Στόχος μας είναι η αυτοδυναμία για τους λόγους που έχει εξηγήσει αναλυτικά ο Αλέξης Τσίπρας. Ο στόχος αυτός είναι εφικτός αν λάβουμε υπόψη το μεγάλο ποσοστό αναποφάσιστων, του οποίου το σημαντικότερο μέρος είναι εν δυνάμει ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και τη χαμηλή συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ. Εξάλλου ας θυμηθούμε ότι προπαραμονή του Δημοψηφίσματος, οι δημοσκοπήσεις έδιναν «ντέρμπι» και δυο μέρες μετά υπερίσχυσε το «όχι» με 62%.

Ads

Δεν πρέπει όμως να αμελήσουμε την απάντηση στο εύλογο ερώτημα τι θα γίνει αν δεν επιτευχθεί η αυτοδυναμία. Τρεις είναι οι λύσεις που έχουν ειπωθεί μέχρι τώρα:

  1. κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με στήριξη ΠΑΣΟΚ ή/και ΠΟΤΑΜΙ,

  2. οικουμενική κυβέρνηση με Τσίπρα ή άλλον πρωθυπουργό,

    Ads
  3. επαναληπτικές εκλογές.

Οι δυο πρώτες λύσεις θα σημάνουν στη συνείδηση της κοινωνίας, αδίκως μεν ανεπιστρεπτί δε, την εξίσωση του ΣΥΡΙΖΑ με τα κόμματα του παλιού καθεστώτος. Είναι η λύση επιλογής των νεοφιλελεύθερων ευρωπαϊκών κέντρων αλλά και των ελληνικών κομμάτων του κατεστημένου. Αυτά, αδυνατώντας τα ίδια να «υψωθούν» στις απαιτήσεις των περιστάσεων, βρίσκουν την ευκαιρία να «χαμηλώσουν» τον αντίπαλο. Η τρίτη λύση, η επανάληψη εκλογών, μοιάζει με φυγή προς το άγνωστο.

Η κατάσταση φαίνεται λοιπόν αδιέξοδη. Όμως αν σκεφτούμε ψύχραιμα και ορθολογικά, υπάρχει λύση και μάλιστα άκρως δημοκρατική, εφόσον επαναφέρει (αν υπήρξε ποτέ) τον διαχωρισμό της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας.

Αν o ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με τους ΑΝΕΛ, δεν διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, μπορεί να στηριχθεί σε μια σχετική πλειοψηφία, με την (καλώς ή κακώς) ονομαζόμενη «ψήφο ανοχής» των κομμάτων που σήμερα διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι επιδιώκουν συνεργασίες. Εξάλλου ακόμα και όταν έχουν αυτοδυναμία, τα κόμματα που κυβερνούν δεν κατέχουν στην κοινωνία παρά μόνο σχετική πλειοψηφία!

Η λύση αυτή ακούγεται «ανορθόδοξη» διότι στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει η κυβέρνηση να ασκεί όλες τις εξουσίες. Δεν είναι μυστικό ότι στη χώρα μας δεν νομοθετούν πραγματικά οι βουλευτές αλλά οι υπουργοί (και μάλιστα πολύ περισσότερο απ’ ό,τι κυβερνούν). Ας επικεντρωθεί λοιπόν η κυβέρνηση στο κυβερνητικό της έργο, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, και ας αναλάβει η Βουλή το νομοθετικό έργο, βάσει του Συντάγματος και των βασικών οικουμενικών δημοκρατικών αρχών. Εξάλλου στην Ελλάδα δεν έχουμε έλλειψη νομοθεσίας αλλά έλλειψη εφαρμογής της. Πόσοι υπουργοί εξάντλησαν την δράση τους στο να περάσουν ένα νόμο (που να φέρει το όνομά τους βέβαια) και που δεν εφαρμόστηκε ποτέ διότι… άλλαξε ο υπουργός κ.ο.κ.!

Το κρίσιμο θέμα της «σταθερότητας» (επαναλαμβανόμενο μοτίβο της ΝΔ και συναφών) είναι εξασφαλισμένο, εφόσον θα συγκροτηθεί ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία για την εφαρμογή της Συμφωνίας. Επίσης δίνει τη δυνατότητα να διαμορφώνονται κατά περίπτωση ευρύτερα πλαίσια συνεργασίας για όλα τα επιμέρους θέματα. Οι βουλευτές και οι κοινοβουλευτικές ομάδες θα κληθούν επιτέλους να παίξουν έναν ουσιαστικό ρόλο, αντί να εγκρίνουν σχεδόν γραφειοκρατικά, με το χαμόγελα ή την γκρίνια, όποιο νομοσχέδιο κατεβάζει ο εκάστοτε υπουργός.

Ας συμφωνήσουμε επιτέλους ότι η κυβέρνηση δεν κυβερνά νομοθετώντας, αλλά εφαρμόζοντας τους νόμους που επεξεργάζεται και εγκρίνει η Βουλή. Ας συμφωνήσουμε επιτέλους ότι η Δημοκρατία δεν είναι η μονοκόμματη επικυριαρχία ενός μπλοκ. Το πολίτευμα δεν είναι ένας στρατός όπου ο στρατάρχης Πρωθυπουργός-Πρόεδρος Κοινοβουλευτικής Ομάδας-Αρχηγός κόμματος, διοικεί τους βουλευτές-στρατιώτες. Έτσι, με την προτεινόμενη λύση, ο ΣΥΡΙΖΑ, ως υπεύθυνο κόμμα διακυβέρνησης, ούτε δραπετεύει, ούτε αθετεί τις βασικές του δεσμεύσεις.

Αυτή η πρόταση σίγουρα δεν είναι ανέφικτη. Ίσως όμως να είναι πρώιμη σε σχέση με τις κυριαρχούσες νοοτροπίες. Ας καλλιεργήσουμε λοιπόν αυτή την προοπτική, αλλά ώσπου να ωριμάσει το θέμα, το καλύτερο είναι να εξασφαλίσουμε την αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ.

* O Οδυσσέας Βουδούρης είναι μέλος της «Κοινωνίας Πρώτα»και υποψήφιος βουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ

** Φωτογραφία του Δημήτρη Θεοδόση