Στις 18 Σεπτεμβρίου στο Δικαστικό Μέγαρο της Κωνσταντινούπολης, ο μυθιστοριογράφος Γιαβούζ Εκίνσι (45 ετών) βρισκόταν ενώπιον του δικαστή του 23ου Δικαστηρίου της Ασίζης.

Η αίθουσα του δικαστηρίου ήταν γεμάτη από συγγραφείς και φίλους του Εκίνσι.

Σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον συνάδελφο τους, οι τελευταίοι υπερασπίζονται την αρχή σύμφωνα με την οποία «η λογοτεχνία δεν μπορεί να κριθεί από τις κρατικές αρχές».

Ο Εκίνσι εξέδωσε το μυθιστόρημα «Αυτοί που τα όνειρα τους έσπασαν» το 2014.

Αναφέρεται στο κουρδικό πρόβλημα. Το βιβλίο γράφτηκε και δημοσιεύτηκε την εποχή της «Ειρηνευτικής Διαδικασίας», όταν κυβερνητικοί αξιωματούχοι διαπραγματεύτηκαν δημόσια με εκπροσώπους του PKK (Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, που δημιουργήθηκε το 1978 και βρίσκεται σε ένοπλη πάλη ενάντια στην κεντρική κυβέρνηση από το 1984 για τα δικαιώματα των Κούρδων, – μια «τρομοκρατική-αποσχιστική οργάνωση» σύμφωνα με την Άγκυρα και αρκετές δυτικές χώρες).

Αυτό το μυθιστόρημα έχει ήδη απαγορευτεί και αφαιρεθεί από την αγορά τον Μάρτιο του 2023 με δικαστική απόφαση.

Ο Εκίνσι έχει εκδώσει περίπου δέκα βιβλία -ποιήματα, διηγήματα και μυθιστορήματα- στα τουρκικά και τα κουρδικά, μερικά από τα οποία έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά. Είχε κερδίσει πολλά λογοτεχνικά βραβεία στην Τουρκία.

Ένας αναγνώστης που θεωρεί τον εαυτό του «αστυνόμο των Γραμμάτων», είχε καταγγείλει τον συγγραφέα και το βιβλίο στο CIMER, το Κέντρο Επικοινωνίας της Προεδρίας της Δημοκρατίας λέγοντας ότι πρόκειται για «τρομοκρατική προπαγάνδα».

Η εισαγγελία, στο κατηγορητήριό της, επανέλαβε αυτή την κατηγορία λέξη προς λέξη: «Κάνοντας τρομοκρατική προπαγάνδα μέσω του μυθιστορήματος»!

Ο Εκίνσι κάλεσε τους συναδέλφους και τους φίλους του στην ακρόαση. «Ο δικαστής μου κάνει την εξής ερώτηση: «Γιατί έγραψες αυτό το μυθιστόρημα;».

Αυτή την ερώτηση μπορεί να κάνει στον συγγραφέα ένας δημοσιογράφος, ένας αναγνώστης ή ένας κριτικός λογοτεχνίας. Όλα όμως αλλάζουν όταν η ερώτηση τίθεται από μέλος του δικαστικού σώματος», είπε.

«Έτσι, ο διάλογος μεταξύ δικαστή και κατηγορουμένου δεν είναι πλέον δικαστικός, αλλά γίνεται πρόβλημα λογικής», γράφει η Μιν Σογκούτ συγγραφέας, που ήταν παρών στην αίθουσα.

Είναι πράγματι πολύ δύσκολο να προσπαθήσεις να εξηγήσεις σε έναν δικαστή ή έναν εισαγγελέα, που σίγουρα δεν είναι πολύ διαβασμένος, τον λόγο και τη διαδικασία δημιουργίας ενός μυθιστορήματος.

Ωστόσο, ο Εκίνσι, επίσης εκπαιδευτικός, έκανε μια πολύ καλή παρουσίαση για να εξηγήσει τη σχέση μεταξύ δικαίου και λογοτεχνίας. Έμοιαζε σαν εργαστήριο μάστερ στη λογοτεχνία παρά σαν αίθουσα δικαστηρίου. Ο Εκίνσι μίλησε για την πραγματικότητα, τη μυθοπλασία και τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο εννοιών.

«Αν δεν κάνουμε διάκριση μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, ο Ντοστογιέφσκι θα πρέπει να δικαστεί και να καταδικαστεί για φόνο. Γιατί στο «Έγκλημα και Τιμωρία», ο Ρασκόλνικωφ, ο ήρωας του μυθιστορήματος, διέπραξε μια δολοφονία. Άρα ο συγγραφέας, δηλαδή ο Ντοστογιέφσκι, πρέπει να καταδικαστεί», είπε.  Επίσης, βήμα-βήμα σκιαγράφησε τη διαδικασία δημιουργίας ενός λογοτεχνικού έργου. Η φαντασία, η κοινωνική πραγματικότητα, η ψυχολογία των ηρώων του μυθιστορήματος…

Το περιεχόμενο και το ύφος της ομιλίας υπεράσπισης εκτιμήθηκαν ιδιαίτερα από τους συγγραφείς στην αίθουσα. Όμως ο κριτής, που προφανώς δεν καταλάβαινε πολλά, και ούτως ή άλλως ήταν ανίκανος να ξεχωρίσει τη μυθοπλασία από την πραγματικότητα, έθεσε το κρίσιμο ερώτημα αφού άκουσε σιωπηλά τον Εκίνσι.

«Εντάξει, αλλά γιατί έγραψες αυτό το μυθιστόρημα;» Ένα δυστυχισμένο χαμόγελο στα πρόσωπα των συναδέλφων του συγγραφέα.

Όλοι οι συγγραφείς, που ήταν παρόντες στην αίθουσα, πιστεύουν ότι ούτε ο εισαγγελέας ούτε ο δικαστής έχουν διαβάσει το μυθιστόρημα. Επειδή απέδειξαν μέσα από τις ερωτήσεις τους ότι δεν γνώριζαν καθόλου την ιστορία που λέει στο βιβλίο.

Η δίκη αναβλήθηκε για τον Δεκέμβριο.

Η Μιν Σογκούτ, στη στήλη της στο ανεξάρτητο ειδησεογραφικό site T24.com.tr, θυμάται τον διάλογο του Πικάσο με τον στρατηγό των Ναζί μπροστά στη «Γκουέρνικα», το διάσημο έργο του ζωγράφου.

– Εσύ ήσουν αυτός που ζωγράφισε αυτόν τον πίνακα;

– Όχι, δεν είμαι εγώ, εσύ είσαι!

Αυτό το μυθιστόρημα, λοιπόν, γράφτηκε ως απάντηση σε όσους ρωτούν «Γιατί έγραψες αυτό το μυθιστόρημα;»