Παγκόσμια ημέρα των ζώων σήμερα.

Και εγώ θυμάμαι το 1ο μου vigil στην Αμερική έξω από κρεατοβιομηχανία (αυτήν που τρώει σήμερα των πλανήτη χειραγωγώντας με την άδεια μας τις επίπλαστες ανάγκες των καταναλωτών για βρώση σφάγιων, και μάλιστα καθημερινή, έτσι πάντα παιζει το παιχνίδι ένα σύστημα που προτεραιοποιεί το υλικό ή ψυχικό κέρδος, ένα σύστημα που στο τελος σε κανει Μηδα και τα χανεις όλα) όπου οι κραυγές των φυλακισμένων με έστειλαν στην ψυχανάλυση και η ένταξη μου στο «ολικό μέτωπο απελευθέρωσης Ανθρωπων και Ζώων» (η επιλογή και «αισιοδοξία»; ή η απελπισία; της πράξης) με γύρισαν πίσω.

Παγκόσμια ημέρα που θα έπρεπε πρώτα να αφιερώνεται στα ζώα ως πολύτιμους συγκατοίκους μας στον πλανήτη που μας βοήθησαν να επιβιώσουμε όλους τους αιώνες που δεν είχαμε την τεχνολογία του σήμερα, η οποία, παρεκτρεπόμενη μας «βοηθά» πια να αυτοκαταστραφούμε, βουτηγμένοι/ες ως το μεδούλι σε έναν ναρκισσισμό που υποτιμά όλες τις άλλες μορφές ζωής. Παγκόσμια ημέρα που θα έπρεπε να αναδεικνύει και τις ετερογένειες πίσω από μια βολικά γενική κατηγορία, που θα έπρεπε να θυμιζει ότι υπάρχουν ζώα β και γ κατηγορίας, και ζώα που αν και στις πρώτες κατηγορίες των γατόσκυλων είναι ανάπηρα, «άσχημα» «προβληματικά».

Άρα θα στέκεται ταυτόχρονα απέναντι στην mainstream φιλοζωία που χρησιμοποιεί τα αρεστά είδη ζώων για την δημιουργία προφιλ κοινωνικής αποδοχης των «ιδιοκτητών» τους (και μόνο η ορολογία λέει πολλά) που αγνοούν τα υπόλοιπα ευχαριστημένοι.ες ως κατά τα άλλα περίλυποι στο αποστειρωμένο σαλόνι τους.

Οι ίδιοι συχνά που όταν μπεις στο προφίλ τους επικροτούν την άρση δικαιωμάτων για κατηγορίες ανθρώπων (έχω συνυποψήφια που προωθεί φιλοζωϊκό προγραμμα γιατί πουλάει με φωτο του γάτου της ενώ είναι εναντίον της επιδοματικής πολιτικής για τους ανάπηρους συμπολίτες μας ή επιχαίρει για τα γκουλαγκ των κυνηγημένων προσφύγων. Λες κι ο Χίτλερ δεν είχε λυκόσκυλο με κριτήριο την φυλετική καθαρότητα και τ κράταγε υποσιτισμένο για να είναι επιθετικό. Και δώσου τα λάικ από κάτω! Οι κοινωνικοί ανθρωπολόγοι του μέλλοντος, εάν υπάρχουν, εάν υπάρχουμε, θα συγκρίνουν τις επικοινωνιακές παραμέτρους αυτής της υπερτεχνολογικής εποχής με την εποχή των σπηλαίων, να το θυμάστε)

Όταν πρωτοδιάβασα το εξαιρετικό βιβλίο του Patterson η Αιώνια Τρεμπλίνκα η Συμπεριφορά μας απέναντι στα ζώα, οι συγκρίσεις και οι μαρτυρίες επιζώντων έκαναν τις αναλογίες (όχι απλουστευτικά τις συγκρίσεις) προφανείς. Το πρότυπο της θυσίας του αδύναμου άλλου, για να ξεφύγει έπειτα σε όλες τις άλλες μορφές του ρατσισμού, του φαύλου ανθρωποκεντρισμού με τον ανειρήνευτο αγώνα ενάντια στην φύση κλπ, της οικονομικής εκμετάλλευσης, του διαρκούς πολέμου «για την κυριαρχία» κλπ αποτελεί ένα πολιτιστικό αρχέτυπο που συνδέεται βαθιά με την φαύλη ιεραρχία, η οποία χιλιάδες χρόνια πριν άρχισε να εδραιώνεται και να επεκτείνεται, καθορίζοντας τον τρόπο που έχουμε ζήσει, και το πώς οι πολιτισμοί έχουν αναπτυχθεί.

Εδώ και αιώνες η ετερότητα (και μέσα της τα πλάσματα που δεν έχουν φωνή) αναλύεται και καταγράφεται από τη φιλοσοφία, την ηθική, τη θρησκεία και τελικά την επιστήμη, ενώ παράλληλα ο διαχωρισμός της από την κανονικότητα υιοθετείται, επαναδιατυπώνεται, τυποποιείται, επενδύεται με κύρος και επανεισάγεται στο κοινωνικό πεδίο, συναρτώμενη προφανώς με το θεσμικό, πολιτικό, οικονομικό πλαίσιο οργάνωσης της κοινωνικής συμβίωσης.

Ήταν μέρος αυτού του άγονου μονοπατιού η εγκατάλειψη των ζώων στην μοίρα που η υπερκατανάλωση κι οι ανερχόμενες βιομηχανίες που σχετίζονταν μαζι τους τους επεφύλασσαν.

Ήταν, και είναι, μέρος του αγώνα εναντίον τους η έγερση κοινωνικών κινημάτων και φιλοσοφικών ρευμάτων όπως του βιοκεντρισμού και του τρανσενταλισμού, μεγάλες και βαθιά κοινωνικές πολιτικές και πολιτιστικές ιστορίες που πηγαζουν από αναγνώσεις του κοσμου πανάρχαιες.

Ο Σικελιανός εμπνέεται από τον Αμερικάνικο τρανσενταλισμό αλλά κι από ιεροτελεστίες με αλυσοδεμένες αρκούδες που γινόταν σε όλη την Βαλκανική για να σηματοδοτήσουν την παράδοση της φύσης στον άνθρωπο, την πολυπόθητη τελική μας κυριαρχία επί αυτής. Και χρησιμοποιεί την Μάνα Αρκούδα (σύμβολο και στα Φύλλα της Χλόης άλλωστε) και το μικρό της για να δημιουργήσει ένα Μαρτυρικό Αιώνιο Σύμβολο έξω απ’ τον τόπο, έξω απ’ τον χρόνο…

Μια σύνθεση δυναμική, που επαναδιαμορφώνεται συνεχώς σε σχέση και αντιδιαστολή με το διαφορετικό, το έτερο και εδραιώνεται μέσω του διαχωρισμού και συχνά του στιγματισμού και της περιθωριοποίησής του, έχοντας παράλληλα μια συνεκτική λειτουργία (μέσω της συσπείρωσης των υποκειμένων γύρω από το κανονικό).

Ταυτόχρονα, πέρα από το περιεχόμενο του «κανονικού», διαφοροποιούνται και οι δυνατότητες που αναγνωρίζονται (ή που δεν αναγνωρίζονται) στο όποιο πλάσμα να παρεκκλίνει από αυτό, η αναγνώριση των ετεροτήτων ως εμπλουτισμού ή ως απειλής για το σύνολο, ο τρόπος κοινωνικής ή θεσμικής διαχείρισης του μη κανονικού ή του προς βρώσην. Μια διαδικασία σύνθετη, μια συνισταμένη πολλών παραγόντων που όμως όλες διαμορφώνουν το πρόσωπο μας. Αλλά η αποδοχή του προσώπου (είτε αφορά τον άλλον/ην ή το άλλο είτε τελικά τον εαυτό) δεν συμβαίνει σε ουδέτερο πεδίο και συχνά συνεπάγεται πως «ο ιδεατός εαυτός» (αυτό που θα θέλαμε να ήμασταν βάση των ετεροκαθορισμών) προστατεύει την εικόνα του για να πετύχει την αυτοαποδοχή του ως στρεβλή αυτοπραγμάτωση η οποία συμβάλλει στην εκτεταμένη κοινωνική παθολογία. (αυτό το τελευταίο για την φίλαυτη ως υπεράνω μεριά μέσα στην αριστερά)
Παγκόσμια Ημέρα των ζώων και όχι δεν θα βάλω φωτογραφίες των τετράποδων συγκατοίκων μου, δεν παίζω με όρους προσωπικού φιλοζωϊκού ίματζ, στα άστεγα θα πάω no matter what, που υπάρχουν στις πόλεις, όπως τόσοι και τόσες κάθε μέρα, και θα περιμένω το 1ο; vigil στην Ελλάδα για τα υπόλοιπα.

«Μην παραβλέψεις ή μην παραφράσεις το γελάδι εάν θες να καταλάβεις τι λέω στ’ αλήθεια» γράφει ο Ρίτσος, ως Ορέστης,
Κοίταξα βαθιά στα μάτια των ζώων την ανθρώπινη ψυχή να με κοιτά.
Την είδα να γεννιέται βαθιά χωμένη σε γούνες και φτερά
καταδικασμένη ανάμεσα στα γκρέμια στα τέσσερα να περπατά
κι έπιασα του φυλακισμένου πλάσματος την σιωπηρή ματιά
κι ορκίστηκα να τα υπηρετώ πιστά

H.D. Thoreau

Με τα λόγια της Ρόζας Λούξεμπουργκ:

Μονάχα η εξέλιξη, μέσα από αναρίθμητες σπασμωδικές κρίσεις, μπορεί να φέρει τη λύτρωση. Σήμερα ζούμε ένα από τα πιο τρικυμισμένα κεφάλαια της εξέλιξης αυτής και ρωτάς: Προς τί όλα τούτα; Το ερώτημα τούτο δεν έχει νόημα όταν αγκαλιάσεις ολάκερο τον κύκλο της ζωής. Προς τί να υπάρχουν πουλιά στον κόσμο; Δεν ξέρω. Μα χαίρουμαι που υπάρχουν και γλυκύτατα παρηγοριέμαι/…/ (σε γράμμα της)

Την ώρα που ξεφόρτωναν τα κάρα, τα βουβάλια έμεναν ακίνητα εξαντλημένα και το ένα, εκείνο που έτρεχε αίμα, κοίταζε θλιμμένο, ίσα, μπροστά του. Όλη του η μορφή και τα μεγάλα του μαύρα μάτια, τα τόσο γλυκά, είχαν την έκφραση του παιδιού που τιμωρήθηκε σκληρά χωρίς να ξέρει την αιτία· έκλαψε πολύ και δεν ξέρει πια πώς να γλυτώσει από το μαρτύριο κι από την κτηνώδη βία.

Στεκόμουνα μπροστά στο κάρο και το πληγωμένο ζώο με κοίταζε. Τα δάκρυα τινάχτηκαν από τα μάτια μου· ήσαν τα δάκρυά του. Ω δύστυχο βουβάλι μου, αγαπημένε φτωχέ αδερφέ μου, είμαστε κι οι δυο ανυπεράσπιστοι και βουβοί, ενωμένοι κι οι δυο στο πόνο, στην ανημποριά και στη λαχτάρα!» (από την φυλακή των τελευταίων της ημερών)

Εάν μπορώ να προστατέψω μια καρδιά απ το να ραγίσει

Δε θα χω έρθει ανώφελα στη ζήση
Αν μπορώ να απαλύνω μια ζωή που καταρρέει

Ή να γιατρέψω μια ψυχή που μες στον πόνο ρέει
Ή έναν φασιανό που αργοπεθαίνει να γυρίσω στη φωλιά

Τότε θαρρώ δε θα χω ζήσει μάταια

Emily Dickinson

#ΚΑΘΕΜΕΡΑ

αφιερωμένο στον σύντροφο του Ένα Καράβι για την Γάζα που στα 60 του σταμάτησε να τρώει κρέας για ηθικούς λόγους Δημήτρ Πλειώνη