Το γεγονός ότι η χώρα μας διανύει μια βαθιά στεγαστική κρίση, αποτελεί πλέον κοινή παραδοχή. Το σύνολο των δεικτών της Eurostat κατατάσσουν την Ελλάδα πρωταθλήτρια στο κόστος στέγασης για τουλάχιστον 6 συναπτά έτη στο σύνολο των χωρών της Ε.Ε. Αναδεικνύοντας, την άμεση ανάγκη υιοθέτησης ενός ολοκληρωμένου σχεδίου στεγαστικής πολιτικής που θα περιλαμβάνει άμεσα μέτρα αναχαίτισης του κόστους στέγασης.

Το μείζον κοινωνικό πρόβλημα της στέγασης εντείνεται κυρίως στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας και δη στη Μύκονο, τη Σαντορίνη και την Πάρο. Δεν είναι λίγες οι φορές που εκπαιδευτικοί έχουν κοιμηθεί στα αυτοκίνητα τους, ιατροί δεν αποδέχονται την τοποθέτησή τους, με βασικό παράγοντα το υψηλό και αβάσταχτο κόστος στέγασης για τα εισοδήματά τους.

Είναι αδιανόητο να μην έχουμε μεριμνήσει ως πολιτεία για την στέγαση κρατικών λειτουργών που καλούνται να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στους κατοίκους και κυρίως σε νευραλγικές θέσεις όπως στην υγεία, στην εκπαίδευση και στην ασφάλεια. Δυστυχώς μέχρι και σήμερα δεν έχουμε προβεί στην λύση του άνωθεν σοβαρού κοινωνικού προβλήματος, δεν έχουμε εφαρμόσει μέτρα αξιοπρεπής στέγασης προσιτού κόστους μίσθωσης. Το «τραγελαφικό» είναι ότι, αν ο αναπληρωτής εκπαιδευτικός δεν αποδεχτεί την τοποθέτησή του, αντιμετωπίζει ποινή δυο ετών εκτός του πίνακα με τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.

Το κόστος μίσθωσης κατοικίας 25τμ είναι υψηλότερο από το ετήσιο εισόδημα

Όλα τα άνωθεν λαμβάνουν χώρα τη στιγμή που σε πολλές περιπτώσεις, το κόστος μίσθωσης για κατοικίες 25τμ-50τμ είναι υψηλότερο από το ετήσιο εισόδημα των κρατικών λειτουργών. Παρόμοια κατάσταση ισχύει και για τους εποχιακούς εργαζόμενους που θα αναζητήσουν κατοικία για την σεζόν που θα εργαστούν στο νησί. Μπορεί μερικοί να είναι «τυχεροί» και ο εργοδότης να τους παρέχει αξιοπρεπή στέγη, αλλά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας όπου σε κατοικία 30-40τμ να διαμένουν ακόμη και 5-6 εργαζόμενοι – που πολλές φορές δεν είναι καν κατοικία!

Είναι παράλογο σε νησιά που τα έσοδα από τον τουρισμό να αποτελούν μεγάλο μέρος του ΑΕΠ της χώρας μας, να μην έχουν λύσει το πρόβλημα της στέγασης. Είναι αδιανόητο να υπάρχουν ιδιοκτήτες ακινήτων που ζητούν προκαταβολικά το κόστος μίσθωσης για τη σεζόν από έναν εργαζόμενο ή/και το ετήσιο κόστος μίσθωσης για έναν κρατικό λειτουργό.

Οι εκπαιδευτικοί πολλές φορές βρίσκονται σε καλύτερη τύχη διότι τους καλοκαιρινούς μήνες «εγκαταλείπουν» το νησί διότι δεν εργάζονται, αλλά, μην θεωρήσει κανείς ότι είναι εύκολη η αναζήτηση κατοικίας τους χειμερινούς μήνες. Ελάχιστοι είναι οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν τα ακίνητα τους προς ενοικίαση από Οκτώβριο έως το κλείσιμο των σχολείων. Πολλοί, επιλέγουν να κρατήσουν κλειστά τα ακίνητα τους, διότι τα αξιοποιούν κυρίως από το Πάσχα έως και τέλη Οκτωβρίου μέσω του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Σύμφωνα με τις αναρτημένες αγγελίες ακινήτων σε ιστοσελίδες, το κόστος μίσθωσης κατοικίας 27τμ κατασκευής του 2005 στη περιοχή Καλαφάτη της Μυκόνου, μισθώνεται προς 1.200€/μήνα, χωρίς να περιλαμβάνεται το κόστος του ρεύματος, αλλά, μόνο το νερό και το internet. Στη περιοχή Κλουβάς της Μυκόνου, το κόστος μίσθωσης κατοικίας 50τμ αγγίζει τις 14.000€ για τη σεζόν ( Απρίλιος –Οκτώβριος). Παρόμοια εικόνα και στην Σαντορίνη, το κόστος μίσθωσης κατοικίας 28τμ του 2020, αγγίζει τα 1.050€/μήνα. Στην Πάρο, κατοικία 50τμ μισθώνεται για τη σεζόν προς 12.000€ στην περιοχή Βουτάκος Αγκαιριάς.

Η δυναμική στον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης

Αξίζει να αναφέρουμε ότι στη Μύκονο η δυναμική του κλάδου των βραχυχρόνιων μισθώσεων αριθμεί περίπου 4.300 ακίνητα, στην Σαντορίνη 5.100 ακίνητα και στην Πάρο περίπου 3.700 ακίνητα. Τα άνωθεν εντυπωσιακά στοιχεία για την δυναμική του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης στη Μύκονο, τη Σαντορίνη και την Πάρο, «αποφέρουν» στο ελληνικό δημόσιο εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ έσοδα.

Αξιοποίηση και ανακατεύθυνση των εσόδων για στεγαστικές πολιτικές

Εφόσον οι δημοτικές αρχές δεν έχουν λύσει μέχρι και σήμερα το σοβαρό πρόβλημα της στέγασης, αν και φαντάζει «αδιανόητο» να μην μπορεί να βρεθεί λύση, θα πρέπει, ένα μέρος των εσόδων που προέρχονται από τον κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης στο Ελληνικό Δημόσιο, να αποτελέσουν κεφάλαια χρηματοδότησης στεγαστικών πολιτικών με στόχο την άμεση λύση της στέγασης των κρατικών λειτουργών και εποχιακών εργαζομένων.

Γενικότερα, από τη στιγμή που ο κλάδος της βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει μερίδιο «ευθύνης» για την ραγδαία αύξηση των ενοικίων τόσο στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όσο και σε αστικές περιοχές όπως ο Δήμος Αθηναίων, Καλαμάτας κλπ., και επιφέρει έσοδα που αγγίζουν τα 700 εκατ.€ στα κρατικά ταμεία, θα πρέπει ένα μέρος των εσόδων αυτών, να ανακατευθυνθούν και να αξιοποιηθούν για την δημιουργία στεγαστικών πολιτικών που θα αφορούν κυρίως τις περιοχές που καταγράφουν μεγάλη δυναμική του κλάδου.

*Θεμιστοκλής Μπάκας, Πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates