Aν τον Ιούνιο του 2023 ο εκλογικός χάρτης είχε βαφτεί γαλάζιος απ’ άκρου εις άκρον της χώρας, απόψε το γαλάζιο ξεθώριασε.

Χαράς ευαγγέλια για όσους και όσες αντιπολιτευόμαστε τη ΝΔ, όσους έχουμε απαυδήσει από την αλαζονεία του 41%; Κάθε άλλο.

Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα, καθώς το γαλάζιο σκουραίνει και μετατρέπεται σε μαύρο.

Αν υπάρχει ένας αδιαμφισβήτητος νικητής της χθεσινής βραδιάς είναι η Ακροδεξιά: η καθαρόαιμη ακροδεξιά τριάδα Βελόπουλος, Νίκη και Λατινοπούλου, φτάνει αθροιστικά το 17%.

Αν προσθέσουμε ότι η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου σε κάποιους νομούς της Βόρειας Ελλάδας είναι δεύτερο κόμμα, η εικόνα μαυρίζει ακόμα περισσότερο.

Θα επανέλθω στην Ακροδεξιά, αφού κάνω πρώτα μερικά σχόλια για τα συνολικά αποτελέσματα.

Η ΝΔ υφίσταται σαφή ήττα. Παρότι παραμένει με διαφορά πρώτο κόμμα και παρότι στις ευρωεκλογές με την παραδοσιακά πιο «χαλαρή» ψήφο ήταν αναμενόμενο να έχει απώλειες, μια πτώση 12,5% δεν μπορεί να ιδωθεί παρά ως ήττα.

Σαφή – αλλά όχι εντυπωσιακή, κατά τη γνώμη μου – επιτυχία καταγράφει το ΚΚΕ (με άνοδο σχεδόν το 2%), αλλά και η Πλεύση Ελευθερίας που μένει σταθερή (είναι επιτυχία, καθώς πρόκειται για καινούργιο προσωποπαγές κόμμα, που θα μπορούσε να συρρικνωθεί).

Το 2,5% του ΜΕΡΑ και της Νέας Αριστεράς, δυστυχώς, δεν χωράνε συζήτηση: είναι καθαρή αποτυχία, όχι μόνο επειδή δεν πιάνουν το όριο του 3%, αλλά και γιατί φανερώνουν πολιτικά όρια.

Για το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα είναι πιο σύνθετα.

Το ΠΑΣΟΚ καταγράφει άνοδο 1,20% και ο ΣΥΡΙΖΑ πτώση 3%, ωστόσο για το πρώτο μάλλον βλέπω το ποτήρι μισοάδειο, εγώ για τον δεύτερο μισογεμάτο.

Το γεγονός ότι το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρνει, σε αυτές τις συνθήκες πτώσης της ΝΔ και κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, να κατακτήσει τη δεύτερη θέση και δεν επιβεβαιώνει τη δυναμική που είχε διαφανεί στις εκλογές του 2023 κάνει την άνοδό του πολιτικά μικρής σημασίας.

Από την άλλη, το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ απέχει πολύ από τις προεκλογικές πομφόλυγες Κασσελάκη και δείχνει τα όρια του «θαυματοποιού ηγέτη» – πουθενά δεν διαγράφεται η προοπτική να απειλήσει αυτοδύναμα τη ΝΔ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει την καθοδική του πορεία, ωστόσο δεν κατακρημνίζεται, ενώ το γεγονός ότι, παρά τη διάσπαση και την κρίση του, κατακτά τη δεύτερη θέση από το ΠΑΣΟΚ συνιστά σαφώς επιτυχία.

Θεωρώ όμως ότι η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ρευστή και δεν μπορώ να εκτιμήσω τι διεργασίες θα πυροδοτήσει το αποτέλεσμα.

Επιστρέφω στην Ακροδεξιά. Τον τελευταίο καιρό έχει γίνει κάπως της μόδας, συχνά στο πλαίσιο ενός καθωσπρέπει λόγου που θυμίζει έκθεση ιδεών, να ξορκίζουμε, κάπως ανώδυνα, το φάσμα της, που απειλεί τη δημοκρατία μας, προσβάλλει τις αξίες μας. κλπ κλπ. Τι σημαίνει όμως, συγκεκριμένα, ακροδεξιά που αγγίζει το 20% στη χώρα μας, ενώ την ίδια στιγμή θριαμβεύει στη Γαλλία και την Ιταλία, ενώ αναδεικνύεται δεύτερο κόμμα στη Γερμανία;

Σημαίνει, καταρχάς, επίθεση στα δικαιώματα και στους χώρους ελευθερίας. Σημαίνει ενίσχυση αντιδραστικών απόψεων σε ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων: πολιτικών («εθνικά θέματα», προσφυγικό), κοινωνικών και πολιτισμικών ζητημάτων (λ.χ. «αγέννητο παιδί», λογοκρισία). Και σημαίνει και κυριολεκτικές επιθέσεις σε πρόσφυγες, μετανάστες, μέλη της lgbt κοινότητες – οι μέρες και οι νύχτες της Χρυσής Αυγής δεν είναι μακριά.

Η πολιτική άνοδος της Ακροδεξιάς δημιουργεί κοινωνικές υποδοχές και επηρεάζει άμεσα την πολιτική ατζέντα της κυβέρνησης και των κομμάτων.

Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, η γενική στροφή της πολιτικής και κυβερνητικής ατζέντας στα (ακρο)δεξιά έρχεται να κουμπώσει με μια συγκεκριμένη παράδοση της ελληνικής Δεξιάς.

Παραδοσιακά, η φιλελεύθερη Δεξιά στη χώρα μας ήταν, για ιστορικούς λόγους, καχεκτική (με τομή το 1974), ενώ το «Πατρίς-Θρησκεία- Οικογένεια» υπήρξε ο κοινός κορμός Δεξιάς και Ακροδεξιάς.

Έτσι, είναι ορατή η πιθανότητα η άνοδος της Ακροδεξιάς να ενισχύσει αυτή την παράδοση και τις εσωτερικές επικοινωνίες εντός της «δεξιάς πολυκατοικίας» (για να θυμηθούμε τον αλήστου μνήμης Καρατζαφέρη).

«Σήμερα γεννήθηκε ο πόλος της πατριωτικής διακυβέρνησης του τόπου» είπε πανηγυρίζοντας, στις δηλώσεις του για το αποτέλεσμα, ο Κυριάκος Βελόπουλος.

Οι ακροδεξιοί στην Ελλάδα, εδώ και πολλά χρόνια, έχουν πάψει να είναι κάποιοι γραφικοί, περιθωριακοί, νοσταλγοί της χούντας.

Το χθεσινό αποτέλεσμα συντείνει την κανονικοποίησή τους, δημιουργώντας μια νέα ευκαιρία επανασύστασης των δεσμών τους με το «βαθύ κράτος»: ο στρατός, η αστυνομία, η Εκκλησία, η δικαστική εξουσία, παρά τις τομές του 1974 και του 1981, παρέμειναν, σε διαφορετικούς βαθμούς, χώροι με υπαρκτούς ακροδεξιούς θύλακες και ισχυρή συντηρητική/αντιδραστική παρουσία.

Το αν το συντηρητικό θα γίνει ακροδεξιό είναι ένα κρίσιμο και επικίνδυνο στοίχημα· παίχτηκε και τα πρόσφατα χρόνια με την άνοδο της Χρυσής Αυγής, ενώ ανακόπηκε με την ποινική της δίωξη. Θα το δούμε να ξαναπαίζεται.

Το γεγονός ότι η άνοδος της ακροδεξιάς έγινε μέσα σε συνθήκες γιγάντωσης της αποχής δείχνει εκλογικό δυναμισμό και ικανότητα κινητοποίησης.

Τέλος, το ότι δεν είναι ελληνική ιδιοτυπία, αλλά γενική ευρωπαϊκή τάση κάνει το ζήτημα συνολικό και πιο απειλητικό. Έχει σημασία να δούμε τα αποψινά αποτελέσματα, σε κάθε χώρα, τα ποιοτικά τους γνωρίσματα, την αποχή, την ψήφο ανά ηλικίες και ομάδες.

Όχι για να κάνουμε περισπούδαστες αναλύσεις, αλλά για να παρέμβουμε.

Ειδικά κάποιος που μιλάει από τη σκοπιά της Αριστεράς δεν μπορεί να χαίρεται με τα σημερινά αποτελέσματα ούτε να αδρανεί. Το ζήτημα είναι, όπως πάντα, τι κάνουμε.