Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου η ημερίδα που οργάνωσε η Αττική Οικολογική Απάντηση και η περιφερειακή οργάνωση Αττικής των Οικολόγων Πράσινων με θέμα: «Η τοπικότητα στη γεωργία ως παράγοντας ανασύνταξης της αγροτικής παραγωγής», στο πλαίσιο του Eco-festival 2011.

Ads

Οι εισηγητές παρουσίασαν το ζήτημα της αποκέντρωσης της γεωργίας θίγοντας διαφορετικές πλευρές του.

Ο κ. Κώστας Διάκος, νομικός περιβάλλοντος και περιφερειακός σύμβουλος Αττικής, έκανε μία γενική προσέγγιση του θέματος καθιστώντας σαφείς τους λόγους για τους οποίους επιβάλλεται στις μέρες μας μία τέτοια ενέργεια και κατέθεσε προτάσεις που συμβάλουν στην υλοποίηση της.

Ο κ. Άγγελος Βουράκης, δικηγόρος και περιφερειακός σύμβουλος Αττικής, παρουσίασε τις δράσεις της πολιτείας προς αυτήν την κατεύθυνση με τα καλάθια των προϊόντων της ελληνικής γης και τα επιχειρησιακά σχέδια αγροτικής ανάπτυξης που πρέπει να κάνει κάθε περιφέρεια.

Η κ. Νατάσσα Τσιρώνη, αρχιτέκτων-πολεοδόμος, μίλησε για τον αυτοδιαχειριζόμενο αγρό στο Ελληνικό ο οποίος εντάσσεται στις δραστηριότητες της εναλλακτικής , κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και δημιουργήθηκε από πολίτες των νοτίων προαστίων της Αθήνας σαν συλλογική προσπάθεια απάντησης στην πολύπλευρη κρίση.

Στην εκδήλωση δεν μπόρεσε να παρευρεθεί όπως ήταν προγραμματισμένο, λόγω έκτακτου κωλύματος η κ. Μυρτώ Φοίφα, η οποία είναι δημιουργός και συντονίστρια του project Re-thing, πρόγραμμα ιδιοκατασκευών, καλλιτεχνικής ανακύκλωσης και συνοικιακής κομποστοποίησης στην Καλαμάτα και ιδρύτρια του kalamatafreespace, ενός περιβαλλοντικού και κοινωνικού δικτύου για την τοπικοποίηση, την αποανάπτυξη και την προστασία της τοπικής βιοποικιλότητας.

Συγκεκριμένα, οι ομιλητές αναφέρθηκαν στα  εξής:

Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία (Community Supported Agriculture)
Σπύρος Σγούροςς, γεωπόνος, γενικός διευθυντής Οργανισμού Ελέγχου & Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων ΔΗΩ
 
“Η Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία, είναι μια εναλλακτική κοινωνική πρόταση για τον τρόπο παραγωγής και διακίνησης των αγροτικών προϊόντων, όπου οι αγρότες και οι καταναλωτές αναπτύσσουν στενή συνεργασία βασισμένη στην αμοιβαία εμπιστοσύνη. Βασικό στοιχείο σε όλες τις μορφές της Κοινωνικά Υποστηριζόμενης Γεωργίας, είναι ο αυξημένος βαθμός συμμετοχής των καταναλωτών στις δραστηριότητες μιας γεωργικής εκμετάλλευσης.

Επιπλέον οι καταναλωτές, τις περισσότερες φορές, χρηματοδοτούν εξ αρχής τον προϋπολογισμό μιας γεωργικής εκμετάλλευσης για το σύνολο της παραγωγικής περιόδου, με σκοπό να προμηθεύονται γεωργικά προϊόντα σε τακτά χρονικά διαστήματα. Πολλές φορές τα καλλιεργούμενα προϊόντα και οι καλλιεργητικές μέθοδοι συναποφασίζονται σε συνελεύσεις, χτίζοντας έτσι μια ισχυρή σχέση μεταξύ καταναλωτή και παραγωγού.
 
Το σύστημα έχει πολλές παραλλαγές για το πώς ο γεωργικός προϋπολογισμός υποστηρίζεται από τους καταναλωτές και με ποιο τρόπο αυτοί στη συνέχεια παραλαμβάνουν τα τρόφιμα. Σε όλες τις περιπτώσεις πάντως οι καταναλωτές λαμβάνουν άμεσα, γεωργικά προϊόντα υψηλής ποιότητας (βιολογικά/βιοδυναμικά) και οι γεωργοί διασφαλίζουν εξαρχής τους απαραίτητους πόρους τόσο για τις καλλιεργητικές τους δραστηριότητες, όσο και για τη διαβίωσή τους χωρίς να παρεμβάλλονται μεσάζοντες.
 
Βασικός σκοπός για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα “CSA for Europe” είναι οι καλλιεργητές και οι καταναλωτές να γνωριστούν με την Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία, μέσω ενημερωτικών εκδηλώσεων καθώς και μέσω επισκέψεων σε αγροκτήματα που λειτουργούν με αυτές τις αρχές σε άλλες χώρες. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τα έξοδα μετακίνησης και υπάγεται στα προγράμματα Grundtvig για την εκπαίδευση ενηλίκων.”

Η τοπικοποίηση της γεωργίας και ο ρόλος της. Προβλήματα-Προτάσεις
Κώστας Διάκος, Νομικός περιβάλλοντος, Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής

“Η αποκεντρωμένη γεωργία έρχεται ως πρόταση σε μία εποχή όπου οι οικονομικές και κοινωνικές συγκυρίες είναι ιδιαίτερα δύσκολες. Έχοντας ως χαρακτηριστικά την τοπικότητα με ικανότητα αυτονομίας, την κοινωνικότητα της γεωργικής παραγωγής, την κοινωνική ευθύνη και απαλλαγμένη από γραφειοκρατικές διαδικασίες μπορεί ν’ αποτελέσει μία διέξοδο επιβίωσης.

Για να είναι αποτελεσματική μία τέτοια πρωτοβουλία χρειάζονται αλλαγές σε διάφορα επίπεδα. Πρώτα απ’ όλα , σε θεσμικό επίπεδο, είναι απαραίτητες δράσεις όπως ανάπτυξη ΑΠΕ για την ενεργειακή αυτάρκεια των γεωργικών δραστηριοτήτων, δημιουργία βάσης αγροτικών δεδομένων και παραχώρηση δημόσιας γης , με συμβολικό μίσθωμα, σε νέους-ες αγρότες για γεωργική παραγωγή.

Επιπλέον, πρέπει να παρέχονται κίνητρα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, να ενισχυθεί η Βιολογική Γεωργία, να προβάλλονται τοπικά προϊόντα και φυσικά να υπάρχει ενημέρωση και πληροφόρηση των πολιτών. Η διαμόρφωση δικτύων μικρών παραγωγών και καταναλωτικών Ενώσεων θεσμικά κατοχυρωμένων αλλά και άτυπα διαμορφωμένων αλλά και άλλες προτάσεις πρέπει να συζητηθούν, να μελετηθούν και να ενταχθούν σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο τοπικοποίησης της γεωργίας  που θα καλύπτει τις ανάγκες των πολιτών.

Η αλλαγή νοοτροπίας στην κοινωνική σκέψη, τη συλλογική δράση, την θεσμική αποτελεσματικότητα και την οικονομική εφαρμογή είναι το όπλο που έχουμε για να ξεπεράσουμε την οικονομική κρίση και η αξιοποίηση του στην περίπτωση της αποκεντρωμένης γεωργίας είναι μία ευκαιρία  που δεν πρέπει να χαθεί.”

Νέοι αγροτικοί συνεταιρισμοί-Καλάθια αγροτικών προϊόντων των ελληνικών περιφερειών
Άγγελος Βουράκης, Δικηγόρος, Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής
 
“Τα τελευταία δύο χρόνια , όπου η χώρα μας βιώνει αυτήν την μεγάλη κρίση ακούγεται πολύ συχνά ότι ο πρωτογενείς τομέας παραγωγής θα είναι το άρμα εξόδου από αυτήν. Αυτό όμως δεν φτάνει να ακούγεται σαν ευχή η προσδοκία αλλά πρέπει να δούμε ποιες πολιτικές και πρακτικές θα ενδυναμώσουν την αγροτική μας παραγωγή.
Η διοικητική διαίρεση της  χώρας σε περιφερειακό επίπεδο με το πρόγραμμα Καλλικράτης βοηθάει ώστε κάθε σχεδιασμός να γίνετε στο επίπεδο των 13 περιφερειών της χώρας . Τα  καλάθια των προϊόντων της ελληνικής γης αποτελούν μία δυναμική πολιτική που έχει ξεκινήσει το ΥΠΑΑΤ, σε συνδυασμό με τα επιχειρησιακά σχέδια αγροτικής ανάπτυξης που πρέπει να κάνει κάθε περιφέρεια, χαράζεται μία νέα πορεία στον πρωτογενή τομέα.
 
Έχουν γίνει σε θεσμικό επίπεδο με τον νόμο 4015/2011 για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς  σημαντικές αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό του συναιτεριστικού κινήματος βάζοντας το σε νέα αναπτυξιακή τροχιά.
Παράλληλα θεσμοθετήθηκαν για πρώτη φορά η συμβολαιακή γεωργία, οι αγροτοδιατροφικές συμπράξεις , τα δημοπρατήρια .
 
Η ελληνική γεωργία έχοντας προτεραιότητα το τρίπτυχο Ταυτότητα _ Ποιότητα _ Αειφορία  δύναται μα παίξει ξανά προταγομιστικό ρόλο στην Ελληνική οικονομία.”

Αυτοδιαχειριζόμενος αγρός στο Ελληνικό
Νατάσσα Τσιρώνη, μέλος της Πρωτοβουλίας για έναν Αυτοδιαχειριζόμενο Αγρό στο Ελληνικό

“Ο «Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός στο Ελληνικό» εντάσσεται στις δραστηριότητες της εναλλακτικής, κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Δημιουργήθηκε από πολίτες των νοτίων προαστίων της Αθήνας, σαν συλλογική προσπάθεια απάντησης στην πολύπλευρη κρίση (περιβαλλοντική, οικονομική, κοινωνική, παιδείας) που μαστίζει την ελληνική κοινωνία. Στόχοι μας είναι:

• Η διατήρηση γεωργικών εκτάσεων γύρω από την Αθήνα και η προστασία ενός από τους ελάχιστους εναπομείναντες ελεύθερους χώρους της Αττικής (το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού) από την εκποίηση, με τη δημιουργία μιας ήπιας χρήσης, ενός αστικού αγρού που τον διαχειριζόμαστε οικολογικά.
• Η δημιουργία διεξόδων επιβίωσης για τους πολίτες μέσα από την αστική γεωργία, η οποία εξασφαλίζει την καταναλωτική αυτάρκεια, την απελευθέρωση της αγροτικής παραγωγής από την εμπορική κερδοσκοπία και τους μεσάζοντες, και την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων διατροφής.
• Η αλλαγή του αδιέξοδου μοντέλου ανάπτυξης που βασιζόταν στο τσιμέντο και την υπερκατανάλωση προς μια ανάπτυξη βιώσιμη, βασισμένη σε παραγωγικές δραστηριότητες.
• Η δημιουργία νέων κοινωνικών σχέσεων που δεν θα βασίζονται στον ατομισμό και τη στείρα κριτική του καναπέ, αλλά στην ομαδικότητα, τη συνεργατικότητα, τη συντροφικότητα, τη δημιουργία.

Ευχαριστούμε το δήμο Ελληνικού που μας διαθέτει την έκταση του αγρού και την τεχνική υποστήριξή του.”