Πρόκειται για το βιβλίο που συζητήθηκε όσο κανένα άλλο την περασμένη εβδομάδα. Ο λόγος; Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας το κρατούσε μπαίνοντας  στη Βουλή για να εγκαινιάσει την Ώρα του πρωθυπουργού. «Θρησκευτικός Λόγος – Το χαλινάρι της ελευθεροφροσύνης» είναι ο τίτλος του έργου που ανήκει στον τρικαλινό συγγραφέα Σωτήρη Οικονόμου και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Δίον.

Ξεκινώντας από την καταγωγή της θρησκείας και περνώντας στη γένεση των Θεών το βιβλίο καταλήγει στη σχέση θρησκείας και πίστης και φυσικά στη σχέση θρησκείας και εξουσίας. Όπως αναφέρεται στην περιγραφή: «Η θρησκευτική με την πολιτική εξουσία αποτελούν έννοιες αλληλένδετες, όπου η μία βοηθά την άλλη, ώστε να ελέγχει πιο αποτελεσματικά τα μέλη της κοινωνίας που εξουσιάζει. Ακόμα κι αν η πολιτική εξουσία είναι τυραννική, η θρησκευτική έδειξε ότι δεν έχει πρόβλημα να τη θεωρεί απ’ το θεό ευλογημένη. Αρκεί μόνο να μην θίγονται τα συμφέροντά της».

Θρησκεία και εξουσία

«Η ιστορία μας γνωστοποιεί ότι κατά καιρούς οι πολιτικοί άρχοντες ασχολήθηκαν υπέρ του δέοντος με τη θρησκεία. Αυτοί αντί να περιοριστούν στα διοικητικά τους καθήκοντα, επενέβησαν σε θρησκειακά ζητήματα, επέβαλαν δόγματα της αρεσκείας τους, κυνήγησαν αντιφρονούντες, κατέστρεψαν χώρους λατρείας, χρησιμοποίησαν εσκεμμένα τη λαϊκή πίστη και αφοσίωση στη θρησκεία για προσωπικό τους όφελος, διόρισαν αυθαίρετα και με τη βούλησή τους φιλικά προς αυτούς προσκείμενα ιερατεία και έχρισαν επανειλημμένα «ελέω εξουσίας» τον εαυτό τους πρώτο στην τάξη αντιπρόσωπο του Θεού στη χώρα που κυβερνούσαν και θεϊκό γόνο με ιδιαίτερα χαρίσματα.

Το ίδιο ακριβώς, αλλά απ’ την αντίθετη πλευρά, έκαναν και οι «θεϊκοί αντιπρόσωποι», οι θρησκευτικοί άρχοντες δηλαδή. Αυτοί, έχοντας για όπλο το λόγο του Θεού, αντί να παραμείνουν στο φυσικό τους χώρο και ν’ αναπτύξουν εκεί τις δραστηριότητες τους, εισήλθαν στον κοσμικό χώρο, αποκτώντας πλούτη και πολιτική δύναμη, ενώ δε δίστασαν να σύρουν τα πλήθη των πιστών σε αιματηρούς πολέμους, με μοναδικό και κύριο σκοπό το ιδιοτελές και ασυμβίβαστο με την ιδιότητά τους συμφέρον ή να καταπνίξουν τις ανθρώπινες ελευθερίες και να φράξουν το δρόμο της προόδου».

{…}

Το βιβλίο στο κεφάλαιο αυτό κάνει μια «θρησκευτική» διαδρομή που ξεκινά από την αρχαία Αίγυπτο, περνά στον Πλάτων, κατόπιν στο Χριστιανισμό έως και το Βυζάντιο, μετά στο Ισλάμ και πάλι πίσω στον ελληνισμό από την Επανάσταση έως το Μεσοπόλεμο. Χαρακτηριστικά:

«Κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου και συγκεκριμένα το έτος 1926 γεννήθηκε μες στην καρδιά του ρωμαιοκαθολικισμού που αιχμαλώτισε την ανθρώπινη σκέψη για αρκετούς αιώνες το τέρας του φασισμού με όλες τις προϋποθέσεις εξάπλωσης.

Ο λαός της Ιταλίας υπό την καθοδήγηση των πνευματικών του ηγετών μεταβλήθηκε αυτόματα σ’ έναν επικίνδυνο για την ειρήνη όχλο με τυφλή υπακοή και υποταγή στο δικτάτορα Μουσολίνι. Σύμφωνα με το σκεπτικό του Μουσολίνι:

«… ο φασισμός δεν είναι μόνο ο δημιουργός των νόμων και ο ιδρυτής των θεσμών είναι κυρίως παιδαγωγός και ανανεωτής της πνευματικής ζωής. Επιθυμεί να ανανεώσει όχι μόνο τις εξωτερικές μορφές της ανθρώπινης ζωής, αλλά και την ίδια την εσωτερική του υπόσταση, την ανθρώπινη οντότητα, τον χαρακτήρα, την πίστη».

Αλλά και «… δεν πιστεύει ούτε στη δυνατότητα ούτε στη χρησιμότητα της διαρκούς ειρήνης. Γι’ αυτό απορρίπτει τις ειρηνιστικές θεωρίες που κρύβουν ένα είδος άρνησης του κάθε αγώνα και μια δειλία μπροστά στην ανάγκη της θυσίας. Μόνο ο πόλεμος αναπτύσσει στο ανώτατο δυνατό σημείο όλες τις ανθρώπινες δυνατότητες και σφραγίζει με τη σφραγίδα ευγένειας τους λαούς που έχουν το θάρρος να τον αντιμετωπίσουν. Όλες οι άλλες δοκιμασίες είναι υποδεέστερες και δεν τοποθετούν ποτέ τον άνθρωπο μπροστά στον αληθινό εαυτό του απέναντι στη ζωή και στο θάνατο. Γι’ αυτό κάθε θεωρία που ξεκινά από την αξία της ειρήνης είναι εχθρική στο φασισμό»*.

Μετά από όλη αυτή την κοσμοχαλασιά και συγκεκριμένα στις 20 Δεκέμβρη 1926, ο πάπας δήλωσε ανεπιφύλακτα ότι ο Μουσολίνι είναι «απεσταλμένος της θείας πρόνοιας».
Και, τα παιδιά των σχολείων και άλλων παιδικών κέντρων, ωθούμενα από την ίδια την καθολική εκκλησία, έλεγαν πριν από το φαγητό την παρακάτω προσευχή που με τόση επιμέλεια είχε αυτή συνθέσει.

«Ντούτσε σ’ ευχαριστώ γιατί μου έδωσες τη δυνατότητα να μεγαλώνω γερός και δυνατός. Θεέ μου, προστάτευε τον Ντούτσε, για να τον έχουμε πολλά χρόνια για το καλό της φασιστικής Ιταλίας». 

{…}

Ομοϊδεάτης και συνεργάτης του δικτάτορα Μουσολίνι στη διά της βίας υποταγή και καταστροφή του αντιδρώντος στα σχέδιά τους κόσμου, ήταν ο καγκελάριος της Γερμανίας Χίτλερ.

«Δεν θέλω, έλεγε ο Χίτλερ, πνευματική καλλιέργεια. (Όπως δηλαδή ο Πάπας και τα παντός είδους σκοταδιστικά ιερατεία). Η επιστήμη θα διέφθειρε τη νεολαία μου (Αυτή ήταν και η συνήθης κατηγορία εναντίον των φυσικών φιλοσόφων). Θέλω μια νεολαία απότομη, αυταρχική, ατρόμητη και σκληρή [Με ροπή δηλαδή προς την εγκληματικότητα]».

Και η νεολαία με τη σειρά της, όταν στρατευόταν, έδινε όρκο πλήρους υποταγής και αφοσίωσης στον αρχηγό της**.

Τα κοινά σημεία μεταξύ δυτικοχριστιανών και ναζιστών, οι οποίοι  μάλιστα έφεραν κρεμασμένο στη στολή και χαραγμένο στη σημαία τον «σταυρό του σωτήρα», ήταν πολλά.

Και για το λόγο λοιπόν αυτό,

«η πλειοψηφία των Καθολικών και των ευαγγελικών (λουθηρανών) στάθηκε στο πλευρό του Χίτλερ. Μετά δε τον πόλεμο (1945), προπαντός το Βατικανό προστάτεψε τους παλιούς ναζιστές και ανάμεσά τους πολλούς δολοφόνους και κατάφερε με εκκλησιαστική βοήθεια να τους φυγαδεύσει κρυφά στη Νότια Αμερική (εκεί δηλαδή που υπήρχαν πολλά δικτατορικά καθεστώτα). Πολλοί απ’ αυτούς φυγαδεύτηκαν με πλαστά διαβατήρια, που τα εξέδωσαν υπηρεσίες της Εκκλησίας»***.

{…}

Ο πόλεμος σταμάτησε κάποτε με όλα τα δεινά του επακόλουθα και ο κόσμος μπήκε σε φαινομενική τροχιά ειρηνικής διαβίωσης. Η αλιεία όμως των οπαδών των θρησκειών και η καπηλεία τους από μέρους της πολιτικής εξουσίας δε σταμάτησε. Όπως δε σταμάτησε και η στήριξη αυταρχικών καθεστώτων από μέρους της θρησκευτικής εξουσίας. Τα διάφορα συντηρητικά και αντιλαϊκά κόμματα της Ευρώπης βαφτίστηκαν με «παπά» την εκκλησία και «κουμπάρο» την ολιγαρχία του πλούτου σε «χριστιανοδημοκρατικά». Οι Έλληνες δικτάτορες της περιόδου 1967-14974 πρόταξαν το παραπλανητικό σύνθημα «Ελλάς – Ελλήνων – Χριστιανών) σε μια απόπειρα απόδοσης ιερού χαρακτήρα στο αιματοβαμμένο και αντεθνικό τους έργο, έχοντας και την ευλογία της επίσημης εκκλησίας.

Θρησκευτικός λόγος, Το Χαλινάρι της ελευθεροφροσύνης

Σωτήρης Οικονόμου, Εκδόσεις Δίον

Από το οπισθόφυλλο

Οι θρησκείες δεν δημιουργήθηκαν από τη γνώση την ευημερία και τη δημοκρατία, αλλά από την αμάθεια τη φτώχεια και τον απολυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης της κοινωνίας. Η θρησκευτική με την πολιτική εξουσία αποτελούν έννοιες αλληλένδετες, όπου η μια βοηθά την άλλη, ώστε να ελέγχει πιο αποτελεσματικά τα μέλη της κοινωνίας που εξουσιάζει.

Υπάρχει στον άνθρωπο έμφυτο θρησκευτικό συναίσθημα ή όχι; Πότε και με βάση ποια στοιχεία δημιουργήθηκαν οι θρησκείες; Ποιοι ήταν οι πρώτοι θεοί; Ποια είναι η σχέση μεταξύ πιστών και θρησκείας; Γιατί η θρησκεία στηρίζεται στο συναίσθημα κι όχι στη λογική; Γιατί το ιερατείο εξαπατά τους πιστούς;

Ποιους εξυπηρετεί η μάζα του άβουλου ποιμνίου; Τι σχέση έχει η πολιτική εξουσία με τη θρησκεία; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ πολιτικού και θρησκευτικού λόγου; Σ’ αυτά και σε πολλά άλλα ερωτήματα που γεννιούνται σε κάθε ελεύθερα σκεπτόμενο άνθρωπο δίνει απαντήσεις το βιβλίο αυτό.

Παραπομπές

*Σκουλάτου – Δημακόπουλου – Κόνδη: «Ιστορία» Γ’ Λυκείου τεύχος Γ’ σελ. 178, 17 εκδ. ΙΑ’ 1994 «ΟΕΔΒ»

** Σκουλάτου – Δημακόπουλου – Κόνδη: «Ιστορία» Γ’ Λυκείου τεύχος Γ’ σελ. 185 και 187, εκδ. ΙΑ’ 1994 «ΟΕΔΒ»

***Hans de Boer: «Gesegnete unruhe» (στη γερμανική γλώσσα) σελ. 27, εκδ. «Lamuv» Gottingen 1995