Το «χωρισμό» του με τον Δημοκρατικό Κόμμα (PD) της Ιταλίας ανακοίνωσε ο Ματέο Ρέντσι, φιλοδοξώντας να γίνει ο Ιταλός… Μακρόν, σε άλλη μία κίνηση πολιτικού τυχοδιωκτισμού.

Ο πρώην Πρωθυπουργός της χώρας ανακοίνωσε την απόφασή του να ιδρύσει κεντρώο κόμμα που θα αποτυπωθεί κοινοβουλευτικά. Η κίνηση Ρέντσι έρχεται λίγες μόλις ημέρες μετά τη σύναψη κυβερνητικής συμμαχίας του Δημοκρατικού Κόμματος με το Κίνημα 5 Αστέρων, με τον πρώην πρωθυπουργό να δηλώνει ότι θα στηρίξει τον κυβερνητικό συνασπισμό, ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι στην ουσία αποδυναμώνει το Δημοκρατικό Κόμμα μέσα σε αυτόν, αφού θα τον ακολουθήσουν αρκετοί βουλευτές.

Η πολιτική καριέρα του πρώην δημάρχου της Φλωρεντίας και νεότερου πρωθυπουργού της Ιταλίας (σε ηλικία 39 ετών) έχει χαρακτηριστεί από παράτολμες κινήσεις, πάντα με το βλέμμα στην προσωπική προβολή. Το Δεκέμβριο του 2013 ανέλαβε την πρωθυπουργία της Ιταλίας, διαδεχόμενος τον επίσης προερχόμενο από το PD Ενρίκο Λέτα. Λίγες ημέρες πριν προχωρούσε σε δημόσιες δηλώσεις στήριξης του Λέτα υποσχόμενος ότι η κυβέρνηση θα παρέμενε στη θέση της όλο το 2014. Η κυβέρνηση παρέμεινε, αλλά ο Ρέντσι κατάφερε να αποκτήσει τη θέση που εποφθαλμιούσε, αυτή του πρωθυπουργού.

H περίπτωση του Ιταλού πολιτικού θυμίζει εν πολλοίς αυτή του Εμανουέλ Μακρόν και όχι μόνο στην ηλικία ανάληψης της εξουσίας. Ο Γάλλος Πρόεδρος, πρώην στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος ήταν υπουργός (Οικονομικών και Οικονομίας) της κυβέρνησης του επίσης συντηρητικού Μανουέλ Βαλς, κατά την Προεδρία του Φρανσουά Ολάντ, ωστόσο, ήταν γνωστές οι – τουλάχιστον – δεξιόστροφες θέσεις του. Το καλοκαίρι του 2015 ο Μακρόν αποχώρησε από τους Σοσιαλιστές και λίγους μήνες αργότερα ίδρυσε το κεντρώο, φιλελεύθερο κόμμα του, το «En Marche!». Το Μάιο του 2017 εξελέγη Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας εφαρμόζοντας κεντρώα και νεοφιλελεύθερη ατζέντα. Στον ίδιο δρόμο, φαινομενικά, θέλει να βαδίσει και ο Ματέο Ρέντσι ο οποίος ποτέ δεν μπόρεσε να ξεπεράσει την απώλεια της εξουσίας μετά την ήττα του στο δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση της χώρας το Δεκέμβριο του 2016 αλλά και την ήττα του PD στις βουλευτικές εκλογές το Μάρτιο του 2018, όταν και παραιτήθηκε από Γραμματέας του κόμματος.

Ο Ματέο Ρέντσι – όπως και ο Εμανουέλ Μακρόν – δεν αποτελούν «ατυχήματα» της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, με τη δεξιά τους λοξοδρόμηση, αλλά συνέχιση της βαθιάς παρακμής της σε όλη την Ευρώπη. Τόνι Μπλερ στη Βρετανία και Γκέρτχαρντ Σρέντερ στη Γερμανία, εξάλλου, έδειξαν στα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στις αρχές της της προηγούμενης δεκαετίας το δρόμο είτε προς τον σφιχτό εναγκαλισμό με κόμματα της Δεξιάς είτε προς την εφαρμογή ξεκάθαρης νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
 
* Ο Βαγγέλης Βιτζηλαίος είναι συντονιστής Ομάδας Ευρωπαϊκών Εξελίξεων Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ