Μετά την επιβολή κατώτατου όριου φορολόγησης των πολυεθνικών κολοσσών που φοροδιαφεύγουν, ένα ακόμη καλό νέο έφτασε προχθές τα ξημερώματα από την Ουάσιγκτον. Στο Κογκρέσο εισήχθησαν για ψήφιση 5 νομοσχέδια, που έχουν στόχο τον περιορισμό της ολιγοπωλιακής εξουσίας των μεγάλων ψηφιακών εταιρειών.
 
Google, Facebook, Apple, Amazon και η κυρίαρχη θέση τους στο ηλεκτρονικό εμπόριο, την ενημέρωση και την ψυχαγωγία. είναι οι βασικοί στόχοι της νομοθετικής πρωτοβουλίας.
 
Οι σημαντικές αντιμονοπωλιακές ρυθμίσεις προβλέπουν την υποχρεωτική διάλυση των επιχειρήσεων σε μικρότερες, αν χρησιμοποιήσουν την κυριαρχία τους σε ένα τομέα για να αποκτήσουν πρόσβαση σε ένα άλλο, όπως κάνουν τώρα συστηματικά: η Amazon([που κυριαρχεί στο ηλεκτρονικό εμπόριο) και η Apple( στους υπολογιστές και τα smart phone) με τις νέες κινηματογραφικές τους πλατφόρμες είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά υπάρχουν άφθονα.
 
Προβλέπονται εμπόδια και προϋποθέσεις  στις εξαγορές εκκολαπτόμενων αντιπάλων: η εταιρεία του Fecebook με την εξαγορά του whatsup και η Google που εξαγόρασε το youtube είναι κλασικές περιπτώσεις. Θεσπίζεται επίσης ενίσχυση των ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών για τον έλεγχο των εταιρειών. «Εάν η νομοθεσία περάσει», σχολίαζαν οι New York Times, «θα πρόκειται για την πιο φιλόδοξη αναβάθμιση των μονοπωλιακών νόμων εδώ και δεκαετίες».
 
Υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες να υιοθετηθούν. Αντίθετα με τη αύξηση της φορολόγησης των πολυεθνικών, που δεν αρέσει καθόλου στους νεοφιλελεύθερους Ρεπουμπλικάνους, η νέα αντιμονοπωλιακή νομοθεσία έχει διακομματική υποστήριξη. Άλλωστε ο Τραμπ είχε έρθει σε σύγκρουση  με το facebook που του έχει κατεβάσει τους λογαριασμούς και γενικώς η Σίλικον Βάλει τους είναι αντιπαθητική, γιατί υποστηρίζει περισσότερο τους Δημοκρατικούς.
 
Η καταθλιπτική παρουσία της «συμμορίας των τεσσάρων » εταιρειών, έχει πλήρως διαστρεβλώσει την «ελεύθερη αγορά». Σήμερα αν φτιάξεις μια εφαρμογή και θέλεις να έχει κάποια τύχη, πρέπει να περάσεις από τα διάφορα Αpple, Google store κλπ.  Στα νέα iphone η Apple δεν δίνει ούτε τον φορτιστή και τον χρεώνει 70 ευρώ, ώστε να τον αγοράσεις ξεχωριστά. Στον κρίσιμο για τη δημοκρατία τομέα της ενημέρωσης, πολλά ενημερωτικά ΜΜΕ χάνουν το μεγαλύτερο μέρος του κοινού τους και κινδυνεύουν με καταστροφή, αν τους αποκλείσει το facebook. 
 
«Αυτή τη στιγμή, τα ανεξέλεγκτα τεχνολογικά μονοπώλια έχουν υπερβολική εξουσία στην οικονομία μας. Είναι σε μια μοναδική θέση να επιλέξουν τους νικητές και τους ηττημένους, να καταστρέψουν τις μικρές επιχειρήσεις, να αυξήσουν τις τιμές στους καταναλωτές και να διώξουν ανθρώπους από τις δουλειές», δήλωσε ο Δημοκρατικός πρόεδρος της αντιμονοπωλιακής υποεπιτροπής στην αμερικανική Βουλή.. «Η νομοθετική ατζέντα μας θα εξισορροπήσει τους όρους ανταγωνισμού και θα διασφαλίσει ότι τα πλουσιότερα, ισχυρότερα τεχνολογικά μονοπώλια παίζουν με τους ίδιους κανόνες με τους υπόλοιπους από εμάς».
 
Πέρα από τη διευκόλυνση των μικρότερων επιχειρήσεων, υπάρχει και διαμάχη εξουσίας:  ποιος κυβερνά αυτή τη χώρα ( και αυτόν τον πλανήτη). Ο Λευκός Οίκος, το Πεκίνο ή το Βερολίνο ή μήπως οι μεγάλες εταιρίες; Οι 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις τεχνολογίας, που ελέγχουν το εμπόριο, τη χρηματοδότηση, την ψυχαγωγία και τις επικοινωνίες, έχουν τώρα κεφαλαιοποίηση πάνω από 10 τρις δολάρια. Σε όρους ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αυτό τους κατατάσσει ως την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο!
 
Τους προηγούμενους μήνες, η Google και το Facebook επιτέθηκαν στην Αυστραλία, όταν η κυβέρνηση της απαίτησε με ένα νομοσχέδιο να πληρώνουν τους εκδότες για τις ειδήσεις που αναδημοσιεύουν στις πλατφόρμες τους. Η Google απείλησε να καταστήσει τη μηχανή αναζήτησης μη διαθέσιμη στην Αυστραλία και το Facebook εμπόδισε εντελώς το μοίρασμα ειδήσεων. Τελικώς ο νόμος πέρασε και οι 2 εταιρίες συμμορφώθηκαν,  πληρώνουν τώρα ορισμένες εταιρείες μέσων ενημέρωσης για ειδήσεις.
 
Τους τελευταίους μήνες στις Βρυξέλλες, η Κομισιόν έχει προτείνει 2 νομοθετικά πακέτα στην ίδια κατεύθυνση, που μετά την αμερικανική νομοθετική πρόταση μοιάζουν ακόμη πιο χλωμά. Οι μεγάλες εταιρείες έχουν στρατολογήσει χιλιάδες λομπίστες, που προσπαθούν να ρίξουν νερό στο κρασί των βουλευτών, τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στις Βρυξέλλες. Προσλαμβάνουν πρώην επιτρόπους, κυβερνητικά στελέχη ή και ευρωβουλευτές για να εργαστούν για λογαριασμό τους, όπως ο Νκ Κλεγκ, ο πρώην ηγέτης των Φιλελευθέρων και αντιπρόεδρος της βρετανικής κυβέρνησης.
 
Συχνά τα επιχειρήματα αυτών των λομπιστών είναι ίδια με αυτά των συναδέλφων τους στη φαρμακευτική βιομηχανία, που αντιτίθενται στην απελευθέρωση της πατέντας των εμβολίων: «θα υποστεί ζημία η καινοτομία». Προφανώς για το καλό της τελευταίας, οι ψηφιακοί κολοσσοί έχουν αυξήσει κατακόρυφα τα χρήματα που ξοδεύουν για λόμπινγκ.  Το 2014, οι Google, Facebook, Amazon, Apple και Microsoft ξόδευαν 6,8 εκατ. ευρώ. Το 2019 το ανέβασαν σε 23 εκατ. Και ξόδεψαν το ίδιο ποσό μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2020!
 
ΥΓ Για την ανάγκη οι προτάσεις της Κομισιόν να ανανεωθούν για να πάρουν υπόψιν τους τις αμερικανικές ρυθμίσεις και -επιτέλους- για τον περιορισμό του ξέφρενου λόμπι, θα καταθέσω ερώτηση στους Επιτρόπους Ανταγωνισμού και Προστασίας του καταναλωτή.