Στις 23 Νοεμβρίου του 1959 ο πρόεδρος της Γαλλίας Σαρλ Ντε Γκωλ διακήρυξε, σε ομιλία του στο Στρασβούργο, το όραμά του για μια Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια Όρη. Η φράση αυτή συχνά χρησιμοποιήθηκε στην πορεία της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ενώ έγινε πολιτικό σύνθημα του ντε Γκωλ για τα επόμενα 10 χρόνια, στοχεύοντας σε μία Ευρώπη που θα όριζε το μέλλον του κόσμου. «Ναι, είναι η Ευρώπη, από τον Ατλαντικό έως τα Ουράλια, είναι το σύνολο της Ευρώπης, που θα αποφασίσει το πεπρωμένο του κόσμου».

Ads

Με αυτή τη φράση στο λόγο του στο Στρασβούργο, ο ντε Γκωλ έδωσε το στίγμα του οράματός του για την Ευρώπη. Ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκωλ εξελέγη πρώτος πρόεδρος της Ε΄Γαλλικής Δημοκρατίας το 1958 και με την άνοδό του στο αξίωμα έθεσε, μεταξύ άλλων, ως στόχο την ενδυνάμωση της Ευρώπης, ώστε να αποτελέσει τον τρίτο πόλο στη διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης. Εξάλλου τα σχέδια για μια ενωμένη Ευρώπη είχαν ήδη τεθεί σε εφαρμογή με την ίδρυση της ΕΟΚ το 1957 από την Γαλλία, την Δυτική Γερμανία, την Ιταλία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο.

Γενικότερη επιδίωξή του ήταν η «απελευθέρωση» της Γαλλίας και της Ευρώπης από την επιρροή ΗΠΑ και Μ. Βρετανίας, με την προώθηση της ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από τη Γαλλία και την αποχώρησή της από το ΝΑΤΟ. Η ένταξη της Σοβιετικής Ένωσης στο όραμά του, τοποθετώντας το σύνορο της Ευρώπης στα Ουράλια, έδειχνε ότι ο Σαρλ ντε Γκώλ ήταν διατεθειμένος να χαλαρώσει τις τεταμένες σχέσεις με την Ένωση. Παράλληλα, έπαιξε μεγάλο ρόλο στην αποκατάσταση των φιλικών σχέσεων Γαλλίας-Γερμανίας με την προσωπική φιλία του με τον καγκελάριο Κόνραντ Αντενάουερ.

Το 1962 αναγνώρισε τελικά το αλγερινό κράτος, ζήτημα που δίχαζε το γαλλικό έθνος για χρόνια, βλέποντας ότι το μέλλον της Γαλλίας δεν ήταν η διατήρηση των αποικιών της, αλλά η νέα ευρωπαϊκή της πορεία. Το όραμα του Γάλλου προέδρου ερχόταν σε αντίθεση με τον ατλαντισμό των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας, δηλαδή τη φιλοσοφία συνεργασίας μεταξύ χωρών Δυτικής Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής.

Ads

Με την παραπάνω φράση του, όχι μόνο επέκτεινε την ιδέα της Ευρώπης έως τα βάθη της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά απέκλειε ταυτόχρονα το Ηνωμένο Βασίλειο από μία μελλοντική ενωμένη Ευρώπη. Αυτό αποδεικνύεται αργότερα με την επανειλημμένη άσκηση βέτο από το ντε Γκωλ στην αίτηση ένταξης της Μεγάλης Βρετανίας στην ΕΟΚ, το 1963 και το 1967.

Ο ντε Γκωλ οραματιζόταν μία Ευρώπη, που με τη συνoμοσπονδία όλων των κρατών της θα αποκτούσε τη δύναμη και τη δόξα των παλιών ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών. Βέβαια κατά μία έννοια δυσχέρανε την πρόοδο των εργασιών της ΕΟΚ, με τις επανειλημμένες προσπάθειές του για αποκλεισμό της Μ. Βρετανίας και τις αντιδράσεις που αυτές προκάλεσαν.

Ωστόσο, ήταν εξαρχής θετικός στην ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, όπως είχε τονίσει κατά την διάρκεια επίσκεψης του Κωνσταντίνου Καραμανλή στο Παρίσι και τασσόταν υπέρ της προστασίας της από τους επικίνδυνους γείτονές της.

Ο Σαρλ ντε Γκωλ ήταν μεγάλη πολιτική προσωπικότητα, λατρεύτηκε ως εθνικός ήρωας στη Γαλλία τόσο για την στρατιωτική, όσο και για την πολιτική του σταδιοδρομία.