλιστα όλα αυτά γραμμένα με αίμα. Όπως τα ποιήματά του στη φυλακή».

Ο πρόεδρος του Συνασπισμού, Αλέξης Τσίπρας, χαιρετίζοντας τη σημερινή εκδήλωση ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι «η δίκη του Αλέξανδρου Παναγούλη, η άρνησή του να δεχτεί χάρη, και τα φριχτά βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε, πέρασαν τα ελληνικά σύνορα. Και συνέβαλαν στην ανάπτυξη ενός κύματος αλληλεγγύης στις χώρες της Ευρώπης, που ζητούσε την διεθνή απομόνωση της χούντας».

Τόνισε, δε, πως «στη μεταπολίτευση αγωνίστηκε για την ολοκλήρωση της μετάβασης στη Δημοκρατία. Και γι αυτό ζητούσε πλήρη κάθαρση και ηθική καταδίκη των πολιτικών, που συνεργάστηκαν με την δικτατορία».

Αναφερόμενος στα ποιήματα του Αλ. Παναγούλη, ο κ. Τσίπρας είπε ότι «είναι συγκλονιστικά, γεμάτα ένταση, απολύτως συνεπή με την εικόνα και τις πράξεις του, δείχνουν έναν άνθρωπο, ο οποίος έχει στρατεύσει την λογική και το συναίσθημά του σε μία και μόνο υπόθεση, την υπόθεση της δημοκρατίας και της ελευθερίας» και πως «αν και ο Αλέκος Παναγούλης δεν εντάχθηκε ποτέ στην αριστερά, τόσο στην ιδεολογία, όσο και στην πολιτική του συγκρότηση, υπάρχει ατόφιο το πνεύμα της Εθνικής Αντίστασης».

Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε, επίσης, στον κύκλο της μεταπολίτευσης, που σήμερα έχει πια κλείσει, και μάλιστα «αποτυχημένος, ως αποτέλεσμα του κοινωνικού και πολιτικού συνασπισμού εξουσίας, που κυβέρνησε τη χώρα από τη μεταπολίτευση και μετά». Μίλησε και για την κρίση των ημερών, λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι «το λιγότερo που θα όφειλε να κάνει μια κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της και τη λαϊκή κυριαρχία, θα ήταν πριν βάλει την υπογραφή της στην εκχώρηση δικαιώματος άσκησης οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής στους κηδεμόνες του ΔΝΤ, να ζητήσει τη λαϊκή ετυμηγορία, προκαλώντας δημοψήφισμα. Σαράντα τρία χρόνια μετά την κατάλυση της δημοκρατίας από τους συνταγματάρχες και 36 χρόνια από την αποκατάσταση της, βρισκόμαστε ήδη σε έναν νέο κύκλο, σε μια νέα δοκιμασία για τον τόπο».

Η βουλευτής του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη, χαιρέτησε την έκδοση χαρακτηρίζοντας τον Αλέκο Παναγούλη «ήρωα και πατριώτη που δολοφονήθηκε». «Δολοφονήθηκε είναι η πολιτική στάση στο γεγονός του θανάτου του», είπε κατηγορηματικά η κ. Κανέλλη. Επαίνεσε τον αδελφό του, Στάθη, για την πρωτοβουλία της έκδοσης των ποιημάτων, αναφέρθηκε στον χαμένο αδελφό, υπολοχαγό Γιώργο Παναγούλη, και κατέληξε «ήρθε ο καιρός ν΄αντέξουμε τη σκιά του Παναγούλη».

Τέλος, ο Γιάννης Δημαράς, που είχε ασχοληθεί ως δημοσιογράφος με τις δραστηριότητες του Παναγούλη, αναφέρθηκε επίσης στον χαμένο αδελφό Γιώργο, τη μητέρα, Αθηνά, που έχασε τους γιους της. «Η οικογένεια Παναγούλη θυμίζει αρχαία τραγωδία», είπε και θύμισε: «η μεγάλη ποίηση που εκφράστηκε με τη δράση και το ίδιο του το σώμα», απόσπασμα από την κριτική του Πιερ Πάολο Παζολίνι στην ποίηση του Αλέξανδρου Παναγούλη.

Ακολουθεί το δελτίο Τύπου για την εκδήλωση:

«Ο Αλέκος Παναγούλης είναι αναμφισβήτητα η κορυφαία μορφή της
αντιδικτατορικής αντίστασης. Γνωστός, όχι μόνο για την πολιτική του δράση, αλλά
και για τα ποιήματά του, επανέρχεται στο προσκήνιο. Η παρουσίαση της
επανέκδοσης των ποιημάτων του, μετά από 34 ολόκληρα χρόνια, δεν μπορεί παρά να
είναι ένα γεγονός με αντίκτυπο, όχι μόνο στη λογοτεχνική κίνηση της χώρας, αλλά
και στην πολιτική.

«Ο Παναγούλης ζει», ήταν το σύνθημα που ακούστηκε 34 χρόνια πριν, όταν ο
Παναγούλης άφηνε τον κόσμο, θύμα ενός τροχαίου ατυχήματος το οποίο είχε
ξεσηκώσει πολλές συζητήσεις ως προς την τυχαιότητά του. Να είναι άραγε σύμπτωση πως αυτή ήταν κι η τελευταία χρονιά που τα ποιήματά του τυπώθηκαν; Ποιος ξέρει, το μόνο βέβαιο είναι πως με τον καιρό, τα αντίτυπα του βιβλίου αρχίσανε να λιγοστεύουν μέχρι του σημείου να είναι διαθέσιμα σε ελάχιστα βιβλιοπωλεία.

* κάνοντας εγγραφή στο newsletter συμφωνείτε με τους όρους χρήσης της υπηρεσίας Moosend

Παράλληλα, το σύνθημα ακουγόταν ολοένα και λιγότερο μέχρι που παρέμεινε
αποκλειστικά στα στόματα των ελάχιστων ρομαντικών.
Λένε πως κανείς γίνεται αθάνατος μέσω των έργων του. Κι αυτός ο Ήρωας
που αξίζει τόσο πολύ την αθανασία, φαινόταν σαν να τη χάνει κάποια στιγμή. Όταν
λοιπόν, 34 χρόνια μετά το θάνατό του, τα ποιήματά του επανεκδίδονται, συμβολικά,
ξανάρχεται στη ζωή, κι αυτή είναι μια πράξη που ξεπερνά τα της λογοτεχνίας, με τον
ίδιο ακριβώς τρόπο που ο Παναγούλης ήξερε να ξεπερνά τα όρια. Μιλάμε λοιπόν για
μια επανέκδοση η οποία θέτει το ερώτημα: Τι είναι ο Αλέκος Παναγούλης για την
Ελλάδα του 2010;

Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε πως ο Αλέκος Παναγούλης είναι η ηρωική
μορφή που έλειψε από όλη την εποχή της μεταπολίτευσης. Ο ασυμβίβαστος
αγωνιστής, εκείνος που έλεγε πως δεν πρέπει να ανέχεσαι την παραμικρή αδικία,
διότι αυτή πάντα οδηγεί σε μια μεγαλύτερη αδικία. Ο μπροστάρης που δε δίστασε
ποτέ να σηκώσει τον αγώνα μόνος του, στους δικούς του ώμους, χωρίς να περιμένει
το σύνθημα κανενός, χωρίς να περιμένει κανέναν να τον ακολουθήσει. Είναι το
παράδειγμα του ανθρώπου ο οποίος δεν πίστεψε απλώς στην ελευθερία, αλλά την
έκανε καθημερινή πράξη με τους αγώνες του, χωρίς να υπολογίζει την ίδια του τη
ζωή. Κι αυτή η ηρωική ψυχή, είναι αυτή που αποτυπώνεται στα ποιήματά του, με
στίχους γραμμένους από φωτιά και, κυριολεκτικά, με αίμα.»