Στις 2 Δεκεμβρίου 2024 το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρουμανίας επικυρώνει τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών: «Οι δικαστές ομόφωνα αποφάσισαν να επικυρώσουν τα αποτελέσματα των εκλογών της 24ης Νοεμβρίου» ανέφερε ο πρόεδρός του Δικαστηρίου, Μάριαν Ενάκε.

Ολοι ετοιμάζονται για τον δεύτερο γύρο, όπου πέρασαν ο Καλίν Γκεοργκέσκου και η Έλενα Λασκόνι. Εθνοκεντρικός ο πρώτος, σχετικά άγνωστος, φιλελεύθερη, πρώην δημοσιογράφος η δεύτερη. Αποκλείστηκε το φερόμενο ως φαβορί, πρωθυπουργός Μαρσέλ Τσιολάκου. «Οι Ρουμάνοι πρέπει να αποφασίσουν μόνοι τους» λέει ο Τσιολάκου, αρνούμενος να στηρίξει ευθέως την φιλελεύθερη Λασκόνι κατά του αντισυστημικού και φερόμενου ως φιλορώσου Γκεοργκέσκου.

Οι φανατικοί liberals ανά την Ευρώπη, οπαδοί της παγκοσμιοποίησης, λάτρεις της διατήρησης της Ρωσίας στη θέση του πάγιου εχθρού (εκφραστές προφανώς της αντίληψης «κομμουνιστές ή όχι, η αρκούδα μία είναι»), διαλαλούν παντού ότι πάση θυσία δεν πρέπει να εκλεγεί ο Γκεοργκέσκου. Οι ίδιοι και τα (στην πλειοψηφία τους) ελεγχόμενα ΜΜΕ τον καταγράφουν σταθερά ως ακροδεξιό, άλλα πιο προσεκτικά ΜΜΕ του αποδίδουν απλώς ακροδεξιά ρητορική.

Το κλίμα είναι λίγο περίεργο, αλλά κανείς δεν περιμένει αυτό που θα συμβεί στις 6 Δεκεμβρίου, μιάμιση μέρα πριν διεξαχθεί ο β΄γύρος των προεδρικών εκλογών. Ανήμερα του Αγίου Νικολάου, η φιλελευθεροποιημένη Ρουμανία, απαλλαγμένη ήδη από το 1989 από το καθεστώς Τσαουσέσκου, ξυπνά διαβάζοντας την ανακοίνωση του Συνταγματικού Δικαστηρίου ότι ακυρώνει τις προεδρικές εκλογές του πρώτου γύρου! Το ίδιο Δικαστήριο που είχε επικυρώσει και το αποτέλεσμα και τις διαδικασίες λίγες μέρες πριν. Η αμηχανία απλώνεται εντός και εκτός Ρουμανίας. Τι έκαναν; Απλώς εφάρμοσαν την παλαιά, δοκιμασμένη αρχή που λέει «αν τα αποτελέσματα δεν συμφωνούν μαζί μου, τόσο το χειρότερο για τα αποτελέσματα».

Τι μεσολάβησε;

Μαθεύτηκαν, όπως γράφτηκε, πληροφορίες ότι υπήρξε «εκτεταμένη ρωσική ανάμειξη στην προώθηση ενός υποψηφίου». Ο Γκεοργκέσκου ( αυτόν εννοούν) δεν κατονομάζεται, φωτογραφίζεται. «Αποχαρακτηρισμένες πληροφορίες ήρθαν στην κατοχή του προέδρου Κλάους Ιοάννις…» (πρόκειται τον σημερινό πρόεδρο που απέρχεται) και το πρώτο ερώτημα είναι πότε περιήλθαν; Λίγες ώρες πριν τον β΄γύρο των προεδρικών εκλογών κι ενώ τα γκάλοπ έδιναν το Γκεοργκέσκου να επικρατεί μάλλον άνετα της Λασκόνι με διαφορές άνω του 10%;

Γιατί αφέθηκε το Συνταγματικό Δικαστήριο να εκτεθεί στα μάτια όλου του κόσμου; Γιατί δεν περνάει άραγε από τα μυαλά όσων σκαρφίστηκαν τις μεθοδεύσεις ότι όλα αυτά ως «πακέτο» μπορεί να κάνουν πρόεδρο τον Γκεοργκέσκου (εκτός αν του απαγορευθεί να μετέχει στις επόμενες εκλογές!) ακόμα πιο άνετα; Εδώ ο Τραμπ με μαζικές δίκες στην προεκλογική περίοδο (με κατηγορίες από δωροδοκία πόρνης και σεξουαλική παρενόχληση μέχρι φορολογικές απάτες) θεωρήθηκε από τον κόσμο διωκόμενος.

Ότι όλες οι παραπομπές και οι διώξεις μεθοδεύτηκαν για να του κόψουν το δρόμο στην προεδρία.  Με αποτέλεσμα να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο. Βλέπετε, ο ορισμός των δικασίμων (και ήταν αρκετές!) τοποθετήθηκε μέσα σε δυο χρόνια, όσο πιο κοντά γινόταν στην περίοδο των εκλογών. Έ, αντί να πει ο κόσμος «βρε μπας και είναι ποινικός…» είπε «τον κυνηγάνε γιατί τον φοβούνται, άρα εμείς θα τον στηρίξουμε». Είχε δημιουργηθεί ήδη από το 2015 ένα κατάλληλο κλίμα αντισυστημισμού και όλα ήταν έτοιμα για τη νέα εποχή Τραμπ.

Οι κακές εκλογές

Στη Ρουμανία δεν ήταν ακριβώς έτσι τα πράγματα. Απλώς ήταν μια χώρα πρώην κομμάτι του κομμουνιστικού μπλοκ, που διατηρεί εκτεταμένα χερσαία και θαλάσσια σύνορα με την εμπόλεμη Ουκρανία, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Άρα σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να της επιτραπεί ούτε …μισή πιρουέτα, όχι στροφή φιλορωσική.

Κι αν το θέλει η χώρα, ο κόσμος; Δεν έχει καμιά σημασία τι θέλει ο κόσμος. Εξάλλου το σύστημα εξουσίας και διακυβέρνησης της ΕΕ έχει συγκεκριμένα ιδεολογικά και κοινωνικά σύνορα. Προβληματισμούς μπορεί να έχει μια χώρα μέλος. Αποφάσεις (που αλλάζουν τις ισορροπίες) όχι. Εξήγησαν πιθανώς στη Ρουμανία αυτοί που έχουν τέτοιο ρόλο, ότι κάτι πρέπει να κάνει για να μην έχουμε φιλορωσικά επεισόδια. Πολύ περισσότερο που ήδη ρέπουν σε τέτοιες αποσταθεροποιητικές (για το υπάρχον σύστημα εξουσίας) τάσεις και άλλες χώρες, όπως (τα μέλη της ΕΕ) Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία και τα μη μέλη Σερβία και (η μισή) Μολδαβία.

Να συνεκτιμηθεί ότι de facto αποσχισθέν κομμάτι της Μολδαβίας (αλλά τυπικά έδαφός της) είναι η Υπερδνειστερία («ακουμπάει» συνοριακά με την Ουκρανία) που έχει κηρύξει την ανεξαρτησία της (1990) αλλά και την επιθυμία της για ένωση με τη Ρωσία. Έχει δική της σημαία, κοινοβούλιο, πρόεδρο και κυβέρνηση από το 1991 και στο έδαφος της εδρεύουν ρωσικές βάσεις και στρατός. Από κοντά και η έχουσα σύνορα με τη Ρωσία, Γεωργία, όπου οι μισοί θέλουν να γίνει η χώρα μέλος ΕΕ και ΝΑΤΟ και οι άλλοι να μείνει επιρροή της Ρωσίας.

Αυτά βλέπει Η υπερεθνική διοίκηση της ΕΕ και ανησυχεί. Το υπέδειξε και η διοίκηση της Ρουμανίας το αποτόλμησε. Με κάπως …αδόκιμο τρόπο. Δεν έχει άλλωστε και κανένα αβυσσαλέο βάθος δημοκρατικής παιδείας και παράδοσης, άρα αποφασίζει αίφνης μέσω Συνταγματικού Δικαστηρίου ότι αυτές οι εκλογές δεν είναι καλές. Άρα ακυρώνονται!

Ποιες είναι οι καλές; Αυτές που δεν θα αλλάξουν τίποτα από την πορεία της χώρας και το καθεστώς ύπαρξης της στους οργανισμούς που μετέχει. Εδώ είναι κάτι που πρέπει να δούμε με προσοχή: Φαίνεται πως ανεκτές από το ευρωπαϊκό σύστημα διακυβέρνησης είναι αλλαγές που δεν απειλούν το οικοδόμημα. Στη Βρετανία επετράπη να κινηθεί (και τελικά να αποφασίσει) προς το brexit διότι αφενός είναι (πολύ) μεγάλη χώρα και αφετέρου πάντα διατηρούσε πιο χαλαρή σχέση με «το σώμα» της Ενωμένης Ευρώπης. Ίσως και να μην επετράπη ακριβώς, αλλά να μην μπορούσε η ΕΕ να κάνει διαφορετικά, δεδομένης της ισχυρότατης σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σχέση που ιστορικά σαφώς υπερτερεί κάθε άλλης.

Και τώρα τι θα γίνει στη Ρουμανία;

Καταρχήν δεν υπάρχει δεύτερος γύρος προεδρικών αφού ακυρώθηκε ο πρώτος. Θεωρείται ως μη γενόμενος. Θα πρέπει η κυβέρνηση (που θα συγκροτηθεί) να αποφασίσει τα διαδικαστικά και τα ουσιαστικά για τη συνέχεια. Θα επιτραπεί να είναι οι ίδιοι υποψήφιοι και κυρίως «η πέτρα του σκανδάλου» Γκεοργκέσκου; Και αν ναι πως θα αποτρέψουν νέα ρωσική ανάμειξη υπέρ του; Να ακυρωθούν και οι νέες εκλογές αν δεν έχουν …καλό αποτέλεσμα αποκλείεται. Αν και ποτέ δεν ξέρει κανείς.

Το πιο δύσκολο για τη Ρουμανία είναι να υπάρξουν διαδικασίες στο λαό, προϊόν αγανάκτησης των μεθοδεύσεων, που θα οδηγήσουν σε συγκρουσιακές λογικές με την εξουσία. Κι αν συμβεί αυτό δεν είναι ορατό πως θα βοηθήσει τη νεοπαγή δημοκρατία η υπερεθνική κυβέρνηση της γηραιάς ηπείρου.

Η χώρα έχει εκτεθεί ηθικά, νομικά, πολιτικά, όχι μόνο στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο (δεν έχουν ξαναγίνει αυτά τα πράγματα παρά μόνο σε πατενταρισμένες μπανανίες στην Αφρικής ή της νησιωτικής Αμερικής) αλλά στους ίδιους τους πολίτες της. Αυτοϋπονομεύτηκε. Μπορεί να το έπραξε σε μια προσπάθειά της «να προστατεύσει» το σύστημα της αστικής δημοκρατίας που απέκτησε  μετά τη μακρά εμπειρία Τσαουσέσκου.

Αλλά το πρόβλημα είναι ότι  έδειξε πως μπορεί (και αυτή) να καταργεί εκλογές! Οι οποίες είναι το μεγαλύτερο όπλο του συστήματος που επέλεξε να έχει. «Για να προστατεύσει τις εκλογές από ξένη υπονόμευση» θα πει (ή λέει ήδη) η ίδια. Όχι, δεν ισχύει.  Διότι τις εκλογές δεν τις αποδέχεσαι μόνο όταν σου κάνουν. Αλλά κι όταν το αποτέλεσμα είναι άβολο.