Μαδρίτη. Πέντε μήνες πριν, ο Πάμπλο Πριέτο εντάχθηκε στη χορεία των 4,9 εκατομμυρίων άνεργων Ισπανών αφού έχασε τη δουλειά του ως ερευνητής της βιολογίας σε ένα πανεπιστήμιο της Μαδρίτης.

Ads

“Πίστευα πως έπρεπε να δω τι συνέβαινε στην Πουέρτα δελ Σολ προτού φύγω από τη Μαδρίτη αλλά μια εβδομάδα μετά είμαι ακόμη εδώ” είπε. “Όλα έγιναν αυθόρμητα, μέρα με τη μέρα, αλλά αυτό ακριβώς είναι που έκανε αυτή την κινητοποίηση τόσο δυνατή και ιδιαίτερη”.

Είναι επίσης ασαφής. Ο κ. Πριέτο, 33 ετών, είναι ένας από τους πολλούς εθελοντές που μιλούν για μία κινητοποίηση ακηδεμόνευτη, χωρίς κομματικούς δεσμούς και μέχρι τώρα χωρίς λεπτομερή αιτήματα. Όπως πολλοί από αυτούς που συνεντευξιάστηκαν, ήταν απρόθυμος να δώσει το όνομα του θέλοντας να αποφύγει την όποια απόδοση ιεραρχίας μέσα στην κινητοποίηση που πρέπει “να διατηρεί μία απόλυτα οριζόντια δομή”. Περισσότερη δομή ίσως γίνει απαραίτητη σύντομα. Η πρώτη τέτοια νεανική έκρηξη στην Ευρώπη της λιτότητας και της κρίσης χρέους έχει κερδίσει εντυπωσιακή αναγνώριση, σχετικότητα και δυναμική από τη 15 Μαΐου που συγκεντρώθηκαν κάποιοι διαδηλωτές στην Πουέρτα δελ Σολ.

“Έχουμε προχωρήσει από την ακατανόητη αδιαφορία για την κρίση σε μία έκρηξη αγανάκτησης” είπε ο Τζόζεπ Ραμονέντα, πολιτικός αναλυτής στη Βαρκελώνη και φιλόσοφος που δεν συμμετέχει στις κινητοποιήσεις. “Το να επέλθει η αλλαγή είναι πιο δύσκολο”, πρόσθεσε, “και δεν πιστεύω πως είναι πολλές οι πιθανότητες να επιτευχθεί αυθεντική πολιτική μεταρρύθμιση”.

Η συγκυρία της κινητοποίησης – μία εβδομάδα πριν από τις κυριακάτικες τοπικές και δημοτικές εκλογές που είχαν αποτέλεσμα την ήττα του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος -έπιασε τα άλλα κόμματα, τα συνδικαλιστικά σώματα και άλλους οργανισμούς εξ απίνης.

Αλλά η εξάπλωση των κινητοποιήσεων σε περισσότερες από δώδεκα πόλεις ανά την Ισπανία, σε συνδυασμό με έναν χείμαρρο μιντιακής κάλυψης, έχει επίσης οδηγήσει σε μία εσωτερική ανασκόπηση τους διαδηλωτές που ούτε τέτοια επιτυχία περίμεναν ούτε ότι θα έκαναν τη Σολ το νέο τους σπίτι.

Όπως στην Αραβική Άνοιξη, η ισπανική κινητοποίηση έχει τις ρίζες της στην οικονομική απελπισία που απλώθηκε μέσω ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης και οδήγησε στους δρόμους τους νέους. Κάποιοι συμμετέχοντες έχουν την ελπίδα πως, όπως η Τυνησία για τον αραβικό κόσμο, η Ισπανία θα είναι το εφαλτήριο για μία ειρηνική ευρωπαϊκή επανάσταση. Η κίνηση μπορεί να βρεί μιμητές στη γειτονική Πορτογαλία, εν όψει των πρόωρων εκλογών της 5ης Ιουνίου.

Πράγματι η λιτότητα και η ανεργία στους νέους είναι κοινά ανά την ήπειρο, όπως είναι και η δυσαρέσκεια για τις κυβερνήσεις. Και πάλι όμως οι Άραβες διαδηλωτές είχαν ένα πολύ σαφέστερο στόχο: προσπαθούσαν να αποτινάξουν τους δικτάτορες σε μία περιοχή πολύ πιο άστατη και τεράστιας στρατηγικής σημασίας περιοχή. (…)

Σύμφωνα με τον κ. Πριέτο οι Ισπανοί διαδηλωτές είναι περισσότερο εμπνευσμένοι από την Ισλανδία, όπου η οικονομική κρίση απειλούσε τις καταθέσεις. “Οι Ισλανδοί πολίτες μάς έδειξαν πώς να σταματήσουμε τις τράπεζες και τους πολιτικούς να ξεφύγουν καταστρέφοντας την κοινωνία” είπε.

Σύμφωνα με τους διαδηλωτές της Σολ η κινητοποίηση έγινε λόγω της αδράνειας των πολιτικών και των συνδικαλιστών. Οι συνδικαλιστές, λένε, πέρασαν τα προηγούμενα δύο χρόνια να αποδέχονται μειώσεις που άφησαν την Ισπανία με 21% ανεργία, απαντώντας μοναχά με μία γενική απεργία τον περασμένο Σεπτέμβριο. (…)

Εναλλακτικές λύσεις παραμένουν υπό συζήτηση -μέρα και νύχτα- στη Σολ. Εθελοντές διαβάζουν προτάσεις που μαζεύονται σε κουτιά. Άλλοι προτιμούν ένα μεγάφωνο από το οποίο εκφωνούνται συνθήματα, άλλοτε εσωτερικά μα πάντα καινοτόμα. Για παράδειγμα ένας διαδηλωτής προέτρεψε τους Ισπανούς να αποσύρουν για μία ημέρα τα χρήματα τους από τις τράπεζες σαν μορφή άσκησης πίεσης σε αυτές ώστε να αντιληφθούν το κόστος της κρίσης.

Οι διαδηλωτές έχουν μεταμορφώσει τη Σολ σε πολύβουη πόλη με σκηνές στην καρδιά της ισπανικής πρωτεύουσας, που διατηρείται από δωρεές φαγητού, καυσίμων μέχρι και υπολογιστών. Οι εθελοντές γυρίζουν με τροχήλατα καρότσια γεμάτα φρούτα. Υπάρχει κλίμα αλληλεγγύης και ισότητας.

Σε μεγάλο βαθμό οι καθιερωμένοι ηγέτες έχουν παραμείνει εντυπωσιακά σιωπηλοί για την κινητοποίηση – είτε είναι συνταραγμένοι, ντροπιασμένοι ή απλά απαξιωτικοί δεν έχει γίνει σαφές.

Όταν ο πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα πως, αν ήταν 25, θα διαδήλωνε στη Σολ, οι διαδηλωτές απάντησαν με πακτωλό περιπαιχτικών σχολίων στο διαδίκτυο για το στρατιωτικό παρελθόν του.

Υπογραμμίζεται πόσο πολύ η δημοτικότητα του Θαπατέρο έχει καταποντιστεί απ’ όταν πρωτοανέλαβε την εξουσία το 2004 ο 43χρονος τότε σοσιαλιστής ηγέτης που κατοχύρωσε τη στήριξη των φιλελευθέρων απομακρύνοντας τα ισπανικά στρατεύματα από το Ιράκ και μέσω μεταρρυθμίσεων όπως οι γάμοι μεταξύ ομοφυλοφίλων και ισότητα των φύλων στο συμβούλιο του. (…)

Ο Χαβιέ Παστόρ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο uned, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο της Ισπανίας, προβλέπει πως τα παραδοσιακά κόμματα μάλλον θα προσπαθήσουν να πιέσουν τη δημιουργία δεσμών με τη νέα κινητοποίηση. Ωστόσο ο κ. Θαπατέρο προσπαθεί να ανοίξει τον δρόμο για τη διαδοχή μέχρι τις εκλογές του Μαρτίου. Μόνο αν ο διάδοχος του καταφέρει να δημιουργήσει δεσμούς με τους νέους η “κινητοποίηση δεν θα εξατμιστεί” προτείνει ο καθηγητής Ντέιβιντ Μπαχ του IE Business School της Μαδρίτης.

Οι διαδηλωτές επιμένουν πως θα μείνουν μακριά από τα βασικά κόμματα.
(…)

Του Ραφαήλ Μάιντερ, Μετάφραση: Αναστασία Γιάμαλη
Από την Αυγή της 28/5/2011