Ένας πύρινος Αύγουστος, μια ολόκληρη ημέρα σε μια Αθήνα που «βράζει». Ο Χάρης, ένας δεκαεξάχρονος που περιπλανιέται με το skateboard, από τα ακουστικά του ξεχύνονται οι ήχοι του hip hop, πίνει από το μπουκάλι, θυμώνοντας τους μεγάλους και ζει την ασυμβίβαστη εφηβεία του. «Η ζέστη τρελαίνει τους ανθρώπους» του φωνάζει η Θέμις Μπαζάκα. Σε κάποια άλλη γωνιά της πόλης, ασφυκτιά μέσα στη ζωή του ο μεσήλικας αστυνομικός Βασίλης. Καθημερινότητα άχρωμη, υποταγμένη στην έλλειψη συναισθημάτων και στην οικονομική ανασφάλεια. Στη δύση της ημέρας οι ήρωες θα συναντηθούν. Το «Wasted Youth», η καινούρια ταινία του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και του Γιαν Φόγκελ αφήνει “μικρά υπονοούμενα” γύρω από όλη την ελληνική πραγματικότητα.

Ads

Ένας «ακατέργαστος οδηγός της Αθήνας», όπως χαρακτηρίστηκε, που αφορά, τελικά, ανθρώπους από κάθε χώρα του κόσμου. Εμπνευσμένη από το Δεκέμβρη του 2008, με ελάχιστες σελίδες για σενάριο, γεμάτη από αυτοσχεδιαστικούς διαλόγους, με ηθοποιούς άβαφους, χωρίς τεχνητό φωτισμό για τα γυρίσματα, το «Wasted Youth» άνοιξε με επιτυχία το Φεστιβάλ του Ρότερνταμ και πήρε διεθνή διανομή από νεοϋορκέζικη εταιρία. Πριν να πάρει το δρόμο της για το Φεστιβάλ του Μεξικό, ο σκηνοθέτης της Αργύρης Παπαδημητρόπουλος μιλάει στο tvxs.

Συνέντευξη στην Τζένη Τσιροπούλου

Υπάρχει «σπαταλημένη νιότη»; Περισσότερο η ενήλικη ζωή μοιάζει σπαταλημένη.

Τα νιάτα είναι για να σπαταληθούν, αλλιώς τι θα τα κάνεις, θα τα αποταμιεύσεις; Οπότε, κατά την άποψη των δημιουργών, δεν υπάρχει «wasted youth». Παρ όλα αυτά, «wasted youth» είναι αυτό που πιστεύουν όλοι για τους νέους, γιατί δε θέλουν να «ξαναμπούν στα παπούτσια» των νέων, δε θέλουν να ξαναζήσουν την εφηβεία τους, ζηλεύουν τους νέους επειδή είναι ελεύθεροι, αντιδραστικοί, ωραίοι και γρήγοροι. Αυτό που έχει η εφηβεία, τα νιάτα, είναι η άγνοια κινδύνου και φόβου, παίρνει τα ρίσκα της και κάνει αυτό που γουστάρει τελικά. Όλοι οι υπόλοιποι σπαταλάμε τη ζωή μας, γιατί δεν κάνουμε τις επιλογές που θέλουμε αλλά ακολουθούμε τα «πρέπει». Το «wasted», φοβάμαι ότι, αναφέρεται περισσότερο στους μεγάλους, παρά στη νιότη.

Γιατί επιλέγετε την Αθήνα, στην καρδιά του καλοκαιριού, ως τόπο δράσης;

Η Αθήνα είναι η πόλη μου και η καρδιά του καλοκαιριού είναι πολύ σημαντική γιατί είναι η εικόνα που έχουμε για την Αθήνα, δηλαδή η ιδιαιτερότητά της. Αυτό που δημιουργεί ακραία συνθήκη, δυσκολεύει τη διαβίωση και αρρωσταίνει τα μυαλά είναι ο καύσωνας, πράγμα που δεν υπάρχει σε πολλές άλλες πόλεις.

Διαλέξατε για πρωταγωνιστές «αληθινά» παιδιά, χωρίς γνώσεις υποκριτικής, που υποδύονται τον εαυτό τους, σε συνδυασμό με επαγγελματίες ηθοποιούς. Τι σας οδήγησε σε αυτή την επιλογή και πώς κύλησε, τελικά, η συνεργασία;

Με το να διαλέξεις «αληθινά» παιδιά είσαι πιο κοντά στην αλήθεια που θες να δώσεις. Η ταινία είχε το σκοπό από την αρχή να είναι αληθινή, οπότε με το να βρεις ένα νεαρό ηθοποιό και να τον βάλεις να κάνει τον έφηβο, έχεις πει κατευθείαν ένα ψέμα. Η συνεργασία μεταξύ τους ήταν εκπληκτική γιατί ο ένας μάθαινε από τον άλλο. Οι πιτσιρικάδες από τους ηθοποιούς που είναι πιο έμπειροι και από την άλλη, τα παιδιά δίδασκαν στον αυτοσχεδιασμό. Επειδή δεν έχουν εικόνα του τι είναι ο αυτοσχεδιασμός στο σινεμά ή στο θέατρο, ήταν ο εαυτός τους, βγάζοντας ένα πολύ αυθεντικό αποτέλεσμα, το οποίο «έδινε πάσα» στους μεγάλους.

Πώς προέκυψε η μυθοπλασία του «Wasted Youth» μέσα από τα γεγονότα του Δεκέμβρη;

Σε καμία περίπτωση δεν είναι ταινία τεκμηρίωσης ή εξιστόρηση των γεγονότων που συνέβησαν. Είναι μια ταινία που απλά εμπνέεται από εκεί. Για εμάς είναι άλλο ένα χτύπημα, άλλο ένα γεγονός, δεν είναι «να τι έγινε τότε», αλλά ότι αυτό έχει ξαναγίνει και συνεχίζοντας να ζούμε έτσι, θα ξαναγίνει. Είναι φανερό ότι δε ζούμε σε αρμονία. Έχουμε γίνει πολύ πιο βίαιοι και προφανώς, όταν ένα καζάνι βράζει, κάποια στιγμή θα πεταχτεί και το καπάκι.

Ο φακός «ζουμάρει» πολύ στους χαρακτήρες του έφηβου Χάρη και του μεσήλικα Βασίλη. Παρ’όλο, όμως, που μας τους συστήνει από τόσο κοντά, αργούμε πάρα πολύ να ανακαλύψουμε ότι ο Βασίλης είναι αστυνομικός.

Όλοι έχουμε προκαταλήψεις και πολύ συγκεκριμένη ιδέα για το τι σημαίνει αστυνομικός. Επίσης, σε μια ταινία, όταν βλέπεις αστυνομικό ξέρεις ότι κάτι θα συμβεί. Η δική μας πρόθεση ήταν να γνωρίσεις πρώτα το Βασίλη, το χαρακτήρα και μετά να τον δεις ως μπάτσο.

Ποιοι είναι αυτοί που κρατάνε τα όπλα στην ελληνική κοινωνία;

Τα όπλα πιστεύω ότι δεν πρέπει να τα κρατάει κανείς. Είναι φανερό ότι αυτοί που τα κρατάνε δεν είναι εκπαιδευμένοι στη χρήση τους. Μία κοινωνία και ένα κράτος, το οποίο δίνει όπλα σε ανθρώπους, οι οποίοι δεν είναι εκπαιδευμένοι στη χρήση τους και δεν είναι στ’ αλήθεια δοκιμασμένοι ως προς το αν μπορούν να τα κρατήσουν, βάζει σε κίνδυνο και τους πολίτες και τους αστυνομικούς. Αυτός που κρατάει όπλο είναι επικίνδυνος για τους άλλους και τον εαυτό του.

Πώς επηρεάστηκε, πιστεύεις, η γενιά του έφηβου Χάρη από το Δεκέμβρη;

Αν έχει αλλάξει κάτι είναι ότι βάλαμε τους έφηβους σε ρόλο ενήλικα και αυτό δεν είναι καλό. Μέσα από συζητήσεις μου με νέα παιδιά μετά το Δεκέμβρη, νομίζω ότι το καλό είναι ότι τα παιδιά μπήκανε σε μια λογική σκέψης, αντίδρασης, βγήκανε στους δρόμους αλλά την ίδια στιγμή χάνουνε την αθωότητα και την ανεμελιά τους.

Σε μια κριτική της ταινίας στο εξωτερικό, αναφέρεται ότι υπάρχει μια «τάση των σκηνοθετών της γενιάς των 30 και κάτι, να παρουσιάζουν τους έφηβους ως δραστήριους εκπροσώπους μιας εξιδανικευμένης αναρχίας». Πώς θα το σχολίαζες;

Σε καμία περίπτωση δε βάζουμε την εφηβεία για να ωραιοποιήσουμε κάτι και ειδικά σε αυτήν την ταινία που όλοι λένε την αλήθεια τους. Η εφηβεία είναι κάτι που συμβαίνει μέσα σου και όχι κάτι «φορετό», είναι ορμονικό και δεν περιμένει τον τριαντάρη σκηνοθέτη να το παρουσιάσει. Αντιπροσωπεύει την αρχή της σεξουαλικότητας, την αντίδραση, την αμφισβήτηση. Δεκέμβρης, Μάης, οι νέοι πάντα θα βγαίνουν στο δρόμο και θα επαναστατούν.

Ο Χάρης θα μπορούσε να γίνει ένας “Βασίλης” στην πορεία της ζωής του;

Αυτό είναι που με τρομάζει πιο πολύ, γιατί σίγουρα και ο Βασίλης ήταν ένας Χάρης κάποτε. Όλοι ήμασταν ένας Χάρης και μετά δεν ξέρω και εγώ τι γίναμε. Για αυτό και η ταινία ξεκινάει με ένα κοντινό σε μια λεπτομέρεια: μια κορνίζα, με μια φωτογραφία του Βασίλη, ως έφηβου.

Σενάριο/ Σκηνοθεσία: Αργύρης Παπαδημητρόπουλος, Γιαν Φόγκελ
Δ. Φωτογραφίας: Γιαν Φόγκελ, Μανού Τιλίνσκι
Μοντάζ: Γιάννης Χαλκιαδάκης
Σκηνικά: Γιάννης Ξηντάρας
Κοστούμια: Αργύρης Παπαδημητρόπουλος, Αλίκη Κούβακα
Σχεδ. ήχου: Λέανδρος Ντούνης, Γιάννης Χαλκιαδάκης
Μιξάζ: Κώστας Φιλακτίδης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Καρολίνα Ζαπατίνα
Μουσική: Στέφανος Κωνσταντινίδης, Δημήτρης Παπαϊωάννου, Νάσος Σωπύλης
(Φ A B R I K A Sonic Arts Studio)

Παίζουν: Χάρης Μάρκου, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Αρθούρος Κιβιλιόβ, Τζέισον Γουάστωρ, Μαρία Σκουλά, Σύλλας Τζουμέρκας, Μαρία Κυρώζη, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Γιώργος Κακανάκης, Γιάννης Τσορτέκης, Γιάννης Οικονομίδης, Εύα Χαλκιαδάκη.
Φιλική συμμετοχή: Θέμις Μπαζάκα, Τάνια Σαβοπούλου

Από 17 Μαρτίου στους Κινηματογράφους Έλλη, Νιρβάνα, Μικρόκοσμος, Αθηναίον Cinepolis, Village Mall, Village Park.