Η Catherine Hoffmann, σε ρεπορτάζ της για την εφημερίδα Süddeutsche Zeitung με τον τίτλο «Το ευρώ, μία κακή ιδέα», σημειώνει ότι ορισμένοι οικονομολόγοι θεωρούν ότι το ευρώ διέρχεται μία κρίση διαρκείας, επειδή ενώνει κράτη, που δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους. Φοβούνται, μάλιστα, ότι τα χειρότερα έπονται…

Ακολουθούν τα σημαντικότερα αποσπάσματα του δημοσιεύματος:

Μία κρίση έχει μερικές φορές και τα θετικά της, όπως όταν αποκαλύπτει κρυμμένες αλήθειες, επί παραδείγματι τις αδυναμίες του ευρώ. Ο Thilo Sarrazin, μέλος του ΔΣ της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας, δηλώνει σχετικά: «Μία νομισματική ένωση θα έπρεπε κανονικά να έχει διάρκεια ζωής τουλάχιστον 100 ετών. Στην Ευρώπη έχουν υπάρξει μέσα σε μία δεκαετία τόσες εντάσεις, σε σημείο που όλοι διερωτώνται: Πώς θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση;».

Ο Sarrazin, γνωστός για τις προκλητικές του δηλώσεις, ανήκει στον σκληρό πυρήνα των ευρωσκεπτικιστών, οι οποίοι εγείρουν αμφιβολίες για την ευρωζώνη στο σύνολό της. Η πλειονότητα των οικονομολόγων, αντιθέτως, δεν αναμένει ότι θα υπάρξουν χρεοκοπίες στην ευρωζώνη ούτε κατάρρευση του ευρώ.

Οι καιροί είναι, όμως, δύσκολοι για το ευρώ και οι επικριτές του εξασφαλίζουν ολοένα και μεγαλύτερο ακροατήριο. Οι οικονομολόγοι αυτοί επικρίνουν την απόφαση της Ε.Ε. και του ΔΝΤ να στηρίξουν οικονομικά την Ελλάδα, καθώς και την απόφαση της ΕΚΤ να αγοράζει ομόλογα κρατών με σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα.

Τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρίες και ιδιώτες φοβούνται μήπως χάσουν τα χρήματα που δάνεισαν σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Φοβούνται, επίσης, τις πληθωριστικές πιέσεις.

Πολλά κράτη υπέφεραν λόγω του υψηλού επιτοκίου δανεισμού τους πριν την εισαγωγή του Ευρώ. Χώρες, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία η Ισπανία και η Πορτογαλία, απέκτησαν με την κατάργηση της δραχμής, της λίρας, της πεσέτας και του εσκούδο, πρόσβαση σε φθηνό χρήμα.

«Η μείωση των επιτοκίων πυροδότησε μία αναπτυξιακή έκρηξη, που έγινε αισθητή κατά κύριο λόγο στην αγορά ακινήτων», θεωρεί ο Hans-Werner Sinn, επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Ifo με έδρα στο Μόναχο, και συμπληρώνει: «Ο κατασκευαστικός τομέας γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, οι οικοδόμοι απέκτησαν χρήματα και οι ιδιοκτήτες ακινήτων πλούτισαν. Η οικονομία μπήκε σε ρυθμούς υψηλής ανάπτυξης».
Το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε από το 1995 μέχρι το 2009 κατά 3,3% κατά μέσο όρο, το ΑΕΠ της Ιρλανδίας κατά 5,8%, της Ισπανίας κατά 3%. Η Γερμανία μετά βίας άγγιξε ποσοστό 1%.

Η ανάκαμψη αυτή στις μεσογειακές χώρες της Ευρώπης είχε και κάποια παρελκόμενα: Οι μισθοί εμφάνισαν δραστική αύξηση, ενώ την ίδια ώρα η παραγωγικότητα δεν παρουσίαζε ανάλογη αύξηση. Οι μισθοί σε Ελλάδα, Ισπανία και Ιρλανδία αυξήθηκαν περίπου κατά 30% μεταξύ 2000 και 2009. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας τους, τα εμπορεύματά τους ήταν πλέον δύσκολο να πωληθούν στο εξωτερικό. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο παρουσίασε αύξηση.
Κανένας δεν ενοχλούνταν, ωστόσο, από το γεγονός ότι η ανάπτυξη οικοδομήθηκε επί χρεών και ότι ολόκληρα έθνη ζούσαν πέραν των δυνατοτήτων τους.

Η ελληνική οικονομία δεν βρίσκεται σήμερα πια σε ανάπτυξη. Αυτό που έχει μείνει είναι τα χρέη. Η οικονομική κατάσταση των Ελλήνων είναι πια άσχημη.

Γαλλικές τράπεζες, γερμανικές ασφαλιστικές εταιρίες και βρετανικά επενδυτικά ταμεία χρηματοδοτούσαν με προθυμία τα ελλείμματα αυτά. «Η καχυποψία του χρηματοπιστωτικού τομέα αυξάνεται απέναντι σε κράτη που δανείζονται χωρίς μέτρο», υπογραμμίζει ο Sarrazin.

Η Γερμανία ακολούθησε ακριβώς το αντίθετο μοντέλο από την Ελλάδα. Οι πραγματικοί μισθοί έμειναν στάσιμοι επί μία δεκαετία οδηγώντας σε στασιμότητα την κατανάλωση και τον πληθωρισμό. Η συγκράτηση μισθών ευνόησε την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας και αύξησε τις εξαγωγές. Μεγάλα κεφάλαια διοχετεύτηκαν, όμως, σε ισπανικά και ελληνικά ομόλογα, η αξία των οποίων μειώθηκε πολύ μετά το ξέσπασμα της κρίσης.

«Η Γερμανία εξάγει τις αποταμιεύσεις της αντί να τις διοχετεύσει στην εγχώρια οικονομία», καταγγέλλει ο Sinn. Αυτό έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη.

Οι επικριτές του ευρώ τονίζουν ότι η κρίση στην ευρωζώνη και η δημοσιονομική κρίση πολλών χωρών αυτής είναι πιο περίπλοκη απ’ ό, τι θεωρείται.

Το πρόβλημα δεν είναι οι κερδοσκόποι, αλλά οι ίδιες οι συνθήκες και οι όροι «γέννησης» του Ευρώ. Οικονομολόγοι είχαν ήδη από τότε προειδοποιήσει σχετικά με τα λάθη στη δημιουργία του ευρώ. Ο Milton Friedman, Αμερικανός οικονομολόγος, θεωρούσε αδύνατη τη δημιουργία μίας νομισματικής ένωσης στην Ευρώπη λόγω της μεγάλης οικονομικής ετερογένειας. «Η Ευρωζώνη θα καταρρεύσει σε πέντε μέχρι δεκαπέντε χρόνια», προέβλεψε.

Εάν η Αθήνα είχε το εθνικό της νόμισμα θα προχωρούσε σε υποτίμηση προκειμένου να καταστήσει πιο ανταγωνιστικά τα εξαγόμενα προϊόντα της. Τα εισαγόμενα προϊόντα θα ήταν πλέον ακριβά και η κατανάλωση θα μειωνόταν. Το δημοσιονομικό και εμπορικό έλλειμμα θα ερχόταν σε μία τάξη.

Μέρος της λύσης θα ήταν και μία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, η οποία δεν φαίνεται να είναι δυνατή.

Η Ευρώπη επιλέγει έναν άλλον δρόμο. Προσπαθεί με όλες τις δυνάμεις και πολλά δισ. Ευρώ να αποτρέψει μία χρεωκοπία της Ελλάδας. Το πρόγραμμα της Ε.Ε. φέρει την ονομασία «καρότο και μαστίγιο». Η Ελλάδα υποχρεώνεται να προχωρήσει σε δημοσιονομική εξυγίανση και να αλλάξει τον σπάταλο τρόπο ζωής σε αντάλλαγμα για την οικονομική της στήριξη από Ε.Ε. και ΔΝΤ.

Τα κράτη που δεν έχουν τη δυνατότητα της υποτίμησης δεν έχουν άλλη επιλογή από την εφαρμογή αυστηρού προγράμματος λιτότητας, τις δραστικές περικοπές στο κοινωνικό κράτος, τις μειώσεις μισθών και την αύξηση των φόρων. Αυτό είναι το πικρό φάρμακο των Αμερικανών του ΔΝΤ.
Το θέμα μίας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους ξεχάστηκε. Αντ’ αυτού, υπάρχουν οι εγγυήσεις των κρατών της ευρωζώνης. «Η ευρωπαϊκή δημοσιονομική φούσκα θα συνεχίσει να μεγαλώνει και αυξάνεται ο κίνδυνος η φούσκα αυτή να σκάσει κάποια ημέρα προκαλώντας πολύ μεγαλύτερο πανικό απ’ όσο θα προκαλούσε μία χρεωκοπία της Ελλάδας», εκτιμά ο Sinn, ο οποίος είναι πεπεισμένος ότι μόνο ο φόβος μίας χρεωκοπίας και τα υψηλά επιτόκια μπορούν να επιβάλουν πειθαρχία σε υπερχρεωμένες χώρες. Εάν ισχύει κάτι τέτοιο, το μέλλον του ευρώ θα είναι ζοφερό.