Το γερμανικό FOCUS, είχε γίνει γνωστό στη χώρα μας για το παλιό εξώφυλλο με την Αφροδίτη της Μήλου και το κωλοδάκτυλο. Διαχρονικά εκλαϊκεύει την επίσημη γραμμή της γερμανικής (κεντρο) δεξιάς.

Πόσο πιθανό είναι, λοιπόν, ένα τέτοιο περιοδικό να έχει προαναγγείλει με τα καλύτερα λόγια ένα νέο κόμμα της Αριστεράς, 4 ολόκληρους μήνες πριν την εξαγγελία του;

Αριστερά, Δεξιά και ακροδεξιά

Τη συνηγορία του FOCUS για το (σχεδιαζόμενο ακόμη τότε) κόμμα της Βάγκενκνεχτ, μπορείτε να τη δείτε και σε σχετικό αγγλόφωνο ρεπορτάζ. Ο αρθρογράφος εξηγεί ότι το νέο κόμμα θα συσπειρώσει το αντι-πράσινο (sic) τμήμα της γερμανικής κοινωνίας και θα ανακόψει έτσι την άνοδο της ακροδεξιάς. Η τελευταία, πάντως, δεν φαίνεται να ανησυχεί:  ο Μπγιορν Χέκε, επικεφαλής της AfD στη Θουριγγία και συντοπίτης της Βάγκενκνεχτ, δηλώνει ότι “συμφωνεί μαζί της σε όλα” και την έχει καλέσει δημοσίως να ενταχθεί στο κόμμα του.

Αν απορείτε τι είδους αριστερό κόμμα μπορεί να γεννά ελπίδες στη Δεξιά και (προσχηματικό έστω) ενθουσιασμό στην ακροδεξιά, δείτε πώς το παρουσιάζει ένα από τα ηγετικά του στελέχη: αυθεντικό κόμμα της εργατικής τάξης, ειδικά όσων δεν καλοβλέπουν τις θετικές πολιτικές για ΛΟΑΤΚΙ+ και πρόσφυγες, και προτιμούν αναβολή της πράσινης μετάβασης. Θεωρεί ότι η γερμανική εργατική τάξη του 2023 θέλει πάνω από όλα, φθηνό ρωσικό αέριο (με τερματισμό κάθε στήριξης στην Ουκρανία, ώστε να αναγκαστεί να διαπραγματευθεί με τους όρους της Ρωσίας) και… επαρκή κέρδη για τη γερμανική βιομηχανία, ώστε να μπορεί να χρηματοδοτεί καλούς μισθούς και κοινωνικό κράτος.

Οι αρχικές δημοσκοπήσεις τους έδιναν γύρω στο 19%, περίπου όσο και η “αντι-πράσινη” μερίδα της γερμανικής κοινωνίας: θα αποσπούσε το 60% των ψήφων της ακροδεξιάς AfD, 50% της Αριστεράς, 26% των.. Φιλελευθέρων, 16% των Χριστιανοδημοκρατών και 12% των σοσιαλδημοκρατών. Μετά την εξαγγελία, οι πρώτες δημοσκοπήσεις τους φέρνουν στο 12%, με την ακροδεξιά να παραμένει  στο 18%.

Η γερμανική Χριστιανοδημοκρατία και η στοχοποίηση των Πράσινων

Πίσω από όλα αυτά, υπάρχουν σοβαροί πολιτικοί και οικονομικοί λόγοι. Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, η (ήδη υπερανεπτυγμένη) γερμανική οικονομία έχει σταματήσει να αναπτύσσεται. Βασικοί λόγοι θεωρούνται η απώλεια του φθηνού ρωσικού αερίου και η επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, που αδυνατεί να απορροφήσει τόσο μαζικές γερμανικές εξαγωγές.

Στις γερμανικές όμως εκλογές δεν συμμετέχουν ούτε ο Πούτιν και ο Ζελένσκι, ούτε η κινέζικη οικονομία. Καθώς λοιπόν το γερμανικό εξαγωγικό μοντέλο αποδεικνύεται  γυμνό, η οργή των ψηφοφόρων χρειάζεται να διοχετευθεί σε κάποιον βολικό αποδιοπομπαίο τράγο: στην περίπτωσή μας, στην Πράσινη Μετάβαση και στους Πράσινους. Κι αν οι αντίπαλοι της Πράσινης Μετάβασης δεν επαρκούν ως ψήφοι, τα αντιπροσφυγικά αισθήματα μπορούν να “βοηθήσουν” κι αυτά: οι ψηφοφόροι που κέρδισαν οι Πράσινοι το 2018-21 δεν συμφωνούν απαραιτήτως μαζί τους και στην υπεράσπιση των προσφύγων.

Στο πλαίσιο αυτό, οι Χριστιανοδημοκράτες ζητούν για πρώτη φορά αλλαγή κυβέρνησης ΧΩΡΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. Ήδη ο επικεφαλής τους Φρίντριχ Μερτς απηύθυνε δημόσια πρόσκληση στον καγκελάριο Σολτς με αφορμή το προσφυγικό: “κι αν δεν μπορείτε να βρείτε λύσεις με τους Πράσινους, πετάξτε τους έξω (από την κυβέρνηση). Και τότε θα το λύσουμε μαζί”. Είναι πολύ πιθανόν, μια τέτοια “λύση” να μην εξαντλείται μόνο στο προσφυγικό, αλλά να περιλαμβάνει και μέτρα όπως επαναλειτουργία των πυρηνικών εργοστασίων, που είχαν κλείσει στις αρχές του 2023 με επιμονή των Πράσινων.

Πριν τις ευρωεκλογές του ερχόμενου Ιουνίου, μια τέτοια πραξικοπηματική κυβερνητική αλλαγή θα είχε φυσικά βαρύ εκλογικό κόστος για το SPD. Αν όμως τον Ιούνιο  συμπιεστούν οι Πράσινοι και το SPD, όπως προσπαθεί και ελπίζει η γερμανική Δεξιά, όλα θα είναι ανοικτά.

Σκληρή Δεξιά, και σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Με δεδομένο τον κεντρικό ρόλο της Γερμανίας στην Ε.Ε. και στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, η ατζέντα της σκληρής Δεξιάς επεκτείνεται ήδη και στην ευρωπαϊκή πολιτική:

• Το νομοθετικό σχέδιο της Κομισιόν για την Αποκατάσταση της Φύσης, βασικός κρίκος της  Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, καταψηφίστηκε στην Επιτροπή… Περιβάλλοντος του ευρωκοινοβουλίου από μια συμμαχία επίσημης Δεξιάς, ακροδεξιάς και Φιλελευθέρων, ενώ διασώθηκε οριακά στην Ολομέλεια με σοβαρές αβαρίες στις προβλέψεις του.
• Για την κενή θέση του Επιτρόπου για το Κλίμα, στην Κομισιόν, προωθήθηκε από την απερχόμενη κεντροδεξιά ολλανδική κυβέρνηση ο Βόπτκε Χούκστρα, σκληρός φιλελεύθερος με προϋπηρεσία στη… SHELL. Στην επικύρωσή του από το ευρωκοινοβούλιο προκλήθηκε σάλος, που υποχώρησε μόνο όταν ο Χούκστρα δεσμεύθηκε για μείωση κατά 90% των κλιματικών εκπομπών της Ε.Ε. μέχρι το 2040.
• Στις γαλλικές βουλευτικές εκλογές, παντού όπου Πράσινοι υποψήφιοι βρέθηκαν στον 2^ο γύρο αντιμέτωποι με ακροδεξιούς, οι φιλελεύθεροι ψηφοφόροι του Μακρόν προτίμησαν με μεγάλη διαφορά τους…. ακροδεξιούς της Λεπέν.

Οι επόμενοι μήνες μέχρι τις ευρωεκλογές θα είναι σίγουρα κρίσιμοι. Αν το Σπήγκελ στην ανασκόπησή του για τον Μαρξ θεωρεί κύριους κληρονόμους του τους τωρινούς  Πράσινους, η ευρύτερη Δεξιά σε όλες της τις αποχρώσεις φαίνεται πλέον να τους στοχοποιεί ως κύριο πολιτικό της αντίπαλο.

Το τι σημαίνει κάτι τέτοιο σε εποχή κλιματικής κρίσης, δεν είναι δύσκολο να το καταλάβουμε.

*Γιάννης Παρασκευόπουλος, Ιδρυτικό μέλος των Πράσινων και, παλιότερα, των Οικολόγων Πράσινων.