Οι οίκοι αξιολόγησης δεν είναι ένοχοι, γράφει ο Jean-Marc Vittori σε ανάλυσή του στη La Tribune, υπογραμμίζοντας ότι το πραγματικό πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός «ότι πήραμε πολύ στα σοβαρά τις αξιολογήσεις τους. Και δεν φταίνε οι οίκοι αξιολόγησης για αυτό».

Ads

«Ο απόλυτος ένοχος θεωρείται ότι προκάλεσε την κρίση του δημόσιου ευρωπαϊκού χρέους πέρυσι στην Ελλάδα και την Ιρλανδία, φέτος στην Πορτογαλία, κρούοντας άδικα το συναγερμό, ορισμένες φορές σε ακατάλληλη στιγμή και πάντοτε χωρίς καμία συνείδηση των συνεπειών που θα ακολουθούσαν. Εάν ωστόσο, ο πραγματικός ένοχος είναι άλλος;», σημειώνει ο αρθρογράφος, εκτιμώντας ότι οι οίκοι αξιολόγησης κάνουν ορθά τη δουλειά τους, ειδικότερα σε ότι αφορά στο χρέος των κρατών, όταν αυτό χρειάζεται να εξεταστεί.

Το ίδιο το ΔΝΤ αποκαλύπτει ότι «από το 1975, όλα τα κράτη που προχώρησαν σε στάση πληρωμών είχαν λάβει βαθμολογίες κατηγορίας “κερδοσκοπίας”, ένα χρόνο σχεδόν πριν την παύση πληρωμών τους». Μια απλή αλλαγή της βαθμολογίας ή ενίοτε η ανακοίνωση ότι ενδέχεται να τεθεί υπό επιτήρηση η χρηματοπιστωτική ικανότητα ενός κράτους, με προοπτική ενδεχόμενης αλλαγής της, μπορεί να προκαλέσει αναστάτωση μεταξύ των επενδυτών.

Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της Ελλάδας, ο Vittori περιgράφει αυτό τον παραπάνω κίνδυνο.

«Τον Οκτώβριο του 2009, η νέα κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το δημόσιο έλλειμμα θα είναι πολύ υψηλότερο από το προβλεπόμενο. Οι επενδυτές απαιτούν άμεσα υψηλότερα επιτόκια. Ωστόσο, οι τρεις οίκοι χρηματοπιστωτικής αξιολόγησης – Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch- υποβαθμίζουν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας μόλις το Δεκέμβριο. Η απόφασή τους αυτή πυροδοτεί μια νέα και ισχυρή άνοδο των επιτοκίων, γεγονός που περιορίζει επιπλέον την φερεγγυότητα της Ελλάδας, με αποτέλεσμα μια περαιτέρω υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος».

Κατά πόσο τελικά, ευθύνονται για αυτόν οι οίκοι αξιολόγησης, διερωτάται και προσθέτει: «Σε περίπτωση που δεν ανακοίνωναν την υποβάθμιση της Ελλάδας, αυτό θα σήμαινε ότι δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους».

Το πραγματικό πρόβλημα, κατά την άποψή του, έγκειται στο γεγονός ότι οι αξιολογήσεις τους λαμβάνονται πολύ στα σοβαρά και οι επενδυτές στηρίζονται αποκλειστικά σε αυτές, προκειμένου να λάβουν αποφάσεις. Το ΔΝΤ το έχει άλλωστε τονίσει: «Θα πρέπει να περιοριστεί η εξάρτηση από αυτούς».