«Υπάρχουν τριών ειδών ψέματα: τα απλά ψέματα, τα καταραμένα ψέματα και η στατιστική» είναι ένα γνωστό γνωμικό που επαναλάμβανε συνεχώς ένας καθηγητής μαθηματικών στα χρόνια του Λυκείου, αποδίδοντάς το αν θυμάμαι καλά  στον Βρετανό πολιτικό Μπέντζαμιν Ντισραέλι. Δε νομίζω να διαφωνεί κανείς ότι ιδιαίτερα τα 6 χρόνια των Μνημονίων στην Ελλάδα έχουμε βιώσει ένα θανατηφόρο μείγμα και των τριών παραπάνω ειδών. Μου ξαναήρθε στο μυαλό χθες όταν άκουσα διάφορους μεγαλοσχήμονες να κομπορρημονούν ότι στις εκλογές της Κυριακής «ο ελληνικός λαός ψήφισε Μνημόνιο σε ποσοστό άνω του 80%».

Αν εξαιρέσει κανείς πως μια τέτοια ανάλυση αγνοεί εσκεμμένα την ιδιαιτερότητα των συνθηκών κάτω από τις οποίες διενεργήθηκαν, θα τους συνιστούσα να ρίξουν μια ματιά στην ευρύτερη εικόνα της εκλογικής αποτύπωση της Κυριακής, εκτός από το να συγκολλούν  τεχνικά τα ποσοστά των κομμάτων που αποδέχονται το νέο Μνημόνιο ως οδικό χάρτη. Γιατί ακόμη κι έτσι να το δει κανείς, καλό θα είναι να συνυπολογίσει τους 800 χιλιάδες ψηφοφόρους, που σε σύγκριση με τις εκλογές του περασμένου Γενάρη δεν προσήλθαν στις κάλπες σπάζοντας κάθε ρεκόρ αποχής με 45%. Όσο και να θέλουν να το «φτιασιδώσουν» πολλοί, αποτελεί την πιο τρανή ένδειξη ακραίας απογοήτευσης, ιδιαίτερα από ένα σημαντικό κομμάτι της νεολαίας, που μοιάζει να λέει «άι σιχτίρ» σε ένα πολιτικό σύστημα που  παράγει αποκλειστικά ακραία λιτότητα.

Αρκετοί ισχυρίζονται βέβαια ότι στη σύγχρονη εποχή, ιστορία γράφουν στις εκλογές μόνο όσοι προσέρχονται κι όχι όσοι απέχουν. Από την άλλη βέβαια, θα μπορούσε κάποιος ορθά να αντιτείνει πως εφόσον αυτά τα ποσοστά αποχής μονιμοποιηθούν, είναι πιθανό να δημιουργήσουν συνθήκες βαθιάς απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος με απρόβλεπτες συνέπειες.

Από την άλλη, λίγοι θα μπορούσαν να δηλώσουν ουσιαστικά ικανοποιημένοι από το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής. Ο Αλέξης Τσίπρας κι ο ΣΥΡΙΖΑ, παρότι δείχνουν οι μεγάλοι νικητές των εκλογών, έχουν ένα βασικό πρόβλημα. Γνωρίζουν πως δεν έλαβαν, σε ένα μεγάλο βαθμό, θετική ψήφο, αντίθετα πήραν ψήφο ανοχής. Και μπορεί κάτι τέτοιο να μην μπορεί να καταγραφεί στα εκλογικά αποτελέσματα, είναι πιθανό όμως να εκφραστεί στα πολιτικά και κοινωνικά αποτελέσματα της διακυβέρνησής του, ιδιαίτερα όταν έρθει η ώρα της εφαρμογής των πιο αντιλαϊκών μέτρων. Γιατί, εκτός των άλλων,  στο ΣΥΡΙΖΑ ξέρουν πολύ καλά πως έχουν ένα επιπλέον πρόβλημα: ότι το πρόγραμμα που έχουν συνάψει με τους δανειστές απλά δε βγαίνει κι ότι οι λεγόμενοι Ευρωπαίοι εταίροι είναι πολύ επιρρεπείς στους ακραίους εκβιασμούς. Με αυτά τα δεδομένα, είναι πολύ λογικό να υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες  σχετικά με την ευστάθεια της νέας συγκυβέρνησης με τον Πάνο Καμμένο.

Όσον αφορά στα υπόλοιπα κόμματα, στη ΝΔ μετά την την τέταρτη ήττα που υπέστησαν μέσα σε 16 μήνες, περνάνε σε φάση βαθιάς εσωστρέφειας, αναζητώντας το νέο ιδεολογικό στίγμα του κόμματος μεταξύ άκρας δεξιάς και κεντρώου χώρου. Κάτι μου λέει πως θα αργήσουν να βγάλουν άκρη..

Στο χώρο της κεντροαριστεράς όλοι δείχνουν μουδιασμένοι. Από τη μια το ΠΑΣΟΚ, αν και βγήκε ενισχυμένο, αντιλαμβάνεται πως ο πολιτικός ζωτικός χώρος που καταλαμβάνει πιθανότατα θα αλωθεί από τη μετατόπιση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το Ποτάμι φαίνεται σε πλήρες κενό στρατηγικής.

Στη δε Αριστερά περισσεύει η αμηχανία. Το ΚΚΕ για μια ακόμη φορά απέφυγε να «σπάσει αυγά», αρκούμενο στη συνηθισμένη εκλογική του αποτύπωση. Από την άλλη, η νεοσύστατη ΛΑΕ υπέστη βαριά ήττα, εξαιτίας βασικών λαθών, αντιλαμβανόμενη παράλληλα πως το να εκφράσει τις αγωνίες των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων, τα οποία έχει ρημάξει η μνημονιακή πολιτική, απαιτεί τόσο βαθιά κοινωνική γείωση όσο και πειστικό πολιτικό σχέδιο. Ίσως να είναι αυτό και το βασικό στοίχημα που θα έχει μπροστά της στο άμεσο μέλλον, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που διαβλέπουν έντονες κοινωνικές διεργασίες το επόμενο διάστημα.

Τέλος, δεν είναι δυνατό να μη γίνει αναφορά στο κύμα αντιπολιτικής, το οποίο εκφράστηκε στην κάλπη της Κυριακής. Το εκλογικό τρολάρισμα από μια μερίδα των ψηφοφόρων μέσω της επιλογής της Ένωσης Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη καταδεικνύει την αποστροφή που δείχνει για το υπάρχον πολιτικό σύστημα. Ακόμη χειρότερα, η παγίωση στην τρίτη θέση μιας νεοναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης, η οποία κυνικά αποδέχεται την πολιτική ευθύνη για δολοφονίες, καταδεικνύει σε πόσο επικίνδυνες ατραπούς βαδίζει πλέον ένα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, ας μη δείχνουν τέτοια αγαλλίαση οι εκατέρωθεν υποστηρικτές παλιών και νέων μνημονίων, θεωρώντας πως έχουν εξασφαλίσει κοινωνική ειρήνη εν μέσω κοινωνικής λαίλαπας, καθώς το αποτέλεσμα της Κυριακής περιείχε αρκετά αποσιωπητικά. Ας έχουν ακόμη υπόψη τους πως έχουμε μπροστά μας ένα λαό, ο οποίος έχει συμβάλει στην ανατροπή τριών μνημονιακών κυβερνήσεων. Αν παραστεί ανάλογη ανάγκη, μάλλον είναι  δύσκολο να κωλώσει σε μια τέταρτη, όσο κι αν θεωρεί τον Αλέξη Τσίπρα πολύ πιο συμπαθή σε σχέση με το Γιώργο Παπανδρέου, το Λουκά Παδήμο ή τον Αντώνη Σαμαρά. Άλλωστε κι ο ίδιος πιθανότατα γνωρίζει πως με την πορεία που έχουν πάρει τα πράματα, ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μετά τις κάλπες ίσως να δώσει το επόμενο ραντεβού στα οδοφράγματα..