Κατά την διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μαζί με τους χιλιάδες έλληνες και σύμμαχους που έχασαν τη ζωή τους σκοτώθηκαν και 15.000 γερμανοί στρατιώτες. Η εμπόλεμη κατάσταση δεν έδινε χρόνο για ιδιαίτερες ταφικές διαδικασίες. Οι γερμανοί στρατιώτες ετάφησαν με άμεσες ενέργειες τα χρόνια εκείνα, ομαδικά σε 437 διαφορετικές περιοχές σε όλη την χώρα. Κυρίως σε ομαδικούς τάφους δίπλα στα πεδία των μαχών ή σε κοντινή απόσταση από εκκλησίες. Με αίτημα του Λαϊκού Συνδέσμου Γερμανικής Μέριμνας Πολεμικών Τάφων και με συνεργασία της ελληνικής κυβέρνησης ξεκινάει τον Απρίλιο του 1959 η περισυλλογή των γερμανών νεκρών στρατιωτών ανά την Ελλάδα. Οι εργασίες περισυλλογής και φύλαξης των οστών είχαν ολοκληρωθεί μόλις ένα χρόνο αργότερα.

Ads

Οι σαρκοφάγοι με τα υπολείμματα των νεκρών από την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα συγκεντρώθηκαν στην Ιερά Μονή Ξενίας στο Βόλο. Ενώ οι νεκροί της Κρήτης στην Ιερά Μονή Γωνιάς Κρήτης. Με διακρατική συμφωνία που υπεγράφη το 1965 μεταξύ Ελλάδας και Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας δρομολογήθηκε η δημιουργία δυο γερμανικών στρατιωτικών νεκροταφείων. Στην περιοχή Ραπεντόζα Διονύσου, για τους νεκρούς της ηπειρωτικής και νησιωτικής χώρας και στο Μάλεμε Χανίων για του νεκρούς της Κρήτης.

Το γερμανικό στρατιωτικό νεκροταφείο στη Ραπεντόζα Διονύσου βρίσκεται 30χλμ βορειοδυτικά της Αθήνας σε ακατοίκητη περιοχή της Πεντέλης. Οι σαρκοφάγοι έχουν τοποθετηθεί σε 12 υπόγειους ομαδικούς τάφους. Σε κάθε έναν από αυτούς φυλάσσονται τα οστά από 850 νεκρούς. Μια λιτή πέτρινη πλάκα κλείνει τον τάφο με χαραγμένα πάνω της τα στοιχεία των στρατιωτών και τον βαθμό τους. Τρεις διαφορετικοί χώροι περιβάλλουν στην μέση τα ταφικά μνημεία. Γύρω τους περιστοιχίζονται από πεύκα και πρασιά. Σε κάθε μία από αυτές τις αυλές αναμνηστικές πέτρινες πλάκες περιέχουν τα ονόματα από τους 843 στρατιώτες που αγνοούνται και δεν βρέθηκαν ποτέ τα οστά τους. Στο στρατιωτικό νεκροταφείο του Διονύσου έχουν ενταφιαστεί συνολικά 9973 νεκροί γερμανοί στρατιώτες, από πολεμικές επιχειρήσεις της περιόδου 1939 – 1945.

Τα εγκαίνια του Γερμανικού Στρατιωτικού Νεκροταφείου Διονύσου – Ραπεντόζας  (Deutscher Soldatenfriedhof) έγιναν το Σεπτέμβριο του 1975. Με εντολή της Γερμανικής κυβερνήσεως την φροντίδα του κοιμητηρίου έχει ακόμα ο ιδιωτικός σύλλογος «Σύνδεσμος Φροντίδας Γερμανικών Τάφων Πολέμου» που εδρεύει στο Κάσσελ της Γερμανίας. 

Ads

Το 1995 ένα μέρος από της πευκόφυτης έκτασης που περιβάλλει το γερμανικό νεκροταφείο καταστρέφεται από πυρκαγιά. Στην μεγάλη πυρκαγιά που κατακαίει την Πεντέλη το 1998, μαζί με την ερημοποίηση μεγάλων εκτάσεων καταστρέφεται ολοσχερώς το πράσινο του κοιμητηρίου. Τότε η Γερμανική Πρεσβεία στην Αθήνα κάνει έκκληση για την αποκατάσταση του μνημειακού χώρου. Πρώτοι συνδράμουν οι μαθητές της Γερμανικής Σχολής Αθηνών που καθαρίζουν τον χώρο. Στην συνέχεια γερμανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα με τις οικονομικές τους ενισχύσεις βοηθούν στην πλήρη αποκατάσταση του γερμανικού νεκροταφείου.

Η λιτή οργάνωση του κοιμητηρίου περιγράφει ίσως το λεγόμενο γερμανικό μοντέλο. Η πρέπουσα τιμή στους νεκρούς χωρίς μεγάλα οικοδομήματα και υπερβολικά έργα. Ανεξάρτητα του τόπου και του βαθμού τους όλοι οι στρατιώτες αναπαύονται μαζί, ως συμβολικό παράδειγμα της κοινής μοίρας όλων των νεκρών του πολέμου. Εντύπωση προκαλεί η έλλειψη θρησκευτικής αναφοράς παρ’ εκτός ενός τσιμεντένιου σταυρού στην είσοδο. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα στρατιωτικά νεκροταφεία που το θρησκευτικό σύμβολο του δόγματος απεικονίζεται και πάνω στο ταφικό μνημείο.

Χαρακτηριστικό της πειθαρχίας και της οργάνωσης του χώρου είναι και ο κανονισμός που βρίσκεται αναρτημένος στην κεντρική πύλη. Γραμμένος σε ελληνικά και γερμανικά απαγορεύει την τοποθέτηση φυτών (αλλά όχι στεφάνων) και το «να αναρτώνται επιπλέον επιγραφές, και να τοποθετούνται σταυροί αναμνηστικά ή τεχνητά αναμνηστικά». Τα κεριά όπως τονίζει μπορούν να ανάβονται αλλά στη συνέχεια να σβήνονται!. Τα μνημόσυνα και οι λοιπές εκδηλώσεις όπως είναι φυσικό πρέπει να έχουν προηγούμενη άδεια «σεβόμενη τον χαρακτήρα του τόπου ως μνημείο ειρήνης». Ενδιαφέρον προκαλεί το εδάφιο που αναφέρει ότι «πολιτικές και εμπορικές προπαγάνδες δεν ταιριάζουν στην αξιοπρέπεια του νεκροταφείου τούτου. Οι επισκέπτες δεν επιτρέπεται να φέρουν μαζί τους σύμβολα αντίθετα με το Σύνταγμα».

Το γερμανικό στρατιωτικό νεκροταφείο βρίσκεται στο Διόνυσο Αττικής στον δρόμο που διασχίζει την Πεντέλη και οδηγεί στη Νέα Μάκρη. Είναι εύκολα προσβάσιμο γιατί πινακίδες σε κατευθύνουν από πολύ νωρίς. Η επίσκεψη είναι ελεύθερη τις πρωινές ώρες.

ΠΗΓΗ: athinapisovitrina.blogspot.gr