Δεν είναι μόνο , ούτε πάντα η οικονομία όπως νόμιζε ο Μπιλ Κλίντον. Και δυστυχώς υπάρχει η πιθανότητα να το συνειδητοποιήσουν με τον πιο επώδυνο τρόπο οι Δημοκρατικοί στις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ στις 8 Νοεμβρίου. Στο Ισραήλ η θρησκευτική Ακροδεξιά διπλασίασε  τις δυνάμεις της και επαναφέρει τον Νετανιάχου. Και στην Βραζιλία σε  δυο μεγάλα αστικά κέντρα, το Σαο Πάολο και το Ρίο ντε Τζανέιρο  εκατομμύρια  φτωχοί, μαύροι Βραζιλιάνοι στήριξαν με την ψήφο τους τον Μπολσονάρου, κλαίνε για την ήττα του και προσεύχονται στις ευαγγελικής εκκλησίες ελπίζοντας ότι ο Θεός και ο στρατός θα ανατρέψουν τον Λούλα. .

Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο ούτε είχε περάσει απαρατήρητο από τους μεγάλους κλασικούς .  Το είχε επισημάνει με διαυγή τρόπο ο Φρίντριχ Ενγκελς όταν κατάλαβε τον κίνδυνο από την υπεραπλούστευση της θεωρίας στην πράξη . Έγραψε το 1890. « Σύμφωνα με την υλιστική αντίληψη της ιστορίας, ο καθοριστικός παράγοντας στην ιστορία σε τελευταία ανάλυση, είναι η παραγωγή και η αναπαραγωγή της πραγματικής ζωής. Ούτε ο Μαρξ, ούτε εγώ ισχυριστήκαμε ποτέ τίποτα παραπάνω. Αν κάποιος τώρα το διαστρεβλώνει αυτό έτσι που να βγαίνει πως ο οικονομικός παράγοντας είναι ο μοναδικά καθοριστικός, τότε μετατρέπει εκείνη τη θέση σε αφηρημένη, παράλογη φράση, που δεν λέει τίποτα.

Η οικονομική κατάσταση είναι η βάση, αλλά τα διάφορα στοιχεία του εποικοδομήματος: οι πολιτικές μορφές της ταξικής πάλης και τ’ αποτελέσματα –οι θεσμοί και οι νομικές μορφές κι ακόμα περισσότερο οι αντανακλάσεις όλων αυτών των πραγματικών αγώνων στον εγκέφαλο αυτών που συμμετέχουν στην πάλη, οι πολιτικές, νομικές, φιλοσοφικές θεωρίες, οι θρησκευτικές αντιλήψεις και η παραπέρα ανάπτυξη τους σε συστήματα δογμάτων, ασκούν κι αυτά την επίδραση τους πάνω στην πορεία των ιστορικών αγώνων και σε πολλές περιπτώσεις αυτά κυρίως καθορίζουν τη μορφή τους.»

Πρακτικά στον Α παγκόσμιο πόλεμο ( με μεγάλη βέβαια εξαίρεση την Οκτωβριανή Επανάσταση )  στην Δημοκρατία της Βαϊμάρης και στον Μεσοπόλεμο, όπου το έθνος συγκρούστηκε με την τάξη κέρδισε το έθνος με δραματικές συνέπειες για την ανθρωπότητα. Και εδώ και κάποια χρόνια μετά την κόπωση του κραταιού αντιφασιστικού κύματος που ακολούθησε τον Β παγκόσμιο πόλεμο και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης αργά αλλά σταθερά η Ακροδεξιά δίνει και κερδίζει την μάχη της ταυτότητας, της πολιτισμικής ηγεμονίας .

Παντού με παραλλαγές του χουντικού τρίπτυχου πατρίς, θρησκεία, οικογένεια με  την προσθήκη της αναγκαίας δόσης ρατσισμού και ξενοφοβίας και με εύπεπτες λαϊκίστικες οικονομικές λύσεις. Και  με αυτά , τα διαφορετικά στοιχεία του εποικοδομήματος , καθορίζει την πορεία των γεγονότων όπως εύστοχα είχε προειδοποιήσει ο Ένγκελς.

Η κεντροδεξιά ιδιαίτερα στην Ευρώπη προσχωρεί στην ατζέντα της Ακροδεξιάς με την αυταπάτη ότι θα ανακόψει την φόρα της τελευταίας και στο τέλος παραδίνεται ( Ιταλία).  Την ώρα που η Ακροδεξιά συγκροτεί παγκοσμίως μια ισχυρή ταυτότητα με ιδεολογικά χαρακτηριστικά και συνεκτικούς άξονες το έθνος και την θρησκεία στις πιο ακραίες  εκδοχές τους  , η Αριστερά και η κεντροαριστερά βασανίζονται ή  από μονομερείς οικονομίστικες προσεγγίσεις η από  απολυτοποίηση ενός δικαιωματισμού χωρίς λαϊκή ανταπόκριση. Ακόμα χειρότερα υπάρχουν τμήματα της προοδευτικής παράταξης που έχουν προσβληθεί από τον αντιμεταναστευτικό ιό , όπως αυτά  της Δανέζικης  κεντροαριστεράς.

Η Αριστερά – και στην Ελλάδα μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία έχει το κρίσιμο μέγεθος  να αναλάβει  την προσπάθεια- έχει μια διπλή υποχρέωση . Να υπερασπίσει τα λαϊκά στρώματα και την χαμηλή μεσαία τάξη, και ταυτοχρόνως να συγκροτήσει πάλι μια δημοκρατική και προοδευτική κουλτούρα αντιπαραθετική  προς τις κυρίαρχες αξίες που η Ακροδεξιά υποδόρια αρχικά – λόγω του τραύματος από την χούντα-  και ανοιχτά τα τελευταία χρόνια καλλιεργεί.

Όταν στο βαρόμετρο αξιολόγησης η εκκλησία και ο στρατός είναι  ψηλά, αργά η γρήγορα θα προκύψουν για την Ακροδεξιά ή για μια συμμαχία Δεξιάς Ακροδεξιάς  και τα εκλογικά ποσοστά. Η ιδεολογική μάχη για την Αριστερά  δεν είναι μια άχρηστη πολυτέλεια, μια παρωχημένη συνήθεια. Είναι όρος ανάπτυξης και νίκης.

ΥΓ Απο την Κυριακή γράφονται πολλά – το έκανα και εγώ στο κείμενο  αυτό-  για την ισχυρή ταυτότητα θρησκευτική και λαϊκίστικη που έφερε ψήφους στον Μπολσονάρου . Όμως ισχύει το ίδιο και για τον Λούλα. Κέρδισε ακριβώς γιατί και αυτός συγκρότησε μια ισχυρή ταυτότητα, δημοκρατική, λαϊκή, περιβαλλοντική, ισότητας των φύλων . Εκατομμύρια άνθρωποι ταυτίστηκαν με αυτές τις αξίες ,πάλεψαν για αυτές και νίκησαν .