Την αντίδραση των κατοίκων του Ηρακλείου Κρήτης έχει προκαλέσει η πρόθεση της κυβέρνησης και της Κτηματικής Εταιρίας του Δημοσίου να εκποιήσει έκταση της πρώην αμερικανικής βάσης στην περιοχή των Γουρνών. Τοπικές οργανώσεις και επιστήμονες από την περιοχή έχουν καταθέσει τις δικές του προτάσεις για την αξιοποίηση του χώρου, με γνώμονα τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα και την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών.

Ads

Της Κωνσταντίνας Τσιλομελέκη

Από τη στιγμή που η πρώην αμερικανική βάση έπαψε να λειτουργεί, προτάθηκαν διάφορα σχέδια αξιοποίησής της από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Δρόμος» και του δημοσιογράφου Μάριου Διονέλλη, μπροστά στο ενδεχόμενο της παραχώρησης σε ιδιώτες, οι κάτοικοι της περιοχής και οι τοπικοί φορείς κινητοποιήθηκαν, ώστε να διασφαλιστεί όσο το δυνατόν ο δημόσιος χαρακτήρας της έκτασης.

«Το 1993 που έφυγαν οι Αμερικανοί από τη βάση, πραγματοποιήθηκε μία συνάντηση φορέων. Αποφασίστηκε ότι έπρεπε να γίνουν κάποιες δραστηριότητες και κάποιες χρήσεις, με ένα χαρακτήρα που να αφορά όλη την κοινωνία. Στην προσπάθεια αυτή συμμετείχε και το ΤΕΕ, το οποίο έκανε μία μελέτη, ώστε να διασωθούν τα κτίρια και η περιουσία που υπήρχε εκεί. Αυτά, βέβαια, τότε δεν πήγαν καθόλου καλά. Εμφανίστηκε ως δικαιούχος η ΚΕΔ, η οποία παραχωρούσε με πολύ δυσκολία τμήματα για συγκεκριμένες δράσεις. Επίσης, ο χώρος δεν φυλάχτηκε και λεηλατήθηκε», τονίζει μιλώντας στο tvxs.gr η Βάνα Σφακιανάκη, μέλος των Αυτόνομων Μηχανικών Ανατολικής Κρήτης.

Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, δημιουργήθηκε στη βάση -με σταδιακές παραχωρήσεις της ΚΕΔ- το Ενυδρείο, το οποίο διαχειρίζεται το ΕΛΚΕΘΕ, ένα εκθεσιακό κέντρο, σχολικές εγκαταστάσεις, ενώ μεταφέρθηκε εκεί το δημαρχείο Γουβών. «Το 2008 που πρωτοείπε η ΚΕΔ ότι θέλει να αξιοποιήσει το χώρο έγιναν πολλές συσκέψεις. Τότε παρενέβη και η «Επιτροπή Αγώνα για την υπεράσπιση του Δημόσιου χαρακτήρα της πρώην Αμερικανικής Βάσης», στην οποία συμμετείχαν πολίτες και φορείς, κυρίως από το δήμο Γουβών. Έγινε κάλεσμα σε όλους να βοηθήσουν και εμφανίστηκαν διάφορες επιτροπές στη νομαρχία, η οποία ήταν και ο συνομιλητής της ΚΕΔ. Συζητήθηκε το θέμα στο νομαρχιακό συμβούλιο, συστάθηκαν διαπαραταξιακές επιτροπές και είπαμε ότι αφού ήταν σε εξέλιξη το γενικό πολεοδομικό σχέδιο του δήμου Γουβών, να βρούμε χρήσεις που να εξυπηρετούν την περιοχή», σημειώνει η κ. Σφακιανάκη.

Στο σχέδιο της ΚΕΔ που παρουσιάστηκε στις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη περιλαμβάνεται η αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, η πρώην αμερικανική βάση και άλλες δημόσιες εκτάσεις και κτίρια. Στόχος αυτής της αξιοποίησης που προωθείται είναι η εισροή εσόδων ύψους τριών έως πέντε δισ. ευρώ, μέσω της γνωστής πια διαδικασίας του fast track.

Παρόλα αυτά, οι κάτοικοι του νησιού έχουν ένα ισχυρό όπλο με το μέρος τους, το οποίο έφεραν στην επιφάνεια οι Αυτόνομοι Μηχανικοί Ανατολικής Κρήτης. Πρόκειται για το Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΑΠ), το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Κυβέρνησης τον περασμένο Φεβρουάριο. Σύμφωνα με το ΣΧΟΑΠ, το οποίο έχει εγκριθεί με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, καθορίζεται ο χώρος της πρώην Αμερικανικής Βάσης Γουρνών ως «πολιτιστικός- παιδαγωγικός πνεύμονας υπερτοπικής σημασίας». Επιπλέον, το ΣΧΟΑΠ καθορίζει τις χρήσεις που είναι συμβατές με το χαρακτήρα του χώρου, όπως, επίσης, και ότι η συνολική δομημένη επιφάνεια δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 40% της έκτασης της περιοχής, προκειμένου να διασφαλιστούν κοινόχρηστοι και ελεύθεροι χώροι πρασίνου σε ποσοστό 60%».

Με βάση τα παραπάνω, αλλά και την αντίδραση των κατοίκων στις μεθοδεύσεις της ΚΕΔ και της κυβέρνησης, το ΤΕΕ πραγματοποίησε συνάντηση την περασμένη Πέμπτη, ενώ κατατέθηκαν προτάσεις προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και των αναγκών της. Τα τελικά συμπεράσματα θα αποσταλούν στα αρμόδια υπουργεία και θα παρουσιαστούν στον Τύπο. «Το τρομερό είναι ότι δεν έχει βγει κανένας από τους θεσμικούς φορείς να τοποθετηθεί ανοιχτά επί του θέματος και να υπερασπιστεί τον υπάρχοντα σχεδιασμό. Εμείς ζητάμε επίσης να τοποθετηθούνε και οι υπόλοιποι δήμοι καθώς πρόκειται για ένα ζήτημα υπερτοπικού ενδιαφέροντος», υποστηρίζει η κ. Σφακιανάκη.