Η κρίση του κοροναϊού αποκαλύπτει περίτρανα ότι δεν είναι μόνο υγειονομική και οικονομική, αλλά κυρίως δομική. Το σύστημα και οι ηγέτες του αδυνατούν να ανταποκριθούν.

Ads

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες για άλλη μια φορά συμφώνησαν ότι διαφωνούν. Τώρα που δεν υπάρχουν οι «σπάταλοι» της κρίσης του 2008  ο καθείς αποκαλύπτεται. Το ευρωομόλογο δεν προχωρά γιατί οι Βόρειοι δεν επιθυμούν την αμοιβαιοποίηση του χρέους. Το λογικοφανές επιχείρημα είναι ότι δεν μπορούν να μοιραστούν τον κίνδυνο σε μια ατελής ένωση.  Η αλήθεια είναι ότι το μόνο που μοιράζονται είναι τον ευρωσκεπτικισμό των Βρετανών. Είναι ικανοποιημένοι με το σημερινό status quo και δεν επιθυμούν καμία αλλαγή. Δεν αντιλαμβάνονται την έννοια της αλληλεγγύης, αλλά ούτε του οράματος της  ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ειδάλλως όταν ο Μacron επεδίωξε μεταρρυθμίσεις για περαιτέρω ενοποίηση θα είχαν ανταποκριθεί. Τώρα όμως δεν θα είχαν άλλοθι.

Το μόνο που κατόρθωσαν είναι να συγκλίνουν ότι με νερόβραστα μέτρα θα τονώσουν την οικονομία. Ονομάζουν Σχέδιο Μάρσαλ δάνεια και πιστωτικές γραμμές. Η γνωστή συνταγή αποτελείται από τα δάνεια του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) που συνδέονται, όμως, με κάποιας μορφής όρους (το είδος είναι που προκαλεί το ναυάγιο), από εγγυήσεις της Κομισιόν για την ανεργία ύψους 100 δισεκατομμυρίων ευρώ και από την ΕΤΕπ με δάνεια ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από τον κορωνοιό. Συνολικό ύψος μισό τρισεκατομμύριο ευρώ. Την στιγμή που οι Αμερικανοί έχουν ήδη εξαγγείλει πακέτα των 2 τρις και θα ακολουθήσουν και άλλα, οι Ιάπωνες ανακοίνωσαν πακέτο 1 τρις, εμείς συζητάμε για δισ. Οι ηγέτες μας αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο με τα αντανακλαστικά ενός φοβικού λογιστή.

Οι επικεφαλής των κρατών μας είναι αυτοί που επικαλούνται ότι ο άνθρωπος είναι η προτεραιότητα τους στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Οι πράξεις τους όμως δεν επιβεβαιώνουν τα λόγια τους. Η συντριπτική πλειοψηφία δεν έδωσε καμία σημασία στην ενίσχυση του δημοσίου τομέα της υγείας, αν δεν τον πολέμησε κιόλας προ κρίσης. Μόλις κατάλαβαν την έκταση του κοροναϊού, άρχισαν τα κροκοδείλια δάκρυα και τα ανέξοδα χειροκροτήματα στους ήρωες γιατρούς. Φυσικά όταν αυτοί ζητάνε υλικά, μάσκες και αναγκαίο εξοπλισμό τους στέλνουν την αστυνομία.

Ads

Αρχηγοί κρατών που αντιμετώπισαν την ασθένεια εντελώς ανεύθυνα. Άργησαν σχεδόν όλοι να λάβουν τα αναγκαία μέτρα αποφυγής της διασποράς του κοροναϊού, φοβούμενοι τις επιπτώσεις στην οικονομία ή στο εκλογικό τους κοινό.

Όπως επίσης δεν δείχνουν καμία ουσιαστική αλληλεγγύη σε άλλο κράτος που δοκιμάζεται. Αντίθετα συμπεριφέρονται σαν κλέφτες και αρπάζουν υλικά και μάσκες από άλλα κράτη.

Ηγέτες δημοκρατιών, αλλά εντός των κρατών διαμορφώνουν δύο κατηγορίες πολιτών. Οι αναλώσιμοι και οι προστατευμένοι. Με αυθαίρετες κρίσεις διαχωρίζονται αυτές οι κατηγορίες. Αναλώσιμοι δεν είναι μόνο όσοι διακινδυνεύουν για το καλό των άλλων στα παροπλισμένα συστήματα υγείας, αλλά και όσοι παραμένουν εκτεθειμένοι ασκόπως σε εργασιακούς χώρους. Μέσα Μαζικής Μεταφοράς που λειτουργούν κυρίως για να εξυπηρετήσουν τον κοροναϊό. Εργάτες και καθαρίστριες που καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες καθημερινά και αγνοούνται τα μέτρα προφύλαξης τους. Εργαζόμενοι που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, αλλά αφήνονται στην τύχη της παραίνεσης.

Άστεγοι και μετανάστες που ανήκουν στα θύματα που δεν θα κλάψουμε.

Οι κυβερνώντες μας κουνάνε αυστηρά το δάχτυλο επιζητώντας ατομική ευθύνη ενώ οι ίδιοι καλούν σε συνωστισμένες συνεδριάσεις με σκοπό την αντιμετώπιση του ιού. Δεν είναι μόνο η αλαζονεία και η αδιαφορία το πρόβλημα. Στην καρδιά του προβλήματος είναι ο ατομικισμός που διακατέχει πολλούς από όσους ασχολούνται με τα δημόσια αξιώματα.

Δεν είναι υπηρεσία προς το σύνολο, αλλά καριέρα. Δεν αναγνωρίζουν τα λάθη τους και κρύβονται σε στιγμές κρίσης για να μην ταυτιστούν με αρνητικά γεγονότα. Ενδιαφέρονται να εκμεταλλευτούν κάθε τι για να εδραιωθούν.

Προφανώς το πολιτικό σύστημα δεν έχει επιβληθεί στις περισσότερες χώρες, ούτε είναι ουρανοκατέβατο. Είναι ο καθρέφτης μας. Όσοι λατρεύουν να κατηγορούν τους πολιτικούς συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο σαν εργοδότες, σαν συνάδελφοι, σαν πολίτες. Θα εξαπατήσεις για να επωφεληθείς από το κοινό ταμείο, έστω και αν το οδηγείς σε θάνατο, για να κερδίσει το πορτοφόλι σου. Θα ποδοπατήσεις για να κερδίσεις στην σειρά. Θα βρίσεις όσους διαφωνούν μαζί σου. Θα χλευάζεις όσους έχουν ανάγκη. Θα βοηθήσεις μόνο αν βοηθηθείς. Το κέρδος πάνω από τον άνθρωπο.

Επομένως πρέπει να αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, τα κριτήρια μας και τον τρόπο που λειτουργούμε. Ή θα επιχειρήσουμε μια γενναία ανανέωση με ανθρώπους που αποδεδειγμένα ενδιαφέρονται για τον άνθρωπο ως υπόσταση και παράλληλα διαθέτουν την απαραίτητη γνώση για την άσκηση των καθηκόντων τους. Φιλοσόφους για αρχηγούς κρατών και για υπουργούς οικονομικών ελπίζοντας ότι δεν θα αλλοιωθούν.

Ή πρέπει να δομήσουμε ένα νέο σύστημα. Για να χτίσουμε συλλογική αντίληψη, πρέπει όλοι ασχοληθούμε με την πολιτική και να αποκτήσουμε συλλογική ευθύνη. Η συλλογική με την ατομική ευθύνη αλληλοσυμπληρώνονται. Και όπως σε μια λειτουργική οικογένεια όλοι γνωρίζουν και αποφασίζουν, έτσι πρέπει να λειτουργήσει και η κοινωνία μας.

Η ενεργή εμπλοκή μας δεν πρέπει να αρκείται  στα 4 χρόνια και να λειτουργούμε με αναθέσεις. Το υπάρχον σύστημα μας απογοητεύει διαρκώς. Είναι ένα σύστημα που παράγει ανισότητες. Οπότε ή θα πρέπει να αλλάξουν όλοι οι ηγέτες ταυτόχρονα ή θα πρέπει απλά να αλλάξουμε εμείς.