Το ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που συναποφασίζει στο νομοθετικό έργο της ΕΕ με το Συμβούλιο και την Επιτροπή, χαρακτηρίζεται από βαθιά δημοκρατικές λειτουργίες, αλλά δεν έχει τις αρμοδιότητες που θα έπρεπε.

Οσον αφορά στον τρόπο λήψης αποφάσεων, καμία πολιτική ομάδα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία στο σώμα κι έτσι μέσω της ουσιαστικής δουλειάς που ξεκινάει από τις επιτροπές και φτάνει στην ολομέλεια διαμορφώνονται διαφορετικές πλειοψηφίες γύρω από κάθε νομοθέτημα ή ψήφισμα. Η αναζήτηση της κάθε φορά πλειοψηφίας είναι ο ρόλος των εισηγητών, γιατί οι αντιθέσεις στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πολλών μορφών: αντιθέσεις πολιτικές και ιδεολογικές, που εκφράζονται κυρίως από τις πλειοψηφίες των πολιτικών ομάδων, αλλά και αντιθέσεις εθνικών μπλοκ (Βορράς – Νότος, Ανατολή – Δύση), πολιτισμικές (π.χ., το θέμα των ταυρομαχιών της Ισπανίας), θρησκευτικές (οι απέλπιδες προσπάθειες του εκλεκτού του Λαϊκού Κόμματος να πείσει ότι ο χριστιανισμός είναι η βάση της ευρωπαϊκής ενοποίησης) ή ακόμη και αντιθέσεις σε θέματα αρχών, όπως η προσπάθεια προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών και των δημοσιογράφων έναντι της δυνατότητας να βγάζουν οι πλατφόρμες χρήματα από τη δουλειά τους χωρίς να τους πληρώνουν δικαιώματα (μάχη που ονομάστηκε με απόλυτο newspeak από τις Google και Facebook ως «υπεράσπιση της ελευθερίας του ίντερνετ»).

Είναι οι νομοθετικές αποφάσεις προαποφασισμένες, καθοδηγούμενες από σκοτεινά κέντρα, υπόλογες μόνο στα αφεντικά της νέας τάξης ή, έστω, και στον Μινώταυρο του νεοφιλελευθερισμού;

Με κανέναν τρόπο, καθώς κάθε αποτέλεσμα είναι συλλογική δουλειά δεκάδων ευρωβουλευτών, είναι κόποι συναντήσεων και μεταβολών των κειμένων επί μήνες και χρόνια, είναι πολλές φορές έργο ζωής αλλά και διαδικασίες που γίνονται υπό καθεστώς διαφάνειας. Και μπορεί πάλι ο κ. Βέμπερ να ήθελε οι διαδικασίες επαφών με τους λομπίστες να καθοριστούν με μυστική ψήφο της ολομέλειας ώστε να είναι πιο θολά τα νερά, υποστηρίζοντας έτσι τα οργανωμένα συμφέροντα, όμως είναι τόσο πολλοί οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την τελική ψήφο του σώματος που ένας μόνο δεν μπορεί να την καθορίσει. Ούτε η Google δεν τα κατάφερε!

Ομως το Κοινοβούλιο είναι ένας μόνο από τους θεσμούς της Ενωσης και, αν δούμε τη γενική εικόνα, η ΕΕ δεν θα μπορέσει να αντεπεξέλθει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό αν δεν εξορθολογήσει τις λειτουργίες της και δεν προχωρήσει σε πολιτικές συνοχής και πολιτικής ενοποίησης. Απέναντι στις μεγάλες χώρες-ανταγωνίστριές της η ΕΕ αντιπαραθέτει τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, το κοινωνικό κράτος, την προστασία του περιβάλλοντος. Αυτά τα λάβαρα δεν αποτελούν όμως από μόνα τους απαντήσεις, αλλά πρέπει να στηρίζονται σε μια ισχυρή ραχοκοκαλιά οικονομικής ανάπτυξης και πρότασης ευημερίας στους κατοίκους της. Φοβάμαι ότι ζούμε τα τελευταία χρόνια αυτής της «ευρωπαϊκής εξαίρεσης» μέσα σε έναν κόσμο όπου οι μη δημοκρατικές κυβερνήσεις διατηρούν την πρωτοβουλία που τους προσφέρουν η -μέσω εμφύλιων πολέμων- κατάκτηση της ομοιογένειάς τους και η κατάπνιξη κάθε αντίθετης φωνής με αντιδημοκρατικά μέσα.

Ο λαϊκισμός που κυριάρχησε στις ΗΠΑ με την εποχή του Τραμπ αδυνάτισε το ήδη προβληματικό μέτωπο του δυτικού κόσμου και οι απαιτήσεις για την ΕΕ γίνονται πιεστικότατες: είτε αλλάζουμε παραχωρώντας εθνικές αρμοδιότητες σε σημαντικά πεδία (όπως, π.χ., ένας υπουργός Οικονομικών και ένας ισχυρός ευρωπαϊκός προϋπολογισμός) είτε βουλιάζουμε σε αποτυχημένες επιμέρους πολιτικές και ανοίγουμε διάπλατο τον δρόμο της αμφισβήτησης του ίδιου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Δεν μπορεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ να διαχειρίζεται το 17% του GDP (ΑΕΠ) τους και η ΕΕ το 1%+. Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, λοιπόν, ή μια ΕΕ πολλών ταχυτήτων με έναν σκληρό κύκλο γύρω από τη Γερμανία.

Και η ευρωπαϊκή Αριστερά; Στο νομοθετικό έργο του Κοινοβουλίου βρίσκεται ουσιαστικά απομονωμένη, παρά τις εξαιρέσεις που αποτελούν κάποιοι πραγματικά φιλοευρωπαίοι βουλευτές της που βρίσκονται στην ομάδα από ιστορικούς λόγους. Είτε λόγω ξεπερασμένων ιδεοληψιών (κομμουνιστές, μελανσονιστές, νοσταλγοί του Σοσιαλισμού από την Ανατολική Ευρώπη) είτε γιατί πιστή στη λογική «ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο» η GUE αρνείται πεισματικά να συμμετάσχει στο παιχνίδι της διαμόρφωσης των πλειοψηφιών, γιατί πάντα θα υπάρχει ένα καλύτερο ονειρικό που αιτιολογεί την αρνητική της ψήφο για το εφικτό. Εχει όμως άπλετο χώρο για καταγγελίες, καταδίκες και προτάσεις στηριγμένες στις γνωστές αυταπάτες που γνωρίσαμε και στη χώρα μας, οπότε δεν αντιμετωπίζει κρίση. Το τι προσφέρει αυτό στους ευρωπαϊκούς λαούς είναι μια άλλη μεγάλη ιστορία.

* Υποψήφιος Ευρωβουλευτής με το Ποτάμι

Πηγή: Νέα Σελίδα