Το Σάββατο (23/11) στο «Κακογιάννης» ο κ Κασσελάκης έπραξε αυτό που θα έπρεπε να είχε πράξει ο κ Τσίπρας το 2019. Τούτου δοθέντος, τίθεται το ερώτημα αν είναι ένας Τσίπρας βελτιωμένος κι επαυξημένος ή αν κομίζει κάτι το νέο;

Πολύ ασφαλή συμπεράσματα για τον καινοτόμο χαρακτήρα του νέου εγχειρήματος δεν μπορεί να βγάλει κανείς από ένα μόνο θεωρητικό κείμενο που δεν είναι καν πρόγραμμα. Οι διακηρύξεις είθισται να είναι γενικά κείμενα, καλών προθέσεων.

Όσον αφορά στην προέλευση των ιδεών διακρίνεται η διάθεση να χωριστεί ο χρόνος σε προ-Κ.Δ. και μετά-Κ.Δ. εποχή! Το να αποποιηθεί το ΚΔ την Μεταπολίτευση και τα βάρη της, υπαινισσόμενο την παρθενογέννεση των ιδεών του, ίσως να συνιστά μια προσπάθεια απογαλακτισμού του.

Πολιτική και ιστορία

Δεν υπάρχει Πολιτική χωρίς Ιστορία κι η κάθε πολιτική ματιά διαβάζει την ιστορία με τον δικό της τρόπο. Κι ανάποδα, αν τυχόν δεν έχει κανείς κατασταλαγμένη άποψη για την Ιστορία, τότε δύσκολα μπορεί να έχει ολοκληρωμένη πολιτική άποψη. Η ταυτότητα του καθενός, οι στόχοι του και το υποτιθέμενο σχέδιο για να τους πετύχει, δεν είναι παρά ιδέες με βαθιές ρίζες στην κοινή μας ιστορία.

Πόσω μάλλον όταν τα βασικά αιτήματά παραμένουν ίδια με όσα συγκλόνισαν κι ένωσαν τον ελληνικό λαό πολύ πριν. Περισσότερο από μισό αιώνα μετά τον ΑΤΤΙΛΑ, η Κύπρος παραμένει σκλαβωμένη και το «ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!» παραμένει δραματικά επίκαιρο, από κάθε άποψη.

Στην μεταπολίτευση πολλά επιτεύχθηκαν για την Ελευθερία, για την Παιδεία και κυρίως για την αναδιανομή του εισοδήματος ωστόσο σήμερα βρισκόμαστε και πάλι στους φτωχότερα αμειβόμενους λαούς της Ευρώπης, οι νέοι ξενιτεύονται για να προκόψουν και το κράτος δικαίου διασύρεται διεθνώς. Μήπως λοιπόν η Μεταπολίτευση απέτυχε και δεν τις αξίζουν έπαινοι;

Οι μη προνομιούχοι κι οι «μικρομεσαίοι»

Η άνοιξη της Μεταπολίτευσης δεν κράτησε πολύ, αν και νοηματοδότησε εκ νέου και μέχρι σήμερα, τις έννοιες του πατριωτισμού και της εθνικής υπερηφάνειας, της λαϊκής συμμετοχής και κυριαρχίας, της κοινωνικής απελευθέρωσης και της ισότητας των φύλων.

Αν και για πολλά θυμούνται οι Έλληνες με ευγνωμοσύνη εκείνη την εποχή, πάνω από όλα αυτό συμβαίνει γιατί χόρτασαν «ψωμί» – έγιναν δηλαδή για πρώτη φορά συμμέτοχοι στον πλούτο που παρήγαγαν κι ως τότε κατέληγε σε ληστρικά συμφέροντα μετεμφυλιακών «ημετέρων». Η ευημερία ήλθε για την μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων που συγκρότησαν την νικηφόρο συμμαχία των «μη προνομιούχων».

Μη προνομιούχοι δεν ήταν μόνο οι φτωχοί κι οι ευάλωτοι αλλά κι όσοι έντιμα επιχειρούσαν, καινοτομούσαν και ρισκάριζαν χωρίς να μεροληπτεί το σύστημα υπέρ τους. Γιατί αυτός που δεν επωφελείται από την πανταχού παρούσα μεροληψία και τα προνόμια, τότε προφανώς αδικείται από την ύπαρξη τους. Άρα, είναι κι αυτός «μη προνομιούχος» και έχει λαμβάνειν από την πλατιά κοινωνική συμμαχία, την οποία χρειαζόμαστε εξάλλου και σήμερα.

Το πρώτο κύμα εκείνο της ζωογόνου έκρηξης σταδιακά μπήκε σε περιπέτειες για πολλούς λόγους και κυρίως λόγω διείσδυσης στο εσωτερικό του των καθεστωτικών λογικών που είχε γεννηθεί για να πολεμήσει (διεφθαρμένος ‘εκσυγχρονισμός’). Κι έτσι τα οράματα μιας ολόκληρης εποχής έμειναν, παρά τις σημαντικές επιμέρους προόδους, ανεκπλήρωτα.

Μνημόνια κι αντιφασιστική περίοδος

Όταν η διεθνής συγκυρία έφερε την ελληνική Πολιτεία, που επί μακρόν την απομυζούσαν συνασπισμοί συμφερόντων, αντιμέτωπη με μια δραματική κρίση χρέους, ο λαός κι οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι του βρέθηκαν ανέτοιμοι ενώ η ελληνική Οικονομία αποδείχτηκε ανοχύρωτη.

Ακολούθησε η καταστροφή των κεκτημένων σαράντα ετών! Ο ελληνικός κοινωνικός ιστός σκίστηκε κι αναδύθηκαν σκοτεινές συμμορίες ναζιστών που αιματοκύλισαν τους ελληνικούς δρόμους. Την κατρακύλα εκείνη την σταμάτησε ένα νέο μαζικό αριστερό και προοδευτικό κίνημα. Ήταν το δεύτερο κύμα της μεταπολίτευσης.

Παρά τα όποια λάθη της, η κυβέρνηση της Αριστεράς βρέθηκε στην σωστή μεριά της ιστορίας, ενέπνευσε τα κινήματα σε όλη την Ευρώπη, και κράτησε την κοινωνία όρθια. Απέτυχε όμως να ωριμάσει και να γίνει κάτι παραπάνω από ένας διαχειριστής εκτάκτου ανάγκης. Έτσι, μόλις οι επιτυχίες της Κυβέρνησης της Αριστεράς οδήγησαν στην σταθεροποίηση της Οικονομίας και η έκτακτη ανάγκη εξέλιπε, εξέλειπε κι ο λόγος ύπαρξης της.

Σήμερα

Η δεξιά μέσα από την χρεοκοπία της χώρας βγήκε χειρότερη. Κυριάρχησαν δυνάμεις που αφού πρώτα φλέρταραν με τον φασισμό και την μισαλλοδοξία, στην συνέχεια φορώντας νεοφιλελεύθερο κοστούμι συνέχισαν να ζητούν επιμόνως την ρεβάνς απ’ όσα κατακτήθηκαν κατά την Μεταπολίτευση.

Η χώρα αντί για καρβέλι, συνεχίζει να παράγει παξιμάδι κι αυτό είναι που μοιράζεται στην συνέχεια άδικα σε ελάχιστους «εκλεκτούς». Σήμερα δεν κυβερνούν μεταρρυθμιστές, αλλά δυνάμεις της οπισθοδρομικές, του γραικυλισμού και της βαλκανικής κλεπτοκρατίας. Δίπλα λοιπόν στην απαίτηση κοινωνικής δικαιοσύνης στο θέμα της διανομής ευλόγως μπαίνει το «ελληνικό όνειρο» της ανάπτυξης ενός κανονικού κράτους που δεν θα στρεβλώνει τον ανταγωνισμό, δεν θα λειτουργεί με γόνους αλλά θα επιτρέπει την εξέλιξη με την ελεύθερη και ισότιμη αναμέτρηση καθώς και την δίκαιη ανέλιξη των πιο άξιων. Η κοινωνική δικαιοσύνη δεν αφορά μόνον στον υπάρχοντα πλούτο, αλλά και στον πλούτο που πρέπει να αυξηθεί ο στον σύνολο του, εγκαινιάζοντας μια νέα περίοδο ευημερίας.

Τι το τόσο νέο υπάρχει όμως σε όλα αυτά, που τα είπε ο Αντρέας και τσάτρα πάτρα τα επανέλαβε κι ο Τσίπρας; Στην πραγματικότητα το ζητούμενο ήταν και παραμένει η σύγκλιση των δύο μεγάλων παραδόσεων, του σοσιαλισμού και του φιλελευθερισμού, πράγμα που δεν έχει σταματήσει να το συζητά η Οικουμένη εδώ και εβδομήντα χρόνια.

Συμπέρασμα

Όπως δεν χάθηκε η πολιτική κληρονομιά του Ανδρέα επειδή συχνά κακόπεσε σε χέρια ανάξια, έτσι δεν θα χαθεί κι η προσφορά του ΣΥΡΙΖΑ ούτε η δροσιά των ιδεών του, επειδή αυτές κακόπεσαν σε χέρια τιποτένιων.

Μακάρι οι τομές του νέου εγχειρήματος να αποδειχθούν πολλές και βαθιές ωστόσο δεν παύουν να είναι τομές πάνω σε μια συνέχεια. Λίγο πολύ είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι, «που έρχονται από πολύ μακριά και πάνε πολύ μακριά».

Χωρίς να κλείνει κανείς τα μάτια στα λάθη που άφησαν τις προηγούμενες προσπάθειας ημιτελείς, πολλοί εξακολουθούμε να λέμε περήφανα ότι είμαστε εγγόνια του Πολυτεχνείου και της σκλαβωμένης ακόμη Κερύνειας, ότι είμαστε παιδιά της Μεταπολίτευσης. Τόσο του πρώτου κύματος της «Αλλαγής» που έκλεισε τον Μετεμφύλιο, όσο και του δεύτερου κύματος της «Πρώτης φοράς Αριστεράς» που αποτίναξε τα Μνημόνια.

Άρα όσον αφορά στης Μεταπολίτευσης το πολυσυζητημένο τέλος, εγώ μάλλον προβλέπω να κυοφορείται της ίδιας τρικυμίας το τρίτο κύμα, το ισχυρότερο!