Όποιος νοήμων παρακολούθησε τα βράδυ της Δευτέρας την – αρχικά – λογοκριμένη εκπομπή «Ειδικές Αποστολές» αρχικά κατανόησε τι τρικυμία είχε στο μυαλό του όποιος ή όποια αποφάσισε να «κοπεί» πριν από μερικές εβδομάδες και στη συνέχεια συνειδητοποίησε πόσο μικρότερο θόρυβο και ηπιότερο πολιτικό κόστος θα είχε για την κυβέρνηση, αν είχε μεταδοθεί εξαρχής. 

Στην πρώτη περίπτωση, η έρευνα για την αστυνομική υπέρμετρη βία ήταν αρκετά ισορροπημένη, παρουσίασε όλες τις πτυχές και όλες τις απόψεις, από τα θύματα της αστυνομίας βίας μέχρι την πολιτική ηγεσία, συνδικαλιστές των πιο μετριοπαθών ή των πιο ακραίων προσεγγίσεων αλλά και την επιστημονική και πολιτική άποψη στο πιο αξιόπιστο και θεσμικό επίπεδο. Πράγματι όταν η κουβέντα έφτασε εκεί, η κυβέρνηση βγήκε εκτεθειμένη γιατί ο μέσος τηλεθεατής συμπέρανε ότι υπάρχει σοβαρο πρόβλημα αστυνομικής αυθαιρεσίας αλλά και ισχυρός μηχανισμός συγκάλυψης. Αν λοιπόν η ΝΔ ενοχλείται από μια ουδέτερη – ώς όφειλε – δημοσιογραφική έρευνα που ανέδειξε κάποιες από τις χτυπητές αδυναμίες στο τραμπικό δόγμα «Νόμος και Τάξη», φαντάζεται κανείς πώς θα αντιδρούσε αν μια εκπομπή είχε ασχοληθεί με την πολύπλευρη και παταγώδη αποτυχία του Μ. Χρυσοχοϊδη σε όλα τα επίπεδα.

Στη δεύτερη περίπτωση, η λογοκρισία της έρευνας για τη… λογοκρισία στα κοινωνικά δίκτυα, ίσως είναι ακόμη πιο αδικαιολόγητη. Γιατί η έρευνα προσέγγισε το ζήτημα από τεχνολογική και επιστημονική περισσότερο και λιγότερο πολιτική σκοπιά. Και ορθώς γιατί οι προβληματισμοί που εγείρονται για το ζήτημα αυτό ξεπερνούν κατά πολύ τις αστοχίες της ελληνικής κυβέρνησης ή των εγχώριων διαχειριστών περιεχομένου. Ενδεχομένως να ενοχλεί το γεγονός ότι θύματα της μονόπλευρης λογοκρισίας, αυτονόητα, εξυπηρετούν το αντιπολιτευτικό αφήγημα. Όμως ένας έξυπνος επικοινονιωλόγος, από τους πολλούς που διαθέτει το Μαξίμου και οι εταιρίες πέριξ του Μεγάρου, θα μπορούσε να συμβουλέψει τους λογοκριτές ότι ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αισθάνεται πολύ άνετα όταν η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τον… Κουφοντίνα.

Η λογοκρισία και η εκ των υστέρων μετάδοση της εκπομπής ανέδειξε τόσο την ρηχή προσέγγιση και την ιδεολογική εμμονή των λογοκριτών, όπως συμβαίνει ιστορικά, όσο και τα θέματα καθ αυτά, που απασχόλησαν τις δύο έρευνες. Λογοκρισία και παρεμβάσεις υπήρξαν και στο παρελθόν στην ΕΡΤ, ακόμη και στις πιο «δημοκρατικές» εποχές, και μάλιστα πιο χυδαίες, «στον αέρα». Λογοκρισία καταγράφηκε και πολύ πρόσφατα στην ΕΡΤ και ενέχει πολύ μεγαλύτερη απαξία. Στην πράξη, οι λίγες εκπομπές δημοσιογραφικής και ιστορικης έρευνας που συνεχίζουν να μεταδίδονται στην ΕΡΤ, έστω «μετ’ εμποδίων», υπενθυμίζουν ότι αποτελούν την εξαίρεση σε μια από τις πιο κακές – χωρίς άλλους προσδιορισμούς – περιόδους της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.

Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι με την ΕΡΤ, η ανεξάρτητη δημοσιογραφική έρευνα στα κυρίαρχα ΜΜΕ στα χρόνια του Μητσοτάκη, μοιάζει τοσο μακρινή σαν να είναι ποινικοποιημένη. Αυτή η προληπτική λογοκρισία συνιστά μάλλον την “αθηναϊκή μετάλλαξη”, φαινόμενο από τα λίγα στην Ευρώπη.