Ο Επίτροπος Διεύρυνσης της Ε.Ε. Γιοχάνες Χαν, αμφισβητώντας την αρχή της ομοφωνίας στη λήψη αποφάσεων, ανοίγει μια συζήτηση που μοιάζει λογικοφανής. Όμως είναι μια συζήτηση (αν πρόκειται για τέτοια και όχι για προμήνυμα εξελίξεων) που κινείται σε ευαίσθητες ισορροπίες.

Μιλώντας στη Handesblatt, ο Χαν αναφέρεται σε πολιτικό ανορθολογισμό της Ε.Ε., η οποία παραλύει από την αρχή της ομοφωνίας. Μιλώντας για λαϊκιστές που ανέρχονται στην εξουσία, υπονοεί ότι κράτη-μέλη χωρίς σοβαρό πολιτικό προσωπικό μπλοκάρουν τη λήψη σημαντικών αποφάσεων.

Η Ένωση αποφασίζει με την αρχή της ομοφωνίας σε μια σειρά από κρίσιμα θέματα όπως η ιδιότητα του μέλους, η κοινή εξωτερική πολιτική, η δικαιοσύνη, αλλά και τα φορολογικά που είναι στο στόχαστρο του Χαν γιατί επηρεάζουν κρίσιμα  συμφέροντα της Ε.Ε. σε σχέση με τις υπερδυνάμεις, αλλά και τα συμφέροντα των ισχυρών της Ένωσης εντός και εκτός ευρωπαϊκής επικράτειας.

Είναι γεγονός πως η αρχή της ομοφωνίας καθιστά την Ε.Ε. δυσκίνητη και αδύναμη να ανταγωνιστεί πολιτικά και οικονομικά χώρες και ομοσπονδίες με ισχυρή και ευέλικτη εκτελεστική εξουσία. Θεσμικά όμως επιβάλλεται σε υπερεθνικούς οργανισμούς, γιατί τα κράτη μέλη έχουν εκχωρήσει μέρος της εξουσίας τους στα συλλογικά όργανα. Αλλά και πολιτικά, εφόσον στην πράξη οι δύο κυρίαρχοι άξονες Γερμανίας και Γαλλίας έχουν τη δύναμη να διαμορφώνουν ισορροπίες και τον ίδιο το χάρτη της Ε.Ε., η ομοφωνία συνιστά την τελευταία γραμμή άμυνας για την αρχή της αλληλεγγύης, την οποία υπονομεύουν όργανα χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση που έχουν πια αποφασιστικές αρμοδιότητες, ειδικά στην οικονομία. 

Όπως αποδεικνύεται, παρότι δυσκίνητο, το υπάρχον πλαίσιο διασφαλίζει έστω τις θεμελιώδεις ισορροπίες ώστε να μην διαταραχθούν πλήρως σε βάρος των αδυνάτων. Η αρχή της πλειοψηφίας θα έλυνε θεσμικά ζητήματα, ιδιαίτερα στη ταχύτητα λήψης των αποφάσεων, αλλά είναι πιθανό να επιδείνωνε πολιτικά τη συνοχή της Ένωσης. Αν κάτι μπορούν να κάνουν όσοι πραγματικά ανησυχούν για το μέλλον είναι να αγωνιστούν για να επανέλθει η ΕΕ στις θεμελιώδεις αρχές και αξίες, απ’ όπου πηγάζει και η κουλτούρα της ομοφωνίας.