Παρασκευή 19 Ιανουαρίου 1996 ο κ Σημίτης εξελέγη αρχηγός του ΠΑΣΟΚ από την κοινοβουλευτική του ομάδα. Στην κορυφαία του στιγμή ο αείμνηστος Κεφαλλονίτης Γεράσιμος Αρσένης αυτοσαρκάστηκε μονολογώντας «Γιώργο, χάσαμε…»

Το ανέκδοτο, ως γνωστόν, παραπέμπει στην ιστορία κάποιου χωρικού, στον οποίο μια φωνή υπέδειξε να παίξει όλα του τα χρήματα στον ιππόδρομο, στο άλογο με το νούμερο τρία. Το έκανε, και όταν το άλογο πάτωσε, αυτός έχασε όλο του το βιός. Τότε, απογοητευμένος, άκουσε την ίδια φωνή να του λέει απλά «Γιώργο, χάσαμε…» Ήταν θα πείτε ευπατρίδης ο Γεράσιμος και δεν σχολίασε καθόλου ούτε το πως ακριβώς έχασε ούτε καν το από ποιόν βρέθηκε εκτός δευτέρου γύρου (Τσοχατζόπουλος).

Εννιά μήνες αργότερα, ο αείμνηστος  Έβερτ εξελέγη στην αρχηγία της Ν.Δ.. «Γιώργο χάσαμε…», επανέλαβε χαριτολογώντας ο ηττημένος κ. Γιώργος Σουφλιάς. Αναγνώριζαν κι αποδεχόταν με ψυχραιμία την εσωκομματική τους ήττα οι αστοί πολιτικοί και τριάντα χρόνια μετά η Αριστερά του ηθικού πλεονεκτήματος, υπολείπεται τόσο κραυγαλέα;

Βυσσοδομεί μέχρι να αποκτήσει όπως-όπως τον διψήφιο αριθμό που προβλέπει ο κανονισμός της Βουλής προκειμένου να της παράσχει μια σειρά προνομίων. Άραγε αν ήταν μονοψήφιος ο αριθμός τους θα παρέμεναν ‘πιστοί’ σε ένα τέτοιο κόμμα σαν κι αυτό που μας περιγράφουν; Σαν πολύ ιδεαλιστική την βρίσκω την στάση τους.

Κι όμως το σενάριο αυτό, του αριστερού ευτελισμού, είναι μάλλον το καλύτερο διαθέσιμο. Αυτό φαίνεται ότι υιοθετούν κι οι πονηροί ολοιμαζήδες της Κουμουνδούρου που τείνουν να τα αποδίδουν όλα σε παρεξηγήσεις, πικρίες και ακραίες εκφράσεις τινών. Στην εκδοχή αυτή ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πέσει θύμα μιας γενικευμένης κατινιάς. Μακάρι να είναι έτσι όπως λένε οι ολοιμαζήδες και καλά τους ξέτελα γιατί στην περίπτωση αυτή το δράμα τους  θα απασχολήσει μόνο τους ίδιους.

Ωστόσο ήρθε ένας φίλος από τα παλιά, ο κ Ν Κοτζιάς που μελετώντας την σύνθεση του σημερινού εγχειρήματος κι όχι μόνο τους κ Χουσείν Ζεϊμπέκ κι Οζγιούρ Φερχάτ, συμπέρανε ότι αυτό σχετίζεται με κυοφορούμενές εξελίξεις στο Αιγαίο και στα εθνικά. Πολύ χειρότερο σενάριο δηλαδή από το προηγούμενο μιας κι αφήνει να εννοηθεί συνομωσία σκοτεινών κέντρων κι όχι κομμωτηρίων.

Αν είναι βάσιμες οι υποψίες του τέως υπουργού γεννάται το ερώτημα τι είδους αφασία επικρατεί στον ΣΥΡΙΖΑ που περιμένει κάτι τόσο σοβαρό να γνωστοποιηθεί από μια εξωτερική και μη αρμόδια πηγή;

Μπορεί και πάλι ρεαλιστής τις να πει δεν πειράζει αν η μη λαϊκίστική κι υπεύθυνος αριστερά βρήκε την αντικασσελική λυδία λίθο στην αντιπαράθεση της προς την πατριωτική αριστερά του κι όλα όσα αυτός ο όρος προαναγγέλλει εν όψει Πρεσπών του Αιγαίου. Πράγματι από πρώτη άποψη αν είναι για το καλό της πατρίδας ας πάει και το παλιάμπελο του ΣΥΡΙΖΑ …

Ασχέτως του τι πιστεύει κανείς για το συμφέρον της πατρίδας στο Αιγαίο, κάτι τέτοιο θέτει σε διακύβευση το βασικό κεκτημένο της μεταπολίτευσης. Οι κάτω των εβδομήντα δεν έχουν προλάβει την ελληνική πολιτική ζωή χωρίς κάποιο μεγάλο κόμμα της δημοκρατικής παράταξης είτε μιλάμε για το ΠΑΣΟΚ είτε για τον ΣΥΡΙΖΑ που το διαδέχτηκε. Ωστόσο η δημοκρατική παράταξη επί δεκαετίες περιθωριοποιείτο κολυβοποιημένη προτού αυτό να κορυφωθεί και να φθάσουμε στο τρίπτυχο αποστασία-χούντα-προδοσία της Κύπρου.

Δεν ήταν τόσο η σοβούσα αρχομανία αρχηγών , συναρχηγών κι αρχηγίσκων όσο η δυνατότητα εξωτερικών κέντρων της εποχής (πρεσβεία, παλάτι κά) να κατασκευάζουν κατά το δοκούν κόμματα-εργαλεία εξυπηρέτησης συγκεκριμένων πολιτικών. Πολύ συχνά αυτές σχετιζόταν με το φλέγον εθνικό θέμα, τον κυπριακό αγώνα. Αυτά σήμερα είναι πανθομολογούμενα κι ο λόγος που δεν ξανάγιναν μετά το 1974 ήταν ακριβώς η κραυγαλέα χρεωκοπία της κατάληξης τους.

Για όσους αρέσκονται σε ιστορικές παρομοιώσεις ο κ Κοτζιάς λέει λοιπόν ότι παλινδρομούμε στην δεκαετία του ’50, όπου το σύστημα δεν έκανε την δουλειά του με εξαγορασμένους αποστάτες όπως το ‘65 αλλά με ‘ξεμυαλισμένους’ ηγέτες που υποτίθεται ότι έσπαγαν την ενότητα της δημοκρατικής παράταξης για ασήμαντο αφορμή ωστόσο ήταν υποχείρια εξωτερικών κέντρων χειραγώγησης.

Η μιντιοκρατία κι η διαπλοκή εντάθηκαν στην Γ’ δημοκρατία και δεν εξαφανίστηκαν. Όπως έχουν καταγγείλει κατά καιρούς και κάποιοι παραιτηθέντες υπήρχαν πολιτικά λόμπυ υπάκουων μέσα σε όλα τα κόμματα. Τα μεγάλα κόμματα ανάγκαζαν όμως την προσπάθεια πολιτικής επιρροής να στριμώχνεται στο εσωτερικό τους και έτσι να περιορίζεται σημαντικά.

Ενίοτε ξεσπούσαν και μυθικές συγκρούσεις ακόμη κι επί δεξιάς (πχ σοσιαλμανίας του μείζονος Καραμανλή ή νταβατζήδες του Μπαϊρακτάρη στον καιρό του  ελάσσονος). Για να μην θυμηθώ την σύγκρουση του 1989 ή την προσπάθεια ελέγχου του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου από τον κ Τσίπρα και τους κ Παπά και Κρέτσο.

Τέτοιους καιρούς η κατάλυση του μεταπολιτευτικού κεκτημένου κι η τυχόν δημιουργία κομμάτων δίκην μικρομεσαίων ΠΑΕ όπως τα έλεγε παλιότερα ο Κώστας Λαλιώτης θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου για την κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη, για την λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών αλλά και για την ίδια την εθνική ακεραιότητα. Οπότε ευλόγως απασχολεί πολύ περισσότερους από το περιορισμένο οικοσύστημα των Κουμουνδουραίων, των πρώην και επόμενων.

Πολλά τα αν και τα εφόσον σε κάτι τέτοιο αλλά είναι η παρέμβαση του τέως υπουργού αυτή που υπενθύμισε ότι  από τα κακά σενάριο υπάρχουν πάντα τα χειρότερα.