Το 2022 ήταν μια αρκετά δύσκολη χρονιά τόσο για την ελληνική όσο και για την παγκόσμια οικονομία. Ο υψηλός ρυθμός πληθωρισμού που καταστρέφει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, καθώς και το τεράστιο ενεργειακό κόστος που προέκυψε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, δημιούργησαν ένα εκρηκτικό μείγμα στην αγορά.

Ωστόσο, η θεαματική πορεία του τουρισμού με έσοδα 15,6 δις. ευρώ το πρώτο ενιάμηνο του 2022 αλλά και η δυναμική πορεία των άμεσων ξένων επενδύσεων, οι οποίες προσέγγισαν για το ίδιο διάστημα το 95% των αντίστοιχων επενδύσεων της προηγούμενης χρονιάς-ρεκόρ για την Ελλάδα, έδωσαν σημαντικές ανάσες στην οικονομία. Έτσι, υπήρξε η δυνατότητα μεγαλύτερης κρατικής στήριξης προς τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις χωρίς, ωστόσο, να ξεφεύγει η κατάσταση από τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια.

Ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης για το 2022, κοντά στο 6% και μάλιστα διπλάσιος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δίνει την ευκαιρία στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε μια δίκαιη ανάπτυξη μέσω της αύξησης του κατώτατου μισθού (τρίτη κατά σειρά τον ερχόμενο Μάιο) αλλά και με την αύξηση κατά 7,75% για το σύνολο σχεδόν των συντάξεων (θα ωφεληθούν περίπου 2,5 εκατομ. συνταξιούχοι). Στοιχεία που αποδεικνύουν την έμπρακτη κοινωνική φροντίδα αλλά με ταυτόχρονη δημοσιονομική πειθαρχία, και δίχως να αφήνει χρέη στις επόμενες γενιές. Παράλληλα, το 2023 αναμένεται ρυθμός ανάπτυξης περίπου στο 1,8%, τρεις φορές επάνω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Η ελληνική οικονομία θα παραμείνει σε αναπτυξιακή τροχιά το 2023 με την επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα και -ίσως- την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, έπειτα από τις 11 αναβαθμίσεις την τελευταία τριετία, δηλαδή μέσα σε ένα περιβάλλον κρίσης και σημαντικής στήριξης της κοινωνίας.

Να σημειωθεί ότι η χώρα μας κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση δημόσιου χρέους σε ολόκληρη την Ευρώπη και μείωσε κατά 5% το ποσοστό ανεργίας, με τους απασχολούμενους να ξεπερνούν τα 4 εκατομ. άτομα. Ο φετινός προϋπολογισμός φανερώνει τη συνέχεια, την συνέπεια και τη σταθερότητα της προοδευτικής τροχιάς της οικονομίας. Σε αυτόν υπολογίζεται το ποσό των 8 δις. ευρώ για επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος και στο φυσικό αέριο, και ένα έκτακτο απόθεμα της τάξεως του 1 δις. ευρώ για τυχόν έκτακτες ανάγκες.

Ας είμαστε ειλικρινείς. Σε ένα τόσο μεταβλητό περιβάλλον και με τον ενεργειακό πόλεμο να εξελίσσεται με αμείωτη ένταση, είναι εξαιρετικά δύσκολο να εφαρμόσεις μια σοβαρή οικονομική και φορολογική πολιτική. Κάθε μήνα, ίσως και κάθε εβδομάδα, όλα τα σενάρια επανεξετάζονται και αναθεωρούνται σύμφωνα με τις συνθήκες που επικρατούν εκείνη τη στιγμή στο γεμάτο αβεβαιότητα περιβάλλον.

Σε κάθε περίπτωση, κάθε οικονομικό μέτρο που εξαγγέλλεται, κρίνεται αποκλειστικά από την τσέπη του κάθε Έλληνα πολίτη. Όλα τα υπόλοιπα είναι λόγια και φθηνά -πολλές φορές- επικοινωνιακά κόλπα. Όπως με το Καλάθι του Νοικοκυριού. Το οποίο προτού ακόμα μπει σε εφαρμογή, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που το λοιδόρησαν, προεξοφλώντας την αποτυχία του.

Θα λύσει οριστικά το πρόβλημα της ακρίβειας το Καλάθι και όλα τα υπόλοιπα μέτρα που λαμβάνονται; Σαφώς όχι, αλλά είναι σίγουρο πως θα μετριάσουν τις συνέπειες του πληθωρισμού κόστους, θα ελέγξουν σε ένα βαθμό την κερδοσκοπία και θα ανακουφίσουν τους καταναλωτές. 

*Ο Νίκος Κανέλλος είναι Τομεάρχης Έρευνας και Καινοτομίας της ΝΔ και Διδάκτωρ του ΕΜΠ στη γνωστική περιοχή της Οικονομικής και Στρατηγικής Ανάλυσης της Καινοτομίας και των Σύγχρονων Τεχνολογιών