https://www.palmografos.com/
Της Χριστιάννας Λούπα

«Η τραγωδία της Σρεμπρένιτσα θα μας στοιχειώνει για πάντα. Οι ευθύνες μας είναι τεράστιες».
Κόφι Ανάν, τ. Γεν. Γραμματέας ΟΗΕ
«Αυτό που συνέβη στη Σρεμπρένιτσα είναι ντροπή. Ντροπή, που πρέπει να μείνει στη μνήμη όλων των Ευρωπαίων».
Ζακ Ντελόρ, τ. Πρόεδρος Κομισιόν

Την περασμένη Δευτέρα άρχισε ξανά στη Χάγη η δίκη του πρώην στρατιωτικού ηγέτη των Σέρβων της Βοσνίας Ράτκο Μλάντιτς, ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τα εγκλήματα πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία και κυρίως για την αποτρόπαια και επαίσχυντη σφαγή της Σρεμπρένιτσα. Ο Μλάντιτς είχε συλληφθεί πέρυσι το Μάιο από τις σερβικές αρχές και η δίκη αναπόφευκτα αναβιώνει μνήμες σχετικά με τον πόλεμο της Βοσνίας, που μόνο αποτροπιασμό μπορούν να φέρουν σε κάθε ανθρώπινο νου.
Το Μάιο του 1992, όταν η Εθνοσυνέλευση των Σέρβων της Βοσνίας αποφάσισε τη δημιουργία του σερβοβοσνιακού στρατού, ο Μλάντις επελέγη ως επικεφαλής του, ο οποίος παρέμεινε αρχηγός επί προεδρίας Ράντοβαν Κάραζιτς και καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Βοσνία. Ο Ράτκο Μλάντιτς κατηγορείται για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και παραβίαση του εθιμικού δικαίου του πολέμου. Η σοβαρότερη κατηγορία που αντιμετωπίζει όμως, είναι η σφαγή της Σρεμπρένιτσα το 1995, κατά την οποία εκτιμάται ότι έχασαν τη ζωή τους 8.000 άμαχοι μουσουλμάνοι, άνδρες και νεαρά αγόρια.

Η ανθρωπότητα είχε πιστέψει ότι μετά τον Χίτλερ και τον Στάλιν δεν θα έβλεπε ποτέ ξανά παρόμοια ειδεχθή και αποτρόπαια εγκλήματα. Όμως, τον Ιούλιο του 1995, στο όνομα της εθνοκάθαρσης, συντελέστηκε στη Σρεμπρένιτσα η μεγαλύτερη μεταπολεμική σφαγή στην ευρωπαϊκή ήπειρο.  Από χρόνια άλλωστε, οι εθνικιστικές οργανώσεις είχαν αρχίσει να δρουν ανενόχλητες. Από το 2000 μέχρι σήμερα, αμερικανικοί δορυφόροι της CIA, χρησιμοποιώντας υπέρυθρους θερμικούς ανιχνευτές, εντόπισαν και εξακολουθούν να εντοπίζουν δεκάδες ομαδικών τάφων.
Δεκαεπτά χρόνια μετά, και οι μαυροφόρες της Σρεμπρένιτσα ακόμα περιμένουν να οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη οι άντρες που σκότωσαν τους γιούς και τους συζύγους τους. Πολλές περιμένουν ακόμα να τους επιστραφούν οι σοροί των αγαπημένων τους για να τις θάψουν.

Η Σρεμπρένιτσα ήταν μια κωμόπολη 6.000 κατοίκων στη Νότια Βοσνία, όπου, πριν ξεσπάσει ο εμφύλιος, η ζωή κυλούσε ήρεμα και αθόρυβα στους καθημερινούς ρυθμούς της. Στη διάρκεια όμως του εμφυλίου πολέμου κατέφυγαν εκεί 20.000 πρόσφυγες Βόσνιοι, αφού η Σρεμπρένιτσα τελούσε υπό την απόλυτη προστασία του ΟΗΕ. Οι 100 Ολλανδοί κυανόκρανοι όμως, που επόπτευαν την περιοχή, αποδείχθηκαν ανεπαρκείς ποσοτικά και ποιοτικά, ενώ η βοήθεια που τους είχε υποσχεθεί ο ΟΗΕ έφτασε μετά τη σφαγή. Η Σρεμπρένιτσα ήταν ήδη στα χέρια του Μιλόσεβιτς, που την κατέλαβε ύστερα από μικρή αντίσταση.

Πράγματι, από τις 11 έως τις 18 Ιουλίου οι δυνάμεις των Σερβοβοσνίων, υπό τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς και την πολιτική κάλυψη του Ράντοβαν Κάρατζιτς και του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, προχώρησαν ανενόχλητοι στο εθνοκαθαρτήριο έργο τους, δηλαδή στην ανελέητη σφαγή περίπου 8.000 αμάχων ανδρών μουσουλμάνων 14 – 75 ετών, που άγγιξε τα όρια της γενοκτονίας. Η αδυναμία των Ολλανδών στρατιωτών να υπερασπιστούν την πόλη εξ άλλου, οδήγησε σε παραίτηση σύσσωμης της ολλανδικής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με αναφορά του Ολλανδικού Ινστιτούτου Πολεμικής Τεκμηρίωσης (NIOD)  πάντως, στην επιχείρηση πήραν μέρος και δώδεκα Έλληνες, οι οποίοι ανήκαν στην ελληνική φρουρά εθελοντών. Το πιθανότερο είναι ότι ανήκαν σε ακραίες εθνικιστικές οργανώσεις, παρ’ όλο που τίποτα ακόμα δεν μπορεί να ειπωθεί με βεβαιότητα, καθ’ ότι άκρα του τάφου σιωπή καλύπτει τις σχετικές δραστηριότητες της εποχής εκείνης.

Η Ελλάδα, με την τότε κυβέρνηση, τάχθηκε στο πλευρό των «ορθόδοξων αδερφών Σέρβων» και οι εθελοντές πίστευαν ότι αγωνίζονται για να υπερασπιστούν τον χριστιανισμό από τη λαίλαπα του ισλαμισμού! Και ο ίδιος ο Ράντοβαν Κάρατζιτς μάλιστα, παρασημοφόρησε τους Έλληνες εθελοντές για το θεάρεστο έργο τους!

Μολονότι η αλήθεια είναι δύσκολο να αποδειχθεί, ο Άλεξ Χάγκεντορν, Γερμανός δικηγόρος και πρόεδρος του μεγαλύτερου δικηγορικού γραφείου της Ολλανδίας, με αγωγή του στρέφεται κατά των Ηνωμένων Εθνών και της ολλανδικής κυβέρνησης.

Οι ολλανδικές αρχές παρ’ όλα αυτά, ισχυρίζονται πως οι Ολλανδοί στρατιώτες δεν γνώριζαν τίποτα για τις σφαγές. Ο Χάγκεντορν όμως, πιστεύει ότι μπορεί να καταρρίψει και αυτό το επιχείρημα και γενικά εμφανίζεται αισιόδοξος ως προς την έκβαση της υπόθεσης.
Όπως και να ‘χει πάντως το πράγμα, η ταπείνωση και ανεπάρκεια του ΟΗΕ, που θύμισε εκείνη της ΚτΕ, ανάγκασε τη διεθνή κοινότητα να βομβαρδίσει τις σερβοβοσνιακές περιοχές και η Βοσνία χωρίστηκε σε κροατομουσουλμανικό και σερβοβοσνιακό τομέα, ενώ το πρόβλημα δεν φαίνεται να παίρνει τέλος.
Ποιος έδωσε τελικά την εντολή για τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα; Το σίγουρο είναι ότι για το ειδεχθές αυτό έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, μέχρι στιγμής, έχουν καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη μόνο δύο χαμηλόβαθμοι Σερβοβόσνιοι αξιωματικοί. Ο Μιλόσεβιτς δεν είναι πια στη ζωή, ενώ εκκρεμούν οι δίκες Κάρατζιτς και Μλάντιτς ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

Τελειώνοντας την αναφορά σ’ αυτή την τραγική σφαγή που μόνο όνειδος μπορεί να αποτελέσει για την πολιτισμένη Ευρώπη, θα παραθέσω μια ισλαμική προσευχή που είναι χαραγμένη στα σλαβικά, αραβικά και αγγλικά στην επιτύμβια στήλη του νεκροταφείου του Ποτότσαρι, όπου χιλιάδες θύματα είναι ενταφιασμένα. Στο νεκροταφείο αυτό, απέναντι από ένα εργοστάσιο μπαταριών, όπου ατέλειωτες σειρές από πράσινα μνήματα στέκουν αδιάψευστοι μάρτυρες του μεγάλου και απίστευτου κρίματος, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά πόσο εύκολο είναι ο άνθρωπος να γίνει «απ – άνθρωπος». Τα λόγια που ακολουθούν, παραπέμπουν νοηματικά, νομίζω, στην επιγραφή «Ποτέ πια», που είναι γραμμένη σε πολλές γλώσσες στο στρατόπεδο του Άουσβιτς.
«Στο όνομα του Αλλάχ του πολυεύσπλαχνου και συμπονετικού, ευχόμαστε η οδύνη να γίνει ελπίδα, η εκδίκηση δικαιοσύνη, τα δάκρυα προσευχή, ώστε η Σρεμπρένιτσα να μην ξανασυμβεί ποτέ».

Πόσο εύκολα επαναλαμβάνεται η Ιστορία…
Χριστιάννα Λούπα
 από: Palmografos.com – Σφαγή της Σρεμπρένιτσα: Το μεγαλύτερο έγκλημα της μεταπολεμικής Ευρώπης