Δώδεκα μόνο μέρες απομένουν για την ορκωμοσία του εκλεγμένου Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, που σηματοδοτεί την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του, και όλες οι δηλώσεις του τις τελευταίες 48 ώρες επιβεβαιώνουν το πόσο απρόβλεπτος είναι σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης αλλά και εξωτερικής πολιτικής, εκστομίζοντας γεωστρατηγικές υπερβολές, και προκαλώντας τις αντιδράσεις κυβερνήσεων, ηγετών και υπουργών τρίτων χωρών στην Ευρώπη και διεθνώς.
Μαζί και ο νέος συνοδοιπόρος του, ο Έλον Μασκ, που και εκείνος έχει προβεί σε προκλητικές δηλώσεις στο ίδιο χρονικό διάστημα και ταυτόχρονα με τον Τραμπ.
Αντιδράσεις Γαλλίας για δηλώσεις Τραμπ
Την Τετάρτη (8/1) ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα επιτρέψει σε άλλα έθνη να επιτεθούν στα «κυρίαρχα σύνορά της», την ώρα που ο Τραμπ αρνήθηκε να αποκλείσει το ενδεχόμενο χρήσης στρατιωτικής βίας για την κατάληψη της Γροιλανδίας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Τραμπ, χθες Τρίτη, επανέλαβε την επιθυμία του να αποκτήσει-αγοράσει τη Γροιλανδία, λέγοντας ότι είναι «κρίσιμο» για την εθνική και οικονομική ασφάλεια, αλλά αρνήθηκε ταυτόχρονα να αποκλείσει το ενδεχόμενο στρατιωτικής δράσης προκειμένου οι ΗΠΑ να ανακτήσουν τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά ή να «προσαρτήσουν» τη Γροιλανδία.
Συγκεκριμένα, ερωτηθείς εάν θα απέφευγε να χρησιμοποιήσει μέσα στρατιωτικού ή οικονομικού εξαναγκασμού για τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά ή της Γροιλανδίας, ο Τραμπ απάντησε: «Όχι, δεν μπορώ να σας διαβεβαιώσω για κανένα από αυτά τα δύο. Αλλά μπορώ να το πω αυτό, τις χρειαζόμαστε για την οικονομική ασφάλεια».
Την ίδια ημέρα, ο μεγαλύτερος γιος του Ντόναλντ Τραμπ τζούνιορ, πραγματοποίησε ιδιωτική επίσκεψη στο πλούσιο σε μεταλλεύματα νησί.
Ο Ζαν-Νοέλ Μπαρό δήλωσε στο γαλλικό ραδιόφωνο ότι «προφανώς δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα άφηνε άλλα έθνη του κόσμου να επιτεθούν στα κυρίαρχα σύνορά της, όποιοι κι αν είναι αυτοί».
Ο Μπαρό είπε επίσης ότι δεν πιστεύει πως οι ΗΠΑ επρόκειτο να εισβάλουν στο τεράστιο νησί της Αρκτικής, αλλά ήταν ξεκάθαρος ότι η ΕΕ δεν πρέπει να αφήσει τον εαυτό της να εκφοβιστεί.
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας συναντά τον βασιλιά της Δανίας
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο ηγέτης της Γροιλανδίας συναντά τον βασιλιά της Δανίας.
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Μούτε Έγκεντε, ο οποίος έφθασε αργά χθες το βράδυ στην Κοπεγχάγη, είχε ανακοινώσει πριν από την επίσκεψή του την αναβολή της συνάντησής του με τον βασιλιά της Δανίας Φρειδερίκο που ήταν προγραμματισμένη για σήμερα.
Αλλά σήμερα, τα Ανάκτορα της Δανίας ανακοίνωσαν ότι θα πραγματοποιηθεί τελικά η συνάντηση χωρίς ωστόσο να δώσουν λεπτομέρειες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Έγκεντε είχε απαντήσει στα αρχικά σχόλια του Τραμπ περί πώλησης διαμηνύοντας ότι το νησί δεν είναι προς πώληση ενώ στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του διατύπωσε εκ νέου την επιθυμία του για ανεξαρτητοποίηση της Γροιλανδίας από την πρώην αποικιακή της δύναμη.
Αλλά και η Δανία υποστηρίζει ότι η Γροιλανδία δεν πωλείται και ότι η τύχη της μπορεί να αποφασιστεί μόνο από τους Γροιλανδούς.
Η Γροιλανδία μπορεί να ανεξαρτητοποιηθεί αν το επιθυμούν οι κάτοικοί της, αλλά είναι απίθανο να γίνει κράτος των ΗΠΑ, δήλωσε την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας.
«Αναγνωρίζουμε πλήρως ότι η Γροιλανδία έχει τις δικές της φιλοδοξίες. Εάν υλοποιηθούν, η Γροιλανδία θα γίνει ανεξάρτητη, αν και δύσκολα θα φιλοδοξεί να γίνει ομοσπονδιακό κράτος στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας Lars Lokke Rasmussen.
Ο ίδιος δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι οι αυξημένες ανησυχίες των Ηνωμένων Πολιτειών για την ασφάλεια στην Αρκτική είναι θεμιτές μετά την αυξημένη ρωσική και κινεζική δραστηριότητα στην περιοχή.
«Δεν νομίζω ότι βρισκόμαστε σε κρίση εξωτερικής πολιτικής», δήλωσε. «Είμαστε ανοιχτοί σε διάλογο με τους Αμερικανούς για το πώς μπορούμε ενδεχομένως να συνεργαστούμε ακόμη πιο στενά από ό,τι κάνουμε για να διασφαλίσουμε ότι οι αμερικανικές φιλοδοξίες εκπληρώνονται».
Με πληθυσμό 57.000, η Γροιλανδία είναι το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, πλούσιο σε φυσικούς πόρους, όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ορυκτά σπάνιων γαιών.
Ήταν αποικία της Δανίας μέχρι το 1953. Το 2009 απέκτησε αυτονομία με ξεχωριστή κυβέρνηση και τη δυνατότητα να κάνει ανεξάρτητες επιλογές στην εσωτερική της πολιτική. Ως ημιαυτόνομο έδαφος όμως παραμένει τμήμα της επικράτειας της Δανίας.
Οι σχέσεις της με τη Δανία διαταράχθηκαν πρόσφατα έπειτα από τις αποκαλύψεις για τη διαχείριση των υποθέσεών της από τις αρχές της Δανίας κατά τον 20ό αιώνα. Ανάμεσά τους και η υπόθεση της αναγκαστικής επιβολής ελέγχου των γεννήσεων κατά τη δεκαετία του 1960.
Αντιδράσεις Παναμά
Η κυβέρνηση του Παναμά τόνισε ότι η κυριαρχία της Διώρυγας του Παναμά δεν είναι διαπραγματεύσιμη.
Ο Μαρτίνεζ Άτσα δήλωσε ότι μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ, οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών θα οικοδομηθούν μέσω της κανονικής επίσημης διπλωματικής οδού.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Παναμά επανέλαβε επίσης τη θέση του προέδρου Χοσέ Ραούλ Μουλίνο για την αναφαίρετη κυριαρχία του Παναμά επί της Διώρυγας του Παναμά: «Η κυριαρχία της διώρυγας δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Είναι ένα αμετάκλητο επίτευγμα που αντιπροσωπεύει εθνική υπερηφάνεια».
Στην ομιλία του, ο Άτσα δήλωσε ότι η Διώρυγα του Παναμά έχει αποστολή να υπηρετεί το παγκόσμιο εμπόριο και την ανθρωπότητα, εγγυώμενος στη διεθνή κοινότητα ότι ο Παναμάς δεν θα εμπλακεί σε εξωτερικές συγκρούσεις: «Τα μόνα χέρια που ελέγχουν τη Διώρυγα είναι και θα παραμείνουν παναμαϊκά. Είμαστε μια χώρα ανοιχτή για διάλογο, επενδύσεις και καλές σχέσεις, αλλά πάντα με το σταθερό σύνθημα ότι η πατρίδα προηγείται».
Η Διώρυγα του Παναμά, μια από τις σημαντικότερες εμπορικές οδούς στον κόσμο, κατασκευάστηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη συνέχεια, η διαχείρισή της μεταφέρθηκε σταδιακά στον Παναμά. Ο Τραμπ πιστεύει ότι η Κίνα «εκμεταλλεύεται παράνομα» τη διώρυγα του Παναμά.
Απάντηση του Τριντό
Η ηγεσία του Καναδά αντέδρασε οργισμένα στην απειλή του Τραμπ ότι θα χρησιμοποιήσει «οικονομική δύναμη» εναντίον της χώρας για να την αποκτήσει, με τον πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό να αναφέρει σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «δεν υπάρχει ούτε μια χιονόμπαλα πιθανότητας στην κόλαση να γίνει ο Καναδάς μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών». Ο δε Τραμπ έχει απειλήσει να επιβάλει δασμούς 25 τοις εκατό σε όλες τις καναδικές εισαγωγές.
- Διαβάστε επίσης: Τραμπ / «Έβαψε» τον Καναδά στα χρώματα της σημαίας των ΗΠΑ
Ερωτηθείς σχετικά με την ιδέα του ότι ο Καναδάς θα πρέπει να γίνει πολιτεία των ΗΠΑ, ο Τραμπ είπε: «…και θα ήταν επίσης πολύ καλύτερο για την εθνική ασφάλεια. Μην ξεχνάτε ότι ουσιαστικά προστατεύουμε τον Καναδά. Αλλά εδώ είναι το πρόβλημα με τον Καναδά. Τόσοι πολλοί φίλοι εκεί πάνω, αγαπώ τον καναδικό λαό. Είναι υπέροχοι, αλλά ξοδεύουμε εκατοντάδες δισεκατομμύρια το χρόνο για να τον προστατεύσουμε. Ξοδεύουμε εκατοντάδες δισεκατομμύρια το χρόνο για να φροντίζουμε τον Καναδά. Χάνουμε από τα εμπορικά ελλείμματα».
There isn’t a snowball’s chance in hell that Canada would become part of the United States.
Workers and communities in both our countries benefit from being each other’s biggest trading and security partner.
— Justin Trudeau (@JustinTrudeau) January 7, 2025
Το νέο παραλήρημα του Έλον Μασκ
Ο δισεκατομμυριούχος Μασκ, που θα αναλάβει και νευραλγικό ρόλο στο νέο κυβερνητικό έργο του Τραμπ, συνέχιζε την Τετάρτη (8/1) να χλευάζει τον παραιτηθέντα πρωθυπουργό του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, ποστάροντας ειρωνικά βίντεο στο Χ, ενώ την ίδια στιγμή επιμένει να κατηγορεί τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, ότι φέρει μερίδιο ευθύνης ως προς την φερόμενη συγκάλυψη περιστατικών βιασμού ανηλίκων.
— Elon Musk (@elonmusk) January 8, 2025
Keir Starmer was head of the CPS for five years while they had systemic failure in protecting citizens against rape gangs.
He must never hold a position of such importance again, and definitely not prime minister. pic.twitter.com/o9n7gKwGYP
— Jonatan Pallesen (@jonatanpallesen) January 8, 2025
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >