Η Τουρκία βρίσκεται γεωγραφικά στη μέση τουλάχιστον τριών μεγάλων ρηγματικών γραμμών, άρα είναι μια κατ’ εξοχήν σεισμογενής χώρα.

Η περιοχή έχει ερημωθεί από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, από ορδές Μογγόλων, Σταυροφόρων, Τούρκων… αλλά οι μεγάλοι σεισμοί έχουν αλλοιώσει επίσης το φυσικό περιβάλλον, την ιστορική αρχιτεκτονική, το αστικό τοπίο, ακόμα και τη σύνθεση των πληθυσμών.

Περισσότεροι από 20 σεισμοί με ένταση μεγαλύτερη των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ από το 1924 έχουν προκαλέσει το θάνατο πολλών εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών και την καταστροφή περισσότερων από 2 εκατομμυρίων κτιρίων, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Αστεροσκοπείου Καντιλί του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου.

Παρά τα δεδομένα αυτά, η τουρκική κυβέρνηση δεν μπόρεσε να λάβει τα απαραίτητα μέτρα και να προετοιμάσει τους πολίτες ενάντια σε αυτόν τον κίνδυνο. Η πλειοψηφία των ηγετών πιστεύει ότι ο σεισμός είναι ένα θεόσταλτο γεγονός και ως εκ τούτου αδύνατο να αποτραπεί. «Οι στρατιώτες έπιναν αλκοόλ, γι’ αυτό έγινε ο σεισμός του 1999 στη Νικομήδεια», τόλμησε να δηλώσει ένας τοπικός ιμάμης. «Οι γυναίκες που δεν φορούν την μαντίλα ήταν η αιτία για τον σεισμό», είπε ένας άλλος θρησκευτικός ηγέτης.

Ο δεύτερος λόγος για την έλλειψη μέτρων ήταν τάχα η έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού και χωροταξίας. Το Αρχηγείο του Τουρκικού Ναυτικού καθώς και το μεγαλύτερο πετροχημικό εργοστάσιο της χώρας βρίσκονται στο μεγαλύτερο ρήγμα της Ανατολίας που υπάρχει εδώ και τουλάχιστον χίλια χρόνια!

Τέλος, η απληστία για χρήματα ενθαρρύνει τους αρχιτέκτονες να χτίσουν κτίρια εκεί που δεν πρέπει. Χρειάζεται μόνο ένα ρουσφέτι για να πάρεις οικοδομική άδεια ακόμα και στην άκρη ενός ποταμού, ακριβώς πάνω στο ρήγμα ή σε ήδη ολισθηρό έδαφος.

Η ατιμωρησία είναι ένας άλλος παράγοντας που αυξάνει τους κινδύνους. Αρκετοί μηχανικοί δεν δέχθηκαν καμία κριτική, παρόλο που τα κτίρια, που είχαν φτιάξει πρόχειρα, κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα κατά τη διάρκεια του μεγάλου σεισμού του 1999. Σημαντική διευκρίνιση: Όλοι αυτοί πρόσκειντο στην εξουσία.

Θα πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι η διοίκηση δεν ελέγχει αποτελεσματικά τον κατασκευαστικό κλάδο.

Αρκετές Ζώνες Επείγουσας Συνάθροισης, που δημιουργήθηκαν στα κέντρα των μεγάλων πόλεων για την προστασία των πολιτών μετά τον σεισμό του 1999, πωλήθηκαν σε εταιρείες, που έχτισαν εκεί εμπορικά κέντρα. Επομένως, το χρήμα ήταν πιο σημαντικό από την ανθρώπινη ζωή.

Σήμερα, το καθεστώς Ερντογάν, μετά τη σύλληψη του δημάρχου Ιμάμογλου, έχει ξεκινήσει έργα στο περίφημο κανάλι της Κωνσταντινούπολης, ένα τεράστιο έργο αστικής ανάπλασης, που θα συνδέσει τη Θάλασσα του Μαρμαρά με τη Μαύρη Θάλασσα για δεύτερη φορά. Τα αραβικά τηλεοπτικά κανάλια μεταδίδουν διαφημίσεις για να πουλήσουν γη και βίλες σε αυτήν την περιοχή.

Ένα δικαστήριο είχε ήδη αποφασίσει ότι αυτό το έργο δεν συμμορφωνόταν με νομικά, οικολογικά και αστικά πρότυπα. Η εξουσία δεν σέβεται πλέον το νόμο, το νόμο και τις ετυμηγορίες των δικαστηρίων. Οι ακαδημαϊκοί και η αντιπολίτευση έχουν ήδη αποδείξει ότι αυτό το έργο θα καταστρέψει εντελώς το περιβάλλον όπου ζουν περίπου ένα εκατομμύριο κάτοικοι. Επιπλέον, σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατασκευή του καναλιού της Κωνσταντινούπολης θα μπορούσε να προκαλέσει ένα μεγάλο σεισμό μεγέθους άνω των 7 Ρίχτερ.

Οι πολίτες γίνονται σταδιακά ερασιτέχνες σεισμολόγοι. Δεν καταφέρνουν όμως πάντα να διαλέξουν τον αγαπημένο τους αφέντη. Καθηγητές γεωλογίας, σεισμολογίας και γεωγραφίας περιδιαβαίνουν τηλεοπτικούς δέκτες για να διαφωτίσουν τους πολίτες. Εξηγούν τους κινδύνους και τα μέτρα με τεχνικό τρόπο με σχεδόν ακατανόητη ορολογία.

Η τουρκική κοινωνία, ήδη πολωμένη πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά, βρίσκεται για άλλη μια φορά διχασμένη μπροστά στους αντιφατικούς ισχυρισμούς των σεισμολόγων. «Χθες το βράδυ, οι υποστηρικτές του καθηγητή Χ κοιμήθηκαν ήρεμα στα κρεβάτια τους. Οι φίλοι του καθηγητή Ψ πέρασαν τη νύχτα στα αυτοκίνητά τους. Οι ακόλουθοι του καθηγητή Ω είχαν ήδη φύγει από την πόλη!» σημειώνει ένας χρήστης του Διαδικτύου.

Ο σεισμός μπορεί να είναι φυσικό φαινόμενο, αλλά η κεντρική διοίκηση στην Τουρκία δεν είναι.