Οι απλοί άνθρωποι, οι διανοούμενοι, οι δημοκράτες και οι αντιπολιτευόμενοι στην Τουρκία δεν εκπλήσσονται πλέον τα κηρύγματα των μίντια, καθώς στη χώρα του Ερντογάν όλα είναι πιθανά ακόμη και αν είναι ψέματα.

“Η οικονομία πήρε μπροστά” είναι ο τίτλος μιας κυβερνητικής εφημερίδας, παρά το γεγονός ότι η οικονομία καταρρέει. Οι επενδύσεις έχουν σταματήσει σχεδόν ολοκληρωτικά, το εμπόριο είναι σε αδιέξοδο, οι μισθοί μειώνονται, η ανεργία και ο πληθωρισμός αυξάνονται. 

Ο Ερντογάν εμφανίζεται ως “ο παγκόσμιος ηγέτης”, αν και η Άγκυρα δεν έχει ούτε ένα σύμμαχο στον οποίο να μπορεί να βασιστεί. Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να ελέγξει και να μην χάσει την Τουρκία, η Μόσχα συνεχίζει τους ελιγμούς της για να ελέγξει τις πολιτικές επιλογές του σουλτάνου και οι Βρυξέλλες έχουν επίσημα δηλώσει ότι η Τουρκία δεν μπορεί πλέον να γίνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όσον αφορά την εσωτερική πολιτική, τα κυβερνητικά κανάλια δεν έχουν πάψει να δείχνουν ότι οι οπαδοί του Ερντογάν τον λατρεύουν: “Θέλω να κολλήσω πάνω στον Ερντογάν!” αναφωνεί μια γυναίκα 40 ετών. “Εάν ο Πρόεδρος μας δώσει εντολή να πεθάνουμε, τότε θα αυτοκτονήσουμε!” δήλωσε ένας άνεργος 25 ετών.

Οι μορφωμένοι οπαδοί του «Μεγάλου Ανδρός» πιστεύουν ότι είναι πιο έξυπνοι: Είναι αμαρτία να αντιταχθούμε στον Ερντογάν. Κάθε μουσουλμάνος πρέπει να υπακούει στον Πρόεδρο μας, δήλωσε ο πρόεδρος ενός επαρχιακού πανεπιστημίου.

Ήταν ο ίδιος υπουργός Οικονομικών και Οικονομίας, ο γαμπρός του Ερντογάν, ο κ. Αλμπάϊρακ, που ασυνείδητα δήλωσε: “Έχουμε μια μάζα πολιτών που είναι πρόθυμοι να πιστέψουν ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν έχει κατασκευάσει έναν αυτοκινητόδρομο τεσσάρων λωρίδων Άρη”.

Και τα παραδείγματα πολλαπλασιάζονται. Πρέπει να πούμε ότι ο Ερντογάν είχε θέσει ως προτεραιότητες το 2002, όταν και το κόμμα του πήρε την εξουσία, τους εξής τρεις τομείς: Υγεία, Κατασκευές, ΜΜΕ.

Αρχικά μεταρρύθμισε το σύστημα υγείας και κατασκεύασε αρκετά ιατρικά κέντρα. Η σύζυγός του Ερντογάν, η κα Εμινέ Ερντογάν, είναι ιδιοκτήτρια πολλών από αυτά. H νοσοκομειακή περίθαλψη ιδιωτικοποιήθηκε, όμως τα νοσοκομεία περιθάλπουν όλους τους πολίτες που έχουν κοινωνική ασφάλιση. Έτσι, οι φτωχοί, και οι άνθρωποι με χαμηλό εισόδημα, μπορούν να λάβουν ιατρική περίθαλψη σε αυτά τα νοσοκομεία. Από την άλλη πλευρά, τα δημόσια χρεοκόπησαν.

Ο κατασκευαστικός τομέας ήταν για πολύ καιρό η ατμομηχανή της οικονομίας. Η κυβέρνηση έχτιζε κατοικίες, εμπορικά κέντρα, δρόμους, αυτοκινητοδρόμους, γέφυρες, αεροδρόμια… περισσότερα από όσα ήταν αναγκαίο. Εκτός των άλλων, αυτές δεν ήταν και παραγωγικές επενδύσεις. Πλέον, μόνο στην Κωνσταντινούπολη περισσότερα από 500.000 καινούρια διαμερίσματα είναι άδεια και απούλητα. Οι γέφυρες και οι αυτοκινητόδρομοι χρεώνουν διόδια.

Τέλος, έπρεπε να ελέγξει τα ΜΜΕ ώστε να πιστεύει το κοινό ότι ο Ερντογάν είναι ένας καλός ηγέτης. Αυτό το στοίχημα σχετικά το κέρδισε. Κυρίως χάρη στα «Fake News».

Μια έκθεση για την «ενημέρωση στο διαδίκτυο» που διεξήχθη και δημοσιεύθηκε στις αρχές Νοεμβρίου, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και το Ινστιτούτο Μελέτης της Δημοσιογραφίας του Reuters, δείχνει ότι η Τουρκία σε δείγμα 37 κρατών είναι ο πρωταθλητής των “Fake News”. 

Οι λεπτομέρειες αυτής της έκθεσης έχουν ενδιαφέρον:

• Οι Τούρκοι λένε ότι το 49% των ειδήσεων που διαβάζουν είναι ψέματα, την ώρα που ο μέσος όρος των άλλων κρατών είναι 26%.
• Το 65% των Τούρκων δεν τολμούν να δηλώσουν τις πολιτικές τους πεποιθήσεις στους δημοσκόπους ενώ ο μέσος όρος των άλλων κρατών είναι 39%.
• Το 40% των Τούρκων δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται τα ΜΜΕ, ενώ το 38% τα εμπιστεύεται ελάχιστα.
• Το 51% των Τούρκων, που πρόσκεινται στην δεξιά, αποδέχονται το ειδησεογραφικό προϊόν, ενώ μόνο το 29% των Τούρκων της αριστεράς το απορρίπτει.
• Μόνο το 28% των Τούρκων από 18-24 ετών πιστεύουν τα ΜΜΕ, ενώ το 43% των Τούρκων από 55 ετών και άνω συμφωνούν με το περιεχόμενό τους.
• Tο διαδίκτυο και κυρίως τα κινητά τηλέφωνα είναι οι βασικές πηγές ενημέρωσης των νέων ηλικίας 18-24 ετών, ενώ η τηλεόραση είναι η πιο σημαντική πηγή για τους Τούρκους πολίτες ηλικίας άνω των 55 ετών.

Η οικονομία σε αδιέξοδο, οι κατασκευές που έχουν μείνει στη μέση, τα ΜΜΕ σε αντίφαση: Το καθεστώς του Ερντογάν ψάχνει επειγόντως μια έξοδο από αυτή την πολυδιάστατη κρίση.

* Ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr τις εξελίξεις στη Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]