Οι μετανάστες που προσπαθούν να εισέλθουν στην Πολωνία από τη Λευκορωσία βρίσκονται να δίνουν έναν άνισο αγώνα επιβίωση μέσα στις σκληρές συνθήκες του χειμώνα. Ο δημσιογράφος Amien Essif κάνοντας οδοιπορικό στην περιοχή για λογαριασμό της Deutsche Welle σημειώνει πως η απόφαση της Πολωνίας να παρεμποδίσει τους διασώστες από το να βοηθήσουν τους μετανάστες κάνει το ταξίδι ακόμη πιο επικίνδυνο.

Ακολουθεί το άρθρο – ρεπορτάζ του Amien Essif:

Όταν ο αστυνομικός είδε ότι είχαμε τρόφιμα και νερό στο αυτοκίνητό μας, έγινε καχύποπτος. Ο μεταφραστής μου και εγώ περνούσαμε ένα σημείο ελέγχου στην Πολωνία κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία, ένα από τα πολλά περιοριστικά μέτρα που έχει επιβάλει η κυβέρνηση για να εμποδίσει τους μετανάστες να περάσουν στη χώρα. “Είναι αυτά για τους πρόσφυγες;” ρώτησε. Μας πήρε τις ταυτότητές μας και ήθελε να μας πάρει για ανάκριση, αλλά ο μεταφραστής μου κατάφερε να τον πείσει ότι το φαγητό ήταν μόνο για εμάς και ότι δεν είχαμε καμία πρόθεση να εισέλθουμε στη ζώνη αποκλεισμού – μια λωρίδα πυκνού δάσους κατά μήκος των συνόρων.

Επιβίωση στη ζώνη του τίποτε

Μετά από μια στιγμή ανακούφισης, συνειδητοποίησα τι σήμαινε αυτό: Ότι η πείνα, η αφυδάτωση και η υποθερμία που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες καθώς κρύβονται από τους συνοριοφύλακες στο δάσος  δεν είναι απλά μια ατυχής συνέπεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Είναι μέρος της στρατηγικής.

Τα σημεία ελέγχου δεν κρατούν απλώς τους μετανάστες έξω από την Πολωνία, αλλά εμποδίζουν τους ενδιαφερόμενους πολίτες να βοηθήσουν τους μετανάστες να επιβιώσουν σε αυτή τη εσχατιά. Οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης επιτρέπεται να απαντούν σε κλήσεις διάσωσης και οι συνοριοφύλακες μου είπαν ότι κάνουν ό,τι μπορούν για να σώσουν ζωές. Παρόλα αυτά, όμως οι αρχές γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι μετανάστες θα καλέσουν για βοήθεια μόνο όταν έχουν χάσει κάθε ελπίδα ότι θα μπορέσουν να αποφύγουν τις αρχές και θα έχουν την ευκαιρία να υποβάλουν αίτηση ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συχνά, περιμένουν πάρα πολύ καιρό. Τουλάχιστον 11 μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους κατά την προσπάθεια διέλευσης από την συγκεκριμένη περιοχή.

Ακραίο κρύο και έλλειψη νερού και τροφής αντιμετωπίζουν οι μετανάστες που προσπαθούν να εισέλθουν στην ΕΕ από τη Λευκορωσία.

Αυτού του είδους η σκληρότητα δεν είναι κάτι καινούργιο στην προσφυγική κρίση. Κατά κάποιο τρόπο, είναι η συνέχεια όσων συμβαίνουν στη Μεσόγειο Θάλασσα εδώ και χρόνια- όπου τα πλοία διάσωσης αντιμετωπίζονται ως πλοία λαθρεμπόρων και εμποδίζονται να βγουν για να σώσουν τους μετανάστες από πνιγμό, ενώ μερικές φορές φτάνουν μόνο αφού έχει συμβεί η τραγωδία.

Ωστόσο, στη Μεσόγειο δεν υπήρξε ποτέ πλήρης αποκλεισμός των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών που προσπαθούν να μάθουν τι ακριβώς συμβαίνει και να βοηθήσουν. Αυτόν τον μήνα, ένας άνδρας πνίγηκε στον ποταμό μεταξύ Πολωνίας και Λευκορωσίας. Την περασμένη εβδομάδα, ένας άντρας και μια γυναίκα από τη Συρία ζήτησαν βοήθεια. Είχαν εκδορές και προφανή τραύματα από μαχαίρι. Πώς πνίγηκε αυτός ο άνδρας; Ποιος μαχαίρωσε αυτούς τους ανθρώπους; Στην ΕΕ, θα περίμενε κανείς ότι οι δημοσιογράφοι και οι δικηγόροι θα ήταν σε θέση να ερευνήσουν. Αλλά έχετε κάνει λάθος. Οι κανόνες, τουλάχιστον στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ, φαίνεται να έχουν αλλάξει.

Οι ντόπιοι βοηθούν

Μια αχτίδα ελπίδας έχει να κάνει πάντως με το γεγονός πως τη στιγμή που οι αρχές απέτυχαν να σώσουν ζωές, οι πολίτες ήρθαν να βοηθήσουν. Όταν μεγάλες διεθνείς οργανώσεις όπως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ή η οργάνωση Save the Children δεν μπορούν να κάνουν το έργο τους, οι κάτοικοι της περιοχής έχουν συχνά πρόσβαση, επειδή η πολωνική αστυνομία δεν μπορεί να εμποδίσει όσους ζουν στη συνοριακή περιοχή να κυκλοφορούν ελεύθερα.

Ορισμένοι κάτοικοι εντός της ζώνης αποκλεισμού έχουν τοποθετήσει φώτα στα παράθυρά τους με την ελπίδα να δώσουν σήμα στους μετανάστες ότι μπορούν να ζητήσουν βοήθεια. Αυτή την εβδομάδα συνάντησα μια γυναίκα από τη Hajnowka της Πολωνίας, η οποία διάβασε στο διαδίκτυο για ανθρώπους που πεθαίνουν στο δάσος κοντά στο σπίτι της. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, εντάχθηκε σε μια άτυπη ομάδα με την ονομασία Granica, που στα πολωνικά σημαίνει “σύνορα”, η οποία βοηθάει στην παροχή βοήθειας στους μετανάστες και ασκεί πίεση στις πολωνικές αρχές για να τους επιτρέψουν να ζητήσουν άσυλο.

Όλοι όσοι μίλησα επιτόπου αναγνώρισαν ότι πρόκειται για μια πολύπλοκη κατάσταση. Ο ηγέτης της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, υποκίνησε την κρίση ανοίγοντας μια μεταναστευτική οδό σε χερσαία σύνορα της ΕΕ, όπου έχουν δει λευκορώσους συνοριοφύλακες να σπρώχνουν κυριολεκτικά επίδοξους αιτούντες άσυλο κάτω από τον φράχτη της Πολωνίας.

Ωστόσο, η αντίδραση της πολωνικής κυβέρνησης αποτελεί το νέο χαμηλό σημείο για την ΕΕ σε αυτή τη μεταναστευτική κρίση. Οι Βρυξέλλες φαίνεται να ανησυχούν περισσότερο για την απειλή του Λουκασένκο. Αλλά μετατρέποντας μια λωρίδα γης μήκους 400 χιλιομέτρων κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της ΕΕ σε μια ζώνη χωρίς δημοκρατία, αυτό έχει ήδη δώσει κάποιο έδαφος στον αυταρχισμό του Λουκασένκο.