Μια κυβέρνηση που υποδαυλίζει τη σύγκρουση και ένας πρωθυπουργός που έρχεται εκ των υστέρων να μιλήσει διχαστικά στο όνομα της… ενότητας είναι η τακτική επιλογή των τελευταίων ημερών για να στραφούν τα φώτα μακριά από την παροιμιώδη αποτυχία στη διαχείριση της πανδημίας. Αν και ο αντίκτυπος είναι αμφιλεγόμενος γιατί η κυβέρνηση χάνει κοινωνικά ερείσματα, εντούτοις το πρόβλημα είναι πως οι συνθήκες που ευνοούν την άγρια τεχνητή πόλωση δημιουργούνται από τη συστηματική αποδόμηση των θεσμών.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη το έπραξε εξαρχής θεωρωντας ότι διαιωνίζει την εξουσία της. Πρόσκαιρα μπορεί να εξυπηρετείται όμως οι ισχυροί θεσμοί είναι αυτοί που διαμορφώνουν συνθήκες πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ομαλότητας και αυτοί που διαχωρίζουν σύγχρονες δημοκρατίες και προηγμένες κοινωνίες από τις “μπανανίες” και τις “κολοβές” δημοκρατίες. Όπως δηλαδή ήταν προδικτατορικά η Ελλάδα και εκεί που διολισθαίνει και πάλι.

Για παράδειγμα, ακριβώς η εμπρηστική και εκτός ορίων δράση της Αστυνομίας τις τελευταίες μέρες αντικατοπτρίζει ως “μελέτη περίπτωσης” το πρόβλημα. Οι ομάδες της ΕΛΑΣ που πρωταγωνιστούν και μοιάζουν περισσότερο με μπράβους ή χουλιγκάνους και λιγότερο με αστυνομία, συστήθηκαν κατά παράβαση κάθε θεσμικής κανονικότητας: Στελεχώθηκαν παρακάπτοντας το ΑΣΕΠ, άρα χωρίς προσόντα και αξιοκρατική διαδικασία.

Παρακάμπτοντας τις πανελλήνιες εξετάσεις, δηλαδή το αδιάβλητο σύστημα με το οποίο είχαμε συνομολογήσει για δεκαετίες ότι πρέπει να επανδρώνονται με στελέχη υψηλών επιδόσεων τα σώματα ασφαλείας για να αναβαθμιστούν ουσιαστικά. Χωρίς να παρακολουθήσουν μια παραγωγική σχολή αλλά με εκπαίδευση-εξπρές νεοσύλλεκτου φαντάρου, άρα χωρίς επίγνωση του προορισμού τους και με εμφανή επιχειρησιακή ανικανότητα. Δηλαδη μπήκαν χρυσαυγίτες χωρίς στολή και βγήκαν χρυσαυγίτες με στολή, ως πολιτική επιλογή.

Οι ομάδες αυτές δρουν χωρίς το παραμικρό πλαίσιο εποπτείας και ελέγχου εφόσον θεσμοί όπως ο Συνήγορος του Πολίτη έχουν καταστει διακοσμητικοί και υποκαθίστανται από κάποια “πορίσματα επιτροπών” που “θάβονται” και στη συνέχεια επανενεργοποιούνται, όπως η κωμωδία της “επιτροπής Αλιβιζάτου”. Η δημόσια συζήτηση που διεξάγεται για τη δράση τους γίνεται υπό καθεστώς λογοκρισίας και μιντιακής μονομέρειας με αποτέλεσμα να συγκαλύπτεται κατά περίπτωση η παραληρηματική άσκηση βίας, ίσως και προβοκάτσιας και να λογοκρίνονται σοκαριστικές εικόνες που ανατρέπουν το κυβερνητικό αφήγημα αφού το ΕΣΡ έχει απεμπολήσει το ρόλο του ως ανεξάρτητος θεσμός εποπτείας των ΜΜΕ, υποκύπτοντας σε κυβερνητικής πιέσεις.

Όπως ακριβώς έχει αχρηστεύσει το ΑΣΕΠ ή το ΕΣΡ, αντίστοιχα κινήθηκε η κυβέρνηση απέναντι σε κάθε αναξάρτητη, ελεγκτική και ρυθμιστική, αρχή της χώρας, κάθε θεσμό που προάγει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Ήδη από τις πρώτες μέρες στο Μαξίμου, ο Μητσοτάκης “κατήργησε” τις μη αρεστές ηγεσίες με φωτογραφική νομοθέτηση, όπως στην Επιτροπή Ανταγωνισμού καθιστώντας την μια Επιτροπή-θεατή ενός καθεστώτος ασυδοσίας ενώ κατήργησε “δια της συγχωνεύσεως” κρίσιμους θεσμούς όπως το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης του οποίου οι Επιθεωρητές αντί να ελέγχουν πράξεις και παραλείψεις της δημόσιας διοίκησης -βλ. αμοκ απευθείας αναθέσεων- κόβουν κλήσεις για μάσκες… 

Ακόμη και ο συνταγματικός πυλώνας της ανεξάρτητης δικαιοσύνης υπόκειται σε απροκάλυπτες προσπάθειες χειραγώγησης ενώ οι ενοχλητικοί δικαστικοί που ερευνούν ποινικές ευθύνες κυβερνητικών στελεχών, αποπέμπονται κραυγαλέα με συνοπτικές διαδικασίες. Ακόμη και η περιβόητη εισαγγελική έρευνα για τον ξυλοδαρμό πολιτών στη Νέα Σμύρνη έχει ανατεθεί σε δικαστικό που φέρεται να είναι κουμπάρος πρώην Πρωθυπουργού….

Η αντιδραστική και αντι-μεταρρυθμιστική αυτή μανία, από μια ομάδα στελεχών που επαγγέλλεται τον “εκσυγχρονισμό” κινείται ενάντια στη φυσική εξέλιξη και πρόοδο μιας κοινωνίας και ενός σύγχρονου κράτους. Γίνεται συστηματικά υπό τον φόβο ότι το κατεστημένο πολιτικό σύστημα έχει χάσει το μονοπώλιο της εξουσίας και επιχειρεί να το ανακτήσει.

Ο εκφυλισμός των θεσμών που εξασφαλίζουν απρόσκοπτη λειτουργία του κράτους δικαίου, κοινωνική ειρήνη, αξιοκρατία στο τέλος της ημέρας ευνοεί τον παλαιοκομματισμό, φέρνει στο προσκήνιο παρωχημένα πελατειακά δίκτυα, ενισχύει παραθεσμικά κέντρα όπως π.χ. η Εκκλησία, προάγει τον ανορθολογισμό και τη φαυλότητα, δηλαδή δημιουργεί συνθήκες ζούγκλας όπου επιβιώνουν οι “εκλεκτοί”. Με λίγα λόγια, το περιβόητο αφήγημα “τάξη και ασφάλεια” πρακτικά σημαίνει “ασφάλεια για την τάξη μας”

Αυτή η θεσμική απογύμνωση της χώρας και η συνταγματική “αρρυθμία” πλήττει βάναυσα τη δημοκρατία και τη θέση του πολίτη μέσα σε αυτή. Άρα πολύ πριν φτάσουμε στην πολιτική απαξία των επιλογών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, πρέπει να αναδειχθεί η πλέον αποτρόπαια στρατηγικη της που είναι η συνειδητή αποδόμηση όλων των θεσμών, κινούμενη στο “βορίδειο” αφήγημα περί οργανωμένου και θεσμικού αποκλεισμού “ελαττωματικών” ιδεών από την εξουσία. Ως αποτέλεσμα, έχουμε μια “ελαττωματική” δημοκρατία.