Πέρα από τις θεωρητικές προσεγγίσεις, ο κοινωνικός επιστήμονας, εφόσον έχει τη δυνατότητα, οφείλει να ψάξει το πεδίο. Δεν μπορώ να γράφω για το προσφυγικό ζήτημα, όταν οι πρόσφυγες είναι εκεί έξω, χωρίς να τους έχω συναναστραφεί, χωρίς να αλληλεπιδράσω μαζί τους, χωρίς να φάω τα μούτρα μου στην Πύλη Ε1, στο λιμάνι του Πειραιά.

Οι φωτογραφίες πάντα εστιάζουν στο εντυπωσιακό, τα ΜΜΕ από τη φύση τους θα καταγράψουν το περίεργο. Ήθελα να μοιραστώ αυτό που είδα, σε μια βραδιά, χωρίς τα ΜΜΕ και με δική μου κάμερα. Άφησα τις τσάντες με τα πράγματα που μάζεψα στους εθελοντές. Μα ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Ταξινομούν, δίνουν πράγματα, μοιράζουν φαγητό, προσπαθούν να ελέγξουν μια κατάσταση χωρίς κεντρικό συντονισμό και τα καταφέρνουν.

Το πρώτο σοκ έρχεται από το ετερόκλητο πλήθος των εθελοντών. Έλληνες, Ελβετοί, Σουηδοί, μια Κουβανή, και οι μεταφραστές από το Ιράκ και τη Συρία. Γυναίκες και Άνδρες αναλαμβάνουν μια δουλειά και την τελειώνουν. Οι περισσότεροι είναι ώρες εκεί. Δικαιολογούνται στις 10:00 το βράδυ: «Πρέπει να φύγω γιατί αύριο δουλεύω».

Οι Ελβετοί μαγειρεύουν κάθε μέρα, οργανωμένοι ως Ελβετοί, άψογοι. Οι Σουηδέζες από κάποια οργάνωση ήρθαν με ένα φορτηγάκι γεμάτο πράγματα. Εθελοντές και πρόσφυγες ξεφορτώνουν κουβέρτες και νερά. Με πρωτοβουλία μιας ομάδας 40 μερίδες με φακόρυζο φορτώνονται να δοθούν άμεσα στην Ε7. Γύρω από το χώρο, παιδιά παίζουν ποδόσφαιρο, οικογένειες κοιμούνται σε στρωμένες κουβέρτες, παρέες κάνουν βόλτες.

Οι χώροι πίσω από την αίθουσα είναι ασφυκτικά γεμάτοι. Το «Mall» γεμάτο ρούχα που ταξινομούνται συνεχώς, το «παιδικό τμήμα» όπου υπάρχουν πάνες, μωρομάντιλα και μάρσιποι. Τα κορίτσια φτιάχνουν «πακέτα για μαμάδες». Το «καφέ» ετοιμάζει τσάι, σοκολάτα και νερό για να φτιάξουν παιδικό γάλα. Ο κεντρικός χώρος ασφυκτιά από κούτες με ότι τρόφιμο μπορείς να φανταστείς. Μα ποιοι έδωσαν τόσα χρήματα για τους πρόσφυγες;

Ποιοί είστε εσείς που δεν τους φοβάστε;

Η αίθουσα! Η αίθουσα είναι γεμάτη κουβέρτες απλωμένες, άνθρωποι κοιμούνται, κάνουν βόλτα, φορτίζουν κινητά, κουβεντιάζουν ή απλά περιμένουν έξω από την πόρτα για να ζητήσουν οτιδήποτε. Είναι το σημείο που δεν πρέπει να χαθεί ο έλεγχος. Αυτό που δεν θα ξεχάσω είναι η μυρωδιά. Η μυρωδιά των ανθρώπων, ούτε μουσουλμανική, ούτε Ορθόδοξη, ούτε Συριακή, ούτε Αφγανική. Μια μυρωδιά που δεν ενοχλεί. Μπορείς να δεις παντού παιδιά, όλων των ηλικιών. Όπως όλοι οι εθελοντές αναλαμβάνουν μια πρωτοβουλία, ύστερα από την ταξινόμηση, έφτιαξα σακούλες με φρούτα και βγήκα στο χώρο να τα μοιράσω. Θεωρώ ότι αυτές οι μανάδες και αυτά τα παιδιά που ζητάγαν ένα φρούτο ακόμα, δεν αποτελούν μέρος κανενός σχεδίου για μουσουλμανοποίηση της χώρας μας ή της Ευρώπης. Έχω ξαναγράψει ότι, πρώτα απ όλα, δεν θέλουν να μείνουν στη χώρα μας και επιμένω ότι η φυγή από μια χώρα που βομβαρδίζεται δεν είναι παρά η ύστατη προσπάθεια επιβίωσης». 

Όσοι συλλήβδην κατηγορούν τους μουσουλμάνους ως εισβολείς ας έρθουν να δουν την έγκυο που έφυγε για να γεννήσει, Κυριακή βράδυ από την Ε1, το ασαράντιστο μωρό που θήλαζε ή το αγοράκι που έκανε ινσουλίνη. Σας φαίνεται δακρύβρεχτο; Έλατε να δείτε τις γυναίκες χωρίς μαντίλες και τους άντρες να παίζουν ποδόσφαιρό, αυτό ακριβώς που τους απαγορεύουν οι φανατικοί ή οι βόμβες. Να γίνει κατανοητό, σας παρακαλώ: Οι πρόσφυγες αποτελούνται από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Άλλοι είναι αστοί, άλλοι από χωριά, μιλάνε αγγλικά ή μόνο τη γλώσσα τους και για να καταρριφθεί το επιχείρημα πολλών, δεν είναι όλοι θρησκευόμενοι. 

Ξαναγράφω ότι δεν μπορεί όλο αυτό ζήτημα, να γίνει διαχειρίσιμο χωρίς έλεγχο. Ο συντονισμός είναι απαραίτητος, όπως και η θέσπιση ορίων. Όπως σε όλες τις σχέσεις, έτσι και στην πολιτική, στη γεωστρατηγική και στις διακρατικές σχέσεις δεν μπορεί το φταίξιμο για μια κατάσταση να βαραίνει μια χώρα. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τον αμφιλεγόμενο ρόλο της Τουρκίας ή αρκετές ολιγωρίες της Ελληνικής πλευράς.

Ως πολίτες ας βοηθήσουμε στη δεδομένη κατάσταση, τους πρόσφυγες μέσα από συντεταγμένες προσπάθειες των δομών αλληλεγγύης και ας πιέσουμε, ο καθένας όπως μπορεί, για μια ευρείας αποδοχής πολιτική λύση στα πλαίσια της Ε.Ε.