Οι θεωρίες συνωμοσίας στις περιπτώσεις ανθρωπιστικών ή φυσικών καταστροφών δεν είναι κάτι καινούριο. Αντιθέτως, έχουν πανάρχαιες καταβολές. Η μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης, το 64 μ.χ. υπήρξε πεδίο λαμπρό αντιπαραβολής ατεκμηρίωτων θεωριών ή ακόμα και εικασιών που στηρίζονταν καθαρά στην φαντασία. Η καταστροφή της πόλης αποδίδεται από πολλούς χριστιανούς ιστορικούς της εποχής ως έργο, φυσικό ή ηθικό, του Νέρωνα, ωστόσο πτυχές του μεγάλου αυτού ιστορικού ερωτήματος παραμένουν ουσιαστικά αναπάντητες.

Ads

Είκοσι αιώνες αργότερα, οι καταστροφικές πυρκαγιές του 2007 θα αποδοθούν σε κάθε είδους αόρατο εχθρό: από τους Ρώσους που εκδικήθηκαν τον Καραμανλή για την υποχώρηση από το σχέδιο για τον αγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη μετά από το αμερικανικό βέτο μέχρι τους Τούρκους που προσπαθούσαν απεγνωσμένα να πλήξουν τον ελληνικό τουρισμό σε μια περίοδο που ο ερντογανισμός ακόμα αναδυόταν. Για να μην ξεχάσουμε το πώς οι διάφορες θεωρίες επενδύονταν και με τραγικά για εκείνες τις στιγμές λογοτεχνικοφανή σχήματα όπως ο ‘’Στρατηγός Άνεμος’’ που επικαλέστηκε ο τότε Υπουργός Δημόσιας Τάξης, Βύρων Πολύδωρας.

Οι θεωρίες συνωμοσίας τέτοιου είδους προφανώς και προκαλούν -χωρίς να τις υπαγορεύουν άμεσα-  πολιτικές συνδέσεις στα μυαλά των ανενημέρωτων ή δυσενημέρωτων πολιτών. Σε ένα άλλο, πιο αναβαθμισμένο επίπεδο, η θεωρία συνωμοσίας μπορεί να οδηγήσει στην χάλκευση συλλογικών ευθυνών – παράδειγμα: η Νύχτα των Κρυστάλλων και το Ολοκαύτωμα. Όμως μπορεί να καταλήξει και στην κακόβουλη καταγγελία δήθεν εκούσιων παραλείψεων προ μιας καταστροφής που μπορούσε να αποφευχθεί με σωστή πρόνοια -παράδειγμα: για το Μάτι που χτιζόταν ακατάσχετα και χωρίς την παραμικρή πρόνοια ασφάλειας επί δεκαετίες, φταίει μία κυβέρνηση, η οποιαδήποτε.

Επιστροφή στο μέλλον. Γιατί όσα έγιναν στη Μόρια είναι εικόνα από το πιο δυστοπικό μέλλον για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλο το δυτικό κόσμο. Έχουν ειπωθεί και γραφτεί όλα όσα χρειάζονται για να τεκμηριώσουν το μη βιώσιμο των πιέσεων που ασκεί η Ε.Ε. και σε αυτή και στην προηγούμενη κυβέρνηση για τη συγκράτηση 13.000 ανθρώπων σε ένα χώρο δυναμικότητας 3.000. Είναι αστείο να διερευνάς τις αιτίες μια τυχαίας πυρκαγιάς σε τέτοιες συνθήκες. Είναι σαν να υποστηρίζεις ότι θα μπορούσε να διερευνηθεί η βύθιση ενός ψαροκάικου στα ανοιχτά του Ειρηνικού ωκεανού.

Ads

Στέκομαι στην αποθητική περίπτωση Μπογδάνου όχι προσωπικά αλλά γιατί η εξερεύνηση του υποστρώματος της δήλωσής του κρύβει ανησυχητικά ευρήματα.

Κατ’ αρχάς το να υπονοείς δολιοφθορά διατεταγμένη από τον Ερντογάν – θα τολμήσω να πω: ακόμα κι αν ισχύει- είναι η πιο πολιτικά παράφρων, επικίνδυνη και ανεύθυνη δήλωση που μπορεί να γίνει όχι από δημοσιογράφο, ότι από πρώην κλειδοκράτορα της ελληνικής ενημέρωσης αλλά από βουλευτή, ακόμα και από τον πιο ανερμάτιστο. Άραγε οι άνθρωποι που του έδωσαν την ψήφο τους αναρωτιούνται τι μπορεί δυνητικά να σημαίνει αυτή π.χ. για τα παιδιά τους που υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία στα ακριτικά νησιά και στον Έβρο; Δεν το κατάλαβαν ακόμα μετά την επί μακρόν κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών;

Κατά δεύτερον, ο εν λόγω τύπος είναι εκλεκτός ενός βαθέως παρασυνταγματικού πολιτικού μπλοκ που εμπνέεται από τις πιο μαύρες πτυχές της «Στρατηγικής της Έντασης» της ιταλικής νεοφασιστικής ακροδεξιάς των μολυβένιων χρόνων 1970-1980. Η ιταλική Δεξιά, στην μανιώδη της προσπάθεια να ξεδοντιάσει το Κομμουνιστικό Κόμμα που για πρώτη φορά από το 1936 έφτασε στο σημείο να απειλήσει με την πρώτη αυτοδύναμη εκλογική νίκη στην Ευρώπη, με την ρητορική και την κατασταλτική της πρακτική, όπλισε πολιτικά το χέρι του νεοφασισμού. Στους παλιότερους είναι γνωστό που οδήγησε η στρατηγική αυτή: όχι μόνο στις ανώνυμες βόμβες στην Πιάτσα Φοντάνα στο Μιλάνο το 1969 και τον σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολόνια το 1980 που κόστισαν τη ζωή σε 100 ανθρώπους εκ των οποίων σε 30 παιδιά. Για να πάμε ακόμα παλιότερα, η ανώνυμη βόμβα στο σπίτι του Ατατούρκ το 1955 που πυροδότησε τα Σεπτεμβριανά στην Κωνσταντινούπολη, τη μαζική εκδίωξη Ελλήνων και την καταστροφή των περιουσιών τους έσκασε μέσα από το βαλτώδες έλος της συνωμοσιολογίας. Άλλωστε, άπαξ και μπεις στο χορό, μπορεί από πρωτοχορευτής να βρεθείς στην ουρά, καταϊδρωμένος και χιλιοπατημένος.

Το πιο ανησυχητικό απ’ όλα είναι ότι αυτός ο αφιονισμένος γενίτσαρος του κατακλυσμιαίου παγκόσμιου ρεύματος της Νέας Δεξιάς, εμπνέει. Εμπνέει νέους ανθρώπους που τον έχουν σαν πρότυπο αριστείας. Όταν το twitter χρησιμοποιείται για γεωπολιτικά παιχνιδίσματα και πιθηκισμούς σε μια τόσο ταραγμένη περίοδο, αναρωτιέμαι, πότε αυτές οι επικίνδυνες εικασίες θα φτάσουν σε επίσημα κυβερνητικά χείλη εντός της Βουλής;

Αυτός ο απόγονος του θεωρητικού δοσιλογισμού ξέρει πολύ καλά τι κάνει. Ο εσωτερικός εχθρός είναι πολύ ευκολότερο να χτυπηθεί σε μία κατάσταση κρίσης ή και σύγκρουσης με τον πραγματικό εξωτερικό αντίπαλο. Δεν τολμώ καν να φανταστώ τι καταστάσεις φαντασιώνεται ο κάθε Μπογδάνος προκειμένου να τελειώνει με το κεφάλαιο κυβερνώσα αριστερά. Αυτό όμως που με τρομάζει είναι η συμμετοχή τέτοιων ατόμων στο πολιτικό παιχνίδι σε μια στιγμή σοβαρής κρίσης με την γείτονα. Παραφράζοντας τον περίφημο τίτλο του Ουλιάνοφ, ο μπογδανισμός τείνει να γίνει το ανώτατο στάδιο της πιο επικίνδυνης εξωτερικής συνωμοσιολογικής παραπολιτικής, μιας τάσης που τόσο θεσμικά, νομικά όσο και πολιτικά πρέπει να αντιμετωπιστεί όσο ακόμα υπάρχει καιρός.