Θα μπορούσε να είναι σύντομο ανέκδοτο, αλλά είναι μια ακόμα απτή πραγματικότητα στην Ελλάδα της «φιλοευρωπαϊκής» κυβέρνησης του νόμου, της τάξης και του μνημονίου. Σε διάστημα λιγότερο από μήνα δυο αντιρρησίες συνείδησης (ο Νίκος Καρανίκας κι ο Μπάμπης Ακριβόπουλος) οδηγήθηκαν με τη διαδικασία του αυτόφωρου σε στρατοδικεία αποτελώντας έτσι τους πρώτους κρατούμενους συνείδησης, σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό της Διεθνούς Αμνηστίας, στα τελευταία έτη (άλλωστε εδώ και δεκαετίες οι κρατούμενοι συνείδησης στην Ελλάδα είναι σχεδόν αποκλειστικά αντιρρησίες).

Ads

Το «αδίκημα» που οδήγησε στην κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού είναι αυτό της ανυποταξίας στη στρατιωτική θητεία που εκτός από διαρκές (δεν μπορώ να μην θυμίσω ότι της επτάχρονης δικτατορίας ήταν «στιγμιαίο»), είναι επαναλαμβανόμενο (παραβιάζοντας κατάφωρα την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) και… αυτόφωρο (ακόμη κι ενάντια στα εγχειρίδια του στρατιωτικού ποινικού δικαίου).

Πιο συγκεκριμένα, ο Ν. Καρανίκας συνελήφθη στις 20/2 και δικάστηκε στις 8/3 στο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης με την κατηγορία της ανυποταξίας από το μακρινό 1996 για να αθωωθεί (προσωρινά, καθώς του επιδόθηκε νέα πρόσκληση κατάταξης που μπορεί να οδηγήσει σε νέα δίωξη). Να θυμίσουμε ότι ο Καρανίκας έχει περάσει τέσσερις μήνες στις στρατιωτικές φυλακές το 1995, έχει κατηγορηθεί για λιποταξία για την οποία έχει αθωωθεί το 2000, ενώ η αίτησή του να εκπληρώσει εναλλακτική υπηρεσία είχε απορριφθεί από τη στρατολογία. Προφανώς τώρα ζητάνε και τα ρέστα.

Ο Μπ. Ακριβόπουλος, από την άλλη, έχει ήδη καταδικαστεί για ανυποταξία σε φυλάκιση οκτώ μηνών με διετή αναστολή κι η τωρινή δίκη του (21/3) διακόπηκε για τον Οκτώβριο, αλλά παράλληλα του επιδόθηκε νέα πρόσκληση κατάταξης ενώ ήταν κρατούμενος. Επίσης, από τη μια στους επόμενους μήνες έχουν ήδη προγραμματιστεί νέες δίκες, κι από την άλλη ο κίνδυνος νέων αυτόφωρων συλλήψεων είναι έντονος. Παράλληλα, υπάρχει το ειδικό «χαράτσι» των 6.000 ευρώ σε βάρος των ανυπότακτων ενώ η επιτροπή «ελέγχου συνείδησης» απορρίπτει σχεδόν συστηματικά τις αιτήσεις των ιδεολογικών αντιρρησιών.

Το δικαίωμα στην άρνηση στράτευσης για λόγους συνείδησης αναγνωρίζεται από το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας, απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Μπαγιατυάν εναντίον Αρμενίας, 1.6.2011), ενώ οι δίκες πολιτών από στρατοδικεία παραβιάζουν το άρθρο 6 (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη) της ίδιας συνθήκης, όπως αποφάνθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην προσφυγή του αντιρρησία Ερτζέπ εναντίον της Τουρκίας στις 22.11.2011 (ναι, υπάρχουν αντιρρησίες και στη γειτονική χώρα). Παράλληλα οι επαναλαμβανόμενες δίκες για τον ίδιο λόγο είναι αντίθετες με το άρθρο 14 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα.

Όσον αφορά, ειδικότερα, τη διαδικασία του αυτόφωρου στο σχετικό βιβλίο του καθηγητή στρατιωτικού ποινικού δικαίου (και πρώην πρόεδρου του Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης) Α. Παπαδαμάκη αναφέρεται «ενδεδειγμένη εμφανίζεται μια συσταλτική ερμηνεία του όρου “προσφάτως” προς την κατεύθυνση του “μόλις”» και παρακάτω «αν πρόκειται γιαπλημμέλημα […] αν δεν δικαστεί αμέσως –και αυτό νομίζω θα πρέπει να συνιστά τον κανόνα– η υπόθεση “παίρνει τη σειρά της” σε τακτική δικάσιμο» (Στρατιωτικό Ποινικό Δίκαιο, σ. 489-490). Αλλά, όπως φαίνεται, το αυτί των στρατοκρατών δεν ιδρώνει από τέτοια καθώς, όπως καταγράφεται στα σημειώματα της στρατολογίας προς το στρατοδικείο σχετικά με την υπόθεση Καρανίκα «θεωρείται και από τη Διοίκηση επιτακτική ανάγκη για την εξάντληση […] κάθε μέσου και τρόπου για τον εξαναγκασμό του ανωτέρω στην εκπλήρωση της συνταγματικής υποχρέωσής του για στράτευση» (5η Διοίκηση Στρατολογίας προς Εισαγγελία Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης, Λάρισα 15.7.2011).

Όλα αυτά βέβαια λαμβάνουν χώρα μέσα στο γενικότερο πλαίσιο πρωτοφανούς κι εντεινόμενου αυταρχισμού. Οροθετικές γυναίκες διασύρονται από το υπουργείο Υγείας (αν και αθωώνονται από τα δικαστήρια), μετανάστες συλλαμβάνονται, κακοποιούνται και φυλακίζονται επ’ αόριστον στα πλαίσια της επιχείρησης «Ξένιος Δίας», ενώ παρόμοια τύχη περιμένει τους τοξικοεξαρτημένους με την επιχείρηση «Θέμις» (δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε ότι η κυβέρνηση διαθέτει μια σαδιστική αίσθηση του χιούμορ). Ακόμη, για να μην ξεχνιόμαστε, απεργοί εργαζόμενοι επιστρατεύονται όλο και συχνότερα.

Οι κυβερνώντες ομνύουν στην Ευρώπη, αλλά είναι προφανές πως εννοούν την Ευρώπη της μισαλλοδοξίας και της εθνικοφροσύνης, συνδυασμένων αρμονικά με τη νεοφιλελεύθερη καταστολή και την καπιταλιστική απληστία. Η όλη κατάσταση θυμίζει σαφέστατα τη διάσημη ρήση του Γερμανού πάστορα Martin Niemöller (που ήταν κρατούμενος σε στρατόπεδο συγκέντρωσης από το 1937 μέχρι το 1945) και την οποία πολύς κόσμος αποδίδει στον Bertold Brecht (που την αναπαρήγαγε), η κατάληξη της οποίας είναι πως «όταν ήρθαν να συλλάβουν εμένα δεν είχε μείνει πια κανείς για να διαμαρτυρηθεί».

Πάντως την καλύτερη απάντηση στις διαρκείς διώξεις και πιέσεις σε βάρος των αντιρρησιών δίνουν οι δεκάδες, πλέον, νέοι που κάθε χρόνο αρνούνται «πολιτικά, δημόσια κι ωραία» να ενταχθούν στον στρατιωτικό μηχανισμό.

ΥΓ. Με αφορμή τις πρόσφατες δίκες υπήρξαν ερωτήσεις στο ελληνικό και το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, των Οικολόγων Πράσινων και της ΔΗΜΑΡ. Η τελευταία, μάλιστα, είναι διατυπωμένη με ακρίβεια και σαφήνεια· αλλά μήπως κάποιος θα πρέπει να θυμίσει στους ερωτώντες ότι αυτή η κυβέρνηση που, όπως οι ίδιοι λένε, δεν σέβεται τις διεθνείς της υποχρεώσεις και παραβιάζει τα δικαιώματα των αντιρρησιών συνείδησης, στηρίζεται και στις δικές τους ψήφους;

Alterthess